El Vikipedio, la libera enciklopedio
Franz Erdmann MEHRING
(naski?inta en la
27-a de februaro
1846
en
Sławno
, mortinta en la
28-a de januaro
1919
en
Berlino
) estis germana ?urnalisto kaj historiisto.
Originante el severe protestanta kaj
prusiema
gepatra domo Mehring trapasis la abiturientan ekzamenon en
Gryfice
kaj studis poste en
Leipzig
klasikan filologion. Ver?ajne tiutempe okazis la unua renkonti?o kun la politika movado de
August Bebel
kaj
Wilhelm Liebknecht
pere de la Saksia popola partio. Post la ?an?o de la universitato (al Berlino) Mehring ali?is al la redakcio de la berlina taggazeto
Die Zukunft
, la organo de la radikala bur?a-demokratio movado de Prusio. De ?iaj fondinto
Johann Jacoby
kaj redaktisto
Guido Weiß
li transprenis la imagon pri la mememancipigo de la homoj kaj la unuecon de demokratio kaj socialaj reformoj. Balda? li povis montri sian brilan ?urnalistan talenton. Sed lia politikaj konvinkoj tiutempe plurfoje ?an?i?is. Kialo estis miksa?o inter temaj kaj personaj kvereloj kun aliaj, kio favorigitis ankora? per la sensiveco de Mehring. Ekzemple en 1871 li forlasis la rondon de la demokratoj pro ties sinteno koncerne la
Francia-Prusia Milito
. Li raportis i.a. por la agentejo
Oldenberg'sches Korrespondenzburo
pri
Reichstag
-kunvenoj kaj kunsidoj de landaj parlamentoj kaj i?is fakulo pri parlamentraportado. En 1874/75 li de?oris por
Frankfurter Zeitung
kaj
Die Wage
de la demokratia politikisto
Leopold Sonnemann
. Mehring defendis la laboristan movadon kontra? reakcia propaganda?o. Liaj historiaj kaj literaturkritikaj labora?oj estis influataj de
Ferdinando Lasalo
. La publicista kulmino en tiu tempo estis la en 1875 anonime aperinta skriba?o
Herr von Treitschke der Sozialistentodter
.
Poste Mehring distanci?is de la demokratia movado kiel anka? de la socialdemokratio pro - anka? ?etribunale kontinuigita - kvereleto kun Sonnemann pro ties neklaraj negocaj aferoj. Ofendite Mehring komencis kontra?batali la politikan Maldekstron kaj publikigis la akre kontra?socialisman libron
Die deutsche Sozialdemokratie, ihre Geschichte und ihre Lehre
(1877). En 1879/80 li e? skribis por la jarlibroj
Preußische Jahrbucher
de Treitschke artikoloserion pri la
Pariza Komunumo
. Dum tiu-?i tempo li legis unuafoje verkojn de
Karl Marx
.
La okupi?o pri la pensoj marksismaj, la indigno pri la rigoroza apliko de la le?oj kontra?socialistaj (1878) kaj la kompreno ke socialaj reformoj faritaj de "desupre" la? la stilo de
Otto von Bismarck
ne vere funkcius, estis la ka?zo por rea alproksimi?o de Mehring al la bur?aj demokratiaj movadoj ekde 1882. Mehring estis ekde 1884 ?efartikolskribanto de la liberala berlina ?urnalo
Volks-Zeitung
kaj i?is la plej decidita malamiko de la kontra?socialistaj le?oj ene de la nesocialista tendaro. Estinte ekde 1887 amiko de Bebel kaj W. Liebknecht li pli kaj pli izoli?is ?is 1890 pro la ?an?i?inta politika orienti?o. Okaze de la kverelo kun la dramatisto kaj teatrokritikisto
Paul Lindau
, kie li pruvis la ekziston de suba?etado inter teatroj kaj gazetaro, li por ?iam rompis la ligojn al la eldonistoj de bur?aj ?urnaloj.
En 1891 Mehring ani?is al la
socialdemokratoj
. Li komencis skribi ?efartikolojn por la semajngazeto
Neue Zeit
(1891-1912), i?is ?efredaktisto de
Leipziger Volkszeitung
(1902-07) kaj verkis krome por
Vorwarts
kaj
Wahrer Jacob
. Tiel li i?is unu el la plej elstaraj ?urnalistoj inter la socialdemokratoj. De la konsekvenca vidpunkto de historia materialismo li liveris en la verko
Lessing-Legende
(1893) kritikan analizon de la bur?aj legendoj pri la rolo de la
Hohencolernoj
: tio estis por la germana historiscienco komplete nova teorio pri la esti?o de la brandenburgia-prusia ?tato! En 1898 li eldonis la unuan volumon de
Geschichte der deutschen Sozialdemokratie
, kie li skribis anka? pri siaj propraj spertoj kaj fruaj studoj tiurilataj. ?i estis vere pionira labora?o en la esplorado de la historio de germana laborista movado kaj determinis ties historian memkomprenon (anta? ?io la adorsimila ?atego de Lasalo). Inter la eldonita?oj de Mehring de tiuj jaroj elstarasla eldona?o
Aus dem literarischen Nachlaß von Karl Marx, Friedrich Engels und Ferdinand Lassalle
(1902). En 1910 Mehring publikigis
Deutsche Geschichte vom Ausgange des Mittelalters
. Per ekde 1885 jam planita biografio pri Marx -
Karl Marx, Geschichte seines Lebens
- fini?is la historiaj verkoj de Mehring en 1918.
Per siaj redaktista laboro, verkado, estrado de
Freie Volksbuhne
Berlin (1892-95) kaj instruisto ?e partilernejo (1906-10) Mehring ege influis la vivon spiritan de la socialdemokratia partio. Dum la internaj kvereloj pri reviziismo li gvidis dum la dresdena partitago en 1903 la frakcion nereviziismeman. La gazeto
Leipziger Volkszeitung
faritis tiam de li grava publicista platformo. Anka? liaj kvereloj kun ?atantoj de reviziismo i?is personaj, precipe pro ke kontra?uloj de li argumentis i.a. per faktoj el la pli frua politika biografio de Mehring. Ekde ?. 1912 li havis pli kaj pli da problemoj kun la partiestraro kaj la partiplejmulto. Ties ideoj pri eksterparlamenta laboro, socialaj reformoj sen partoprenigo de la laboristo kaj pri la rolo de revolucio ne estis la samaj kiaj la liaj. Sekve ekde la eksplodo de la
Unua mondmilito
li estis kontra? multaj aliaj sampartianoj. En 1916 Mehring helpis fondi la Spartakus-grupon kaj arestitis dum kvar monatoj. En 1917 li kandidatis en Berlino anstata? la malliberigita
Karl Liebknecht
, sukcese. Sed li ne sukcesis dum la Reihstag-balotadoj. Mehring ankora? kunpreparis la fondon de la
Komunista Partio de Germanio
en 1918/19. Trafite de la nova?oj pri la murdo de Liebknecht kaj
Roza Luksemburgo
li mortis je la fino de januaro 1919.
- Thomas Hohle:
Franz Mehring ? Sein Weg zum Marxismus.
Rutten & Loening, Berlin 1956. 2. verbesserte und erweiterte Aufl. 1958
enhavas sur la pa?oj 391-492 artikolojn de 1874-91, kiuj nenie alie trovi?as
- Hans Koch:
Franz Mehrings Beitrag zur marxistischen Literaturtheorie.
Dietz, Berlin 1959
.Bibliografie der Werke und Schriften Mehrings S. 385?432.
- Josef Schleifstein:
Franz Mehring. Sein marxistisches Schaffen 1891?1919.
Rutten & Loening, Berlin 1959.
- Helga Grebing, Monika Kramme
Franz Mehring
. In Hans-Ulrich Wehler
Deutsche Historiker
, Band 5, Vandenhoeck und Ruprecht, Gottingen 1972, S. 73?94.
- Mehring, Franz
. In:
Biographisches Worterbuch zur Deutschen Geschichte
. 2. Bd.. Francke, Munchen 1974,
ISBN 3-7720-1082-2
, Sp. 1861?1862.
- Glen Ronald McDougal:
Franz Mehring: Politics and history in the Making of radical German social democracy 1869?1903.
Columbia Univ., New York 1977.
- Peter Kiefer:
Bildungserlebnis und okonomische Burde. Franz Mehrings historische Strategie einer Kultur des Proletariats
Peter Lang. Frankfurt am Main; Bern; New York 1986
- Wilhelm Heinz Schroder:
Sozialdemokratische Parlamentarier in den deutschen Reichs- und Landtagen 1867?1933. Biographien, Chronik und Wahldokumentation. Ein Handbuch.
Droste, Dusseldorf 1995,
ISBN 3-7700-5192-0
, S. 609.
- Manfred Asendorf:
Mehring, Franz
. In:
Demokratische Wege. Deutsche Lebenslaufe aus funf Jahrhunderten
, hrsg. von Manfred Asendorf und Rolf von Bockel: J. B. Metzler, Stuttgart/Weimar 1997,
ISBN 3-476-01244-1
, S. 421?422.
- Hermann Weber, Andreas Herbst:
Mehring, Franz
. In:
Deutsche Kommunisten. Biographisches Handbuch 1918 bis 1945.
2., uberarb. und stark erw. Auflage. Karl Dietz Verlag, Berlin 2008,
ISBN 978-3-320-02130-6
.
