Επ? του Ειδικο?

Απ? τη Βικιπα?δεια, την ελε?θερη εγκυκλοπα?δεια

Ο επ? του Ειδικο? λογοθεσ?ου (δηλ. ο υπε?θυνο? εν?? ιδια?τερου τμ?ματο?), επ?ση? γνωστ?? απλ? ω? ο Ειδικ?? που σημα?νει ≪Ειδικ?? Γραμματ?α?≫ ? -απ? τον 11ο αι?να- ω? ο λογοθ?τη? του Ειδικο? , ?ταν ?να? αξιωματο?χο? τη? Ρωμα?κ?? Αυτοκρατορ?α? , που ?λεγχε το τμ?μα γνωστ? ω? Ειδικ?ν , ?να ιδια?τερο θησαυροφυλ?κιο και αποθ?κη. [1] [2] [3] [4]

Ιστορ?α και αρμοδι?τητε? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Η προ?λευση του αξι?ματο? ε?ναι συζητ?σιμη: το τμ?μα πιστοποιε?ται για πρ?τη φορ? στη βασιλε?α του Αυτοκρ?τορα Θε?φιλου (β. 829-842), αλλ? ορισμ?νοι μελετητ?? (π.χ. ο Ροντ?λφ Γκυγι?ν ) αντλε? την ετυμολογ?α του τμ?ματο? Ειδικ?ν απ? τη λ?ξη ιδικ? (ιδιωτικ?), υποδηλ?νοντα? τη συν?χιση του ?στερου Ρωμα?κο? αξι?ματο? του comes Rerum Privatarum (κ?μη τη? Ιδιωτικ?? Περιουσ?α? του Αυτοκρ?τορα). [1] [3] [5] Αυτ? η ?ποψη απορρ?πτεται απ? ?λλου?, ιδ?ω? απ? τον Τζων Μπ?ρυ , που βλ?πουν το τμ?μα αυτ? ω? εντελ?? ξεχωριστ? ?δρυμα, αντιπαραθ?τοντα? το ιδια?τερο τμ?μα του Ειδικο? με το ευρ?τερο τμ?μα του Γενικο? και το θεωρο?ν ?τι προ?ρχεται απ? τα στρατιωτικ? τμ?ματα των πραιτωριαν?ν νομαρχ?ν (praetorian prefectures) τη? ?στερη? Ρωμα?κ?? εποχ??. [6] Απ? την ?λλη μερι?, ο Ερνστ Στ?ιν το συνδ?ει με τη λ?ξη ε?δο? (πρ?γματα, αγαθ?) και θεωρε? το Ειδικ?ν ω? θησαυροφυλ?κιο για τα ?σοδα, που καταβαλλ?ταν σε ε?δο? και ?χι σε κ?ρμα. [7]

Το Ειδικ?ν εκπληρο?σε τη διπλ? λειτουργ?α του Αυτοκρατορικο? θησαυροφυλακ?ου και τη? αποθ?κη?. Ω? θησαυροφυλ?κιο, αποθ?κευε δι?φορα πολ?τιμα υλικ?, ?πω? μετ?ξι ? χρυσ? και ?ταν υπε?θυνο για την πληρωμ? των ετ?σιων μισθ?ν ( ρογ?ν ) των αξιωματο?χων τη? τ?ξη? των Γερουσιαστ?ν. [3] Ω? αποθ?κη, το Ειδικ?ν ?λεγχε τα κρατικ? εργοστ?σια, που παρ?γαν στρατιωτικ? εξοπλισμ? (τα ?στερο-ρωμα?κ? fabricae = υφ?σματα) και ?ταν υπε?θυνο για την προμ?θεια των απαρα?τητων εφοδ?ων σε εκστρατε?ε?, τα οπο?α κυμα?νονταν απ? ?πλα ?ω? "πανι?, σχοινι? , επεξεργασμ?να δ?ρματα, τσεκο?ρια , κερι? , κασσ?τερο , μ?λυβδο , βαρ?λια για τον στ?λο ? ακ?μη και αραβικ? ρο?χα για Αυτοκρατορικο?? κατασκ?που?". [2] [8] Στι? εκστρατε?ε?, στι? οπο?ε? λ?μβανε μ?ρο? ο ?διο? ο Αυτοκρ?τορα?, ο ειδικ?? συν?δευε τον στρατ? ω? επικεφαλ?? τη? δικ?? του σειρ?? αποσκευ?ν απ? 46 ?λογα, μεταφ?ροντα? τα π?ντα, "απ? υποδ?ματα ?ω? κηροστ?τε?", καθ?? και μεγ?λα ποσ? χρυσ?ν και αργυρ?ν νομισμ?των για χρ?ση απ? τον Αυτοκρ?τορα. [9]

Το τμ?μα εξακολουθο?σε να υφ?σταται ?ω? το 1081, αλλ? πιθαν?? καταργ?θηκε λ?γο αργ?τερα. Ο Ροντ?λφ Γκυγι?ντ πρ?τεινε ?τι το λογοθ?σιον των Οικειακ?ν (ανδρ?ν) αν?λαβε τι? λειτουργ?ε? του (πρβλ. λογοθ?τη? των Οικειακ?ν ). [3] [10]

Προσωπικ? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

?πω? με ?λου? του? επικεφαλ?? των Ρωμα?κ?ν τμημ?των, οι Ειδικο? ε?χαν αρκετο?? υφιστ?μενου? υπαλλ?λου?:

  • Η βασιλικο? νοτ?ριοι (αυτοκρατορικο? γραμματε??), ?πω? υπ?ρχαν και σε ?λα τα φορολογικ? τμ?ματα, συν?θω? στον βαθμ? του σπαθ?ριου ? κατ?τερο. ?να? πρωτον?ταρο? (αρχιγραμματ?α?) πιστοποιε?ται στην εποχ? των Κομνην?ν (1081?1185). [11] [12]
  • Η ?ρχοντε? τ?ν ?ργοδοσ?ων (κ?ριοι των εργοστασ?ων) και οι μειζ?τεροι τ?ν ?ργοδοσ?ων , (επιτηρητ?? των εργοστασ?ων). ?πω? υποδηλ?νει το ?νομ? του?, επ?πτευαν κρατικ? εργοστ?σια για μετ?ξι, κοσμ?ματα, ?πλα κ.λπ. Βεβαι?νονται με πολλ?? σφραγ?δε? απ? τον 7ο αι?να και, απ? τον 9ο αι?να, αποκαλο?νται συχν? κουρ?τορε? (επιστ?τε?). [13] [14]
  • Οι ?βδομαδ?ριοι το? ε?δικο? , υπηρ?τε? στο Παλ?τι.

Η ?δρα του Ειδικο? βρισκ?ταν σε ?να ιδια?τερο κτ?ριο μ?σα στο Μεγ?λο Παλ?τι τη? Κωνσταντινο?πολη? , το οπο?ο η παρ?δοση αποδ?δει στον Κωνσταντ?νο Α? τον Μεγ?λο (β. 306-337). Βρισκ?ταν μεταξ? των μεγ?λων αιθουσ?ν του Τρ?κογχου και του Λαυσιακο?, κοντ? στην Αυτοκρατορικ? α?θουσα ακρο?σεων Χρυσοτρ?κλινον . [14]

Βιβλιογραφικ?? αναφορ?? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Πηγ?? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]