El Vikipedio, la libera enciklopedio
Ferdinand HILLER
(n.
24-an de oktobro
1811
en
Frankfurto ?e Majno
; m.
11-an de majo
1885
en
Kolonjo
) estis germana
komponisto
,
dirigento
kaj
muzikpedagogo
.
Lia unua instruisto estis
Aloys Schmitt
, kaj kiam li estis dek jarojn a?a, lia bonstata patro sendis lin pro liaj kompona?oj kaj lia talento al
Hummel
en
Vajmaro
. Tie li sin dedi?is al komponado; al liaj verkoj apartenas la interaktaj muzika?oj pri
Maria Stuart
, per kiu li konati?is kun
Goethe
. Sub Hummel Hiller grave progresis kiel pianisto. Hummel entreprenis kun sia 15-jara?a lernanto komence de 1827 anka? voja?on al
Vieno
, kie ili vizitis la mortantan
Ludwig van Beethoven
.
Post mallonga restado hejme Hiller iris en 1829 al
Parizo
, kie li restis ?is 1836 (kaj direktis la tiean unuan prezentadon de la
5-a pianokon?erto
de Beethoven). La morto de lia patro necesigis lian revenon por kelka tempo al Frankfurto, sed la 8-an de januaro 1839 li prezentis en
Milano
sian operon
La Romilda
kaj ekverkis sian oratorion
Die Zerstorung Jerusalems
, kiu validas kiel unu el liaj plej bonaj verkoj. Tiam li iris al sia amiko
Mendelssohn
al
Lepsiko
, kie li ekde 1843 ?is 1844 direktis serion da koncertoj en
Gewandhaus
kaj prezentis sian
oratorion
.
Post plua voja?o al
Italio
, por studi eklezian muzikon, Hiller prezentis du pluajn operojn,
Der Traum
kaj
Konradin
, 1845 resp. 1847 en
Dresdeno
. Kiel dirigento li iris en 1847 al
Duseldorfo
kaj en 1850 al
Kolonjo
kaj direktis la
Opera Italien
en Parizo inter 1851 kaj 1852. En Kolonjo li fari?is a?toritatulo kiel estro de la Gurzenich-Orkestro kaj de la
Konservatorio
de la Urbo Kolonjo, la nuna
Altlernejo
por Muziko kaj Dancado je Kolonjo. Ekde la jaro 1853 li estis entute 12 fojojn respondeca festivalestro de la Malsuprarejna Muzikfesto. En 1884 li retiri?is kaj mortis la sekvan jaron.
- La Romilda
(
Gaetano Rossi
), op.ser. (unuafoje prezentita la 8-an de januaro 1839 en Milano)
- Der Traum der Christnacht
(
Carl Gollmick
), 3 Akte (unuafoje prezentita la 9-an de aprilo 1845 en Dresdeno)
- Konradin
(
Robert Reinick
) (unuafoje prezentita la 13-an de oktobro 1847 en Dresdeno)
- Der Advokat
(
Roderich J. Benedix
), komische Oper 2 Akte (unuafoje prezentita la 21-an de decembro 1854 en Kolonjo)
- Die Katakomben
(Hartmann), ernste Oper 3 Akte (unuafoje prezentita la 15-an de februaro 1862 en Wiesbaden)
- Der Deserteur
(
Ernst Pasque
), ernste Oper 3 Akte (unuafoje prezentita la 17-an de februaro 1865 en Kolonjo)
- Pianokon?erto No. 1, f-minora op. 5
- Pianokon?erto No. 2, f?-minora, op. 69
- Pianokon?erto No. 3, A♭-ma?ora ?Concerto espressivo“ op. 170
- Die Zerstorung Jerusalems
(Oratorium)
- Plaudereien mit
Rossini
,
Kolnische Zeitung
, 1855 (als Buchausgabe in
Aus dem Tonleben unserer Zeit
, Bd. 2, S. 1-84; Neuausgabe hrsg. von Guido Johannes Joerg, Stuttgart 1993)
- Aus dem Tonleben unserer Zeit
, 3 Bande, 1868?1871
- Briefe an eine Unbenannte.
Koln 1877
- Kunstlerleben
, 1880
- Erinnerungsblatter
, 1884
- Russell Martin,
Beethovens Locke. Eine wahre Geschichte
, Piper: 2000,
ISBN 3-492-04276-7
(Hiller soll dem toten Beethoven eine
Locke
abgeschnitten haben.)
- Diverse Veroffentlichungen zu Ferdinand Hiller existieren von Reinhold Sietz (fruher Stadtarchivar in Koln).