Συντεταγμ?νε?
:
48°20′N
2°50′W
/
48.333°N 2.833°W
/
48.333; -2.833
Οι
Κοτ-ντ'Αρμ?ρ
(
γαλλικ?
:
Cotes-d'Armor
,
βρετονικ?
:
Aodou-an-Arvor
), αναφερ?μενε? ω?
Κοτ-ντυ-Νορ
(
γαλλικ?
:
Cotes-du-Nord
) ?ω? το 1990
[3]
, ε?ναι νομ?? τη? βορειοδυτικ??
Γαλλ?α?
, στη διοικητικ? περιοχ? τη?
Βρετ?νη?
.
Ο νομ?? μ?χρι το 1990 ονομαζ?ταν Κοτ-ντυ-Νορ.
[4]
Το INSEE και το Ταχυδρομε?ο του αποδ?δουν τον κωδικ? 22. Πρωτε?ουσα και μεγαλ?τερη π?λη του νομο? ε?ναι το
Σαιν-Μπρι?κ
. Οι ?λλε? κ?ριε? π?λει? ε?ναι το
Ντιν?ν
, το
Γκενγκ?ν
και το
Λανι?ν
. Με 598.953 κατο?κου?, ε?ναι ο 43ο? πολυπληθ?στερο? νομ?? στη χ?ρα.
Στο νομ?, εκτ?? των γαλλικ?ν που ε?ναι η κ?ρια γλ?σσα των κατο?κων, ομιλο?νται τα
βρετονικ?
και τα
γκ?λο
.
Οι κ?τοικοι ονομ?ζονται Κοσταρμορικα?ν.
[5]
Οι απ?τομοι γκρεμο? στι? ακτ?? τη? Μ?γχη?
Θ?ση του νομο? Κοτ-ντ'Αρμ?ρ στη Βρετ?νη
Ο νομ?? Κοτ-ντ'Αρμ?ρ αποτελε? τμ?μα τη? διοικητικ?? περιοχ?? τη?
Βρετ?νη?
και οριοθετε?ται απ? του? νομο??
Ιλ-ε-Βιλα?ν
στα ανατολικ?,
Μορμπι?ν
στο ν?το και
Φινιστ?ρ
στα δυτικ?. Προ? τα β?ρεια βρ?χεται απ? τη
Μ?γχη
.
Η ?κταση του νομο? ε?ναι 6.878 τετραγωνικ? χιλι?μετρα και και διοικητικ? αποτελε?ται απ? 4 διαμερ?σματα. Πρωτε?ουσα του νομο? ε?ναι το
Σαιν-Μπρι?κ
, που βρ?σκεται 377 χιλι?μετρα κατ'ευθε?α γραμμ? δυτικ? του Παρισιο?.
[6]
Το βορειοανατολικ? τμ?μα του νομο? αποτελε?ται απ? χαμηλ? ≪οροπ?δια≫ υψ?μετρου κυρ?ω? μεταξ? 50 και 100 μ?τρων που διασχ?ζονται απ? ποτ?μια. Στα ν?τια και νοτιοδυτικ? η μορφολογ?α ε?ναι πιο ?ντονη και το υψ?μετρο φθ?νει και συχν? υπερβα?νει τα 300 μ?τρα, σχηματ?ζεται εν μ?ρει απ? το ανατολικ? ?κρο των βουν?ν Αρ? και Μεν?.
[7]
Ν?τια του νομο?, στο κ?ντρο τη? οροσειρ?? τη? Αρμορικ?? υπ?ρχουν πολλ? δ?ση. Το υψηλ?τερο σημε?ο του νομο? βρ?σκεται στα νοτιοανατολικ?, στο βουν? Μπελ-Αιρ, 339 μ?τρα. Υπ?ρχει ποικιλ?α τοπ?ων και βλ?στηση?.
Στο εσωτερικ? του νομο? εκτε?νονται μεγ?λε? περιοχ?? με χαμηλ? ελ?δη εδ?φη, υγρ? λιβ?δια και παραποτ?μια δ?ση. Υπ?ρχουν 1150 ε?δη φυτ?ν, 135 ε?δη πουλι?ν αναπαραγωγ??, 33 γεωλογικο? χ?ροι, 2 εθνικ? και 3 περιφερειακ? φυσικ? καταφ?για.
Η μεγαλ?τερη λ?μνη του νομο? ε?ναι η Λ?μνη του Γκερλεντ?ν,
[8]
που μοιρ?ζεται με το νομ? Μορμπι?ν. Τα κ?ρια ποτ?μια ε?ναι ο
Ραν?
, ο
Τρι?
, ο Γκου? και ο Λεφ.
Στην ακτ?, τα υπερυψωμ?να παραλιακ? οροπ?δια ?χουν γραφικ? φαρ?γγια που καταλ?γουν σε γκρεμο??. Στα 347 χιλι?μετρα τη? ακτογραμμ?? υπ?ρχουν αμμ?δει? παραλ?ε?, αμμ?δει? θ?νε?, παρ?κτιοι βρ?χοι και δασικ?? εκτ?σει?. Ο νομ?? διαθ?τει πολλ? παραθαλ?σσια θ?ρετρα, 17 λιμ?νια,
[9]
εμπορικ?, αλιε?α? και σκαφ?ν αναψυχ??. Οι ακτ?? παρουσι?ζουν πολλ?? διακλαδ?σει?, με μεγ?λη διε?σδυση, τα λεγ?μενα
ρ?α
.
Ο νομ?? Κοτ-ντυ-Νορ ?ταν ?να? απ? του? αρχικ? 83 νομο?? (
σ?μερα 101
), που δημιουργ?θηκαν κατ? τη δι?ρκεια τη?
Γαλλικ?? Επαν?σταση
? στι? 4 Μαρτ?ου 1790, σ?μφωνα με το ν?μο τη? 22α? Δεκεμβρ?ου 1789.
Σχηματ?στηκε απ? το σ?νολο τη? ιστορικ?? επισκοπ?? του Σαιν-Μπρι?κ, το μεγαλ?τερο μ?ρο? τη? ιστορικ?? περιοχ??
Τρεγκ?ρ
, το ανατολικ? μισ? τη?
Κορνου?ιγ
και το βορειοδυτικ? τμ?μα τη? πρ?ην επισκοπ?? του Σαιν-Μαλ?.
Το 1990 ο νομ?? μετονομ?στηκε σε Κοτ-ντ'Αρμ?ρ: η γαλλικ? λ?ξη Κοτ (cotes) σημα?νει ≪ακτ??≫ και
ar mor
ε?ναι ≪η θ?λασσα≫ στα
βρετονικ?
. Το ?νομα παραπ?μπει επ?ση? στη ρωμα?κ? επαρχ?α
Αρμορικ?
(που σ?μαινε ≪κοντ? στη θ?λασσα≫) και που χρησιμοποιε?ται συχν? για τον ορισμ? τη? Βρετ?νη?.
Ο νομ?? ?λαβε ενεργ? μ?ρο? στην
εξ?γερση των Σου?νων
απ? το 1793. Ο πιο εμβληματικ?? ηγ?τη? εκε?νη? τη? εποχ?? ?ταν ο
Αματ?ρ ντε Μπουαζαρντ?
, ο οπο?ο? ?ταν επ? κεφαλ?? των εξεγερμ?νων στο ανατολικ? τμ?μα του νομο?. Επονομαζ?μενο?
Μ?γο?
απ? του? δημοκρατικο?? στρατι?τε?, τελικ? προδ?θηκε και σκοτ?θηκε τον Ιο?νιο 1795 κοντ? στο Μονκοντο?ρ.
Ο νομ?? συμμετε?χε επ?ση? στην τρ?τη φ?ση τη? εξ?γερση? των Σου?νων, κυρ?ω? μ?σω του αρχηγο? των Σου?νων τη? περιοχ?? Πι?ρ Τωπ?ν, ο οπο?ο? δραστηριοποι?θηκε κυρ?ω? στο ανατολικ? τμ?μα του Τρεγκ?ρ. Ο Τωπ?ν ?ταν υπηρ?τη? του επισκ?που. Εν? συν?δευε τον επ?σκοπο στη φυγ? του προ? το Τζ?ρσι τον Μ?ιο του 1794, η σ?ζυγ?? του καρατομ?θηκε στην πλατε?α του Τρεγκι? και τα π?ντε παιδι? του? σκορπ?στηκαν. Ω? εκ το?του, επ?στρεψε στο Τρεγκι? και δολοφ?νησε στο κρεβ?τι του τον επ? κεφαλ?? του επαναστατικο? δικαστηρ?ου που εξ?δωσε την ποιν? ει? β?ρο? τη? συζ?γου του. Η επιστροφ? του προκ?λεσε μεγ?λη αναστ?τωση στην περιοχ?, και παντο? το ?νομα του προκαλο?σε τον τρ?μο, αυτ?? ο ?νθρωπο?, τρελ?? για εκδ?κηση για το τρομερ? κακ? που ε?χε βρει την οικογ?νει? του, ?κανε την περιοχ? να τρ?μει. Τ?λο? συνελ?φθη το 1797 και καταδικ?στηκε σε φυλακ? στη
Γαλλικ? Γουι?να
. Κατ?φερε να δραπετε?σει με εντυπωσιακ? τρ?πο και επ?στρεψε στο Τρεγκι? το 1799 ω? αρχηγ?? των Σου?νων τη? 6η? Λεγε?να? του νομο?. Παντο? ?σπερναν τον τρ?μο αλλ?, παρ? τι? προσπ?θειε? των Δημοκρατικ?ν, παρ?μεναν ασ?λληπτοι. Παντο? κινητοποιο?νταν για να τον συλλ?βουν, αλλ? κανε?? δεν κατ?φερνε, ο Τωπ?ν δεν φοβ?ταν τ?ποτε. ?ταν παντο? και πουθεν?. Τελικ? σκοτ?θηκε κατ? τη δι?ρκεια τη? μ?χη? του Τρεγκλαμ?? το 1800.
Η περιοχ? συμμετε?χε επ?ση? στον π?λεμο τη? Βανδ?α? και των Σου?νων του 1815. Μετ? τη ν?κη των Συμμ?χων στη
μ?χη του Βατερλ?
τον Ιο?νιο 1815, ο νομ?? επρ?κειτο να καταληφθε? απ? του? Πρ?σου?, αλλ? η η αντ?σταση των Σου?νων - ?δη οργανωμ?νων και εναντ?ον τη? επιστροφ?? του
Ναπολ?οντα
- εμπ?δισε συνολικ? κατοχ? του νομο? και η πρωσικ? κατ?ληψη περιορ?στηκε στην περιοχ? τη? Ντιν?ν.
Ο νομ?? ε?ναι μ?α απ? τι? σημαντικ?τερε? αγροτικ?? περιοχ?? τη? Γαλλ?α?. Ειδικ?τερα, η εκτροφ? χο?ρων ε?ναι ιδια?τερα ανεπτυγμ?νη. Η αγορ? του Πλερ?ν (κοντ? στο Σαιν-Μπρι?κ) ε?ναι ο κ?ριο? φορ?α? που καθορ?ζει την τιμ? του χοιρινο? κρ?ατο? στη Γαλλ?α. Η βιομηχαν?α μεταπο?ηση? γεωργικ?ν προ??ντων διατροφ?? κατ?χει σημαντικ? θ?ση.
Η αλιε?α αναπτ?σσεται και ασκε?ται συστηματικ? (7 εμπορικο? λιμ?νε?, 17 αλιευτικο? λιμ?νε?). Η εκμετ?λλευση οστρακοειδ?ν χαρακτηρ?ζει, μεταξ? ?λλων, τη δραστηρι?τητα.
Στο νομ? υπ?ρχουν δ?ο σημαντικ? τεχνολογικ? κ?ντρα: διαστημικ?? τηλεπικοινων?ε? και ν?ε? τεχνολογ?ε? στο Τρεγκ?ρ γ?ρω απ? το
Λανι?ν
στο τεχνολογικ? π?ρκο Anticipa. Επ?ση? το zoopole του Σαιν-Μπρι?κ-Πλουφραγκ?ν, με 700 ερευνητ?? και τεχνικο?? στην ?ρευνα των ζ?ων και τη βιολογικ? αν?λυση.
Ο νομ?? ε?ναι τουριστικ??, κυρ?ω? στι? ακτ??, ?που υπ?ρχουν πολλ? παραθεριστικ? θ?ρετρα. Το κ?ριο θ?ρετρο ε?ναι το
Περ??-Γκιρ?κ
.
Τα διαμερ?σματα του νομο? Κοτ-ντ'Αρμ?ρ
Ο νομ?? Κοτ-ντ'Αρμ?ρ αποτελε?ται απ? 4 διοικητικ? διαμερ?σματα, 27 καντ?νια και 348 κοιν?τητε?.
| Διαμ?ρισμα
|
Καντ?νια
|
Κοιν?τητε?
|
Πληθυσμ??
Απογραφ? 2016
|
?κταση
χμ²
|
Πυκν?τητα
Κατ./χμ²
|
Κωδ.
INSEE
|
| Ντιν?ν
|
6
|
67
|
102.698
|
998,64
|
103
|
221
|
| Γκενγκ?ν
|
7
|
111
|
125.567
|
2.287,26
|
55
|
222
|
| Λανι?ν
|
5
|
57
|
99.903
|
896,47
|
111
|
223
|
| Σαιν-Μπρι?κ
|
15
|
113
|
270.785
|
2.695,95
|
100
|
224
|
| Σ?νολο νομο?
|
27
|
348
|
598.953
|
6.878,32
|
87
|
22
|
Χ?ρτη? του νομο?
Οι μεγαλ?τερε? π?λει? του νομο? Κοτ-ντ'Αρμ?ρ ε?ναι:
| Π?λη
|
Πληθυσμ??
(2016)
|
Διαμ?ρισμα
|
| Σαιν-Μπρι?κ
|
44.999
|
Σαιν-Μπρι?κ
|
| Λανι?ν
|
19.831
|
Λανι?ν
|
| Λαμπ?λ-Αρμ?ρ
|
16.653
|
Σαιν-Μπρι?κ
|
| Ντιν?ν
|
14.222
|
Ντιν?ν
|
| Πλερ?ν
|
13.824
|
Σαιν-Μπρι?κ
|
| Πλουφραγκ?ν
|
11.398
|
Σαιν-Μπρι?κ
|
| Λουντε?κ
|
9.593
|
Σαιν-Μπρι?κ
|
| Τρεγκι?
|
8.444
|
Σαιν-Μπρι?κ
|
| Περ??-Γκιρ?κ
|
7.212
|
Λανι?ν
|
| Παιμπ?λ
|
7.186
|
Σαιν-Μπρι?κ
|
| Γκενγκ?ν
|
6.899
|
Γκενγκ?ν
|
Παιμπ?λ
Η ακτ? του ροζ γραν?τη
Ο κ?ριο? τουριστικ?? προορισμ?? του νομο? Κοτ-ντ'Αρμ?ρ ε?ναι οι ακτ?? τη?
Μ?γχη?
με τι? πολλ?? αμμ?δει? παραλ?ε? που βρ?σκονται αν?μεσα σε λ?φου? ? απ?τομου? γκρεμο?? (αυτο? του Πλου? ε?ναι οι υψηλ?τεροι στη Βρετ?νη). Οι κυρι?τερε? ακτ?? του νομο?:
Τα ιστορικ? και αρχιτεκτονικ? αξιοθ?ατα ε?ναι πολυ?ριθμα, με μεσαιωνικ?? π?λει? (
Ντιν?ν
,
Μονκοντο?ρ
), ξωκλ?σια, κ?στρα, μοναστ?ρια και δ?ο καθεδρικο?? ναο??, στην Τρεγκι? και στο
Σαιν-Μπρι?κ
.
Υπ?ρχουν πολλ?? αθλητικ?? δραστηρι?τητε? ?λο το χρ?νο. Εκτ?? απ? τα θαλ?σσια σπορ, τα μονοπ?τια του Αργκο? προσελκ?ουν περιπατητ?? και ποδηλ?τε? βουνο?.
Ο νομ?? διαθ?τει δ?ο τουριστικ? τρ?να. Το πρ?το συνδ?ει τι? κοιν?τητε? Παιμπ?λ και Ποντρι?.Το δε?τερο ακολουθε? δι?φορα δρομολ?για σε ιστορικ?? και τουριστικ?? περιοχ??.
Το ζωολογικ? π?ρκο ZooParc τη? Τρεγκομ?ρ ?ρχισε να λειτουργε? το 2007. Εμπνευσμ?νο απ? του? φυσικο?? χ?ρου? τη? Ασ?α?, ?χει π?νω απ? 2.500 δ?ντρα, 3 στρ?μματα γκαζ?ν και παρτ?ρια, 250 ζ?α και 60 διαφορετικ? ε?δη με περ?που 15 γενν?σει? το χρ?νο.