Naomi KLEIN
(n.
5-an de majo
1970
, en
Montrealo
,
Kebekio
) estas
kanada
verkistino
,
?urnalistino
kaj kritikanto al la
novliberalismo
, bone konata pro siaj politikaj pensoj pri entreprena
tutmondi?o
.
Naomi Klein studis
anglistikon
kaj
filozofion
?e la
universitato de Toronto
. Aktuale ?i laboras kiel libera ?urnalistino, interalie por la revuo
Saturday Night
, kaj verkas semajnan kolumnon por
The Globe and Mail
, kanada gazeto, kaj por la brita gazeto
The Guardian
.
?i estas konsiderata unu el la plej gravaj proparolantoj de la kritikantoj al la
novliberala tutmondigo
. ?ia furorlibro "
No Logo!
" (
2000
) konsideratas unua
manifesto
de la movado kontra? la novliberala tutmondigo. La Londona "
Times
" deklaris ?in "la ver?ajne plej influhava persono sub 35 jaroj".
Klein estas edzini?inta kun la ?urnalisto Avi Lewis kaj lo?as en Toronto.
La familio de Klein havas historion pri aktiveco, same kiel la familio de ?ia edzo.
?ia avo estis maldungita pro organizado de
laboro
en
Disney
en
Usono
. ?ia patro Michael, kuracisto, rezistis la alvoko al la
Vjetnama milito
kaj membri?is en la grupi?o
Physicians for Social Responsibility
. ?ia filmista patrino,
Bonnie Sherr Klein
, fami?is pro sia
kontra?-pornografio
filmo,
Not a Love Story
.
[1]
[2]
?ia frato Seth estas la direktoro de la oficejo de British Columbia pri la
Canadian Centre for Policy Alternatives
. ?ia bo-familio estas
Michele Landsberg
kaj
Stephen Lewis
, filo de
David Lewis
. Onklino edzini?is
Daniel Libeskind
-n, la arkitekto.
La verkado de Klein komenci?is frue, per kontribua?oj al
The Varsity
, la studenta ?urnalo de la
Universitato de Toronto
, kie ?i laboris kiel ?ef-redaktistino. ?i ali?is al
feminismo
pro la
masakro de la Montreala Politekniko
en 1989.
En 2000, Klein publikis sian plej faman libron
No Logo
, kiu fari?is
manifesto
favore al la
kontra?-tutmondiga movado
. Unu monaton anta? la publikigo, tiu movado fermis la Ministerian Konferencon de la
Monda Organiza?o pri Komerco
(MOK), en 1999. La libro kritikas konsum-kulturon, eksplikante la operacojn faritajn de grandaj
entreprenoj
. Tiuj entreprenoj, la? la a?torino, ofte eluzas laboristojn el la plej malri?aj landoj de la mondo. Klein kritikis
Nike
en la libro kaj tial ?i fari?is unu el la unuaj publika?oj kiuj meritis respondon de la entrepreno.
[3]
En 2002 Klein publikigis
Fences and Windows
, kolekton da artikoloj kaj paroladoj verkitaj de ?i pro la kontra?-
tutmondi?a
movado (la mono, kiun la libro enspezigis, estis donita al aktivismaj organiza?oj tra la mondo pere de la Fences and Windows Fonduso). Klein anka? kontribuas al
The Nation
,
In These Times
,
The Globe and Mail
,
This Magazine
, kaj
The Guardian
.
?i da?rigas sian verkadon kaj verkas pri kelkaj temoj, kiel la
Iraka milito
. En Septembro 2004, ?i verkis artikolon al
Harper's Magazine
nomita "Baghdad Year Zero: Pillaging Iraq in pursuit of a
neocon
utopia
",
[4]
?i diras ke, kontra?e al la popolaj kredoj kaj kritikoj, la
registaro de Bush
havis ja post-invadajn planojn por Irako, kiuj celis krei
libermerkatan ekonomion
. ?i malkovras planojn, kiuj permesas al eksterlandanoj forprenis ri?a?ojn el Irako.
En 2004 Klein kaj ?ia edzo
Avi Lewis
lan?is
dokumentan filmon
sub la titolo
The Take
, pri fabrikaj laboristoj en
Argentino
, kiju kontrolis fermitan fabrikon por da?rigi ?ian produktadon, kreante laboran kolektivon. La unua afrika prezento de la filmo okazis en la Kennedy Road setlejo en Sud-Afrika urbo
Durban
, kie komenci?is la movado
Abahlali baseMjondolo
.
En Oktobro 2005, Klein estis en la 11a loko en
The 2005 Global Intellectuals Poll
- listo de la 100 plej gravaj intelektuloj farita de la revuo
Prospect
[5]
kune de la revuo
Foreign Policy
. ?i estis la plej alt-nivela virino en la listo. .
[6]
La tria libro de Naomi Klein,
The Shock Doctrine
: The Rise of Disaster Capitalism
[7]
, estis publikigita la 4an de septembro 2007. La libro unue parolas pri la tortur-gvidlibro de CIA, eksplikante procedon, kiun ?i nomas afekcio (shock), kiu konsistas je la infanigo de malliberuloj pere de forta torturo. Tiu vorto "afekcio" estas utiligata en la tuta libro kiel metaforo por ?ia krizo ? naturaj katastrofoj, militoj, terorismas atencoj - kiuj, pro la psikologia afekcio, kiun ili ka?zas, permesas ke politikistoj lan?u ekonomiajn reformojn, kiujn ?i nomis "ekonomiaj afekcioj". Kritiko de
Milton Friedman
el
Chicago School
(Skolo de Chicago) kaj de kapitalismo laissez-faire estas analizata kun uzo - kiel ekzemploj - de la Indonezio de
Suharto
, en 1965, kaj
la ?ilio de Pinochet
, 1973, inter aliaj, komparante ilin al tio, kio okazas en la nuntempo.
Favoraj verka?oj pri Klein (en la angla)
[
redakti
|
redakti fonton
]
Naomi Klein,
La decido. Kapitalismo a? klimato
. Parto unua. Tradukita de Vilhelmo Lutermano,
MAS
, 2016, 246 p.,
ISBN 978-2-36960-069-5