한국   대만   중국   일본 
Λ?μα - Βικιπα?δεια Μετ?βαση στο περιεχ?μενο

Λ?μα

Απ? τη Βικιπα?δεια, την ελε?θερη εγκυκλοπα?δεια

Συντεταγμ?νε? : 12°02′06″S 77°01′07″W  /  12.035°S 77.0186°W  / -12.035; -77.0186

Λ?μα

Σημα?α

?μβλημα
?μνο?: Himno de Lima [1]
Τοποθεσία στο χάρτη
Τοποθεσία στο χάρτη
Λ?μα
12°3′36″S 77°2′15″W
Χ?ρα Περο? [2]
Διοικητικ? υπαγωγ? Επαρχ?α Λ?μα?
?δρυση 18  Ιανουαρ?ου 1535 [3]
Προστ?τη? Ρ?ζα Λ?μα?
Διο?κηση
 ? Δ?μαρχο? Rafael Lopez Aliaga (απ? 2023)
 ? Μ?λο? του/τη? Organization of World Heritage Cities [4]
?κταση 2.672,28  km²
Υψ?μετρο 154 μ?τρα
Πληθυσμ?? 9.943.800 (2022)
Ταχ. κωδ. 15001
Τηλ. κωδ. 51 1
Ζ?νη ?ρα? UTC?5
Ιστ?τοπο? Επ?σημο? ιστ?τοπο?
Commons page  Σχετικ? πολυμ?σα

Η Λ?μα ε?ναι η πρωτε?ουσα και η μεγαλ?τερη π?λη του Περο? . Ε?ναι το πολιτικ?, πολιτιστικ?, οικονομικ? και βιομηχανικ? κ?ντρο τη? χ?ρα?. Επ?ση?, ε?ναι η π?μπτη μεγαλ?τερη σε πληθυσμ? π?λη στη Λατινικ? Αμερικ?, μετ? την Π?λη του Μεξικο? , το Σ?ο Π?ολο , το Μπου?νο? ?ιρε? και το Ρ?ο ντε Τζαν?ιρο .

Η π?λη βρ?σκεται σε μια κοιλ?δα την οπο?α διασχ?ζει ο ποταμ?? Ρ?μακ (Rimac), στην ερημικ? ακτ? τη? χ?ρα? και δ?πλα στο λιμ?να του Ειρηνικο? Καγι?ο ( Callao ). Ιδρ?θηκε απ? τον Ισπαν? κατακτητ? Φρανσ?σκο Πισ?ρρο (Francisco Pizarro). Ε?ναι γνωστ? και ω? ≪Π?λη των Βασιλ?ων≫, αφο? για περισσ?τερου? απ? τρει? αι?νε? υπ?ρξε η σημαντικ?τερη π?λη στη Ν?τια Αμερικ? . Στη Λ?μα σ?μερα κατοικε? περ?που το ?να τρ?το του πληθυσμο? του Περο?. Η μητροπολιτικ? περιοχ? καλ?πτει και το λιμ?να Καγι?ο .

Ιστορ?α [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Το Πατσακ?μακ ?ταν σημαντικ? θρησκευτικ? κ?ντρο πριν την ?λευση των Ισπαν?ν κονκισταδ?ρ

Την προκολομβιαν? περ?οδο η περιοχ? που σ?μερα βρ?σκεται η π?λη κατοικο?νταν απ? ιθαγενε?? φυλ?? που τον 15ο αι?να ενσωματ?θηκαν στην Αυτοκρατορ?α των ?νκα . [5] Το 1532 μια ομ?δα Ισπαν?ν κονκισταδ?ρ με επικεφαλ?? τον Φρανσ?σκο Πιζ?ρο ν?κησε τον αυτοκρ?τορα των Ινκα Αταxου?λπα και π?ρε τον ?λεγχο τη? αυτοκρατορ?α?. Ο Πιζ?ρο που ε?χε ορισθε? απ? το ισπανικ? στ?μμα κυβερν?τη? ?λων των εκτ?σεων που κατακτο?σε, [6] επ?λεξε την κοιλ?δα Ρ?μακ για να ιδρ?σει την πρωτε?ουσα του στι? 18 Ιανουαρ?ου 1535 με την ονομασ?α Σιουδ?δ ντε λο? Ρ?γιε? (ισπανικ?: Ciudad de los Reyes , δηλαδ? Π?λη των Βασιλ?ων). [7] Τον Α?γουστο του 1536 επαναστατημ?νοι ?νκα με αρχηγ? τον Μ?νκο ?νκα πολι?ρκησαν την π?λη αλλ? ηττ?θηκαν απ? του? Ισπανο?? και του? ιθαγενε?? συμμ?χου? του?. [8]

Η Λ?μα ?γινε σημαντικ? π?λη ?ταν ορ?σθηκε πρωτε?ουσα τη? Αντιβασιλε?α? του Περο? και ?δρα του Αουδι?νθια Ρε?λ (Audiencia Real ) το 1543. [9] Κατ? την δι?ρκεια του επ?μενου αι?να η π?λη ?νθισε ?ντα? το κ?ντρο εν?? εκτεταμ?νου εμπορικο? κ?ντρου που ?νωνε την Αντιβασιλε?α του Περο? με την υπ?λοιπη Αμερικ?, την Ευρ?πη και την ?πω Ανατολ?. [10] Η απειλ? των πειρατ?ν και των κουρσ?ρων στον Ειρηνικ? Ωκεαν? οδ?γησε στην κατασκευ? τειχ?ν στα 1684-87. [11] Το 1687 ?γινε μεγ?λο? σεισμ?? που κατ?στρεψε τα περισσ?τερα κτ?ρια τη? π?λη? [12] και σηματοδ?τησε σημε?ο καμπ?? στην ιστορ?α τη? π?λη? δι?τι συν?πεσε με ?φεση στο εμπ?ριο και οικονομικ? ?νοδο ?λλων π?λεων, ?πω? το Μπου?νο? ?ιρε? . [13]

Το 1746 μεγ?λο? σεισμ?? προκ?λεσε σημαντικ?? καταστροφ?? και οδ?γησε σε ?να εκτεταμ?νο πρ?γραμμα ανοικοδ?μηση? υπ? την επ?βλεψη του αντιβασιλ?α Χοσ? Αντ?νιο Μ?νσο δε Βελ?σκο . [14] Στο δε?τερο μισ? του 18ου αι?να, ιδ?ε? του Διαφωτισμο? σχετικ? με την δημ?σια υγε?α και τον κοινωνικ? ?λεγχο διαμ?ρφωσαν την αν?πτυξη τη? π?λη?. [15] Εκε?νη την περ?οδο οι Βουρβονικ?? Μεταρρυθμ?σει? ?πληξαν την οικονομ?α τη? π?λη? που απ?λλεσε το μονοπ?λιο του υπερπ?ντιου εμπορ?ου καθ?? και τον ?λεγχο τη? πολ? σημαντικ?? σε ορυκτ? περιοχ?? του ?νω Περο?. [16] Η οικονομικ? συρρ?κνωση ?κανε την τοπικ? ελ?τ εξαρτ?μενη απ? το στ?μμα και την εκκλησ?α και κατ? συν?πεια απρ?θυμη να επιδι?ξει ανεξαρτησ?α. [17]

Το 1820 συνδυασμ?νη δ?ναμη Χιλιαν?ν και Αργεντ?νων πατριωτ?ν με επικεφαλ?? τον στρατηγ? Χοσ? ντε Σαν Μαρτ?ν αποβιβ?στηκε νοτ?ω? τη? Λ?μα, χωρ?? να τη? επιτεθε?. Αντιμ?τωπο? με ναυτικ? αφοπλισμ? και την δρ?ση ανταρτ?ν στην ενδοχ?ρα, ο αντιβασιλ?α? Χοσ? δε λα Σ?ρνα ε Ινοχ?σα την εγκατ?λειψε τον Ιο?λιο του 1821 προκειμ?νου να σ?σει τον βασιλικ? στρατ?. [18] Φοβο?μενο γενικ? εξ?γερση, την οπο?α δεν ε?χε μ?σα να καταστε?λει, το δημοτικ? συμβο?λιο κ?λεσε τον Σαν Μαρτ?ν να εισ?λθει στην π?λη και υπ?γραψε Διακ?ρυξη Ανεξαρτησ?α? κατ?πιν απα?τηση? του. [19] Αυτ? δεν ?ταν το τ?λο? τη? σ?ρραξη?, με την π?λη να αλλ?ζει χ?ρια πολλ?? φορ?? μ?σα στα επ?μενα δ?ο χρ?νια.

Μετ? την ανεξαρτησ?α, η Λ?μα ?γινε πρωτε?ουσα τη? Δημοκρατ?α? του Περο? ?μω? η οικονομικ? ?φεση και οι πολιτικ?? αναταραχ?? εμπ?δισαν την αστικ? αν?πτυξη. Η κατ?σταση ?λλαξε στα 1850 ?ταν η α?ξηση των δημ?σιων και των ιδιωτικ?ν εσ?δων απ? την εξαγωγ? γκουαν? οδ?γησαν στην ραγδα?α αν?πτυξη τη? π?λη?. [20] Την ?δια περ?οδο διευρ?νθηκε το χ?σμα αν?μεσα στου? πλο?σιου? και του? φτωχο??, αυξ?νοντα? τι? κοινωνικ?? εντ?σει?. [21] Κατ? την δι?ρκεια του Πολ?μου του Ειρηνικο? (1879-1883) χιλιαν? στρατε?ματα κατ?λαβαν την π?λη και λεηλ?τησαν τα μουσε?α, τι? βιβλιοθ?κε? και τα εκπαιδευτικ? ιδρ?ματ? τη?. [22] Την ?δια περ?οδο ο ?χλο? επιτ?θονταν και λεηλατο?σε τι? περιουσ?ε? των ε?πορων και των ασιατικ?? καταγωγ?? κατο?κων. [23] Μετ? τον π?λεμο, η π?λη μπ?κε σε περ?οδο αναν?ωση? και επ?κταση? που κρ?τησε μ?χρι την δεκαετ?α του 1920. Εκε?νη την περ?οδο η ρυμοτομ?α τη? ?λλαξε με την κατασκευ? μεγ?λων λεωφ?ρων που την ?νωναν με τι? γειτονικ?? π?λει?. [24]

Στι? 24 Μα?ου 1940, [25] ισχυρ?? σεισμ?? [26] κατ?στρεψε το μεγαλ?τερο μ?ρο? τη? π?λη?. Η δεκαετ?α του 1940 ?ταν επ?ση? η αρχ? ταχ?τατη? αν?πτυξη? και αστικοπο?ηση? καθ?? μεγ?λο μ?ρο? του αγροτικο? πληθυσμο? των ?νδεων μεταν?στευσε στην π?λη που ε?χε καλ?τερε? προοπτικ?? ε?ρεση? εργασ?α? και εκπα?δευση?. Ο πληθυσμ?? που ?φτανε τι? 600 χιλι?δε? το 1940 ?φτασε τα 1,6 εκατομμ?ρια το 1960 και τα 4,8 εκατομμ?ρια το 1980. [27]

Γεωγραφ?α [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Κλ?μα [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Το κλ?μα τη? π?λη? κυμα?νεται απ? ?πιο σε θερμ?, παρ?λο που βρ?σκεται στου? τροπικο?? και σε ?ρημο. Αν και το κλ?μα ταξινομε?ται σαν υποτροπικ?, η εγγ?τητα τη? π?λη? στα ψυχρ? νερ? του Ειρηνικο? Ωκεανο? το κ?νει πολ? ψυχρ?τερο απ? το αναμεν?μενο σε μια υποτροπικ? ?ρημο. Θα μπορο?σε να ταξινομηθε? σαν ?πιο ερημικ? κλ?μα ( BWn , στην Κλιματικ? ταξιν?μηση Κ?ππεν ). Δεν ε?ναι ψυχρ? αλλ? ο?τε και πολ? θερμ?. Οι θερμοκρασ?α σπ?νια π?φτει κ?τω απ? του? 12 °C και σπ?νια ξεπερν? του? 24 °C σε ?λη την δι?ρκεια του ?του?. Υπ?ρχουν δ?ο διακριτ?? εποχ??: το θ?ρο?, που ξεκιν? τον Δεκ?μβριο και τελει?νει τον Απρ?λιο, και ο χειμ?να? που διαρκε? απ? τον Ιο?νιο μ?χρι τον Οκτ?βριο. Ο Μ?ιο? και ο Νο?μβριο? ε?ναι μεταβατικο? μ?νε?.

Τα καλοκα?ρια ε?ναι θερμ?, υγρ? και ηλι?λουστα. Οι θερμοκρασ?ε? κυμα?νονται απ? 18 °C - 22 °C ?ω? 24 °C - 29 °C. Συν?θω? δεν υπ?ρχουν νεφ?σει?, ειδικ? κατ? την δι?ρκεια τη? ημ?ρα?. Μερικ?? φορ?? εμφαν?ζεται ομ?χλη απ? την ακτ? τα πρωιν? και σ?ννεφα το απ?γευμα. Τα πολ?χρωμα ηλιοβασιλ?ματα του καλοκαιριο? ε?ναι ονομαστ? και οι ντ?πιοι τα αποκαλο?ν θι?λο δε μπρο?χα? (cielo de brujas) . Ο καιρ?? την χειμεριν? περ?οδο ε?ναι πολ? διαφορετικ??. Συννεφιασμ?νο? ουραν??, ?νεμοι, υγρασ?α και σχετικ? χαμηλ?? θερμοκρασ?ε? ε?ναι τα κ?ρια χαρακτηριστικ?. Απ? τον Ιο?νιο μ?χρι τον Σεπτ?μβριο ε?ναι σ?νηθε? το πρωιν? ψιλ?βροχο. Η θερμοκρασ?α δεν ?χει σημαντικ? κ?μανση αν?μεσα στην ημ?ρα και την ν?χτα. Κυμα?νεται αν?μεσα στου? 12 °C - 16 °C και 16 °C - 19 °C, εν? σπ?νια ξεπερν? του? 20 °C, εκτ?? απ? τι? πιο ανατολικ?? περιοχ??. [28]

Η σχετικ? υγρασ?α ε?ναι π?ντοτε πολ? υψηλ?, ιδ?ω? τα πρωιν?. [29] Στην υψηλ? υγρασ?α οφε?λονται οι πρωιν?? ομ?χλε? στι? αρχ?? του καλοκαιριο? και οι χαμηλ?? νεφ?σει? κατ? την δι?ρκεια του χειμ?να. Η Λ?μα ε?ναι απ? τι? πιο συννεφιασμ?νε? περιοχ?? τη? περουβιαν?? ακτ??. ?χει μ?λι? 1284 ?ρε? ηλιοφ?νεια? τον χρ?νο, 28,6 ?ρε? τον Ιο?λιο και 179,1 ?ρε? τον Ιανου?ριο, πολ? περιορισμ?νη για το γεωγραφικ? πλ?το? στο οπο?ο βρ?σκεται. [30]

Εν? η υγρασ?α βρ?σκεται σε υψηλ? επ?πεδα, οι βροχοπτ?σει? ε?ναι πολ? περιορισμ?νε?. Το γεγον?? αυτ? επηρε?ζει την παροχ? νερο? τη? π?λη?, που στηρ?ζεται κυρ?ω? σε πηγ?δια και στα ?δατα ποταμ?ν που πηγ?ζουν στι? ?νδει?. [31] Οι βροχοπτ?σει? στι? περιοχ?? του εσωτερικο? ε?ναι περ?που 1 εκατοστ? με 6 εκατοστ? αν? ?το?, εν? στι? παρ?κτιε? περιοχ?? μ?λι? 1 εκατοστ? με 3 εκατοστ?. Οι βροχ?? ε?ναι πιο συχν?? τον χειμ?να και σπ?νιε? το καλοκα?ρι.


Κλιματικ? δεδομ?να Λ?μα
Μ?να? Ιαν Φεβ Μ?ρ Απρ Μ?ι Ιο?ν Ιο?λ Α?γ Σεπ Οκτ Νοε Δεκ ?το?
Μ?ση Μ?γιστη °C (°F) 25.8 26.5 26.0 24.3 21.7 19.7 18.7 18.4 18.7 19.9 21.9 23.9 22,1
Μ?ση Ελ?χιστη °C (°F) 19.1 19.4 19.2 17.6 16.1 15.3 15.0 14.6 14.6 15.2 16.4 17.7 16,7
Υετ?? mm (?ντσε?) 0,9 0,3 4,9 0
(0)
0,1 0,3 0,3 0,3 5,4 0,2 0
(0)
0,3 13
υγρασ?α? 81.6 82.1 82.7 85.0 85.1 85.1 84.8 84.8 85.5 83.5 82.1 81.5 82,8
Μ?σε? μηνια?ε? ?ρε? ηλιοφ?νεια? 179.1 169.0 139.2 184.0 116.4 50.6 28.6 32.3 37.3 65.3 89.0 139.2 1.230
Πηγ? #1: Παγκ?σμιο? Μετεωρολογικ?? Οργανισμ?? ( ΟΗΕ ) [28]
Πηγ? #2: δεδομ?να ηλιοφ?νεια? και υγρασ?α? [30]

Δημογραφικ? στοιχε?α [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Με πληθυσμ? 7.605.743 κατο?κων, 8.472.935 στην ευρ?τερη μητροπολιτικ? περιοχ?, και με 3008,8 κατο?κου? αν? τετραγωνικ? χιλι?μετρο (2007) [32] η Λ?μα ε?ναι η 27η μεγαλ?τερη σε πληθυσμ? π?λη του κ?σμου. [33] Ο πληθυσμ?? αποτελε?ται απ? ?να σ?νθετο με?γμα φυλετικ?ν και εθνικ?ν ομ?δων. Η κυρ?αρχη εθνικ? ομ?δα ε?ναι οι Μεστ?θο , απ?γονοι ιθαγεν?ν και Ευρωπα?ων (κυρ?ω? ισπανικ?? και ιταλικ?? καταγωγ??) που αναμ?χθηκαν. Η επ?μενη σε μ?γεθο? εθνικ? ομ?δα ε?ναι οι Περουβιανο? ευρωπα?κ?? καταγωγ?? (λευκο? Περουβιανο?). Πολλο? απ? αυτο?? ?χουν ισπανικ?, ιταλικ? ? γερμανικ? καταγωγ?, εν? ?λλοι γαλλικ?, βρετανικ? ? κροατικ?. [34] [35] Υπ?ρχουν και ?λλε? μειον?τητε?, ?πω? οι ινδι?νοι (κυρ?ω? των φυλ?ν Α?μ?ρα και Κ?τσουα ) και οι αφρ?-περουβιανο?, των οπο?ων οι πρ?γονοι μεταφ?ρθηκαν απ? του? αποικιοκρ?τε? στην Αμερικ? σαν σκλ?βοι. Επ?ση? υπ?ρχουν πολλο? Εβρα?οι ευρωπα?κ?? καταγωγ?? και Ασι?τε?, κυρ?ω? Κιν?ζοι και οι Ι?πωνε?. Στην Λ?μα υπ?ρχει η μεγαλ?τερη κοιν?τητα Κιν?ζων τη? Λατινικ?? Αμερικ??. [36]

Ο αρχικ?? οικισμ?? αποτελο?νταν απ? 117 οικοδομικ? τετρ?γωνα. Το 1562 χτ?στηκε ν?α συνοικ?α στην ?λλη πλευρ? του ποταμο? Ρ?μακ και το 1610 κατασκευ?στηκε η πρ?τη π?τρινη γ?φυρα. Η Λ?μα ε?χε τ?τε πληθυσμ? 26000 μα?ρων (περ. το 40% του συν?λου) εν? οι λευκο? αποτελο?σαν περ?που το 38% του συν?λου. [37] Το 1748 οι λευκο? αριθμο?σαν 16000?18000. [38]


Εξ?λιξη τη? μητροπολιτικ?? περιοχ?? τη? Λ?μα
1535 1750 1910
1940 1970 1995

Στι? αρχ?? του 20ου αι?να ?ρθαν στην π?λη χιλι?δε? μεταν?στε? πολλο? γερμανικ??, γαλλικ??, ιταλικ?? και βρετανικ?? καταγωγ??. Δημιο?ργησαν δ?κε? του? οργαν?σει? και σχολε?α. Επ?ση? ?ρθε στην π?λη μεγ?λο? αριθμ?? Κιν?ζων και μικρ?τερο? αριθμ?? Ιαπ?νων. Εγκαταστ?θηκαν στην περιοχ? Μπ?ριο? ?λτο? κοντ? στο κ?ντρο τη? π?λη?

Κυβ?ρνηση [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Το Δημαρχε?ο τη? π?λη? την ν?χτα

Εθνικ? Κυβ?ρνηση [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Η Λ?μα ε?ναι πρωτε?ουσα τη? Δημοκρατ?α? του Περο? καθ?? και τη? ομ?νυμη? επαρχ?α?. Ε?ναι ?δρα των τρι?ν κλ?δων τη? κυβ?ρνηση? τη? χ?ρα?. ?δρα τη? εκτελεστικ?? εξουσ?α? ε?ναι το Κυβερνητικ? Παλ?τι που βρ?σκεται στην Πλ?ζα Μαγι?ρ. ?δρα τη? νομοθετικ?? εξουσ?α?, δηλαδ? του εθνικο? κογκρ?σου, αποτελε? το Νομοθετικ? Παλ?τι του Περο? . Το Παλ?τι τη? Δικαιοσ?νη? ε?ναι η ?δρα του ανωτ?του δικαστηρ?ου τη? χ?ρα?. ?λα τα υπουργε?α, ?πω? και πολλο? σημαντικο? περιφερειακο? και διεθνε?? οργανισμο?, επ?ση? βρ?σκονται στην Λ?μα.

Τοπικ? κυβ?ρνηση [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Η π?λη ταυτ?ζεται περ?που με την επαρχ?α τη? Λ?μα, που υποδιαιρε?ται δε 43 διοικητικ?? περιοχ??. Ο Μητροπολιτικ?? Δ?μο? ε?ναι η αν?τερη αρχ? ολ?κληρη? τη? π?λη?, αλλ? οι ?λλε? περιοχ?? ?χουν την δικ? τη? τοπικ? κυβ?ρνηση δι?τι δεν αν?κουν σε κ?ποια απ? τι? 25 περιφ?ρειε? του Περο?.

Αρχιτεκτονικ? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Η αρχιτεκτονικ? τη? π?λη? ε?ναι με?γμα δι?φορων στυλ. Υπ?ρχουν δε?γματα πρ?ιμη? αποικιακ?? αρχιτεκτονικ??, ?πω? το μοναστ?ρι του Αγ?ου Φραγκ?σκου, ο Καθεδρικ?? Να?? και το Παλ?τι Τ?ρε Τ?γλε. Αυτ? τα κτ?ρια ε?ναι κατ? κ?ριο λ?γο επιρρεασμ?να απ? την τεχνοτροπ?α του ισπανικο? μπαρ?κ [39] του ισπανικο? νεοκλασικισμο? και του ισπανικο? αποικιακο? στυλ. [40] Μετ? την ανεξαρτητοπο?ηση τη? χ?ρα?, ?γινε στροφ? στον νεοκλασικισμ? και την Αρ Νουβ?. Πολλ?? απ? τι? κατασκευ?? ?χουν επιδρ?σει? απ? ρε?ματα τη? γαλλικ?? αρχιτεκτονικ??. Πολλ? σημαντικ? κυβερνητικ? κτ?ρια κατασκευ?στηκαν εκε?νη την περ?οδο.

Την δεκαετ?α του 1960, περ?οδο τη? χο?ντα? του Χου?ν Βελ?σκο Αλβαρ?ντο , εμφαν?στηκαν κτ?ρια με αυστηρ??, μπουταλιστικ?? γραμμ??, ?πω? το Μουσε?ο του ?θνου? και το Υπουργε?ο Αμ?νη?. Στι? αρχ?? του 21ου αι?να υπ?ρχουν στην π?λη ουρανοξ?στε?, ειδικ? στο οικονομικ? κ?ντρο τη?.. [41]

Τα μεγαλ?τερα π?ρκα τη? π?λη? βρ?σκονται κοντ? στο ιστορικ? κ?ντρο τη?. Στο Π?ρκε ντε λα Ρεσ?ρβα (Parque de la Reserva) βρ?σκεται το μεγαλ?τερο σ?μπλεγμα σιντριβανι?ν στον κ?σμο. Υπ?ρχουν μεγ?λα π?ρκα και εκτ?? του κ?ντρου.


Παν?ραμα του ιστορικο? κ?ντρου τη? π?λη?


Πολιτισμ?? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Η Λ?μα ε?ναι χωνευτ?ρι δι?φορων πολιτισμ?ν εξ αιτ?α? τη? αποικιοκρατ?α?, τη? μεταν?στευση? και τη? κουλτο?ρα? των ιθαγεν?ν. [42] ?χει δεχθε? ισχυρ?? επιρρο?? απ? του? Ευρωπα?ου?, του? Ασι?τε?, του? Αφρικανο?? και του? Ινδι?νου?. Το ιστορικ? κ?ντρο τη? π?λη? ?χει χαρακτηριστε? Μνημε?ο Παγκ?σμια? Πολιτιστικ?? Κληρονομι?? απ? την Ουν?σκο το 1988.

Μουσε?α [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Στην π?λη συγκεντρ?νονται πολλ? απ? τα σημαντικ?τερα μουσε?α τη? χ?ρα?, με σπουδαι?τερα το Εθνικ? Μουσε?ο Αρχαιολογ?α?, Ανθρωπολογ?α? και Ιστορ?α? του Περο? ( Museo Nacional de Arqueologia, Antropologia e Historia del Peru ), το Μουσε?ο Καλ?ν Τεχν?ν, το Μουσε?ο Π?δρο δε ?σμα, το Μουσε?ο Φυσικ?? Ιστορ?α?, το Μουσε?ο του ?θνου?, το Μουσε?ο Ιταλικ?? Τ?χνη?, το Μουσε?ο Λ?ρκο και το Μουσε?ο του Χρυσο?. [43]

Εκπα?δευση [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

?ποψη του Πολιτιστικο? Κ?ντρου του Εθνικο? Πανεπιστημ?ου Σαν Μ?ρκο?

Η Λ?μα ε?ναι ?δρα του παλαι?τερου αν?τατου εκπαιδευτικο? ιδρ?ματο? του Ν?ου Κ?σμου, του πανεπιστημ?ου Σαν Μ?ρκο? που ιδρ?θηκε το 1551. ?δρα πανεπιστημ?ων σχολ?ων και ?λλων εκπαιδευτικ?ν θεσμ?ν, η π?λη ?χει την μεγαλ?τερη συγκ?ντρωση τ?τοιων ιδρυμ?των σε ολ?κληρη την ?πειρο. Το Πανεπιστ?μιο Σαν Μ?ρκο? ε?ναι το παλαι?τερο που βρ?σκεται συνεχ?? εν ενεργε?α στην Αμερικ? . [44]

Το Εθνικ? Πανεπιστ?μιο Μηχανικ?? που ιδρ?θηκε το 1876 απ? τον Πολων? μηχανικ? Εδου?ρδο ντε Χ?μπιτ? , ε?ναι η σημαντικ?τερη πολυτεχνικ? σχολ? τη? χ?ρα?. Υπ?ρχουν και ?λλα σημαντικ? πανεπιστημιακ? ιδρ?ματα, ?πω? το Εθνικ? Πανεπιστ?μιο Φεδερ?κο Βιγιαρ?α, το Εθνικ? Αγροτικ? Πανεπιστ?μιο Λα Μολ?να και το Εθνικ? Πανεπιστ?μιο του Καγι?ο.

Το Καθολικ? Πανεπιστ?μιο του Περο? ( ισπανικ? : Pontificia Universidad Catolica del Peru , PUCP), που ιδρ?θηκε το 1917, ε?ναι το παλαι?τερο ιδιωτικ? πανεπιστ?μιο. ?λλα σημαντικ? ιδιωτικ? πανεπιστημιακ? ιδρ?ματα ε?ναι τα Πανεπιστ?μιο τη? Λ?μα?, Πανεπιστ?μιο του Σαν Μαρτ?ν ντε Π?ρρε?, Περουβιαν? Πανεπιστ?μιο Καγιετ?νο Ερ?δια, Επιστημονικ? Πανεπιστ?μιο του Ν?του, Πανεπιστ?μιο Σαν Ιγν?σιο ντε Λογι?λα, Περουβιαν? Πανεπιστ?μιο Εφαρμοσμ?νων Επιστημ?ν, Ιδιωτικ? Πανεπιστ?μιο Σαν Χου?ν Μπαουτ?στα και Πανεπιστ?μιο Ρικ?ρδο Π?λμα. [45]

Μεταφορ?? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Αεροδρ?μια [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Η Λ?μα εξυπηρετε?ται απ? το Διεθν?? Αεροδρ?μιο Χ?ρχε Τσ?βε?, που βρ?σκεται στο Καγι?ο. Ε?ναι το μεγαλ?τερο τη? χ?ρα? και ?χει επ?ση? την μεγαλ?τερη κ?νηση, τ?σο στι? εσωτερικ?? ?σο και στι? εξωτερικ?? πτ?σει?. Ε?ναι πολ? σημαντικ?? κ?μβο? του δικτ?ου αερογραμμ?ν τη? Λατινικ?? Αμερικ?? και το τ?ταρτο μεγαλ?τερο τη? υποηπε?ρου. Στην Λ?μα βρ?σκονται π?ντε ακ?μα αεροδρ?μια.. [46]

Οδικ?? μεταφορ?? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Ο λιμ?να? του Καγι?ο

Η Λ?μα ε?ναι σημαντικ? στ?ση τη? Παναμερικανικ?? εθνικ?? οδο? και σημαντικ?? κ?μβο?, λ?γω τη? τοποθεσ?α? τη?, του δικτ?ου αυτοκινητοδρ?μων του Περο?. Τρει? κ?ριοι αυτοκινητ?δρομοι ξεκινο?ν απ? την Λ?μα:

  • ο β?ρειο? Παναμερικανικ?? αυτοκινητ?δρομο?
  • ο κεντρικ?? αυτοκινητ?δρομο?
  • ο ν?τιο? Παναμερικανικ?? αυτοκινητ?δρομο?

Στην π?λη υπ?ρχει επ?ση? μεγ?λο? τερματικ?? σταθμ?? λεωφορε?ων που καλ?πτει συνδ?σει? στο εσωτερικ? και το εξωτερικ?. Εκτ?? αυτο? υπ?ρχουν πολλο? ακ?μη σταθμο? λεωφορε?ων ιδιωτικ?ν συμφερ?ντων.

Λιμ?νε? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Η π?λη βρ?σκεται κοντ? στο λιμ?νι του Καγι?ο , που ε?ναι το μεγαλ?τερο τη? χ?ρα? και ?να απ? τα μεγαλ?τερα τη? Λατινικ?? Αμερικ??, και λειτουργε? σαν το βασικ? λιμ?νι τη? ευρ?τερη? μητροπολιτικ?? περιοχ??. Υπ?ρχει και ο μικρ?τερο? λιμ?να? του Λουρ?ν που εξυπηρετε? κυρ?ω? δεξαμεν?πλοια.

Δε?τε επ?ση? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Παραπομπ?? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

  1. 1,0 1,1 Ανακτ?θηκε στι? 18  Απριλ?ου 2019.
  2. ( Γερμανικ? , Αγγλικ? , Γαλλικ? , Ισπανικ? , Ιταλικ? ) archINFORM . 1393 . Ανακτ?θηκε στι? 6  Αυγο?στου 2018.
  3. www .munlima .gob .pe /lima . Ανακτ?θηκε στι? 24  Αυγο?στου 2018.
  4. www .ovpm .org /wp-content /uploads /2024 /03 /liste-villes-en-regle-pour-page-web12-03-2024 .pdf . Ανακτ?θηκε στι? 31  Δεκεμβρ?ου 2023.
  5. Conlee et al., "Late Prehispanic sociopolitical complexity", p. 218.
  6. Hemming, The conquest , p. 28.
  7. Klaren, Peru , p. 39.
  8. Hemming, The conquest , p. 203?206.
  9. Klaren, Peru , p. 87.
  10. Andrien, Crisis and decline , pp. 11?13.
  11. Higgings, Lima , p. 45.
  12. Andrien, Crisis and decline , p. 26.
  13. Andrien, Crisis and decline , p. 28.
  14. Walker, "The upper classes", pp. 53?55.
  15. Ramon, "The script", pp. 173?174.
  16. Anna, Fall of the royal government , pp. 4?5.
  17. Anna, Fall of the royal government , pp. 23?24.
  18. Anna, Fall of the royal government , pp. 176?177.
  19. Anna, Fall of the royal government , pp. 178?180.
  20. Klaren, Peru , p. 169.
  21. Klaren, Peru , p. 170.
  22. Higgings, Lima , p. 107.
  23. Klaren, Peru , p. 192.
  24. Ramon, "The script", pp. 180?182.
  25. ≪20th Century Earthquakes: Records about Historical Earthquakes in Peru≫ . Lima Easy: The Lima Guide . Αρχειοθετ?θηκε απ? το πρωτ?τυπο στι? 10 Νοεμβρ?ου 2014 . Ανακτ?θηκε στι? 4 Μαρτ?ου 2014 .  
  26. ≪300 Die in Lima Earthquake≫ . The Advertiser (Adelaide, Australia) . Trove: Digitized newspapers and more . Ανακτ?θηκε στι? 4 Μαρτ?ου 2014 .  
  27. ( Ισπανικ? ) Instituto Nacional de Estadistica e Informatica, Lima Metropolitana perfil socio-demografico Αρχειοθετ?θηκε 2007-08-13 στο Wayback Machine .. Retrieved on August 12, 2007
  28. 28,0 28,1 ≪World Weather Information Service ? Lima≫ . World Meteorological Organization. Αρχειοθετ?θηκε απ? το πρωτ?τυπο στι? 26 Δεκεμβρ?ου 2018 . Ανακτ?θηκε στι? 15 Μα?ου 2012 .  
  29. ≪BBC Weather ? Lima≫ . BBC . Ανακτ?θηκε στι? 15 Μα?ου 2012 .  
  30. 30,0 30,1 Capel Molina, Jose J. (1999). ≪Lima, un clima de desierto litoral≫ (στα Spanish). Anales de Geografia de la Universidad Complutense (Madrid: Universidad Complutense de Madrid) 19 : 25?45. ISSN 0211-9803 . Αρχειοθετ?θηκε απ? το πρωτ?τυπο στι? 2010-06-29 . https://web.archive.org/web/20100629173938/http://revistas.ucm.es/ghi/02119803/articulos/AGUC9999110025A.PDF . Ανακτ?θηκε στι? September 17, 2013  
  31. Painter, James (2007-03-12). ≪Americas | Peru's alarming water truth≫ . BBC News . http://news.bbc.co.uk/2/hi/americas/6412351.stm . Ανακτ?θηκε στι? 2009-07-08 .  
  32. Instituto Nacional de Estadistica e Informatica, Perfil Sociodemografico del Peru Αρχειοθετ?θηκε 2012-11-14 στο Wayback Machine . pp. 29?30, 32, 34.
  33. United Nations Department of Economic and Social Affairs, Urban Agglomerations 2007 . ? note, per the source, "Urban agglomerations included in the chart are those of 1 million inhabitants or more in 2007. An agglomeration contains the population within the contours of contiguous territory inhabited at urban levels of residential density without regard to administrative boundaries."
  34. Baily, Samuel L· Miguez, Eduardo Jose (2003). Latin America Since 1930 . Google Books. ISBN   978-0-8420-2831-8 . Ανακτ?θηκε στι? 17 Απριλ?ου 2010 .  
  35. ≪The Institute of International Education (IIE)≫ . IIEPassport.org. Αρχειοθετ?θηκε απ? το πρωτ?τυπο στι? 9 Ιουν?ου 2008 . Ανακτ?θηκε στι? 17 Απριλ?ου 2010 .  
  36. ≪:: Overseas Compatriot Affairs Commission, R.O.C. ::≫ . Ocac.gov.tw. 24 Αυγο?στου 2004. Αρχειοθετ?θηκε απ? το πρωτ?τυπο στι? 4 Ιανουαρ?ου 2011 . Ανακτ?θηκε στι? 10 Οκτωβρ?ου 2009 .  
  37. History of Lima Αρχειοθετ?θηκε 2015-06-09 στο Wayback Machine .. Lima Info.
  38. Colonial Lima according to Jorge Juan and Antonio de Ulloa . From Jorge Juan and Antonio de Ulloa, A Voyage to South America (1748).
  39. ≪Baroque Architecture≫ . Buzzle.com. Αρχειοθετ?θηκε απ? το πρωτ?τυπο στι? 4 Νοεμβρ?ου 2013 . Ανακτ?θηκε στι? 8 Ιουλ?ου 2009 .  
  40. Story by Cristyane Marusiak / Photos by Joao Canziani. ≪Lima, Peru - Travel - dwell.com≫ . Web.archive.org. Αρχειοθετ?θηκε απ? το πρωτ?τυπο στι? 7 Απριλ?ου 2008 . Ανακτ?θηκε στι? 10 Οκτωβρ?ου 2009 .  
  41. feedback. ≪Lima city guide ? the social travel guide Lima, Peru ? tripwolf travel tips≫ . Tripwolf.com. Αρχειοθετ?θηκε απ? το πρωτ?τυπο στι? 2 Δεκεμβρ?ου 2009 . Ανακτ?θηκε στι? 8 Ιουλ?ου 2009 .  
  42. Marmon, Johanna (1 December 2003). ≪Colonial masterpiece: many who visit Peru come for the journey to ancient Macchu Picchu. But the former colonial--and current day--capital city of Lima is an architectural and gastronomic wonderland≫ . South Florida CEO . Αρχειοθετ?θηκε απ? το πρωτ?τυπο στι? 2012-11-10 . https://web.archive.org/web/20121110141728/http://www.highbeam.com/doc/1G1-111620596.html . Ανακτ?θηκε στι? 13 January 2013 .  
  43. ≪Information about Peru≫ . Go2peru.com. Αρχειοθετ?θηκε απ? το πρωτ?τυπο στι? 28 Δεκεμβρ?ου 2003 . Ανακτ?θηκε στι? 8 Ιουλ?ου 2009 .  
  44. ≪Historia≫ (στα Ισπανικ?). Universidad Nacional Mayor de San Marcos . Ανακτ?θηκε στι? 13 Ιανουαρ?ου 2013 .  
  45. ≪Lima (Peru) ? MSN Encarta≫ . Lima (Peru) ? MSN Encarta . Encarta.msn.com . http://encarta.msn.com/encyclopedia_761562138/Lima_(Peru).html . Ανακτ?θηκε στι? 2009-07-08 .   Αρχειοθετ?θηκε 2009-10-29 στο Wayback Machine . ≪Αρχειοθετημ?νο αντ?γραφο≫ . Αρχειοθετ?θηκε απ? το πρωτ?τυπο στι? 29 Οκτωβρ?ου 2009 . Ανακτ?θηκε στι? 22 Νοεμβρ?ου 2014 .  
  46. ≪Great Circle Mapper≫ . Gc.kls2.com . Ανακτ?θηκε στι? 8 Ιουλ?ου 2009 .  

Βιβλιογραφ?α [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Γενικ?

  • Nota etimologica: El toponimo Lima , Rodolfo Cerron-Palomino, Pontificia Universidad Catolica del Peru
  • Lima Monumento Historico , Margarita Cubillas Soriano, Lima, 1996

Ιστορ?α

  • Andrien, Kenneth. Crisis and decline: the Viceroyalty of Peru in the seventeenth century . Albuquerque: University of New Mexico Press, 1985. ISBN 0-8263-0791-4
  • Anna, Timothy. The fall of the royal government in Peru . Lincoln: University of Nebraska Press, 1979. ISBN 0-8032-1004-3
  • Conlee, Christina, Jalh Dulanto, Carol Mackay and Charles Stanish. "Late Prehispanic sociopolitical complexity". In Helaine Silverman (ed.), Andean archaeology . Malden: Blackwell, 2004, pp. 209?236. ISBN 0-631-23400-4
  • Dietz, Henry. Poverty and problem-solving under military rule: the urban poor in Lima, Peru . Austin: University of Texas Press, 1980. ISBN 0-292-76460-X
  • Hemming, John. The conquest of the Incas . London: Macmillan, 1993. ISBN 0-333-51794-6
  • Higgins, James. Lima. A cultural history . New York: Oxford University Press, 2005. ISBN 0-19-517891-2
  • Higgins, James (editor). The Emancipation of Peru: British Eyewitness Accounts , 2014. Online at https://sites.google.com/site/jhemanperu
  • ( Ισπανικ? ) Instituto Nacional de Estadistica e Informatica. Lima Metropolitana perfil socio-demografico Αρχειοθετ?θηκε 2009-09-20 στο Wayback Machine .. Lima: INEI, 1996.
  • Klaren, Peter. Peru: society and nationhood in the Andes . New York: Oxford University Press, 2000. ISBN 0-19-506928-5
  • Ramon, Gabriel. "The script of urban surgery: Lima, 1850?1940". In Arturo Almandoz (ed.), Planning Latin America's capital cities, 1850?1950 . New York: Routledge, 2002, pp. 170?192. ISBN 0-415-27265-3
  • Walker, Charles. "The upper classes and their upper stories: architecture and the aftermath of the Lima earthquake of 1746". Hispanic American Historical Review 83 (1): 53?82 (February 2003).

Δημογραφ?α

Εξωτερικο? σ?νδεσμοι [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]