한국   대만   중국   일본 
Ζαν Ζεν? - Βικιπα?δεια Μετ?βαση στο περιεχ?μενο

Ζαν Ζεν?

Απ? τη Βικιπα?δεια, την ελε?θερη εγκυκλοπα?δεια
Ζαν Ζεν?
?νομα στη
μητρικ? γλ?σσα
Jean Genet (Γαλλικ?)
Γ?ννηση 19  Δεκεμβρ?ου 1910
Παρ?σι
Θ?νατο? 14  Απριλ?ου 1986 [1] [2] [3]
Παρ?σι [4]
Αιτ?α θαν?του καρκ?νο? του οισοφ?γου
Συνθ?κε? θαν?του φυσικ? α?τια
Τ?πο? ταφ?? Λαρ??
Χ?ρα πολιτογρ?φηση? Γαλλ?α
Ιδι?τητα συγγραφ?α? , θεατρικ?? συγγραφ?α? , ποιητ?? , σκηνοθ?τη? κινηματογρ?φου , σεναριογρ?φο? , μυθιστοριογρ?φο? , μοντ?ρ , στρατιωτικ?? , δοκιμιογρ?φο? και πολιτικ?? ακτιβιστ??
Σημαντικ? ?ργα Η Παναγ?α των Λουλουδι?ν και Οι Δο?λε?
Βραβε?σει? Grand prix national des Lettres και star on Playwrights' Sidewalk
Υπογραφ?
Commons page  Σχετικ? πολυμ?σα

Ζαν Ζεν? (γαλλικ?: Jean Genet , 19 Δεκεμβρ?ου 1910 - 15 Απριλ?ου 1986 ), Γ?λλο? θεατρικ?? συγγραφ?α? και σκηνοθ?τη?. Ο περιθωριακ?? ομοφυλ?φιλο? και ιδι?τροπο? εκπρ?σωπο? του θε?τρου του παραλ?γου, μ?σα απ? τα ?ργα του απεικον?ζει την ?δια του τη ζω?. Λωποδ?τη?, κατ?δικο? και εκδιδ?μενο? ομοφυλ?φιλο?, ο Ζεν? περιπλαν?θηκε στην Ευρ?πη , ?γινε το αγαπημ?νο παιδ? τη? γαλλικ?? διαν?ηση?, αφοσι?θηκε σε ?ναν ακροβ?τη, και αργ?τερα μεταμορφ?θηκε απ? απολιτ?κ σε ακτιβιστ?, υποστηρ?ζοντα? του? Μα?ρου? Π?νθηρε? και ακολουθ?ντα? Παλαιστ?νιου? στρατι?τε? σε στρατ?πεδα του Λιβ?νου και τη? Ιορδαν?α? .


Πρ?τα χρ?νια [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Ν?θο? γιο? μια? π?ρνη? και εν?? εργ?τη ο μικρ?? Ζαν εγκαταλε?φθηκε επτ? μ?νε? μετ? τη γ?ννησ? του, το 1910 . Παρ' ?λο που μεγ?λωσε σε στοργικ? περιβ?λλον, με δ?ο χωρικο?? για γονε??, δεν ?ργησε να παρουσι?σει τ?σει? περιθωριοπο?ηση?. Απ?πειρε? φυγ?? απ? το σπ?τι και μικροκλοπ?? αντικειμ?νων του χ?ρισαν τον τ?τλο του κλ?φτη στα 12 χρ?νια του. ?ταν ?μω? ?ριστο? μαθητ??, γι' αυτ? τον στ?λνουν σε μια τεχνικ? σχολ? ?ξω απ' το Παρ?σι να μ?θει το επ?γγελμα του τυπογρ?φου. Το σκ?ει αμ?σω? για να κυνηγ?σει το ?νειρ? του, το σινεμ?, στην Αμερικ? . "Αποφ?σισα να απαρνηθ? ?ναν κ?σμο που με ε?χε απαρνηθε?" ?γραψε για την τροπ? που π?ρε η ζω? του. Κλεισμ?νο? σε αναμορφωτ?ριο απ? τα 15 του ω? τα 18 του ο ?φηβο? Ζαν γν?ρισε για τα καλ? τη σκληρ? δουλει?, την ?σχημη ?ψη των ανθρ?πων και μυ?θηκε στον ομοφυλ?φιλο ?ρωτα. Θ?λησε να ξεφ?γει και το προσπ?θησε μ?σω του στρατο?, ?φυγε ?μω? και απ? εκε?. Λιποτ?κτη? πια αλλ?ζει το επ?νυμ? του και περιπλανι?ται στην Ευρ?πη με τα π?δια, κλ?βοντα? ?,τι βρ?σκει. Αλλ? σε κ?θε σταθμ? του ?χει προβλ?ματα με τι? Αρχ??. Φτ?νοντα? στη Γερμαν?α του Χ?τλερ θα πει "Αισθ?νθηκα σαν να βρ?θηκα σε ?να οργανωμ?νο στρατ?πεδο με λωποδ?τε?. Ε?ναι ?να ?θνο? κλεφτ?ν".

Η "γ?ννηση" του συγγραφ?α [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Περν?ει στη φυλακ? τα επ?μενα επτ? χρ?νια. "Βλ?πω στου? κλ?φτε?, στου? προδ?τε?, στου? δολοφ?νου?, στου? απ?κληρου? και στου? μ?γκε? μια βαθι? ομορφι?, μια υπ?γεια ομορφι?". Δημοσιε?ει το πρ?το του κε?μενο σε ηλικ?α 32 ετ?ν, την "Παναγ?α των λουλουδι?ν", το πιο "εμπρηστικ?" ?σω? μυθιστ?ρημα του 20ο? αι?να. Το γρ?φει στο κελ? του, σε ?,τι χαρτ? βρ?σκει. Οι φ?λακε? θα του το αρπ?ξουν, εκε?νο? θα το ξαναγρ?ψει απ' την αρχ?. Αποκτ? την αναγν?ριση τη? παρισιν?? κοινων?α? μετ? τη γνωριμ?α του με τον Ζαν Κοκτ? , ο οπο?ο? θα φροντ?σει ?στε να εκδοθο?ν τα ?ργα του και θα τον βοηθ?σει πολλ?? φορ?? να βγει απ? τη φυλακ?. Ξαφνικ? το παρουσιαστικ? του Ζεν? αλλ?ζει. Βολτ?ρει στη Μονμ?ρτρη και στα παρισιν? μπιστρ?, ντυμ?νο? μπουρζου? διανοο?μενο?, με χειροπο?ητα κοστο?μια και μεταξωτ?? γραβ?τε?. Συναντ? τον Ζαν-Πωλ Σαρτρ , τον ?νθρωπο που τον αν?δειξε και τον επηρ?ασε πιο πολ? απ' ?λου?. Ο Σαρτρ πρωτοστατε? σε μια κ?νηση των διανοουμ?νων τη? εποχ??, ?στε να μη καταδικαστε? σε ισ?βια ο Ζεν? το 1949 , εν? η βιογραφ?α του "?γιο? Ζεν?: Ηθοποι?? ? μ?ρτυρα?", που βλ?πει το φω? τη? δημοσι?τητα? το 1952 , ?χι μ?νο αποκαθιστ? τη φ?μη εν?? πρ?ην βαρυποιν?τη, αλλ? τον αναδεικν?ει ω? κορυφα?ο λογοτ?χνη και βαθι? σκεπτ?μενο ?νθρωπο [5] .

Ο μεγ?λο? ?ρωτα? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Ο Ζεν?, ?στερα απ? την αν?λυση του Σαρτρ, δε θα ξαναγρ?ψει για π?ντε χρ?νια. ?χει μ?θει ?μω? να ξαναγεννι?ται απ? τι? στ?χτε? του, π?ντα ω? κ?τι ?λλο, κ?τι καινο?ριο. Αυτ? τη φορ? θα ε?ναι ο θεατρικ?? συγγραφ?α? που θα αποσπ?σει το χειροκρ?τημα του κοινο? με τι? "εμπρηστικ??" του παραστ?σει? που δε σ?βονται την παραδοσιακ? πλοκ?, ο?τε του? ν?μου? τη? ψυχολογ?α?. Ακολο?θησαν κινηματογραφικ?? παραγωγ??, βιβλ?α για τον Ρ?μπραντ και τον Αλμπ?ρτο Τζιακομ?τι και περιπλαν?σει? αν? την Ευρ?πη. Ξαφνικ? η ζω? του θα αλλ?ξει και π?λι, πλ?ι στον Αμπντ?λα Μπεντ?γκα, τον 20χρονο ακροβ?τη, τον πρ?το μουσουλμ?νο εραστ? του, στον οπο?ο θα αφοσιωθε? ψυχ? τε και σ?ματι. Πληρ?νει του? καλ?τερου? εκπαιδευτ??, αναλαμβ?νει ο ?διο? τη σκηνοθεσ?α του σ?ου του επ?νω στο τεντωμ?νο σκοιν?, τον πε?θει να μην καταταγε? στο στρατ? και ξεκινο?ν οι δυο του? περιοδε?ε?. Η ιστορ?α του? ?μω? δεν ε?χε α?σιο τ?λο?. ?πειτα απ? ?ναν σοβαρ? τραυματισμ? του Μπεντ?γκα, ο Ζεν? τον παρατ?ει. Εκε?νο? αυτοκτονε? και ο Ζεν? π?φτει σε βαρι? κατ?θλιψη. Καταστρ?φει τα χειρ?γραφ? του και ανακοιν?νει στου? φ?λου? του ?τι δεν θα ξαναγρ?ψει ποτ?. Θα αποπειραθε? να αυτοκτον?σει το 1967 .

Η πολιτικοπο?ηση του συγγραφ?α [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Δεν ε?χε εκτον?σει ?μω? ?λο του το θυμ?, ?λη του την εν?ργεια και γι' αυτ? το λ?γο δεν μπορο?σε να πεθ?νει ακ?μη. Επιν?ησε μια ν?α ζω?. Επ?λεξε να πολιτικοποιηθε?. Αν και ε?χε κατηγορηθε? μεταπολεμικ? απ? κ?ποιου? για φιλοναζισμ? και αντισημιτισμ? εξ αιτ?α? ορισμ?νων σημε?ων των ≪Pompes Funebres≫, τ?ρα, με σ?νθημ? του για ?λλη μια φορ? τη β?α, μ?χεται στο πλευρ? τη? επαναστατικ?? οργ?νωση? Μα?ροι Π?νθηρε? κατ? των φυλετικ?ν διακρ?σεων και του πολ?μου στο Βιετν?μ και υπ?ρ των δικαιωμ?των των μεταναστ?ν. Σειρ? ?πειτα ?χουν οι Παλαιστ?νιοι. Ο Ζεν? αποφασ?ζει να ζ?σει με του? φενταγ?ν στην Ιορδαν?α το 1971 , μετ? την εμπ?λεμη κατ?σταση μεταξ? των βασιλικ?ν ιορδανικ?ν δυν?μεων και των παλαιστινιακ?ν οργαν?σεων που ε?χαν καταφ?γει στη χ?ρα. Το υλικ? αυτ?? τη? επ?σκεψη? αποτελε? την πρ?τη ?λη για το βιβλ?ο του "Αιχμ?λωτο? του ?ρωτα". Μ?νο που ο Ζεν? δεν γ?ρισε π?σω να στρωθε? στο γρ?ψιμο. Π?ρασαν ?λλα δ?κα χρ?νια ?σπου, το Σεπτ?μβριο του 1982 , επ?στρεψε και π?λι στου? Παλαιστ?νιου?, αυτ? τη φορ? στη Βηρυττ? . Στο μεταξ? οι Ισραηλινο? μ?λι? ε?χαν εισβ?λει στην π?λη. Ο Ζεν? ?ταν ?να? απ? του? πρ?του? παρατηρητ?? που επισκ?φτηκαν τον καταυλισμ? των Παλαιστιν?ων στη Σατ?λα , λ?γε? ?ρε? μετ? την εισβολ? των Χριστιαν?ν Λιβαν?ζων Φαλαγγιτ?ν .

Ο θ?νατο? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Ο Ζαν Ζεν? π?θανε ?να ?συχο ανοιξι?τικο πρωιν? του 1986 . Μ?νο? σε ?να δωμ?τιο ξενοδοχε?ου στο Παρ?σι, νικημ?νο? απ? τον καρκ?νο. "Σ' ?ναν σιωπηλ? και ασ?μαντο δρ?μο, που ξαφνικ? π?ρε λ?μψη, αποτελ?ντα? την τελευτα?α στ?ση τη? ζω?? του Ζεν? στην π?λη, την οπο?α μεταμ?ρφωσε και εξ?βρισε χωρ?? σταματημ?" σημει?νει στο ξεκ?νημα τη? βιογραφ?α? του ο Στ?βεν Μπ?ρμπερ.

Εκπρ?σωποι του θε?τρου του παραλ?γου , το οπο?ο βασ?ζεται σε μη ρεαλιστικο?? χαρακτ?ρε? και καταστ?σει?, σ?μφωνα με το θεμελιωτ? του ?ρου, τον κριτικ? Μ?ρτιν ?σλιν , ε?ναι οι Σ?μουελ Μπ?κετ , Ευγ?νιο? Ιον?σκο , Ζαν Ζεν? και Αρτο?ρ Αντ?μοφ .

?ργα (ενδεικτικ?) [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Θεατρικ?
μτφ. Οδυσσ?α? Ελ?τη? , εκδ. ≪?ψιλον≫, 1994
το ?ργο ?χει μεταφραστε? απ? τον Ν?κο Γκ?τσο για το θ?ατρο Τ?χνη? Κ?ρολου Κουν , στο οπο?ο πρωτοπα?χτηκε το 1958 - 1958 [6]
μτφ. Δημ?τρη? Δημητρι?δη? , εκδ. ≪?ψιλον≫, 1999
μτφ. Μαρ?α Λ?ζου, εκδ?σει? ≪Δωδ?νη≫, 1970
  • Les Paravents , 1961
  • Elle , 1989
  • Splendid's
  • Le Bagne
Ποιητικ?
μτφ. Χριστ?φορο? Λιοντ?κη? ≪Εκδ?σει? του Εικοστο? Πρ?του≫ , 2016
  • La Galere , 1944
  • Marche funebre , 1945
  • Un chant d'amour , 1946
  • Le Pecheur du Suquet , 1946
Πεζογραφ?ματα
μτφ. Δημ?τρη? Δημητρι?δη? , εκδ. ≪Εξ?ντα?≫, 2010
εκδ. ≪?κμων≫, 1982
μτφ. Σαπφ? Διαμαντ?, εκδ. ≪Εξ?ντα?≫, 2010
μτφ. Δ. Δημητρι?δη? εκδ. ≪Εξ?ντα?≫, 2008
  • ≪Ο Σχοινοβ?τη?≫ - (Le Funambule) , 1958
μτφ. Χριστ?φορο? Λιοντ?κη? ≪Εκδ?σει? του Εικοστο? Πρ?του≫, 2016

Ελληνικ?? Θεατρικ?? Παραστ?σει? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Κατ?λογο? ελληνικ?ν παραστ?σεων των θεατρικ?ν ?ργων του Ζεν?

Παραπομπ?? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]