Τζ?ζεφ Τ?σο
Γενικ?? πληροφορ?ε?
?νομα στη μητρικ? γλ?σσα	Jozef Tiso (Σλοβακικ?)
Γ?ννηση	13  Οκτωβρ?ου 1887 [1] [2] [3] Μπ?ττσα [4]
Θ?νατο?	18  Απριλ?ου 1947 [1] [2] [4] Μπρατισλ?βα [5]
Αιτ?α θαν?του	απαγχονισμ??
Συνθ?κε? θαν?του	θανατικ? ποιν? [6]
Τ?πο? ταφ??	St. Emmeram's Cathedral, Nitra
Χ?ρα πολιτογρ?φηση?	Σλοβακικ? Πολιτε?α Τσεχοσλοβακ?α Βασ?λειο τη? Ουγγαρ?α? (1887?1918)
Θρησκε?α	Ρωμαιοκαθολικ? Εκκλησ?α
Εκπα?δευση και γλ?σσε?
Ομιλο?μενε? γλ?σσε?	Σλοβακικ? [7] [8] Ουγγρικ? [9] Γερμανικ? [9] λατινικ? γλ?σσα [9]
Σπουδ??	Πανεπιστ?μιο τη? Βι?ννη?
Πληροφορ?ε? ασχολ?α?
Ιδι?τητα	πολιτικ?? [10] καθολικ?? ιερ?α? [10] αξιωματικ?? [9] δοκιμιογρ?φο? [9] ημερολογιογρ?φο? [9] καθηγητ?? [9]
Πολιτικ? τοποθ?τηση
Πολιτικ? κ?μμα/Κ?νημα	Σλοβακικ? Λα?κ? Κ?μμα
Ποινικ? κατ?σταση
Κατηγορ?ε? εγκλ?ματο?	?γκλημα πολ?μου ( θανατικ? ποιν? ) ?γκλημα κατ? τη? ανθρωπ?τητα? [6]
Αξι?ματα και βραβε?σει?
Αξ?ωμα	Πρ?εδρο? τη? Σλοβακ?α? (1939?1945)
Βραβε?σει?	Παρ?σημο του Γερμανικο? Αετο?
Υπογραφ?
Σχετικ? πολυμ?σα
δεδομ?να

Ο Τζ?ζεφ Γκασπ?ρ Τ?σο ( σλοβακικ? : Jozef Ga?par Tiso, 13 Οκτωβρ?ου 1887 ? 18 Απριλ?ου 1947 ) ?ταν Σλοβ?κο? πολιτικ?? και ρωμαιοκαθολικ?? ιερ?α? που υπηρ?τησε ω? πρ?εδρο? τη? Σλοβακικ?? Δημοκρατ?α? , απ? το 1939 ?ω? το 1945 , ?ντα? η Σλοβακ?α αυτ?νομο κρ?το? μ?σα στο Ρ?ιχ . Το 1947 , μετ? τον π?λεμο, εκτελ?στηκε για εγκλ?ματα πολ?μου και εγκλ?ματα κατ? τη? ανθρωπ?τητα? στην Μπρατισλ?βα , οι δ?κε? ε?χαν ?δη ξεκιν?σει απ? τον Οκτ?βριο του 1945, ?πειτα απ? τη σ?λληψ? του απ? του? Αμερικανο??. ^[11]

Γεννημ?νο? το 1887 απ? Σλοβ?κου? γονε?? στο Nagybiccse (σ?μερα Byt?a), τ?τε μ?ρο? τη? Ουγγαρ?α? , μ?ρο? τη? Αυστροουγγαρ?α? , ο Τ?σο ?μαθε αρκετ?? γλ?σσε? στα σχολικ? του χρ?νια , συμπεριλαμβανομ?νων των εβρα?κ?ν και των γερμανικ?ν . Εισ?χθη στην ιεροσ?νη απ? νεαρ? ηλικ?α και βο?θησε στην καταπολ?μηση τη? φτ?χεια? και του αλκοολισμο? στη Σλοβακ?α. Εντ?χθηκε στο Σλοβακικ? Λα?κ? Κ?μμα το 1918 και ?γινε αρχηγ?? του κ?μματο? το 1938 μετ? τον θ?νατο του Andrej Hlinka. Στι? 14 Μαρτ?ου 1939 , η Σλοβακικ? Συν?λευση στην Μπρατισλ?βα υιοθ?τησε ομ?φωνα τον ν?μο 1/1939 που μετατρ?πει την αυτ?νομη Σλοβακικ? Δημοκρατ?α (που μ?χρι τ?τε ?ταν μ?ρο? τη? Τσεχοσλοβακ?α? ) σε ανεξ?ρτητη χ?ρα. Δ?ο ημ?ρε? αφ?του η ναζιστικ? Γερμαν?α κατ?λαβε τα υπ?λοιπα εδ?φη τη? Τσεχ?α? , ανακηρ?χθηκε το Προτεκτορ?το τη? Βοημ?α? και τη? Μοραβ?α? .

Ο Τ?σο, ο οπο?ο? ?ταν ?δη Πρωθυπουργ?? τη? αυτ?νομη? Σλοβακ?α?, ?γινε πρωθυπουργ?? τη? Σλοβακικ?? Δημοκρατ?α? και, τον Οκτ?βριο του 1939, εξελ?γη Πρ?εδρ?? τη?.

Ο Τ?σο συνεργ?στηκε με του? Γερμανο?? σε πογκρ?μ Εβρα?ων, στ?λνοντα? πολλο?? Σλοβ?κου? Εβρα?ου? σε στρατ?πεδα εξ?ντωση? και συγκ?ντρωση? στη Γερμαν?α και την κατεχ?μενη απ? του? Γερμανο??, Πολων?α, εν? μερικο? Εβρα?οι στη Σλοβακ?α εξοντ?θηκαν. Οι απελ?σει? δι?ρκεσαν απ? τι? 25 Μαρτ?ου 1942 ?ω? τι? 20 Οκτωβρ?ου 1942.

?ταν ο Κ?κκινο? Στρατ?? κατ?λαβε τα τελευτα?α μ?ρη τη? δυτικ?? Σλοβακ?α? τον Απρ?λιο του 1945, ο Τ?σο κατ?φυγε στην Αυστρ?α και εν συνεχε?α στη Γερμαν?α, ?που συνελ?φθη απ? Αμερικανο?? και εκδ?θηκε π?σω στην ελε?θερη Τσεχοσλοβακ?α, ?που καταδικ?στηκε για εσχ?τη προδοσ?α και δωσιλογισμ? , και εν συνεχε?α εκτελ?στηκε με απαγχονισμ? το 1947 και ετ?φη στην Μπρατισλ?βα.

Παραπομπ?? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Εξωτερικο? σ?νδεσμοι [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

• Πολυμ?σα σχετικ? με το θ?μα Jozef Tiso στο Wikimedia Commons