En la kampo de
internaciaj rilatoj
,
influsfero
, kiel internacia plej ofte uzata esprimo, a?
influzono
, pli ?uste la? signifo, estas spaca
regiono
a? koncepta divido la? kiu unu
?tato
a? organizo havas ian nivelo de kultura, ekonomia, militista, a? politika eksklusiveco a? hegemonio, kongrue kun la interesoj de la potencoj ekster la limoj de la ?tato kiu kontrolas ?in.
Kvankam povas esti formala alianco a? aliaj traktataj devigoj inter la influitoj kaj la influantoj, tiaj formalaj aran?oj ne estas nepre necesaj kaj la influo povas ofte estis pli ekzemplo de
milda povo
. Simile, formala alianco ne nepre signifas ke unu lando ku?as ene de la influsfero de alia. Altaj niveloj de eksklusiveco estis historie asociaj kun altaj niveloj de konflikto.
En pli ekstremaj okazoj, lando ene de la "influsfero" de alia povas i?i subulo de tiu ?tato kaj servi fakte kiel
satelita ?tato
a?
de facto
kolonio. La sistemo de influsferoj, la? kiu povegaj landoj intervenas en la aferoj de aliaj, pluas ?is nuntempe. ?i estas ofte analizata la? terminoj de
superpotencoj
,
grandaj potencoj
, kaj/a? mezaj potencoj.
Ekzemplo de influsfero estis
?inio
en la fino de la 19a kaj komenco de la 20a jarcento, kiam
Britio
,
Francio
,
Germanio
, kaj
Rusio
(poste anstata?ita de
Japanio
) havis
de facto
kontrolon sur grandaj partoj de teritorio. Tiuj estis prenitaj la? malegalecaj traktatoj a? la? tre longda?raj "luoj".
[1]
Tiuj potencoj (kaj
Usono
) rajtis havi kaj funkciigi siajn proprajn tribunalojn,
po?toficejojn
, komercajn instituciojn,
fervojojn
, kaj
milit?ipojn
en kio estis teorie ?inuja teritorio. Tamen, la eksterlandaj povoj kaj ties influo en kelkaj okazoj eble estis troigitaj.
[2]
Tiu sistemo finis post la
Dua Mondmilito
.
Por alia ekzemplo, dum la pinto de sia ekzisto en la Dua Mondmilito, la Japana Imperio havis tre grandan influsferon. La Japana registaro rekte regis en
Koreio
,
Vjetnamio
,
Tajvano
, kaj en grandaj partoj de ?inio. La "Grand-orient-azia Kun-prospera Sfero" povis tiele koincidi kun la mapo de la Pacifika Oceano kiel granda "bobelo" ?irka? la insuloj de Japanio kaj de la landoj el Azio kaj Pacifiko kiujn ili kontrolis.
Foje partoj de unu lando povas fali en du diferencajn influsferojn. En la kolonia epoko la
bufro?tatoj
Irano
kaj
Tajlando
, ku?ante inter la imperioj de Britio kaj de Rusio kaj de Britio kaj de Francio respektive, estis dividitaj en influsferoj de la imperiaj potencoj. Simile, tuj post la Dua Mondmilito, Germanio estis dividita en kvar okupatajn zonojn, kiuj poste plifirmi?is kiel
Okcidenta Germanio
kaj
Orienta Germanio
, el kiuj la unua i?is membro de
NATO
kaj la lasta membro de la
Varsovia Pakto
.
La termino estas uzata anka? por priskribi ne-politikajn situaciojn, ekz., ?eno a? unuopa instala?o de
vendejaro
povas havi influsferon kiu difinas la geografian areon kie hegemonias ties
podetala komerco
. Ekzemple "El Faro" en
Badajoz
,
Hispanio
, kies influsfero atingas grandan teritorion el najbara
Portugalio
.
- ↑
Spheres of Influence in China
[1]
Alirita la 3an de Majo 2018.
- ↑
Patrick Fuliang Shan, “What was the ‘Sphere of Influence’? A Study of Chinese Resistance to the Russian Empire in North Manchuria, 1900-1917,” The Chinese Historical Review, (Fall 2006, vol. 13, no. 2), pp.271-291.