La monumento de Jerzy Iwanow-Szajnowicz en
Saloniko
,
Grekio
Kiesariani, nun kvartalo de
Ateno
- tie probable estis mortpafita Jerzy Iwanow-Szajnowicz
Jerzy Iwanow-Szajnowicz
, ?uste
Jerzy Iwanow
(naski?is la 14-an de decembro 1911, mortis la 4-an de januaro 1943 en
Ateno
) ? pola
skolto
,
sportisto
kaj poligloto. Dum la
Dua Mondmilito
spiono
de britaj kaj polaj specialaj servoj kaj la
heroo
de la
greka rezistomovado
.
Li estis filo de rusa
kolonelo
Vladimir Ivanov kaj polino Leonarda ?ajnowi?, naski?is en
Varsovio
. Kiam estis kelkjara la patrino denove edzini?is al
greko
Jannis Lambrianidis kaj transloki?is al
Saloniko
, kie en 1925 anka? setlis la juna Iwanow. De 1927 li
trejnis
futbalon
kaj
akvopilkadon
en Sporta Klubo "Iraklis", la ?efklubo de Saloniko. De 1928, kiel reprezentanto de la klubo en akvopilkado neniam forlasis pli gravan konkuron. Li estis eminenta
na?isto
. En la jaroj 1931-1935 startis en ?iuj tutgrekaj na?
konkuroj
. En 1935 akiris polan civitanecon.
Trifoje kaptita de
Gestapo
, dufoje sukcesis fu?i. La unuan fojon jam decembre 1941
denuncita
de konato kaj kaptita, li fu?is dum a?tomobila transporto. La 8-an de septembro 1942, ekkonita kaj perfidita de konato, estis arestita la trian fojon en Ateno. La 2-an de decembro germana ju?ejo kondamnis lin al triobla
mortpuno
. Superulo de la
greka ortodoksa eklezio
, ?efepiskopo de Ateno Damaskin, provis savi la vivon al Iwanow vizitante enprizonigiton en lia kelo kaj samtempe intervenante ?e
germanoj
kaj
aliancanoj
, kun sugesto de inter?an?o de gravaj
militkaptitoj
. Al la propono favore rilatis nur la germana flanko. Li pereis la 4-an de januaro 1943, unue vundita de
SS-ano
dum provo eskapi de la ekzekutejo - armea pafistejo en la kvartalo Kesariani, kaj poste
pafmortigita
kune kun aliaj kondamnitoj. La? grekaj fontoj tuj anta? la
morto
li ankora? vokis "Niech ?yje Grecja, niech ?yje Polska" - Ζ?τω η Ελλ??! Ζ?τω η Πολων?α (Vivu
Grekio
, vivu
Pollando
)!
Julie 1945 mar?alo
Harold Alexander
anocis dankon al Iwanow nome de
Aliancanoj
, kaj brita re?ino
Elizabeta la 2-a
kelke da jaroj post morto de la agento, transdoni al familio de la mortinto 1000
britaj pundoj
rekone por liaj meritoj. Lianome (Ιβαν?φειο - Iwanofio) oni nomis interalie ?is anta?nelonge la plej grandan sportan halon de Saloniko, lia hejmolanda
sportoklubo
. La? pritakso de
grekoj
,
heroo
de amba? nacioj montri?is anka? la plej efika
sabotisto
, kiun Aliancanoj disponis dum la tuta peiodo de la
Dua Mondmilito
.
En
Pollando
, per la nomo de Jerzy Iwanow-Szajnowicz, estis nomigitaj
stratoj
de
Varsovio
,
Krakovo
,
Pozna?
,
Szczecin
,
Kielce
,
Cz?stochowa
.
Literatura
heroo de biografia
romano
de Stanisław Strumph-Wojtkiewicz "Agent Nr. 1" (Agento n-ro 1). En 1971 oni surbendigis en Pollando filmon ? sensacian
dramon
surbaze de la eventoj el lia spiona kaj flankataka agado en
Grekio
, sub la titolo "Agent nr 1", re?isoritan de
Zbigniew Ku?mi?ski
.
- Ar?enta Kruco de la Milita Ordeno
Virtuti Militari
? 30-a de marto 1945 (Pollando)
- Kruco de Georgo (
George Cross
) ? 5-a de marto 1962 (
Britio
)
- Ora Kura?-Kruco(
greke
: Αριστε?ον Ανδρε?α?, Aristeion Andreias) ? 25-a de majo 1976 (
Grekio
)
- Maria kaj Janusz Przymanowski:
Leonarda i jej synowie
(Leonarda kaj ?iaj filoj), Wydawnictwo Literackie,
Krakovo
1980.
ISBN 83-08-00082-7
.