한국   대만   중국   일본 
?στρια - Βικιπα?δεια Μετ?βαση στο περιεχ?μενο

?στρια

Απ? τη Βικιπα?δεια, την ελε?θερη εγκυκλοπα?δεια
(Ανακατε?θυνση απ? Ιστρ?α )

Συντεταγμ?νε? : 45°15′40″N 13°54′16″E  /  45.26111°N 13.90444°E  / 45.26111; 13.90444

Η χερσ?νησο? τη? ?στρια?

Η ?στρια ( ΔΦΑ ?|?|s|t|r|i|?, κροατικ? , σλοβενικ? : Istra , ιταλικ? : Istria , ιστριακ? : Eistria , γερμανικ? : Istrien ), λατινικ? : Histria , ε?ναι η μεγαλ?τερη χερσ?νησο? στην Αδριατικ? . Βρ?σκεται στην κορυφ? τη? Αδριατικ?? αν?μεσα στον κ?λπο τη? Τεργ?στη? και τον κ?λπο του Κβ?ρνερ . Μοιρ?ζεται αν?μεσα σε τρει? χ?ρε?, την Κροατ?α , τη Σλοβεν?α και την Ιταλ?α [1] [2] .

Ιστορ?α [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Πρ?τα χρ?νια [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Το ?νομα των ?στρων ορ?ζεται απ? το "Ιστρ?ν ?θνο?" , τι? φυλ?? των Ιστρ?ν που ?πω? αναφ?ρει ο Στρ?βων ζο?σαν στην περιοχ?, οικοδ?μησαν οχυρωμ?νου? οικισμο?? σε λ?φου?. Σ?μφωνα με τι? αρχα?ε? πηγ?? οι ?στριοι ?ταν μια Ιλλυρικ? φυλ? Ενετικ?? μορφ?? με του? οπο?ου? ε?χαν διαφορ?? οι υπ?λοιποι Ιλλυριο? . [3] Στην Αρχα?α Ρ?μη περιγρ?φονται σαν επικ?νδυνοι πειρατικο? λαο? που αναζητο?σαν προστασ?α ?ταν περνο?σαν απ? τα βραχ?δη στεν? στι? ακτ?? του?, κατακτ?θηκε ωστ?σο μετ? απ? δ?ο στρατιωτικ?? εκστρατε?ε? (177 π.Χ.). Η ευρ?τερη περιοχ? τη? ?στρια? μαζ? με τη Βενετ?α ονομαζ?ταν στην αρχαι?τητα "Βενετ?α τη? ?στρια?" , ?ριζε τα αρχα?α βορειοανατολικ? σ?νορα τη? Ιταλ?α? . Ο Δ?ντη? Αλιγκ?ρι αναφ?ρει ?τι εκε? ?ταν στην αρχαι?τητα τα ανατολικ? σ?νορα τη? Ιταλ?α? με ?ριο τον ποταμ? Αρσ?α. Στα ανατολικ? του ποταμο? βρ?σκονταν οι Ι?ποδε? ?να? διαφορετικ?? λα??, απ? τον 4ο π.Χ. ω? τον 1ο αι?να π.Χ. κατ?κτησαν την ευρ?τερη περιοχ? οι Λιβυρνο? . [4] Τα β?ρεια σ?νορα τη? ?στρια? ε?χαν επεκταθε? πολ? β?ρεια και περιε?χαν τη σημεριν? Τεργ?στη . Μερικο? ιστορικο? καθορ?ζουν την ?στρια και του? Ιστρ?ου? με το ?νομα "?στερ" που σχετ?ζεται με τον Δο?ναβη στο ν?τιο τμ?μα τη? πορε?α? του. Οι ?διε? πηγ?? γρ?φουν ?τι ο Δο?ναβη? χ?ριζε τα Βαλκ?νια στα δ?ο σε μια νοητ? γραμμ? απ? την Τεργ?στη μ?χρι τη Μα?ρη Θ?λασσα . Υπ?ρχει μια υποψ?α ?τι σχετ?ζεται με την κοιν?τητα τη? ?στρια? στην Κωνστ?ντζα τη? Ρουμαν?α? , υπ?ρχε η αρχα?α π?λη του ?στρου που π?ρε το ?νομα τη? απ? τον ομ?νυμο ποταμ?. Τον Μεσα?ωνα οι Γ?τθοι επιτ?θηκαν και κατ?στρεψαν την ?στρια.

Οι αρχαιολ?γοι βρ?καν νομ?σματα των Οστρογ?τθων και ερε?πια κτιρ?ων ν?τια του Π?ρτε? , αν?μεσα του? η εκκλησ?α του Αγ?ου Π?τρου που ε?χαν οικοδομ?σει οι Οστρογ?τθοι τον 5ο αι?να. Η επ?σημη θρησκε?α των Οστρογ?τθων που ε?χαν καταλ?βει την ?στρια ?ταν ο Αρειανισμ?? . [5] [6] Οι Γ?τθοι χρησιμοπο?ησαν την π?τρα τη? ?στρια? για να οικοδομ?σουν το περ?φημο Μαυσωλε?ο του Θεοδ?ριχου στη Ραβ?ννα . Του? επ?μενου? αι?νε? κατ?κτησαν την περιοχ? οι Λομβαρδο? , διαδοχικ? και οι Σλ?βοι (601). [7] Ο βαθμ?? στον οπο?ο οι Λομβαρδο? ε?χαν την εξουσ?α στην περιοχ? ε?ναι θ?μα συζ?τηση?, μετ? του? Γ?τθου? εισ?λθε στο Εξαρχ?το τη? Ραβ?ννα? . Ο Λομβαρδικ?? καταγωγ?? Γκιουλφ?ρη? που υπηρετο?σε τη Βυζαντιν? αυτοκρατορ?α καταγρ?φεται σαν "δο?κα? τη? ?στρια?" (599). [8] [9] Ο Π?πα? Γρηγ?ριο? Α? ?στειλε επιστολ? στον επ?σκοπο των Σαλ?νων Μ?ξιμο με τον οπο?ο εκδ?λωνε την ανησυχ?α του για τι? επιδρομ?? των Σλ?βων στην περιοχ?. Στην επιστολ? ο π?πα? γρ?φει για "τον λα? των Σλ?βων που βρ?σκεται κοντ? σα? ?χω ?ντονε? ανησυχ?ε?, π?ρα απ? τι? συμπ?θειε? που ?χω για σα? ανησυχ? ?τι αν κατακτ?σουν την περιοχ? σα? θα τη χρησιμοποι?σουν σαν β?ση για επιδρομ?? στην Ιταλ?α" . [10] ?ταν ?πεσε η Δυτικ? Ρωμα?κ? Αυτοκρατορ?α την περιοχ? τη? ?στρια? λεηλ?τησαν οι Γ?τθοι, το Βυζ?ντιο και οι ?βαροι . Το δυτικ? τμ?μα τη? ?στρια? εισ?λθε στο Βασ?λειο των Λομβαρδ?ν (751) και κατ?πιν στη Φραγκ?α απ? τον Πεπ?νο τη? Ιταλ?α? (789). Λ?γο αργ?τερα (804) ο Καρλομ?γνο? και ο γιο? του Πεπ?νο? συναντ?θηκαν με εκπροσ?που? των ?στριων για να του? ενημερ?σουν για τι? διοικητικ?? αλλαγ?? με τη μετ?βαση τη? περιοχ?? του? στην Αυτοκρατορ?α των Καρολιδ?ν , οι κ?τοικοι δυσαρεστ?θηκαν ?ντονα. [11]

Δημοκρατ?α τη? Βενετ?α? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Στην περιοχ? ακολο?θησαν πολλο? κυρ?αρχοι μ?χρι που κατακτ?θηκε τελικ? απ? τη Δημοκρατ?α τη? Βενετ?α? (1267). Το ανατολικ? τμ?μα τη? ?στρια? εξακολουθο?σε να βρ?σκεται στο Μεσαιωνικ? Βασ?λειο τη? Κροατ?α? αλλ? στα τ?λη του 11ου αι?να κατακτ?θηκε και αυτ? απ? την Αγ?α Ρωμα?κ? Αυτοκρατορ?α . Οι παραλιακ?? π?λει? τη? ?στρια? βρ?θηκαν απ? τον 9ο αι?να υπ? την επ?δραση τη? Βενετ?ν, το Π?ρετ? ενσωματ?θηκε σ?ντομα στη Δημοκρατ?α (15 Φεβρουαρ?ου 1267), ακολο?θησαν σ?ντομα και ?λλε? π?λει? στην περιοχ?. [12] Ο Βενετ?? ευγεν?? Μπατζαμ?ντε Τι?πολο την εποχ? που ?χασε τα αξι?ματα του στη Βενετ?α (1310) εγκαταστ?θηκε στην ?στρια με στ?χο να ξεκιν?σει μια ν?α ζω?. Ο Ιταλ?? Γεωγρ?φο? Πι?τρο Κ?ππο μα? παρ?χει μια αναλυτικ? περιγραφ? τη? ?στρια? τον 16ο αι?να, σε ?να αντ?γραφο του χ?ρτη του φα?νεται το ομ?νυμο π?ρκο του στο κ?ντρο τη? π?λη? ?ζολα στη νοτιοδυτικ? Σλοβεν?α . [13] Το εσωτερικ? τμ?μα τη? ?στρια? γ?ρω απ? το Π?ζιν αν?κε για αι?νε? στην Αγ?α Ρωμα?κ? Αυτοκρατορ?α, απ? τον 14ο αι?να τα απ?κτησε η Δυναστε?α των Αψβο?ργων .

Αψβο?ργοι [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Με τη Συνθ?κη του Κ?μπο Φ?ρμιο ?(1797) ?λα τα πρ?ην Βενετσι?νικα εδ?φη τη? ?στρια? π?ρασαν στου? Αψβο?ργου? που δημιο?ργησαν την Αυστριακ? Αυτοκρατορ?α (1804). [14] Οι Γαλλικ?? ν?κε? αν?γκασαν του? Αυστριακο?? να του? παραχωρ?σουν τα ν?τια Σλαβικ? εδ?φη (1809), ο Ναπολ?ων Α? ?νωσε την ?στρια με εδ?φη τη? Κροατ?α? και τη? Σλοβεν?α? στι? Γαλλικ?? Ιλλυρικ?? επαρχ?ε?. [15] Στην ?στρια εισ?λθε ο Κωδικ?? Ναπολ?ων με πολλ? προν?μια στου? γηγενε?? κατο?κου? που διορ?στηκαν σε υψηλ? αξι?ματα, επ?σημη γλ?σσα αναγνωρ?στηκε η παλαι?τερη των γηγεν?ν. [16] Οι πρ?ξει? του Ναπολ?ων δημιο?ργησαν στου? κατο?κου? ?να Ιλλυρικ? εθνικιστικ? κ?νημα με παραπομπ?? στην αρχαι?τητα, το κ?νημα αυτ? ε?χε στ?χο να εν?σει ?λου? του? πληθυσμο?? με του? Σλαβικο??. [17] Μετ? την επταετ? κατοχ? των Γ?λλων οι Αυστριακο? αν?κτησαν την ?στρια (1814), ?γινε τμ?μα του βασιλε?ου τη? Ιλλυρ?α? που διατηρ?θηκε μ?χρι τη δι?σπαση του (1949). Τα επ?μενα χρ?νια (1849 - 1918) η περιοχ? ?ταν τμ?μα τη? Αυστρ?α? και ?μεινε γνωστ? σαν "Αυστριακ? Ακτ?" , περιε?χε την Τεργ?στη, την Γκορ?τσια και τη Γκρ?ντισκα. Την ?δια εποχ? τα σ?νορα τη? ?στρια? αν?καν στην Ιταλικ? επαρχ?α Βεν?τσια Τζο?λια μαζ? με τμ?ματα τη? Δαλματ?α? και τη? Κροατ?α? αλλ? χωρ?? την π?λη τη? Τεργ?στη?. Πολλο? Ιταλ?φωνοι κ?τοικοι τη? ?στρια? υποστ?ριζαν το κ?νημα να εισ?λθουν και οι ?διοι στην Ιταλικ? ενοπο?ηση . [18] Μετ? τον Τρ?το Π?λεμο τη? Ανεξαρτησ?α? ωστ?σο (1866) το Β?νετο και η Φριο?λι-Βεν?τσια Τζο?λια εισ?λθαν στο Βασ?λειο τη? Ιταλ?α?, αντ?θετα η ?στρια και πολλ?? περιοχ?? τη? Αδριατικ?? παρ?μειναν στην Αυστρο-Ουγγαρ?α. Οι Ιταλ?φωνοι κ?τοικοι αντ?δρασαν ?ντονα απαιτ?ντα? την ?νωση με την Ιταλ?α, οι Αυστριακο? σαν αντ?δραση ε?νοησαν ?ντονα του? Σλ?βου? δημιουργ?ντα? υπ?γεια το Σλαβικ? εθνικιστικ? κ?νημα που ε?χε στ?χο να του? εν?σει σε ?να Σλαβικ? κρ?το? με την Κροατ?α και τη Σλοβεν?α. [19] [20] Ο αυτοκρ?τορα? Φραγκ?σκο? Ιωσ?φ Α? τη? Αυστρ?α? ανακο?νωσε στο Υπουργικ? Συμβο?λιο (12 Νοεμβρ?ου 1866) ?τι στο πρ?γραμμα του ?ταν ο εκσλαβισμ?? ? ο εκγερμανισμ?? των Ιταλ?φωνων κατο?κων με δεδομ?νο ?τι οι Γερμανο? και οι Σλ?βοι ?ταν συγγενε?? φυλ??. [21]

"Η Αυτο? Μεγαλει?τητα δι?ταξε να αναλ?βουμε δρ?ση εναντ?ον των Ιταλικ?ν στοιχε?ων που ζουν μ?σα στην επικρ?τεια τη? αυτοκρατορ?α? και στι? περιοχ?? που οι Ιταλ?φωνοι κατ?χουν κυβερνητικ? αξι?ματα. Οι περιοχ?? αυτ?? πρ?πει να εκγερμανιστο?ν ? να εκσλαβιστο?ν χωρ?? καν?ναν σεβασμ? στι? παραδ?σει? του?. Η Αυτο? Μεγαλει?τητα καλε? ?μεσα ?λου? του? αξιωματο?χου? τη? αυτοκρατορ?α? να εργαστο?ν σκληρ? για να πετ?χουν τον στ?χο" .

Σ?μφωνα με τι? πηγ?? οι Ιταλο? τη? ?στρια? αποτελο?σαν για αι?νε? περισσ?τερο απ? το 50% του πληθυσμο?, στι? αρχ?? του 20ου αι?να (1900) ?φτανε στο 1/3. [22] Στη ν?τια ?κρη τη? χερσον?σου βρισκ?ταν σε στρατηγικ? περιοχ? το λιμ?νι τη? Πο?λα? , ?γινε η ?δρα του Βασιλικο? Αυστριακο? Ναυτικο?. Οι προσπ?θειε? τη? Αυστριακ?? διο?κηση? να περιορ?σουν στον 19ο αι?να τον Ιταλ?φωνο ποσοστ? τη? ?στρια? δεν ε?χαν τα επιθυμητ? αποτελ?σματα. Η πρ?τη Αυστριακ? απογραφ? (1846) κατ?γραψε 34.000 Ιταλ?φωνου? και 120.000 Κροατ?φωνου? χωρ?? να ληφθε? υπ?ψην αν η καταγωγ? ?χει σχ?ση με τη γλ?σσα. Στην επ?μενη απογραφ? (1910) τα ποσοστ? ?λλαξαν σημαντικ?, καταγρ?φηκαν 108.000 Ιταλ?φωνοι και 134.000 Κροατ?φωνοι. [23] Ο Βανν? ντ?Αλ?σσιο (1908) ?τι "οι Αυστριακο? υποτ?μησαν σημαντικ? τι? ικαν?τητε? των Ιταλ?φονων κατο?κων να διατηρ?σουν τη γλ?σσα του?, πολλο? επ?ση? κ?τοικοι στην ?στρια δ?λωσαν Ιταλ?φωνοι χωρ?? να ε?ναι" . Τα κυβερνητικ? μ?λη τη? Αυστριακ?? αριστοκρατ?α? που ?ταν Γερμανο? στην καταγωγ? ?ταν ζο?σαν στα μικρ? χωρι? τη? ?στρια? ?ταν υποχρεωμ?νοι να μιλ?σουν την Ιταλικ? γλ?σσα των κατο?κων. [24]

Νε?τερα χρ?νια [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Η Ιταλ?α παρ? το γεγον?? ?τι αν?κε στι? Κεντρικ?? Δυν?μει? ?ταν ξ?σπασε ο Α? Παγκ?σμιο? Π?λεμο? δ?λωσε ουδετερ?τητα, σ?ντομα ?ρθε σε συνομιλ?ε? με την Τριπλ? Συνενν?ηση με στ?χο να εισ?λθει σε αυτ?ν με αντ?λλαγμα μεγ?λα εδαφικ? κ?ρδη. [25] Με τη Συνθ?κη του Λονδ?νου (1915) η ΑΝΤΑΝΤ υποσχ?θηκε στην Ιταλ?α την ?στρια, τη Δαλματ?α, το Τιρολ?, τα Ελληνικ? Δωδεκ?νησα και τμ?ματα τη? Αλβαν?α? και τη? Τουρκ?α? . Με τη λ?ξη του πολ?μου η ?στρια ενσωματ?θηκε στην Ιταλ?α αλλ? ξεκ?νησε η παρακμ? τη? περιοχ?? χ?ρη στου? διωγμο?? του Σερβικο? στοιχε?ου. ?ταν αν?βηκε στην εξουσ?α ο Φασισμ?? ?κλεισαν ?λα τα Σλαβικ? σχολε?α, απαγορε?τηκε η χρ?ση τη? Σλαβικ?? γλ?σσα? και η τ?ρηση των Σλαβικ?ν εθ?μων. Οι 100.000 απελπισμ?νοι και εκδιωκ?μενοι Σλαβ?φωνοι δραπ?τευσαν στη Γιουγκοσλαβ?α. Η αντιστασιακ? οργ?νωση των Σ?ρβων κατ? του Φασισμο? ιδρ?θηκε στην Τεργ?στη και την Γκορ?τσια , περιε?χε του? Κροατ?φωνου? και του? Σλοβαν?φωνου? τη? ?στρια?, ?ταν το πρ?το αντιφασιστικ? κ?νημα στην Ευρ?πη . [26] ?ταν ξ?σπασε ο Β? Παγκ?σμιο? Π?λεμο? η ?στρια ?γινε πεδ?ο μ?χη? αν?μεσα στου? φασ?στε? και του? κομμουνιστ?? Παρτιζ?νου?. Με τη λ?ξη του πολ?μου οι Παρτιζ?νοι π?ραν το π?νω χ?ρι και ξεκ?νησαν σκληρ? αντ?ποινα (1945). [27] Μετ? τη λ?ξη του πολ?μου το μεγαλ?τερο τμ?μα τη? ?στρια? παραχωρ?θηκε στη Γιουγκοσλαβ?α, στην Ιταλ?α ?μεινε μ?νο ?να μικρ? τμ?μα στα βορειοδυτικ? με κ?ντρο την Τεργ?στη. [28] Τα δραματικ? γεγον?τα για του? Ιταλο?? ?ταν ορατ? στην π?λη τη? Πο?λα? που βρισκ?ταν στο νοτι?τερο ?κρο τη? χερσον?σου τη? ?στρα? με Ιταλ?φωνου? κατο?κου?. Απ? τον Δεκ?μβριο του 1946 μ?χρι τον Σεπτ?μβριο του 1947 ?να ποσοστ? κατο?κων πι?στηκε να μεταναστε?σει ν?τια στην Ιταλ?α. [29] Οι υπ?λοιποι ?φυγαν μετ? τη "Συνθ?κη των Παρισ?ων" (10 Φεβρουαρ?ου 1947) που παραχωρο?σε το μεγαλ?τερο τμ?μα τη? ?στρια? στη Γιουγκοσλαβ?α.

Παραπομπ?? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

  1. Marcel Cornis-Pope, John Neubauer, History of the literary cultures of East-Central Europe: junctures and disjunctures in the 19th And 20th Centuries , John Benjamins Publishing Co. (2006), ISBN 90-272-3453-1
  2. Alan John Day, Roger East, Richard Thomas, A political and economic dictionary of Eastern Europe , Routledge, 1 sr ed. (2002), ISBN 1-85743-063-8
  3. Wilkes, J. J. The Illyrians, 1992, σ. 183
  4. M. Ble?i?, Prilog poznavanju anti?ke Tarsatike, VAMZ, 3.s., XXXIV 65-122 (2001), UDK 904:72.032 (3:497.5), σσ. 70, 71
  5. ?onje, Ante. Crkvena arhitektura (L'architettura sacra). σσ. 45?49, 217, 270
  6. Brato?, Rajko (1989). The development of the early Christian research in Slovenia and Istria between 1976 and 1986 [article] Lyon, Vienne, Grenoble, Geneve, Aoste, 21-28 septembre 1986. Publications de l'Ecole Francaise de Rome. σ. 2370
  7. https://www.coordinamentoadriatico.it/alto-medioevo/
  8. https://www.catholicculture.org/culture/library/fathers/view.cfm?recnum=3726
  9. Martyn, John R. C (2012). Pope Gregory's Letter-Bearers: A Study of the Men and Women who carried letters for Pope Gregory the Great. Cambridge Scholars Publishing. σ. 65
  10. ?eljko Rapani?; (2013) O po?etcima i nastajanju Dubrovnika (The origin and formation of Dubrovnik. additional considerations) σ. 94; Starohrvatska prosvjeta, Τομ. III No. 40
  11. Oto Luthar, ed. (2008). The land between : a history of Slovenia. Frankfurt am Main: Peter Lang. σ. 100
  12. John Mason Neale, Notes Ecclesiological & Picturesque on Dalmatia, Croatia, Istria, Styria, with a visit to Montenegro, σ. 76
  13. http://revitas.org/en/tourist-itineraries/historic-urban-cores/izola,18/izola,63.html
  14. Stephens, Henry Morse (2008). Revolutionary Europe, 1789?1815, BiblioLife. σ. 192
  15. https://www.britannica.com/place/Illyrian-Provinces
  16. https://www.britannica.com/place/Illyrian-Provinces
  17. https://www.britannica.com/place/Illyrian-Provinces
  18. http://www.corsadelricordo.it/la-storia
  19. Die Protokolle des Osterreichischen Ministerrates 1848/1867. V Abteilung: Die Ministerien Rainer und Mensdorff. VI Abteilung: Das Ministerium Belcredi, Wien, Osterreichischer Bundesverlag fur Unterricht, Wissenschaft und Kunst 1971
  20. Relazione della Commissione storico-culturale italo-slovena, Relazioni italo-slovene 1880-1956, "Capitolo 1980-1918"
  21. Die Protokolle des Osterreichischen Ministerrates 1848/1867. V Abteilung: Die Ministerien Rainer und Mensdorff. VI Abteilung: Das Ministerium Belcredi, Wien, Osterreichischer Bundesverlag fur Unterricht, Wissenschaft und Kunst 1971, Τομ. 2, σ. 297
  22. https://www.iemed.org/publication/istrian-spring/
  23. ?erjavi?, Vladimir (2008). "DOSELJAVANJA I ISELJAVANJA S PODRU?JA ISTRE, RIJEKE I ZADRA U RAZDOBLJU 1910-1971". Journal of Modern Italian Studies. 13(2): 237?258
  24. D'Alessio, Vanni (2008). "From Central Europe to the northern Adriatic: Habsburg citizens between Italians and Croats in Istria". Journal of Modern Italian Studies. 13(2): 237?258
  25. https://www.jstor.org/stable/26265925
  26. Rawson, Andrew (2013). Organizing Victory: The War Conferences 1941?1945
  27. Minahan, James (2000). One Europe, Many Nations: A Historical Dictionary of European National Groups. Greenwood Publishing Group. σσ. 340?341
  28. Minahan, James (2000). One Europe, Many Nations: A Historical Dictionary of European National Groups. Greenwood Publishing Group. σσ. 340?341
  29. Katia Pizzi, A city in search of an author: the literacy identity of Trieste, σ. 23

Πηγ?? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

  • Ashbrook, John (December 2005). "Self-perceptions, denials, and expressions: Istrianity in a nationalizing Croatia, 1990-1997". Nationalities Papers. 33 (4): 459?487.
  • Luigi Tomaz, Il confine d'Italia in Istria e Dalmazia. Duemila anni di storia, Presentazione di Arnaldo Mauri, Think ADV, Conselve 2008.
  • Luigi Tomaz, In Adriatico nel secondo millennio, Presentazione di Arnaldo Mauri, Think ADV, Conselve, 2010.
  • Louis Francois Cassas "Travels in Istria and Dalmatia, drawn up from the itinerary of L. F. Cassas" Eng trans. from 1802 Fr pub

Εξωτερικο? σ?νδεσμοι [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Η Βικιθ?κη ?χει το κε?μενο τη? Encyclopædia Britannica , 11η ?κδοση (1911), για το λ?μμα Istria .