한국   대만   중국   일본 
Κροατικ? γλ?σσα - Βικιπα?δεια Μετ?βαση στο περιεχ?μενο

Κροατικ? γλ?σσα

Επεξεργασ?α συνδ?σμων
Απ? τη Βικιπα?δεια, την ελε?θερη εγκυκλοπα?δεια
(Ανακατε?θυνση απ? Κροατικ? )
Κροατικ?
hrvatski jezik και hrvatski
Ταξιν?μηση Ινδοευρωπα?κ??
Σ?στημα γραφ?? Gaj's Latin alphabet και γλαγολιτικ? αλφ?βητο
Κατ?σταση
Επ?σημη γλ?σσα Κροατία  Κροατ?α
Βοσνία και Ερζεγοβίνη  Βοσν?α και Ερζεγοβ?νη
Βο?βοντ?να (Σερβ?α)
Αυστρία  Αυστρ?α (μ?νο στο Μπο?ργκενλαντ
Ευρωπα?κ? ?νωση
Αναγνωρισμ?νη μειονοτικ? γλ?σσα Μαυροβούνιο  Μαυροβο?νιο (συνεπ?σημη σε δημοτικ? επ?πεδο) [1]
  Σλοβακ?α [2]
  Τσεχ?α [3]
  Ουγγαρ?α (στην επαρχ?α Μπαρ?νυα [4]
Ιταλ?α [5]
  Ρουμαν?α
Ρυθμιστ??
Συμβο?λιο Τυποπο?ηση? τη? Κροατικ?? Γλ?σσα?
ISO 639-1 hr
ISO 639-2 hrv και scr
ISO 639-3 hrv
SIL HRV
Παραδοσιακ? ?κταση σερβοκροατικ?ν διαλ?κτων στην Κροατ?α και στη Βοσν?α-Ερζεγοβ?νη

Η Κροατικ? γλ?σσα (στα κροατικ? hrvatski jezik / χρβ?τσκι γι?ζικ) ε?ναι μ?α απ? τι? πρ?τυπε? εκδοχ?? του Κεντρικο?-Νοτ?ου Σλαβικο? διασυστ?ματο? [6] [7] [8] [9] , αποκαλο?μενη παλι?τερα Σερβοκροατικ? και βασισμ?να στη Στοκαβικ? δι?λεκτο. Τα Κροατικ? χρησιμοποιο?νται βασικ? στην Κροατ?α και στη Βοσν?α και Ερζεγοβ?νη ?που ε?ναι επ?σημη γλ?σσα, καθ?? και απ? την κροατικ? διασπορ?. Η Κροατικ? γλ?σσα ε?ναι μια ινδοευρωπα?κ? γλ?σσα και αν?κει στη δυτικ? ομ?δα των ν?τιων σλαβικ?ν γλωσσ?ν . Ομιλε?ται απ? του? Κρο?τε? [10] , οι οπο?οι ζουν κυρ?ω? στην Κροατ?α , στη Βοσν?α και Ερζεγοβ?νη , στη Βο?βοντ?να τη? Σερβ?α? και ?λλε? γειτονικ?? χ?ρε? και περιοχ??.

Τα Επ?σημα Κροατικ? βασ?ζονται στη δημοφιλ?στερη σερβοκροατικ? δι?λεκτο, τη Στοκαβιαν? , και πιο συγκεκριμ?να την Ανατολικ? Ερζεγοβ?νικη δι?λεκτο , στην οπο?α βασ?ζεται η Επ?σημη Σερβικ? γλ?σσα , η Βοσνιακ? γλ?σσα και η Μαυροβουνιακ? γλ?σσα . Κατ? τα μ?σα του 18ου αι?να, ?γιναν οι πρ?τε? προσπ?θειε? δημιουργ?α? του κροατικο? λογοτεχνικο? προτ?που βασισμ?νο στη Νεοστοκαβιαν? δι?λεκτο, η οπο?α ?ταν η λ?νγκουα φρ?νκα τη? περιοχ??, κ?τι που θα οδηγο?σε στη με?ωση τη? σημασ?α? των περιφερειακ?ν διαλ?κτων (Τσακαβιαν?, Κα?καβιαν? και Στοκαβιαν?). [11] Αποφασιστικ? ρ?λο στη θ?σπιση του κροατικο? λογοτεχνικο? προτ?που ?παιξαν οι Κρο?τε? Βουκοβιανο? , οι οπο?οι θεμελ?ωσαν τη χρ?ση τη? Ιγιεκαβιαν?? Νεοστοκαβιαν?? διαλ?κτου ω? το κροατικ? λογοτεχνικ? πρ?τυπο στα τ?λη του 19ου αι?να και τι? αρχ?? του 20ο? αι?να. Παρ?λληλα σχεδ?ασαν μια φωνητικ? ορθογραφ?α. [12] Τα κροατικ? γρ?φονται με το λατινικ? αλφ?βητο του Γκ?ι . [13]

Η Κροατικ? γλ?σσα, μαζ? με τα σ?ρβικα και τα βοσνιακ? (και τα μαυροβουνιακ?, αν θεωρηθο?ν ξεχωριστ? γλ?σσα απ? τα σ?ρβικα), ε?ναι δι?λεκτοι που προ?λθαν απ? την ?δια γλ?σσα. ?τσι, αν κ?ποιο? γνωρ?ζει οποιαδ?ποτε απ? αυτ?? τι? 3/4 γλ?σσε?, μπορε? να συνεννοηθε? ?νετα με ανθρ?που? απ? τη Σερβ?α, την Κροατ?α, το Μαυροβο?νιο και τη Βοσν?α-Ερζεγοβ?νη. [14] Επ?ση?, ε?ναι δυνατ? η συνενν?ηση με ανθρ?που? απ? τη Β?ρεια Μακεδον?α και τη Σλοβεν?α . [14]

Π?ρα απ? τη στοκαβικ? δι?λεκτο, στην οπο?α βασ?ζεται η κροατικ? γλ?σσα, υπ?ρχουν ?λλε? δ?ο διαλ?κτοι που ομιλο?νται επ? κροατικο? εδ?φου?, η Τσακαβιαν? δι?λεκτο? και η Κα?καβιαν? δι?λεκτο? . Αυτο? οι δι?λεκτοι, ?πω? και τα τ?σσερα εθνικ? πρ?τυπα, συχν? συνοψ?ζονται υπ? τον ?ρο "Σερβοκροατικ? γλ?σσα", ο οπο?ο? παραμ?νει αμφιλεγ?μενο? στου? μητρικο?? ομιλητ?? τη? γλ?σσα?. [15] Γι'αυτ? εναλλακτικο? ?ροι ?πω? οι "Βοσνιακ?-Κροατικ?-Μαυροβουνιακ?-Σερβικ? γλ?σσα" χρησιμοποιο?νται μερικ?? φορ??, ειδικ? σε διπλωματικο?? κ?κλου?.

Ιστορ?α [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Σ?γχρονη γλ?σσα και τυποπο?ηση [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Απ? την ?στερη μεσαιωνικ? περ?οδο μ?χρι τον 17ο αι?να η πλειοψηφ?α τη? ημιαυτ?νομη? Κροατ?α? κυβερνο?ταν απ? δ?ο εγχ?ριε? δυναστε?ε? πριγκ?πων (μπ?νοβι), τι? δυναστε?ε? Ζρ?νσκι και Φρανκοπ?ν , οι οπο?ε? συνδ?ονταν μεταξ? του? με γ?μου? μελ?ν των δ?ο οικογενει?ν. [16] Κατ? τον 17ο αι?να, οι δ?ο δυναστε?ε? προσπ?θησαν να εν?σουν την Κροατ?α τ?σο πολιτιστικ? ?σο και γλωσσικ?, γρ?φοντα? σε μια γλ?σσα που αναμ?γνυε τα χαρακτηριστικ? των τρι?ν κυρι?τερων διαλ?κτων (τσακαβιαν?, κα?καβιαν? και στοκαβιαν?), ονομ?ζοντα? την "Κροατικ?", "Δαλματικ?" ? "Σλαβονικ?". [17] Σ?μερα αυτ? η μορφ? τη? κροατικ?? χρησιμοποιε?ται σε μ?ρη τη? ?στρια? , η οπο?α ?γινε σταυροδρ?μι δι?φορων μ?ξεων τη? Τσακαβιαν?? με Εκαβιαν??/Ιγιεκαβιαν??/Ικαβιαν?? διαλ?κτου?. [18]

Η πιο τυποποιημ?νη μορφ? (Κα?καβιαν?-Ικαβιαν?) ?γινε η καλλιεργημ?νη γλ?σσα τη? διο?κηση? και των διανοο?μενων απ? τη χερσ?νησο τη? Ιστρ?α? κατ? μ?κο? τη? κροατικ?? ακτ??, κατ? μ?κο? τη? κεντρικ?? Κροατ?α? μ?χρι τι? β?ρειε? πεδι?δε? του Δρα?ου και του Μο?ρα. Αυτ? το πολιτιστικ? απ?γειο του ιδι?ματου? του 17ου αι?να εκπροσωπε?ται απ? τι? εκδ?σει? των γραπτ?ν " Adrianskoga mora sirena " ("Σειρ?να τη? Αδριατικ?? θ?λασσα?") απ? τον Π?ταρ Ζρ?νσκι και του " Putni tovaru? " ("Ταξιδευ?μενο? συνοδ??") απ? την Καταρ?να Ζρ?νσκα . [19] [20]

Ωστ?σο, η πρ?τη γλωσσικ? αναγ?ννηση στην Κροατ?α σταμ?τησε απ? την πολιτικ? εκτ?λεση των Π?ταρ Ζρ?νσκι και Φραν Κρστο Φρανκοπ?ν απ? τον Αυτοκρ?τορα τη? Αγ?α? Ρωμα?κ?? Αυτοκρατορ?α? Λεοπ?λδο Α? στη Βι?ννη το 1671. [21] Επομ?νω?, η κροατικ? ελ?τ του 18ου αι?να σταδιακ? εγκατ?λειψε το συνδυασμ?νο κροατικ? πρ?τυπο. [22]

Ιλλυρικ? περ?οδο? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Κ?ριο λ?μμα: Ιλλυρικ? κ?νημα

Το ιλλυρικ? κ?νημα ?ταν ?να παννοτιοσλαβικ? πολιτικ? και πολιτιστικ? κ?νημα στην Κροατ?α που ω? στ?χο ε?χε να τυποποι?σει τι? δι?φορε? τοπικ?? διαλ?κτου? τη? Κροατ?α? που δι?φεραν τ?σο στην ορθογραφ?α ?σο και στη λογοτεχνικ? μορφ?, με τελικ? στ?χο την ενοπο?ηση ?λων των διαλ?κτων σε μια ενια?α νοτιοσλαβικ? λογοτεχνικ? γλ?σσα. Ειδικ?τερα, στην κροατικ? επικρ?τεια ομιλο?νταν τρει? κ?ριε? διαλεκτικ?? ομ?δε? και για π?νω απ? τ?σσερι? αι?νε? ομιλο?νταν δι?φορε? λογοτεχνικ?? γλ?σσε? . Ο επικεφαλ?? του Ιλλυρικο? κιν?ματο? Λιο?ντεβιτ Γκ?ι τυποπο?ησε το λατινικ? αλφ?βητο το 1830-1850 και εργ?στηκε για τη δημιουργ?α μια? τυποποιημ?νη? ορθογραφ?α?. Αν και ο Γκ?ι ζο?σε στο Ζ?γκρεμπ , στο οπο?ο ομιλο?ταν η κα?καβιαν? δι?λεκτο?, ο Γκ?ι υποστ?ριξε τη χρ?ση τη? δημοφιλ?στερη? νεοστοκαβιαν?? διαλ?κτου, μια εκδοχ? τη? στοκαβιαν?? διαλ?κτου η οπο?α τελικ? ?γινε η κυρ?αρχη διαλεκτικ? β?ση τη? κροατικ?? και σ?ρβικη? λογοτεχνικ?? γλ?σσα? απ? τον 19ο αι?να μ?χρι σ?μερα. [23] Υποστηριζ?μενη απ? δι?φορου? Ν?τιου? Σλ?βου? προτε?νοντε?, η νεοστοκαβιαν? δι?λεκτο? υιοθετ?θηκε μετ? απ? αυστριακ? πρωτοβουλ?α στη Λογοτεχνικ? Συμφων?α τη? Βι?ννη? το 1850, [22] θ?τοντα? τα θεμ?λια για την ενοποιημ?νη σερβοκροατικ? λογοτεχνικ? γλ?σσα. Η ομοι?μορφη νεοστοκαβιαν? δι?λεκτο? ?γινε δημοφιλ?? στην κροατικ? ελ?τ. [22]

Στη δεκαετ?α του 1860, η φιλολογικ? σχολ? του Ζ?γκρεμπ κυριαρχο?σε στην Κροατικ? πολιτιστικ? ζω?, βασισμ?νη στι? γλωσσικ?? και ιδεολογικ?? αντιλ?ψει? που προωθο?σαν τα μ?λη του ιλλυρικο? κιν?ματο?. [24] Εν? υπερτερο?σε των αντ?παλων φιλολογικ?ν σχολ?ν τη? Ρι?κα? και του Ζ?νταρ , η επιρρο? τη? ελαττ?θηκε με την ?νοδο των Κροατ?ν Βουκοβιαν?ν στα τ?λη του 19ου αι?να. [25]

Πλ?κα τη? Μπ?σκα , η αρχαι?τερη αναφορ? τη? Κροατικ?? γλ?σσα? που ?χει βρεθε? ?ω? τ?ρα, και αν?γεται γ?ρω στο 1100.
Κροατικ? κε?μενο του 1200.

Δημογραφικ? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Αριθμο? ομιλητ?ν αν? χ?ρα:

Αλφ?βητο [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

  • (a)
    ( a )
  • (be)
    ( be )
  • (ce)
    ( ce )
  • (če)
    ( ?e )
  • (će)
    ( ?e )
  • (de)
    ( de )
  • (dže)
    ( d?e )
  • (đe)
    ( đe )
  • (e)
    ( e )
  • (ef)
    ( ef )
  • (ge)
    ( ge )
  • (ha)
    ( ha )
  • (i)
    ( i )
  • (je)
    ( je )
  • (ka)
    ( ka )
  • (el)
    ( el )
  • (elj)
    ( elj )
  • (em)
    ( em )
  • (en)
    ( en )
  • (enj)
    ( enj )
  • (o)
    ( o )
  • (pe)
    ( pe )
  • (er)
    ( er )
  • (es)
    ( es )
  • (eš)
    ( e? )
  • (te)
    ( te )
  • (u)
    ( u )
  • (ve)
    ( ve )
  • (ze)
    ( ze )
  • (že)
    ( ?e )

Παραπομπ?? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

  1. ↑ ≪Language and alphabet Article 13≫ . Constitution of Montenegro . WIPO . 19 Οκτωβρ?ου 2007. Serbian, Bosnian, Albanian and Croatian shall also be in the official use.  
  2. ↑ Slovenskej Republiky, Narodna Rada (1999). ≪Zakon 184/1999 Z. z. o pou?ivani jazykov narodnostnych men?in≫ (στα Slovak). Zbierka zakonov . Ανακτ?θηκε στι? 3 Δεκεμβρ?ου 2016 .   CS1 maint: Μη αναγνωρ?σιμη γλ?σσα ( link )
  3. ↑ ≪Narodnostni men?iny v ?eske republice a jejich jazyky≫ [National Minorities in Czech Republic and Their Language] (PDF) (στα Czech). Government of Czech Republic. σελ. 2. Podle ?l. 3 odst. 2 Statutu Rady je jejich po?et 12 a jsou u?ivateli t?chto men?inovych jazyk?: [...], srb?tina a ukrajin?tina   CS1 maint: Μη αναγνωρ?σιμη γλ?σσα ( link )
  4. ↑ ≪2011. evi CLXXIX. torveny a nemzetisegek jogairol≫ [Act CLXXIX/2011 on the Rights of Nationalities] (στα Hungarian). Government of Hungary. 22. § (1) E torveny ertelmeben nemzetisegek altal hasznalt nyelvnek szamit [...] a horvat   CS1 maint: Μη αναγνωρ?σιμη γλ?σσα ( link )
  5. ↑ ≪Legge 15 Dicembre 1999, n. 482 "Norme in materia di tutela delle minoranze linguistiche storiche" pubblicata nella Gazzetta Ufficiale n. 297 del 20 dicembre 1999≫ . Italian Parliament . Αρχειοθετ?θηκε απ? το πρωτ?τυπο στι? 12 Μα?ου 2015 . Ανακτ?θηκε στι? 2 Δεκεμβρ?ου 2014 .  
  6. ↑ David Dalby, Linguasphere (1999/2000, Linguasphere Observatory), pg. 445, 53-AAA-g, "Srpski+Hrvatski, Serbo-Croatian".
  7. ↑ Benjamin W. Fortson IV, Indo-European Language and Culture: An Introduction , 2nd ed. (2010, Blackwell), pg. 431, "Because of their mutual intelligibility, Serbian, Croatian, and Bosnian are usually thought of as constituting one language called Serbo-Croatian."
  8. ↑ Vaclav Bla?ek, "On the Internal Classification of Indo-European Languages: Survey" retrieved 20 Oct 2010 , pp. 15?16.
  9. ↑ ?ipka, Danko (2019). Lexical layers of identity: words, meaning, and culture in the Slavic languages . New York: Cambridge University Press. σελ. 206. doi : 10.1017/9781108685795 . ISBN   978-953-313-086-6 . LCCN   2018048005 . OCLC   1061308790 . Serbo-Croatian, which features four ethnic variants: Serbian, Croatian, Bosnian, and Montenegrin  
  10. ↑ E.C. Hawkesworth, "Serbian-Croatian-Bosnian Linguistic Complex", in the Encyclopedia of Language and Linguistics , 2nd edition, 2006.
  11. ↑ Bi?ani? και ?λλοι (2013 :55)
  12. ↑ Bi?ani? και ?λλοι (2013 :84)
  13. ↑ ≪Croatia: Themes, Authors, Books≫ . Yale University Library Slavic and East European Collection . 16 Νοεμβρ?ου 2009 . Ανακτ?θηκε στι? 27 Οκτωβρ?ου 2010 .  
  14. ↑ 14,0 14,1 Golubovi?, Jelena; Gooskens, Charlotte (2015-11-01). ≪Mutual intelligibility between West and South Slavic languages≫ (στα αγγλικ?). Russian Linguistics 39 (3): 351?373. doi : 10.1007/s11185-015-9150-9 . ISSN 1572-8714 . https://doi.org/10.1007/s11185-015-9150-9 .  
  15. ↑ Radio Free Europe ? Serbian, Croatian, Bosnian, Or Montenegrin? Or Just 'Our Language'? ?ivko Bjelanovi?: Similar, But Different, Feb 21, 2009, accessed Oct 8, 2010
  16. ↑ Gazi, Stephen (1973). A History of Croatia . New York: Philosophical library. ISBN   978-0-8022-2108-7 .  
  17. ↑ Van Antwerp Fine, John (2006). When Ethnicity did not Matter in the Balkans . Michigan, USA: University of Michigan Press. σελ?δε? 377?379. ISBN   978-0-472-11414-6 .  
  18. ↑ Kalsbeek, Janneke (1998). ≪The ?akavian dialect of Orbani?i near ?minj in Istria≫. Studies in Slavic and General Linguistics 25 .  
  19. ↑ Ivana, Sabljak. ≪Dva brata i jedna Sirena≫ [Two Sisters and One Siren]. Matica hrvatska (στα Croatian). Αρχειοθετ?θηκε απ? το πρωτ?τυπο στι? 19 Ιουλ?ου 2013 . Ανακτ?θηκε στι? 9 Μαρτ?ου 2012 .   CS1 maint: Μη αναγνωρ?σιμη γλ?σσα ( link )
  20. ↑ ≪Matica Hrvatska ? Putni tovaru? ? izvornik (I.)≫ . Αρχειοθετ?θηκε απ? το πρωτ?τυπο στι? 13 Μα?ου 2013 . Ανακτ?θηκε στι? 9 Μαρτ?ου 2012 .  
  21. ↑ Tanner, Marcus (1997). Croatia: a Nation Forged in War Απαιτείται δωρεάν εγγραφή. New Haven, USA: Yale University Press. σελ.  50 . ISBN   978-0-300-06933-4 .  
  22. ↑ 22,0 22,1 22,2 Mali?, Dragica (1997). Razvoj hrvatskog knji?evnog jezika . ISBN   978-953-0-40010-8 .   [ Χρει?ζεται σελ?δα ]
  23. ↑ Uzelac, Gordana (2006). The development of the Croatian nation: an historical and sociological analysis . New York: Edwin Mellen Press. σελ. 75. ISBN   978-0-7734-5791-1 .  
  24. ↑ Bi?ani? και ?λλοι 2013 , σελ. 77.
  25. ↑ Bi?ani? και ?λλοι 2013 , σελ. 78.

Εξωτερικο? σ?νδεσμοι [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Wikipedia
Wikipedia


π   ?   σ   ?   ε Επ?σημε? γλ?σσε? τη? Ευρωπα?κ?? ?νωση?
π   ?   σ   ?   ε Σλαβικ?? γλ?σσε?
Ιστορ?α
Ανατολικ?? σλαβικ??
Δυτικ?? σλαβικ??
Ν?τιε? σλαβικ??
Λιγ?τερο διαδεδομ?νε? σλαβικ?? γλ?σσε?
Κατασκευασμ?νε? σλαβικ?? γλ?σσε?
Καθιερωμ?νοι ?ροι
Ανακτ?θηκε απ? " https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Κροατικ?_γλ?σσα&oldid=10599312 "