Franca Antarkto

El Vikipedio, la libera enciklopedio
Temas pri... ?i tiu artikolo temas pri neda?ra franca kolonio en Sudameriko. Por informoj pri la teritorio kiun Francio pretendas en Antarkto, vidu la artikolon Adelilando .
Franca Antarkto
1555 ? 1567
historia evento ? kolonio
Geografio
?efurbo :
Lo?antaro
?tat-strukturo
Anta?aj ?tatoj:
Postsekvaj ?tatoj:
Elstaraj historiaj eventoj
Diplomatiaj Rilatoj
v ? d ? r

Franca Antarkto (france: France Antarctique ) estis franca kolonio en Sudameriko sude de Ekvatoro , en tio kio aktuale estas la ?tato Rio-de-?anejrio , en Brazilo , kiu ekzistis inter 1555 kaj 1567, kaj kontrolis la marbordon el la Guanabara Golfo ?is Cabo Frio . Fondita kiel rifu?ejo por hugenotoj , ?i estis fine detruita de portugaloj en 1567.

Koloniigo [ redakti | redakti fonton ]

La franca maristo Nicolas Durand de Villegaignon , kreinto de la Franca Antarkto kiel rifu?ejo por hugenotoj .

La 1an de novembro 1555 la franca vicadmiralo Nicolas Durand de Villegaignon , celante helpi hugonotojn trovi rifu?ejon kontra? la persekutado, estris ?ipareton dunavan kaj 600 soldatoj kun kolonaj hugenotoj kaj ekposedis insuleton Sergipe nun Villegagnon , en la Guanabara Golfo, anta? la marbordoj de la aktuala urbo Rio-de-?anejro , kie li konstruis fortika?on nomita ≪Fort Coligny≫ honore al Gaspard de Coligny , hugenota admiralo kiu apogis la ekspedicion por protekti siajn samreligiulojn. La kolonion surkontinentan Villegaignon nomis Henriville, honore al Henriko la 2-a de Francio , kiu konis kaj aprobis la ekspedicion havigante la ?ipojn. Villegaignon sekurigis la kolonion aliance kun tamojoj kaj tupinambaoj , indi?enoj tiam malamikoj de la portugaloj.

Tamen, la Re?lando Francio malsukcesis uzi la aliancojn fare de Villegaignon por ekspansii la francan povon en la Nova Mondo , male al Jacques Cartier , kiu ja sukcesis tiukadre en Nova Francio . ?iuj tiuj setlejoj estis kontra? la papa buleo de 1493, redifinita poste kiel Traktato de Tordesillas , kiu dispartigis la Novan Mondon inter Kastilio kaj Portugalio.

La kalvinistoj kaj la portugaloj [ redakti | redakti fonton ]

En 1556 Villegaignon petis al Francio pli da kolonoj. La re?o Henriko sendis tri ?ipojn kun ?irka? 300 kolonoj, kiuj alvenis tien en 1557. Sed la novaj kolonoj estis kalvinistoj kaj tuj aperis teologiaj malkonsentoj. En oktobro 1557 la kalvinistoj estis ekpelitaj de la insulo Coligny kaj ili setli?is kun la tupinambaoj ?is januaro 1558, kiam kelkaj revenis al Francio, dum kelkaj revenis al Coligny kaj aliaj estis murditaj de Villegaignon.

Villegaignon revenis al Francio en 1558, malkontenta pro la religiaj disputoj. En 1560 Mem de Sa, nova guberniestro de Brazilo ricevis ordonon forpeli la francojn. Per 26 milit?ipoj kaj 2 000 soldatoj, la 15an de marto 1560 li atakis dum tri tagoj kaj detruis ≪Fort Coligny≫, sed la francoj fu?is al kontinento kaj restis tie helpitaj de la indi?enoj. Instigita de du jezuitoj nome Jose de Anchieta kaj Manuel da Nobrega , Mem de Sa ordonis sian nevon Estacio de Sa denove ataki. Tiu fondis la urbon Rio-de-?anejro la 1a de marto 1565 kaj luktis kontra? la francoj dum du pluaj jaroj. Finfine la 20an de januaro 1567 venkis super la francoj kaj elpelis ilin for de Brazilo, sed li mem mortis post unu monato pro la vundoj ricevitaj en batalo.

Literaturo [ redakti | redakti fonton ]

  • Parkman, Francis; Pioneers of France in the New World , University of Nebraska Press, 1996.
  • Thevet, Andre; Les singularites de la France antartique, 1558 , nova eld. (Paul Gaffarel, eld.) 1878.
  • En tiu ?i artikolo estas uzita traduko de teksto el la artikolo Francia Antartica en la hispana Vikipedio.