Τζοχ?ρ Ντουντ?γιεφ
Πρ?εδρο? τη? Τσετσενικ?? Δημοκρατ?α? τη? Ιτσκερ?α?
Δι?δοχο?	Ζελιμχ?ν Γιανταρμπ?εφ (υπηρεσιακ??)
Προσωπικ? στοιχε?α
Γ?ννηση	14 Φεβρουαρ?ου 1944, Γιαλχ?ρα , Τσετσενο-Ινγκουσετικ? Αυτ?νομη Σοβιετικ? Σοσιαλιστικ? Δημοκρατ?α
Θ?νατο?	21 Απριλ?ου 1996 Gekhi-Chu, Τσετσεν?α
Εθν?τητα	Τσετσ?νο?
Πολιτικ? κ?μμα	Κομμουνιστικ? Κ?μμα τη? Σοβιετικ?? ?νωση? (1968?1990) Πανεθνικ? Επιτροπ? του Τσετσενικο? Λαο? (1990?1996)
Σ?ζυγο?	?λλα Ντουντ?γιεβα
Σπουδ??	M. M. Raskova Higher Military Aviation School of Pilots in Tambov (1962?1966) Σχολ? Πολεμικ?? Αεροπορ?α? Γκαγκ?ριν (1971?1974) [1]
Επ?γγελμα	Στρατιωτικ??
Υπογραφ?
Στρατιωτικ? υπηρεσ?α
Βαθμ??	Υποστρ?τηγο? [σημ. 1]
Μ?χε?/π?λεμοι	Σοβιετικ?? π?λεμο? στο Αφγανιστ?ν Πρ?το? Π?λεμο? τη? Τσετσεν?α?
Σχετικ? πολυμ?σα
δεδομ?να

Ο Τζοχ?ρ Μουσ?γιεβιτ? Ντουντ?γιεφ ( Дудин Муса-во? Джохар ), (αγγλικ?: Dzhokhar Dudayev ) (15 Φεβρουαρ?ου 1944 ? 21 Απριλ?ου 1996 ) ?ταν Πτ?ραρχο? τη? Σοβιετικ?? Πολεμικ?? Αεροπορ?α? , ηγ?τη? των Τσετσ?νων αυτονομιστ?ν και ο πρ?το? Πρ?εδρο? τη? Τσετσενικ?? Δημοκρατ?α? τη? Ιτσκερ?α? .

Τα πρ?τα στ?δια τη? ζω?? του και η στρατιωτικ? του σταδιοδρομ?α [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Ο Ντουντ?γιεφ γενν?θηκε στη Γιαλχ?ρα τη? Αυτ?νομη? Σοβιετικ?? Σοσιαλιστικ?? Δημοκρατ?α? των Τσετσενο-Ινγκουσ?ν . ?ταν το δ?κατο τρ?το παιδ? του κτηνι?τρου Μο?σα (Musa) και τη? Ραμπι?τ (Rabiat) Ντουντ?γιεφ. Π?ρασε τα πρ?τα 13 χρ?νια τη? ζω?? του σε εσωτερικ? εξορ?α στη Σοβιετικ? Σοσιαλιστικ? Δημοκρατ?α του Καζακστ?ν ^{[ εκκρεμε? παραπομπ? ]} . Η οικογ?νει? του μπ?ρεσε να επιστρ?ψει στην Τσετσεν?α μ?νο το 1957. ^[2] Μετ? τον επαναπατρισμ? των Τσετσ?νων το 1957 ^{[ εκκρεμε? παραπομπ? ]} , σπο?δασε ηλεκτρολ?γο? σε εσπεριν? σχολε?ο στην Τσετσενο-Ινγκουσετ?α. Το 1962, μετ? απ? δ?ο χρ?νια σπουδ?ν στο Βλαντικαφκ?? , εισ?λθε στην Αν?τερη Στρατιωτικ? Σχολ? Πιλ?των του Ταμπ?φ απ? την οπο?α αποφο?τησε το 1966. Ο Ντουντ?γιεφ εντ?χθηκε στο Κομμουνιστικ? Κ?μμα τη? Σοβιετικ?? ?νωση? το 1968 και απ? το 1971 ?ω? το 1974 σπο?δασε στη δι?σημη Ακαδημ?α Πολεμικ?? Αεροπορ?α? Γκαγκ?ριν . Παντρε?τηκε την ?λλα, Ρωσ?δα ποι?τρια και κ?ρη Σοβιετικο? αξιωματικο?, με την οπο?α απ?κτησε τρ?α παιδι? (μ?α κ?ρη και δ?ο γιου?). ^[2]

Το 1962, ο Ντουντ?γιεφ ?ρχισε να υπηρετε? στη Σοβιετικ? Πολεμικ? Αεροπορ?α , ?που αν?λθε στο βαθμ? του Υποστρ?τηγου (Υποπτ?ραρχου), και ?γινε ο πρ?το? Τσετσ?νο? στρατηγ?? τη? ( Πτ?ραρχο? ). Ο Ντουντ?γιεφ υπηρ?τησε σε μια στρατηγικ? μον?δα βομβαρδισμο? τη? σοβιετικ?? αεροπορ?α? στη Σιβηρ?α και την Ουκραν?α . Συμμετε?χε στον Σοβιετικ?-Αφγανικ? Π?λεμο κατ? των Μουτζαχεντ?ν , για τον οπο?ο του απονεμ?θηκε το παρ?σημο του Ερυθρο? Αστ?ρα και του Τ?γματο? του Κ?κκινου Λαβ?ρου . ^[3] Σ?μφωνα με πληροφορ?ε?, απ? το 1986 ?ω? το 1987, ο Ντουντ?γιεφ ε?χε συμμετ?σχει σε βομβαρδιστικ?? επιδρομ?? στο δυτικ? Αφγανιστ?ν, ^{[4] [5]} γεγον?? που ?δωσε σε πολλο?? αντιπ?λου? του, αργ?τερα, την αφορμ? να αμφισβητ?σουν την μουσουλμανικ? π?στη του, αφο? βομβ?ρδισε ομ?θρησκου?. ^{[6] [7] [8]} Ο Ντουντ?γιεφ αν?βαινε σταθερ? στην Πολεμικ? Αεροπορ?α και το 1987 αν?λαβε τη διο?κηση τη? 326η? Μεραρχ?α? Αεροπορ?α? Βαρ?ων Βομβαρδιστικ?ν τη? Σοβιετικ?? Αεροπορ?α? Μεγ?λη? Εμβ?λεια? στο Τ?ρτου τη? Εσθον?α? , κερδ?ζοντα? τον βαθμ? του Υποστρ?τηγου . Απ? το 1987 ?ω? τον Μ?ρτιο του 1990, διοικο?σε πυρηνικ? στρατηγικ? βομβαρδιστικ? μεγ?λη? εμβ?λεια?. ^{[7] [9]}

?ταν επ?ση? διοικητ?? τη? φρουρ?? του Τ?ρτου. ?μαθε εσθονικ? , εν? κατ? τη δι?ρκεια τη? τραγουδιστ?? επαν?σταση? , αρν?θηκε να αποκλε?σει τα κτ?ρια τη? εσθονικ?? τηλ?οραση? και του Κοινοβουλ?ου. ^[7] Το 1990, η μεραρχ?α του αποσ?ρθηκε απ? την Εσθον?α και ο Ντουντ?γιεφ παραιτ?θηκε απ? τον σοβιετικ? στρατ? .

Κατ?ληψη τη? εξουσ?α? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Τον Μ?ιο του 1990, ο Ντουντ?εφ επ?στρεψε στο Γκρ?ζνι , την πρωτε?ουσα τη? Τσετσεν?α?, για να αφοσιωθε? στην τοπικ? πολιτικ?. Εξελ?γη επικεφαλ?? τη? Εκτελεστικ?? Επιτροπ?? του ανεπ?σημου αντιπολιτευ?μενου Πανεθνικο? Συνεδρ?ου του Τσετσενικο? Λαο? (NCChP), το οπο?ο υποστ?ριζε την απ?σχιση τη? Τσετσεν?α? απ? τη Ρωσ?α, και την ανακ?ρυξ? τη? σε ανεξ?ρτητο κρ?το?. ^[10]

Εκμεταλλευ?μενο? την προ?ο?σα κατ?ρρευση τη? Σοβιετικ?? ?νωση?, ο Ντουντ?γιεφ και οι μαχητ?? του Πανεθνικο? Συνεδρ?ου, εισ?βαλαν στι? 6 Σεπτεμβρ?ου 1991 σε μια συνεδρ?αση του τοπικο? Αν?τατου Σοβι?τ , διαλ?οντα? ουσιαστικ? την κυβ?ρνηση τη? ΕΣΣΔ Τσετσ?νων-Ινγκουσ?ν. Ο τηλεοπτικ?? σταθμ?? του Γκρ?ζνι και ?λλα βασικ? κυβερνητικ? κτ?ρια επ?ση? καταλ?φθηκαν. (ο ηγ?τη? του Κομμουνιστικο? Κ?μματο? του Γκρ?ζνι σκοτ?θηκε και πολλ? ?λλα μ?λη τραυματ?στηκαν)

Την 1η Νοεμβρ?ου του 1991 ανακηρ?χτηκε de facto η Τσετσενικ? Δημοκρατ?α τη? Ιτσκερ?α? . ^[11]

Πρ?εδρο? τη? Τσετσενικ?? Δημοκρατ?α? τη? Ιτσκερ?α? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Μετ? απ? ?να αμφιλεγ?μενο δημοψ?φισμα τον Οκτ?βριο του 1991 που τον επικ?ρωσε τον στη ν?α του θ?ση ω? πρ?εδρο τη? Τσετσενικ?? Δημοκρατ?α? τη? Ιτσκερ?α? , ο Ντουντ?γιεφ διακ?ρυξε μονομερ?? την κυριαρχ?α τη? δημοκρατ?α? και την ανεξαρτησ?α τη? απ? τη Σοβιετικ? ?νωση. Τον Νο?μβριο του 1991, ο τ?τε Ρ?σο? Πρ?εδρο? Μπ?ρι? Γ?λτσιν ?στειλε στρατε?ματα στο Γκρ?ζνι, αλλ? αποσ?ρθηκαν ?ταν οι δυν?μει? του Ντουντ?γιεφ του? εμπ?δισαν να βγουν απ? το αεροδρ?μιο. Η Ρωσ?α αρν?θηκε να αναγνωρ?σει την ανεξαρτησ?α τη? δημοκρατ?α?, αλλ? δ?στασε να χρησιμοποι?σει περαιτ?ρω β?α κατ? των αυτονομιστ?ν. Απ? αυτ? το σημε?ο η Δημοκρατ?α των Τσετσενο-Ινγκουσ?ν ε?χε γ?νει ?να de facto ανεξ?ρτητο κρ?το?. 

Αρχικ?, η κυβ?ρνηση του Ντουντ?γιεφ διατηρο?σε διπλωματικ?? σχ?σει? με τη Γεωργ?α , ?που ?λαβε μεγ?λη ηθικ? υποστ?ριξη απ? τον πρ?το Πρ?εδρ? τη? Ζβι?ντ Γκαμσαχο?ρντια . ?ταν ο Γκαμσαχο?ρντια ανατρ?πηκε στα τ?λη του 1991, του δ?θηκε ?συλο στην Τσετσεν?α και παρευρ?θηκε στην ορκωμοσ?α του Ντουντ?γιεφ ω? Προ?δρου. Εν? δι?μενε στο Γκρ?ζνι, βο?θησε επ?ση? στη διοργ?νωση τη? πρ?τη? ≪Παγκ?σμια? Δι?σκεψη?≫ στην οπο?α συμμετε?χαν ανεξ?ρτητε? ομ?δε? απ? ?λη την περιοχ?. Η Ιτσκερ?α δεν ?λαβε ποτ? διπλωματικ? αναγν?ριση απ? καν?να διεθν?? αναγνωρισμ?νο κρ?το? εκτ?? απ? τη Γεωργ?α το 1991. 

Το 1993 η ρωσικ? γλ?σσα σταμ?τησε να διδ?σκεται στα σχολε?α τη? Τσετσεν?α? και ανακοιν?θηκε επ?ση? ?τι η τσετσενικ? γλ?σσα θα αρχ?σει να γρ?φεται χρησιμοποι?ντα? το λατινικ? αλφ?βητο (με μερικο?? πρ?σθετου? ειδικο?? τσετσενικο?? χαρακτ?ρε?) και ?χι το κυριλλικ? που χρησιμοποιο?σαν απ? τη δεκαετ?α του 1930. Το κρ?το? ?ρχισε επ?ση? να τυπ?νει δικ? του χρ?ματα και γραμματ?σημα. ?να απ? τα πρ?τα διατ?γματα του Ντουντ?γιεφ ?δινε σε κ?θε πολ?τη το δικα?ωμα να φ?ρει ?πλα. 

Οι ?πειρε? και κακ?? καθοδηγο?μενε? οικονομικ?? πολιτικ?? του Ντουντ?γιεφ ?ρχισαν σ?ντομα να υπονομε?ουν την οικονομ?α τη? Τσετσεν?α? και, ?πω? ισχυρ?στηκαν Ρ?σοι παρατηρητ??, μετ?τρεψαν την περιοχ? σε εγκληματικ? παρ?δεισο. Ο μη τσετσενικ?? πληθυσμ?? τη? Ιτσκερ?α? εγκατ?λειψε τη δημοκρατ?α λ?γω τη? αυξημ?νη? εγκληματικ?τητα? και τη? αδι?φορη? απ?ναντ? του? κυβ?ρνηση?. ^[12] Το 1993, το κοινοβο?λιο τη? Τσετσεν?α? προσπ?θησε να οργαν?σει δημοψ?φισμα για την εμπιστοσ?νη του κοινο? στον Ντουντ?γιεφ με το σκεπτικ? ?τι δεν κατ?φερε να εδραι?σει την ανεξαρτησ?α τη? Τσετσεν?α?. Εκε?νο? αντ?δρασε διαλ?οντα? το κοινοβο?λιο και ?λλα ?ργανα εξουσ?α?. Ξεκιν?ντα? στι? αρχ?? του καλοκαιριο? του 1994, ?νοπλε? ομ?δε? αντιπολ?τευση? τη? Τσετσεν?α? με ρωσικ? στρατιωτικ? και οικονομικ? υποστ?ριξη προσπ?θησαν επανειλημμ?να αλλ? χωρ?? επιτυχ?α να καθαιρ?σουν τον Ντουντ?γιεφ με τη β?α. 

Πρ?το? π?λεμο? τη? Τσετσεν?α? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Την 1η Δεκεμβρ?ου 1994, οι Ρ?σοι ?ρχισαν να βομβαρδ?ζουν το αεροδρ?μιο του ππΓκρ?ζνι]] και κατ?στρεψαν ορισμ?να πρ?ην σοβιετικ? εκπαιδευτικ? αεροσκ?φη που ε?χε αφαιρ?σει η δημοκρατ?α το 1991. Σε απ?ντηση η Ιτσκερ?α κ?ρυξε τον π?λεμο στη Ρωσ?α και κινητοπο?ησε τι? ?νοπλε? δυν?μει? τη?. Στι? 11 Δεκεμβρ?ου 1994, π?ντε ημ?ρε? αφ?του ο Ντουντ?γιεφ και ο υπουργ?? ?μυνα? τη? Ρωσ?α? Π?βελ Γκρ?τσεφ συμφ?νησαν να αποφ?γουν την περαιτ?ρω χρ?ση β?α?, τα ρωσικ? στρατε?ματα εισ?βαλαν στην Τσετσεν?α. Αναφ?ρθηκε λανθασμ?να ?τι ?να? απ? του? δ?ο γιου? του Ντουντ?γιεφ σκοτ?θηκε στι? αρχ?? του πολ?μου, ωστ?σο και οι δ?ο ?ταν ζωντανο? το 2009. ^[13]

Πριν απ? την πτ?ση του Γκρ?ζνι, ο Ντουντ?γιεφ εγκατ?λειψε το προεδρικ? παλ?τι, μετακιν?θηκε ν?τια με τι? δυν?μει? του και συν?χισε να ηγε?ται του πολ?μου καθ' ?λη τη δι?ρκεια του 1995, σ?μφωνα με πληροφορ?ε? απ? ?να σιλ? πυρα?λων κοντ? στην ιστορικ? πρωτε?ουσα τη? Τσετσεν?α?, το Βεντ?νο . Συν?χισε να επιμ?νει ?τι οι δυν?μει? του θα επικρατο?σαν μετ? το τ?λο? του συμβατικο? πολ?μου και οι Τσετσ?νοι αντ?ρτε? συν?χισαν να επιχειρο?ν σε ολ?κληρη τη δημοκρατ?α.

Δολοφον?α [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Στι? 21 Απριλ?ου 1996, εν? χρησιμοποιο?σε ?να δορυφορικ? τηλ?φωνο , ο Ντουντ?γιεφ δολοφον?θηκε απ? δ?ο κατευθυν?μενου? πυρα?λου? , αφο? η τοποθεσ?α του εντοπ?στηκε απ? ?να ρωσικ? αναγνωριστικ? αεροσκ?φο?. ^[14] Το αναγνωριστικ? αεροσκ?φο? που τον δολοφ?νησε τελικ?, δεν ?ταν το μ?νο που εστ?λη. Επιπρ?σθετα αεροσκ?φη απεστ?λησαν (?να Su-24MR και ?να Su-25 ) για τον εντοπισμ? του Ντουντ?γιεφ και την εκτ?ξευση κατευθυν?μενου πυρα?λου. Οι ακριβε?? λεπτομ?ρειε? αυτ?? τη? επιχε?ρηση? δεν δ?θηκαν ποτ? στη δημοσι?τητα απ? τη ρωσικ? κυβ?ρνηση. Τα ρωσικ? αναγνωριστικ? αεροπλ?να στην περιοχ? παρακολουθο?σαν δορυφορικ?? επικοινων?ε? για αρκετ? καιρ? προσπαθ?ντα? να ταιρι?ξουν τη φωνητικ? υπογραφ? του Ντουντ?γιεφ με τα υπ?ρχοντα δε?γματα τη? ομιλ?α? του. Υποστηρ?χθηκε ?τι ο Ντουντ?γιεφ σκοτ?θηκε απ? ?ναν συνδυασμ? αεροπορικ?? επ?θεση? και παγ?δευση? με εκρηκτικ?. ?ταν 52 ετ?ν. ^[15]

Ο θ?νατο? του Ντουντ?γιεφ ανακοιν?θηκε μ?σω τηλεοπτικ?? μετ?δοση? που ε?χε διακοπε? απ? τον Σαμ?λ Μπασ?γιεφ , τον Τσετσ?νο διοικητ? ανταρτ?ν. ^[16] Τον Ντουντ?γιεφ διαδ?χθηκε ο Αντιπρ?εδρ?? του Ζελιμχ?ν Γιανταρμπ?εφ (ω? εν ενεργε?α Πρ?εδρο? ) και στη συν?χεια, μετ? τι? λα?κ?? εκλογ?? του 1997, ο αρχηγ?? του Επιτελε?ου του εν καιρ? πολ?μου, Ασλ?ν Μασκ?ντοφ .

Οι απ?γονοι του Ντζοχ?ρ Ντουντ?γιεφ με τη σ?ζυγ? του ?λλα, που επ?ζησαν μετ? το θ?νατ? του ε?ναι οι δ?ο γιοι του?, Ντ?γκι και Αβλο?ρ.

Σημει?σει? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Παραπομπ?? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Εξωτερικο? σ?νδεσμοι [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

• Πολυμ?σα σχετικ? με το θ?μα Dzhokhar Dudayev στο Wikimedia Commons