El Vikipedio, la libera enciklopedio
?agataj-?ano
(
mongole
: Цагадай Cagadaj; ?.
1185
-
1241
a?
1242
) estis la dua filo de ?ingis-?ano kaj unua ?ano kaj origino de la nomoj de la
?agataj-?anato
,
?agataja lingvo
kaj
?agatajaj tjurkoj
.
Li heredis la plej grandan parton el kio nun estas la kvin ?tatoj de
Centra Azio
post la morto de lia patro kaj regis ?is sia morto en
1241
. Li anka? estis nomumita de ?ingis-?ano por kontroli la plenumigon de
Jasao
, la skriba le?kodo kreita de
?ingis-?ano
, kvankam tio da?ris nur ?is kiam ?ingis-?ano estis kronita ?ano de la
Mongola Imperio
. La Imperio poste venis konata kiel la ?agataj-?anato, posteula imperio de la Mongola Imperio.
La vera fondinto de la ?tato estis la nepo de ?agataj,
Alghu
. La ?tato estis ege malpli influita de Islamo ol la
Il?anato
en la sudokcidento, sed ekzistis islamanoj ene de la ?tato kaj kelkaj konverti?is. Tamen, ili konservis al antikvajn nomadajn trajtojn multe pli longaj. Kelkaj historiistoj diris ke tiu estis grava kialo por la malkresko en urbismo kaj agrikulturo en tiu areo. La unua reganto kiu fakte islamani?is estis Mubarak-?aho. Lia konverti?o okazis en 1256, aliflanke tio estis tre problema ?ar en malpli ol 30 jaroj aliaj regantoj malapogis Islamon kaj revenis al siaj malnovaj kredoj, aliflanke, Tarmar?irin transformi?is al Islamo kaj provis turni la dinastion reen al Islamo. Lia konverti?o provokis grandegan kontra?reagon de nomadaj grupoj en la orienta parto de la sfero kiu poste mortigis lin en 1334. Post lia morto la ?agataj ?tato perdis la statuson kaj diseri?is.
Tamerlano
poste geedzi?us en sia familio. Anta? la frua 1500 ili plifirmi?is en nuntempa
Uzbekio
kaj da?rigis sian influon ?is la 1700-aj jaroj kiel
?ajbanidoj
, regante domon de la uzbekoj.