El Vikipedio, la libera enciklopedio
La
Zapatista Armeo por Nacia Liberigo
(
hispane
Ejercito Zapatista de Liberacion Nacional
, e?Ersito sapatIsta de liberasjOn' nasjonAl, mallongigita
EZLN
) estas la plej konata revolucia grupo en
Meksiko
. ?ia centro estas en la ?tato
?iapo
. La zapatistoj strebas plibonigi la vivon de la lo?antaro de ?iapo, kies plimulto estas
majaidaj
indianoj
, al kiuj mankas bazaj rimedoj kaj edukado. La nomo "zapatisto" venas de la nomo de la meksika revoluciisto
Emiliano Zapata
, kiu subtenis la rajtojn de indianoj dum la
Meksika Revolucio
. La proparolanto de la EZLN estas pse?donimulo
Subcomandante Marcos
(/subkomandante markos/, "subkomandanto Markos") , kiu ofte publikigas la ideojn, kredojn, kaj planojn de la tuta organiza?o.
La armita zapatista ribelo eksplodis la
1-an de januaro
,
1994
, kaj la meksika armeo batalis kontra? la zapatistoj nur kelkajn tagojn. Poste,
Manuel Camacho Solis
estis nomita registara reprezentanto por negoci kun la zapatistoj. Tiu negocado kulminis per la
akordo de San Andres
, sed la registaro neniam plenumis ?in, kaj la situacio fakte restis sen?an?a dum la prezidenta periodo de
Ernesto Zedillo Ponce de Leon
.
Malgra? la konstanta militaj minacoj, la zapatistoj defendas sin kaj kreski?as. La rilatoj inter la zapatistaro kaj la registaro pliboni?is post kiam
Vicente Fox Quesada
fari?is prezidanto (2000). En la jaro
2001
, Fox e? permesis politikan
mar?adon
el Chiapas al
Meksikurbo
, kie li parolis kun la indi?enoj.
La eksplodo de la zapatista ribelo estigis profundan apogon en kelkaj tavoloj de la meksika socio, ?efe maldekstremaj, sed anka? ?e intelektuloj. Fakte, la "zapatista
fenomeno
" iom post iom fari?is la?moda temo kaj en la amaskomunikiloj kaj en la merkato, kie nuntempe a?eteblas T-?emizoj kun la foto de
Subcomandante Marcos
. Multaj eksterlandanoj tra la tuta mondo ekkonis la zapatistaron per la muziko de la rok-grupo
Rage Against the Machine
.
La
Zapatisma Himno
(
hispane
: Himno Zapatista) estas la
himno
de la Zapatista Armeo por Nacia Liberigo (EZLN), kiu funkcias en la meksika ?tato
Chiapas
. La kanto estis prenita de
meksika revolucia
corrido
"Carabina 30-30"
[1]