La
Internacia Energia Agentejo
(
france
Agence Internationale de l'Energie
; mallongigita
IEA
) estas a?tonoma interregistara organizo kreita en la kadro de la
Organiza?o pri Ekonomiaj Kunlaboro kaj Evoluigo
(OEKE) en 1974 post la
naftokrizo de 1973
[1]
. La IEA komence dedi?is sin al reago al fizikaj interrompoj en la liverado de nafto, kaj anka? servis kiel informfonto pri statistikoj pri la internacia
naftomerkato
kaj aliaj
energisektoroj
. ?i estas plej konata pro la publikigo de sia jara
Monda Energio-Perspektivo
[2]
.
En la jardekoj postaj, ?ia rolo disetendi?is por kovri la tutmondan energisistemon, ampleksante tradiciajn energifontojn kiel
nafto
,
gaso
kaj
karbo
same kiel pli purajn kaj pli rapide kreskantajn kiel
sunenergio
,
ventoenergio
kaj
biofueloj
. Dum la
pandemio de Covid-19
ekis tutmondan sanan kaj ekonomian krizon komence de 2020, la AIE alvokis registarojn certigi, ke iliaj planoj pri ekonomia reakiro fokusi?u pri investoj pri
renovigeblaj energioj
por krei la kondi?ojn por da?ripova reakiro kaj longtempa struktura malkresko de karbonaj emisioj
[3]
.
Nuntempe la IEA funkcias kiel politika konsilisto de siaj membro?tatoj, kaj anka? de ?efaj emer?aj ekonomioj kiel
Brazilo
,
?inio
,
Barato
,
Indonezio
kaj
Sudafriko
por subteni energian sekurecon kaj anta?enigi la
energian transiron
tutmonde. La mandato de la Agentejo plilar?i?is por enfokusigi provizi analizojn, datumojn, politikajn rekomendojn kaj solvojn por helpi landojn certigi sekuran, pageblan kaj da?rigeblan energion por ?iuj. Precipe ?i temigis subtenon de tutmondaj klopodoj akceli la energian transiron kaj mildigi
klimatan ?an?on
. La IEA havas lar?an rolon anta?enigi raciajn energiajn politikojn kaj multnacian energian teknologian kunlaboron cele al atingo de
karbona ne?traleco
[4]
.
La nuna plenuma direktoro de IEA estas
Fatih Birol
, kiu ekoficis fine de 2015 kaj komencis sian duan mandaton kvar jarojn poste.
Responde al la kreskanta nombro de promesoj faritaj de landoj kaj kompanioj ?irka? la mondo limigi siajn emisiojn al karbona ne?traleco anta? 2050 a? balda? poste, kvankam tio ne kongruas kun la celo de
1,5
°C
, kiu postulus karbonan ne?tralecon meze de la
2030-aj jaroj
, IEA anoncis en januaro 2021, ke ?i produktos gvidliniaron por ke la tutmonda energia sektoro atingos ne?tralecon en 2050. La IEA diris, ke la raporto, publikigota la 18an de majo 2021, provas elpensi vojon konforman al malebligado de tutmondaj temperaturoj levi?i super
1,5
°C
- io, kion ekologiaj grupoj, investantoj kaj kompanioj instigis IEA fari
[5]
. ?iuj IEA-membrolandoj subskribis la
Parizan Interkonsenton
, kiu strebas limigi varmi?on al
1,5
°C
kaj du trionoj de la registaroj de IEA-membroj enga?i?is pri emisio-ne?traleco en 2050.