Helene KROLLER-MULLER
(11-a de februaro 1869 ? 14-a de decembro 1939)
[1]
estis unu el la unuaj virinoj el E?ropo kiu arigis gravan artokolekton. Oni konsideras ?in unu el la unuaj kolektantoj kiu rekonis la genion de
Vincent van Gogh
. ?i donacis sian tutan kolekton al la
nederlanda
popolo, kun granda arbara bieno sia kaj de sia edzo, nome Anton Kroller. Tio estas nun la
Muzeo Kroller-Muller
kaj skulpto?ardeno kaj la Hoge Veluwe Nacia Parko, nome la plej granda
nacia parko
en Nederlando.
?i naski?is
Helene Emma Laura Juliane Muller
en Essen-Horst,
Essen
,
Germanio
, en ri?a familio de industriistoj. ?ia patro, Wilhelm Muller, posedis Wm. H. Muller & Co., prospera liveranto de krudaj materialoj por industrioj de
minado
kaj
?talo
.
[2]
?i edzini?is al nederlanda gravulo de navigado kaj minado Anton Kroller en 1888 kaj uzis amba? familinomojn la? la nederlanda tradicio.
?i studis kun Henk Bremmer en 1906?1907. ?ar ?i estis unu el la plej ri?aj virinoj en Nederlando tiam, Bremmer rekomendis, ke ?i formu
artokolekton
. En 1907, ?i komencis sian kolekton per la pentra?o Trajno en pejza?o fare de Paul Gabriel. Poste, Helene Kroller-Muller i?is entuziasma
artokolektisto
, kaj unu el la unuaj personoj kiuj agnoskis la genion de
Vincent van Gogh
. ?i finfine arigis pli ol 90 pentra?ojn kaj 185 desegnojn de van Gogh, kio estis unu el la plej grandaj kolektoj en la mondo pri la artisto, dua nur post tiu de la
Van Gogh Muzeo
en
Amsterdamo
. ?i a?etis anka? pli ol 400 verkojn de la nederlanda artisto Bart van der Leck, sed lia populareco ne atingis tiun de van Gogh.
[3]
Kroller-Muller kolektis anka? verkojn de modernaj artistoj, kiel
Picasso
,
Georges Braque
,
Jean Metzinger
,
Albert Gleizes
,
Fernand Leger
,
Diego Rivera
,
Juan Gris
,
Piet Mondrian
,
Gino Severini
,
Joseph Csaky
,
Auguste Herbin
,
Georges Valmier
,
Maria Blanchard
,
Leopold Survage
kaj
Tobeen
. Tamen, Bremmer konsilis ?in ne a?eti
Un dimanche apres-midi a l'Ile de la Grande Jatte
de
Georges Seurat
, kiu rezultis majstroverko de la arto de la 20-a jarcento. ?i ja a?etis tamen
Le Chahut
de Seurat, alia ikono en la historio de
moderna arto
.
[4]
Krome, ?i aparti?is el artistoj de sia devenloka Germanio, kies verkaron ?i trovis "nesufi?e a?toritata."
[3]
Dum veturo al Florenco en junio 1910, ?i ekhavis ideon fondi muze-domon.
[2]
Ekde 1913 partoj de ?ia kolekto estis malfermita al la publiko; ?is mezo de la 1930-aj jaroj ?ia ekspoziciejo en
Hago
estis unu el la tre raraj lokoj kie oni povis vidi pli ol nur kelkajn malmultajn verkojn de moderna arto.
[5]
En 1928, Anton kaj Helene kreis la Fonda?on Kroller-Muller por protekti la kolekton kaj la tutan hava?on. En 1935, ili donacis al la nederlanda popolo sian tutan kolekton totale de proksimume 12 000 objektojn, kondi?e ke oni konstruu grandan muzeon sur la ?ardenoj de la parko.
[6]
Jam zorgita de la nederlanda registaro, la
Muzeo Kroller-Muller
malfermi?is en 1938.
La
Muzeo Kroller-Muller
estas en 75-akrea (300,000 m
2
) de arbara kampara areo, nuntempe la plej granda nacia parko en Nederlando, nome Nationaal Park De Hoge Veluwe apud la urboj
Otterlo
kaj
Arnhem
. Luksa arta galerio estis planita apud la ikona lagobordo de la ?asejo Jachthuis Sint Hubertus kaj la pejaza?a statuo de ilia amiko, la sudafrika bura generalo Christiaan de Wet sur la bieno.
[7]
Pro la militminaco la planoj neniam estis plenumitaj en ?ia vivoda?ro, sed post la milito oni muntis grandan arbaran skulpto?ardenon kaj sub?ielan ekspoziciejon, kiu estas hejmo de statuoj de
Rodin
kaj de la dua plej granda kolekto de pentra?oj de
van Gogh
en la mondo, kiel la fama serio de
La sunfloroj
.
- ↑
"From a merchant family".
Kroller-Muller Museum. Alirita la 10-an de majo 2020.
- ↑
2,0
2,1
Joshua Levine (21a de majo 2009),
The Vision Quest of Helene Kroller-Muller
gazeto
Forbes
Alirita la 10-an de majo 2020.
- ↑
3,0
3,1
Sheila Farr (23a de majo 2004)
How a museum founder helped turn van Gogh into an international icon
[
rompita ligilo
]
The Seattle Times.
- ↑
Catalogus van de schilderijen verzameling van Mevrouw H. Kroller-Muller, Samensteller H.P. Bremmer, Published 1921 in 'S-Gravenhage (nederlande)
- ↑
Helene Kroller-Muller and the breakthrough of modern art
Universitato de Groningen
- Instituto de Biografio.
- ↑
Alan Riding (12a de marto 2003),
Glimpses Into van Gogh's Imagination; Two Dutch Museums Offer Fresh Angles on a Favorite Son
The New York Times
.
- ↑
Art, architecture, and nature ? Park Hoge Veluwe
. Alirita 25a de a?gusto 2015.
- Kroller-Muller State Museum, Otterlo. Netherlands: Kroller-Muller State Museum, 1973.
- Rovers, Eva. De eeuwigheid verzameld: Helene Kroller-Muller 1869?1939. Prometheus Bv Vassallucci, Uitgeverij 2010.
ISBN 978-9035135512