El Vikipedio, la libera enciklopedio
Andre-Marie Ampere
, honore al kiu la mezurunuo ampero ricevis sian nomon.
La
ampero
(simbolo
A
) estas la oficiala
mezurunuo
de
elektra kurento
, kaj unu el la sep bazaj unuoj en la
Internacia sistemo de unuoj
. ?ia nomo devenas de la
franca
fizikisto
Andre Marie Ampere
.
Ilustra?o pri iama difino de ampero.
La komenca difino bazi?is sur la kvanto da ar?ento, kiu pro
elektrolizo
aparti?as pro trapasado de la kurento de 1 ampero dum difinita tempo.
La plej konata tradicia sed ne plu valida difino estis:
|
 | | ?
La ampero egalas al tia konstanta elektra kurento, kiu, trapasante du paralelajn, senfine longajn rektajn konduktilojn, kun distanco de 1 metro kaj neglektebla cirkla kversekco, en vakuo, ka?zas inter tiuj konduktiloj
amperan forton
de 2 * 10
?7
ne?tonoj
je metro.
”
|
|
?i dependis inter aliaj de elektromagnetismo.
La aktuala difino ekde jaro 2019 estas:
?i dependas de la konstanto
elementa elektra ?argo
kaj unuo sekundo.
Dekoblaj kaj dekonaj unuoj de ampero (A) la? la
Internacia Sistemo
| Dekonaj unuoj
|
|
Dekoblaj unuoj
|
| Valoro
|
Simbolo
|
Nomo
|
Valoro
|
Simbolo
|
Nomo
|
| 10
?1
A
|
dA
|
deciampero
|
10
1
A
|
daA
|
dekaampero
|
| 10
?2
A
|
cA
|
centiampero
|
10
2
A
|
hA
|
hektoampero
|
| 10
?3
A
|
mA
|
miliampero
|
10
3
A
|
kA
|
kiloampero
|
| 10
?6
A
|
μA
|
mikroampero
|
10
6
A
|
MA
|
megaampero
|
| 10
?9
A
|
nA
|
nanoampero
|
10
9
A
|
GA
|
gigaampero
|
| 10
?12
A
|
pA
|
pikoampero
|
10
12
A
|
TA
|
teraampero
|
| 10
?15
A
|
fA
|
femtoampero
|
10
15
A
|
PA
|
petaampero
|
| 10
?18
A
|
aA
|
atoampero
|
10
18
A
|
EA
|
eksaampero
|
| 10
?21
A
|
zA
|
zeptoampero
|
10
21
A
|
ZA
|
zetaampero
|
| 10
?24
A
|
yA
|
joktoampero
|
10
24
A
|
YA
|
jotaampero
|
Kiel ?iuj mezurunuoj en la Internacia Sistemo, anka? la ampero havas dekoblajn kaj dekonajn unuojn, kies nomojn oni formas per la kutimaj
prefiksoj de SI
.
?enerale, la plej uzataj dekonaj mezurunuoj estas miliamperoj kaj mikroamperoj; la pli malgrandaj unuoj priskribas elektran kurenton tiom malgrandan, ke ili nur uzatas en tre faka medio.
