La
Baziliko de la Naski?o
estas prakristana
baziliko
de
Bet-Le?em
starigita en la loko kie antikva tradicio memorigas la
naski?on de Jesuo
. ?in konsistigas la kunigo de du pre?ejoj kaj la
kripto
, nome la
Groto de la Naski?o
, kiu estas la groto kaj la preciza loko en kiu Jesuo naski?us.
En junio
2012
, la Baziliko de la Naski?o estis enigita en la liston de la monda hereda?o de la homaro, prizorgata de
UNESKO
, la?pete de la
?tato de Palestino
.
La Baziliko de la Naski?o, kune kun la
Baziliko de la Anunciacio
en
Nazareto
kaj la
Baziliko de la Sankta Tombo
en
Jerusalemo
. estas unu el la ?efaj sanktejoj celataj de la
pilgrimuloj
, kiuj vizitas la
Sanktan Landon
,
Post la ribelo de
Bar Kokhba
, imperiestro
Publio Elio Trajano Hadirano
startigis subpremon en
Palestino,
akompanatan de disvastigo de kultoj de la
romia religio
. En tiu kunteksto estas kunigebla, la? informoj de
Sankta Hieronimo
, la starigo, post
135
, de arbaro konsekrita al la dio
Adoniso
, sur la loko kie la unuaj kristanoj religie festis la naski?on de Jesuo
[1]
.
?irka?
330
, iniciate de imperiestro
Konstantino
kaj de la A?gusta
Helena
, komenci?is la konstruo de la nuna baziliko.
[2]
. La resta?raj kaj pliampleksigaj laboroj komenci?is en la
4-a jarcento
iniciatitaj de imperiestro
Justiniano la 1-a
, post la detruo okazigita de la ribelo de Samarianoj.
[3]
Tiam estis altigita la pavimo je ?irka? unu metron kaj estis aldonita la
nartekso
.
En 614 la baziliko savi?is el la detruo de la invadantaj persoj
[4]
danke al la ?eesto, sur la fronto de la templo, de la reprezentado de la
Tri Re?oj
for?itaj la? la nacia persa kutimo.</ref>
La tuta?o poste estis respektita anka? dum la araba invado kaj, la?longe de la tempo, la baziliko estis plietendita per la konstruo de novaj kapeloj kaj apudaj mona?ejoj.
Origine, ekster la strukturo, ?eestis korto tra kiu oni eniris atrion, konsistigitan per kolonoj kaj navoj vastaj apena? kvaronon kompare kun tiuj de la baziliko. La korto, tre vasta, utilis kiel haltejo-ripozejo por la pilgrimuloj; pro tio en ?i oni aran?is malgrandan bazaron.
La baziliko estas longa 53,90 metrojn, lar?a 26,20 metrojn en la 5 navoj (en la transepto, male, ?i lar?as 35,82 metrojn). ?is kiam la pilgrimuloj estis tre nombraj, kiel la?longe de la tuta 4-a jarcento, kiam la kristana komunumo de Palestino estis malgranda, ne alesti?is problemoj pro manko de spaco.
La aliro al la baziliko estas konsentita nur tra pordo, pli simila al baskoridoro, mallar?a kaj malalta, tiel farita por inviti la pilgrimulojn al la humileco kaj koncentri?o. De la tri originaj pordoj restis nur tiu, ?ar la aliaj du estis masonfermitaj.
Super la Groto de la naski?o, en la orienta flanko de la baziliko, oni starigis oktangulan konstrua?on altigitan je tri ?tupoj, la
martyrium
(loko entenanta la memora?ojn de la memorigito). Centre de la oktangulo, situas balaustrado el kiu, se oni klini?as, videblas ampleksa cirkla truo; la truo, aran?ita en la volbo de la Groto de la Naski?o, permesas al la vizitantoj rigardi ene. La porceremonia
altaro
probable staris komence ne malproksime de la oktangula konstrua?o, en la centra navo, por ligi, kiel en la
Baziliko Sankta Petro de Romo
,
martyrium
kaj
bazilikon
.
Flanke de la centra absido du ?tuparoj ebligas la malsupreniron al la Groto de la Naski?o, oktangula
kripto
longa 12,3 kaj lar?a 3,5 metrojn. En ?i evidenti?as du disigitaj partoj:
- la loko en kiu, la? la kristana tradicio, estus okazinta la naski?o de Jesuo; la punkto estas simbole signita per ar?enta stelo, ?irka? kiu estas gravurita,
latinlingve
, la frazo: ≪?i tie el la Virgulino Maria naski?is Kristo Jesuo≫
[5]
. Supre de la stelo pendas du lampoj.
La ekskluziva proprieto de la groto, same kiel de la tuta baziliko (escepte de spaceto rezervita al la
Armena Apostola Eklezio
) apartenas al la
Greke Ortodoksa Eklezio
.
- La loko en kiu estis la
kripo
, en kiu Maria estus demetinta la infanon Jesuon post la naski?o
[6]
.
La ekskluziva proprieto de tiu ero de la groto apartenas al la
franciskana ordeno
de la
Gardejo de la Sankta Lando
.
[7]
- ↑
Giuseppe Ricciotti,
Vita di Gesu Cristo
, Mondadori, 1962, nota 1, §244
- ↑
La konstrua?o spertis diversajn stadiojn de starigado. En Giuseppe Ricciotti,
Vita di Gesu Cristo
, Mondadori, 1962, §244, estas la?orde indikata kiel ordono por la konstruo de la baziliko la dato
325
kaj estas citita pilgrimulo de
Bordeaux
kiu havis okazon ?in vidis en
333
. La slipo "UNESKO"
[1]
, male, indikas
339
.
- ↑
Bargil Pixner, "Paths of the Messiah. Messianic Sites of the Early Church from Galilee to Jerusalem", Ignatius Press, 2010, pa?oj 12-13.
- ↑
Giuseppe Ricciotti
,
Vita di Gesu Cristo
, Mondadori, 1962 §244.
- ↑
"Hic de Virgine Maria Jesus Christus natus est". Vidu: Bargil Pixner, "Paths of the Messiah. Messianic Sites of the Early Church from Galilee to Jerusalem", Ignatius Press, 2010, pa?o. 16.
- ↑
Bargil Pixner, "Paths of the Messiah. Messianic Sites of the Early Church from Galilee to Jerusalem", Ignatius Press, 2010, pa?o.16.
- ↑
Firmano
establis, en
1853
epoke de la
Otomana Imperio
, la rajtojn, devojn, privilegiojn kaj la titolojn de proprieto de la diversaj eklezioj, kiuj gardas la sanktajn lokojn. Tiu ≪statu quo≫, ?iam valida, estas garantiata per la traktato de Berlino
1878
, kiun konfirmis anka? la nova ?tato de Israelo.
- U. Lorenzetti, Belli Montanari,
L'Ordine Equestre del Santo Sepolcro di Gerusalemme. Tradizione e rinnovamento all'alba del Terzo Millennio
, Fano (PU), settembre 2011.