| Parto de serio pri
|
| Scienco
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Filozofio kaj historio de scienco
|
|
|
|
|
|
In?enierarto
[1]
(a?
in?enierado
)
[2]
estas la aplikado de
scienco
al homaj bezonoj. ?i tio estas farata per
scio
,
matematiko
kaj
sperto
aplikataj al la konstruado de utila?oj a?
procezoj
. Profesiuloj pri in?enierarto estas nomataj
in?enieroj
.
Same kiel en la bazaj sciencoj, anka? la in?enierarto multe aplikas diversajn teknikojn por utiligi sian sciaron. Do, in?enierarto estas
?enerala
sciaro pri tio, kion oni produktas kaj kiel tion fari. Pri pli
detaleca
sciaro pri specifaj solvoj, kiuj ebligas pli efikan produktadon, vidu
teknologion
kaj
teknikon
.
In?enierarto
aplikas sciojn de
sciencaj
,
ekonomikaj
, sociaj kaj praktikaj (teknikaj) fakoj por
inventado
,
desegnado
, konstruado kaj bontenado de ma?inoj, esplorado kaj plibonigado de strukturoj, ma?inoj, ilaroj, sistemoj, materialoj kaj procezoj.
La fako in?enierado estas tre lar?a, kaj enhavas ampleksan gamon de pli specializitaj bran?oj de in?enierado, ?iu kun pli specifa emfazo sur partikularaj areoj de aplikita scienco, teknologio kaj tipoj de aplikado.
La termino in?enierado devenas de la
latinaj
vortoj
ingenium
, kiu signifas "lerteco", kaj
ingeniare
, kiu signifas "koncepti, plani, prilabori".
La
vaporma?ino
estis ?efa pelilo de la
Industria Revolucio
, kaj markis la gravon de in?enierarto en la moderna historio. Tiu ma?ino estas ekspoziciata en la
Politeknika Universitato de Madrido
.
Multfoje, in?enieroj bezonas iom scii pri multaj fakoj. Tamen, praktike oni dividas studadon de in?enierarto iam post iam en pli da fakoj kaj subfakoj.
Elektrin?eniera desegno energisistemo.
Elektronikaj komponantoj.
Elektronika cirkvito.
La
elektra in?enierarto
estas la studo kaj aplikado de diversaj
elektraj
kaj
elektromagnetismaj
konceptoj por faciligi la homan vivon.
La
elektronika in?enierarto
estas la bran?o de la
in?enierio
, kiu traktas la efikon kaj konduton de
elektronoj
. ?i uzas nelinearajn kaj aktivajn elektronikaj komponantojn (kiel
elektronaj tuboj
kaj
duonkondukta?aj elementoj
, aparte
transistoroj
,
diodoj
kaj
integritaj cirkvitoj
por projekti
elektronikajn cirkvitojn
,
elektronikaj
aran?a?oj kaj sistemoj. Tiu fako tipe anka? produktas pasivajn elektrajn komponantojn, kutime por
cirkvitaj tabuloj
.
La
industria in?enierarto
estas unu de la bran?oj de la in?enierarto rilate al
industrio
kiu temas pri la plibonigo de la uzado de rimedoj homaj, teknikaj, informadikaj kaj same kiel por la administrado kaj funkciado de la sistemoj de transformado de varoj kaj servoj, pritaksado de sistemoj integritaj aplikitaj en fakoj de laboristaro, ri?o, konaro, informaro, ekipado, energio, materialoj kaj procezoj, cele al atingo de produktoj a? servoj utilaj al la socio kaj al la posedantoj kun alta konsidero rilate al la medio. La industria in?enierarto uzas la principojn, metodojn de analizo, sintezojn de la in?enierarto kaj la desegno por specifigi, pritaksi, anta?vidi kaj plibonigi la akiritajn rezultojn de tiuj sistemoj. La industria in?enierarto utiligas sciarojn kaj metodojn de la sciencoj
matematiko
,
fiziko
, sociajn, politikajn, teknikoj de administrado ktp. de maniero kaj ampleksa kaj la??enra, por determini, desegni, specifigi, analizi, kaj plibonigi konstante la sistemojn (en ampleksa senco de la termino).
Kemia in?enierarto desegnas, konstruas kaj funkciigas fabrikojn.
La
kemia in?enierarto
estas fako de in?enierarto kiu koncernas la aplikadon de
scienco
,
matematiko
, kaj
ekonomiko
al proceso kie
kemia?oj
estas ?an?itaj al aliaj, esperebe pli valoraj, formoj. Tiel, ?i aplikas
kemion
al in?enieraj bezonoj. La produktoj de kemia in?enierarto estas diversaj kaj havas multajn ?iutagajn uzojn. Kemia in?enierarto influas profunde multajn aliajn industriojn, donanta
medicinan
,
militan
,
median
kaj aliaj uzojn.
La
komputika in?enierarto
estas la studo kaj aplikado de kombinado el
Elektra in?enierarto
kaj
komputoscienco
. ?i kombinas
aparataron
- tuta fizika ekipa?o - kaj
programaron
- tuta logika ilo de komputilaj sistemoj. ?i estas fako por disvolvigi la komputadon teknologie, apliki
komputadon
, uzante la fundamentojn pri komputado kiel
Algoritmoj
, Komputilaj Arkitekturoj,
Programlingvoj
ktp.
La fandado estas parto el la scienco de la materiala in?enierarto.
La
materiala in?enierarto
estas bran?o de la in?enierarto kiu celas kompreni la rilatojn inter la proprecoj kaj la
kristala strukturo
de la materialoj, kaj
dizajni
la strukturon de materialo por atingi aron da dezirajn propecojn. La celoj de la Materiala In?enierarto estas maksimume regi la plej novajn te?nikojn de produktado kaj transformado de la materialoj kaj esti kapabla kontribui al la disvolvo de novaj materialoj kaj de novaj procezoj de produktado.
En la ?an?anta mondo de la novaj teknologioj el la
21-a jarcento
, la
in?eniero
de materialo estos tre necesa aganto por la selektado de materialoj en ?iuj areo de la in?enierarto kaj speciale en la dizajno-kampo. La in?enierarto de Materialoj estas konata titolo en la tuta mondo kaj estas dedi?a al la dizajnado, manufakturo kaj funkciado de ?iuklaso de komponantoj kaj strukturoj, uzanta egale tradiciajn materialojn kiel novaj materialoj. La
a?tomobiloj
, la vestoj kaj piedvesto, la sporta ekipo, la komputiloj a? la
protezikoj
kaj la biomedicinaj komponantoj estas faritaj kun materialoj ?iujfoje plinovaj, e? bazita en la
nanoteknologio
. En ?i tiu kampoj, kiel en multaj pliaj, nova materialoj estis la solvo kiu permesis disvolvigi novajn produktojn kaj aplikoj. Tiel okazis kun la
kompozita materialoj
en la
aerona?tiko
kaj en la profesia sporto.
Animita filmo de la
Arkimeda ?ra?bo
, kiu estis funkciigita mane kaj kiu povas suprenigi akvon. Jen historia ekzemplo de mekanika in?enierarto.
La
mekanika in?enierarto
estas la in?enierarto kiu laboras por la plibonigo kaj kreado de la
ma?inoj
kaj de mekanikaj sistemoj. ?i uzas precipe la sciencojn
matematikajn
kaj
fizikajn
. Krome ?i inkludas konojn bazajn de
elektroniko
kaj
elektrotekniko
,
kemio
kaj konceptojn de
civila in?enierarto
.
- Blockley, David
Blockley, David. (2012)
Engineering: a very short introduction
. Nov-Jorko: Oxford University Press.
ISBN 978-0-19-957869-6
.
- Dorf, Richard, eld.
(2005) Dorf, Richard:
The Engineering Handbook
,
2?a eldono
, Boca Raton: CRC.
ISBN 0-8493-1586-7
.
- Billington, David P.
Billington, David P.. (1996-06-05)
The Innovators: The Engineering Pioneers Who Made America Modern
. Wiley; New Ed edition.
ISBN 0-471-14026-0
.
- Petroski, Henry
Petroski, Henry. (1992-03-31)
To Engineer is Human: The Role of Failure in Successful Design
. Vintage.
ISBN 0-679-73416-3
.
- Petroski, Henry
Petroski, Henry. (1994-02-01)
The Evolution of Useful Things: How Everyday Artifacts-From Forks and Pins to Paper Clips and Zippers-Came to be as They are
. Vintage.
ISBN 0-679-74039-2
.
- Lord, Charles R.
Lord, Charles R.. (2000-08-15)
Guide to Information Sources in Engineering
. Libraries Unlimited.
doi
:
10.1336/1563086999
.
ISBN 1-56308-699-9
.
- Vincenti, Walter G.
Vincenti, Walter G.. (1993-02-01)
What Engineers Know and How They Know It: Analytical Studies from Aeronautical History
. The Johns Hopkins University Press.
ISBN 0-8018-4588-2
.