Η
Εγκυκλοπα?δεια Μπριτ?νικα
(
αγγλικ?
:
Encyclopædia Britannica
,
λατινικ??
τ?τλο? που σημα?νει
Βρετανικ? Εγκυκλοπα?δεια
) ε?ναι
αγγλ?φωνη
εγκυκλοπα?δεια
γενικο? ενδιαφ?ροντο? που εκδ?δεται απ? την ιδιωτικ? εταιρε?α
Encyclopædia Britannica, Inc.
Τα λ?μματα τη?
Εγκυκλοπα?δεια? Μπριτ?νικα
απευθ?νονται σε εν?λικο μορφωμ?νο κοιν? και συγγρ?φονται απ? προσωπικ? που αποτελε?ται απ? περ?που 100 συντ?κτε?
πλ?ρου? απασχ?ληση?
και π?νω απ? 4.000 ειδικο?? συνεργ?τε?. Θεωρε?ται ευρ?ω? η πλ?ον ακαδημα?κ? εγκυκλοπα?δεια.
[1]
[2]
Η
Μπριτ?νικα
ε?ναι η παλαι?τερη αγγλ?φωνη εγκυκλοπα?δεια που εκδ?δεται ακ?μα.
[3]
Πρωτοεκδ?θηκε μεταξ? 1768 και 1771 στο
Εδιμβο?ργο
τη?
Σκωτ?α?
και γρ?γορα αναπτ?χθηκε σε δημοτικ?τητα και μ?γεθο?. Η τρ?τη τη? ?κδοση του 1801 ξεπερνο?σε ?δη του? 21
τ?μου?
.
[4]
[5]
Το ανερχ?μενο κ?ρο? τη? συν?βαλε στην προσ?λκυση επιφαν?ν συνεργατ?ν, εν? η 9η (1875-1889) και η 11η (1911) ?κδοση θεωρο?νται ορ?σημα εγκυκλοπα?δεια? για την ευρυμ?θεια και τη συγγραφικ? του? τεχνοτροπ?α.
[4]
Απ? την 11η εκδοσ? τη? η
Μπριτ?νικα
σταδιακ? συντ?μευσε και απλοπο?ησε τα λ?μματα τη? με σκοπ? τη διε?ρυνση του κοινο? τη? στη
Β?ρειο Αμερικ?
.
[4]
Το
1933
η
Εγκυκλοπα?δεια Μπριτ?νικα
?γινε η πρ?τη εγκυκλοπα?δεια που απ?κτησε πολιτικ? "συνεχο?? αναθε?ρηση?", με την οπο?α η εγκυκλοπα?δεια επανεκδ?δεται συνεχ?? και κ?θε λ?μμα ανανε?νεται σε τακτικ? β?ση.
[5]
Η σημεριν? 15η ?κδοση διαθ?τει μια μοναδικ? τριμερ? δομ?: την 12τομη
Micropædia
σ?ντομων ?ρθρων (που δεν ξεπερνο?ν γενικ? τι? 750
λ?ξει?
), την 17τομη
Macropædia
εκτεν?ν ?ρθρων (τα οπο?α διαθ?τουν απ? 2 ε?? 310 σελ?δε?) και ?ναν τ?μο
Propædia
που αποσκοπε? στο να δ?σει ?να ιεραρχικ? δι?γραμμα τη? ανθρ?πινη?
γν?ση?
. Η
Micropædia
χρησιμε?ει για γρ?γορη αναζ?τηση και ω? οδηγ?? για τη
Macropædia
, εν? συνιστ?ται στου? χρ?στε? να μελετ?σουν το δι?γραμμα τη?
Propædia
για να κατανο?σουν το πλα?σιο εν?? θ?ματο? και για να βρουν ?λλα, λεπτομερ?στερα λ?μματα.
[6]
Το μ?γεθο? τη?
Μπριτ?νικα
?χει παραμε?νει σχεδ?ν σταθερ? τα τελευτα?α 70 χρ?νια, με περ?που 40 εκατομμ?ρια λ?ξει? για μισ? εκατομμ?ριο θ?ματα.
[7]
Αν και η ?κδοση κυκλοφορε? απ? το 1901 στι?
ΗΠΑ
, η
Μπριτ?νικα
?χει διατηρ?σει την παραδοσιακ? βρετανικ? ορθογραφ?α.
[1]
Στην ιστορικ? τη? πορε?α η
Μπριτ?νικα
?χει αντιμετωπ?σει δυσκολ?ε? να παραμε?νει επικερδ?? ? πρ?βλημα που αντιμετωπ?ζουν πολλ?? εγκυκλοπα?δειε?.
[3]
Τον Μ?ρτιο του 2012 ανακοιν?θηκε η διακοπ? τη? ?ντυπη?
?κδοση?
, καθ?? οι πωλ?σει? τη? εταιρε?α? τα τελευτα?α χρ?νια προ?ρχονταν κατ? 85% απ? τι? ηλεκτρονικ?? εκδ?σει?.
[8]
Κ?ποια λ?μματα σε συγκεκριμ?νε? προηγο?μενε? εκδ?σει? ?χουν δεχθε? κριτικ? ω? ανακριβ?, προκατειλημμ?να ? ω? γραμμ?να απ? αναρμ?διου? συντ?κτε?.
[4]
[9]
Η ακρ?βεια σε κ?ποια σημε?α τη? σημεριν?? ?κδοση? ?χει επ?ση? αμφισβητηθε?.
[1]
[10]
αν και οι ισχυρισμο? αυτο? ?χουν αμφισβητηθε? απ? τη διε?θυνση τη?
Μπριτ?νικα
.
[11]
Παρ' ?λε? τι? κριτικ?? αυτ??, η
Μπριτ?νικα
διατηρε? τη φ?μη τη? ω? αξι?πιστο εργαλε?ο
?ρευνα?
.
Το ιδιοκτησιακ? καθεστ?? τη?
Μπριτ?νικα
?χει αλλ?ξει πολλ?? φορ??, απ? τον
σκωτσ?ζικο
εκδοτικ? ο?κο A & C Black, τον Ορ?τιο ?βερετ Χο?περ, τον Σ?αρ? Ρ?μπακ και τον Γου?λιαμ Μπ?ντον. Τωριν?? ιδιοκτ?τη? τη?
Encyclopædia Britannica, Inc.
ε?ναι ο
Ζακ? Σ?φρα
,
Ελβετ??
εκατομυριο?χο? ηθοποι??. Η πρ?σφατη πρ?οδο? στην
τεχνολογ?α τη? πληροφορ?α?
και η ?νοδο? των ηλεκτρονικ?ν εγκυκλοπαιδει?ν, ?πω? η
Microsoft Encarta
και η
Wikipedia
?χουν ρ?ξει τη ζ?τηση για ?ντυπε? εγκυκλοπα?δειε?.
[12]
Για να παραμε?νει ανταγωνιστικ? η
Encyclopædia Britannica, Inc.
?χει τον?σει την φ?μη και το κ?ρο? τη? εγκυκλοπα?δεια?, ?χει μει?σει τι?
τιμ??
και το κ?στο? παραγωγ?? και ?χει αναπτ?ξει ηλεκτρονικ?? εκδ?σει? σε
CD-ROM
, σε
DVD
και στον
παγκ?σμιο ιστ?
. Παρ?λληλα, απ? τι? αρχ?? τη? δεκαετ?α? του 1930 ?χει προωθ?σει παρ?γωγα
?ργα αναφορ??
.
[5]
Η
Μπριτ?νικα
?χει εκδοθε? σε 15 επ?σημε? εκδ?σει? με παραρτ?ματα πολλ?ν τ?μων στην 3η και στην 5η ?κδοση (βλ.
π?νακα
παρακ?τω). Στην ουσ?α η 10η ?κδοση ?ταν απλ?? συμπλ?ρωση τη? 9η?, ?πω? και η 12η και η 13η ?ταν συμπληρ?ματα τη? 11η?. Στην 15η ?κδοση ?γινε μαζικ? αναδι?ρθρωση το 1985, εντο?τοι? η τρ?χουσα ενημερωμ?νη ?κδοση θεωρε?ται ακ?μα η 15η.
Καθ' ?λη την ιστορ?α τη?, η
Μπριτ?νικα
ε?χε δ?ο σκοπο??: να ε?ναι ?να εξα?ρετο
βιβλ?ο αναφορ??
και να παρ?χει εκπαιδευτικ? υλικ? για ?σου? επιθυμο?ν μελ?τη.
[3]
Το 1974, η 15η ?κδοση υιοθ?τησε ?ναν τρ?το στ?χο, να συστηματοποι?σει ?λη την ανθρ?πινη
γν?ση
.
[6]
Η ιστορ?α τη?
Μπριτ?νικα
μπορε? να χωριστε? σε π?ντε κ?ριε? περι?δου?, που ορ?ζονται απ? μεγ?λε? αλλαγ?? στη διε?θυνση ? απ? την αναδι?ρθρωση τη? εγκυκλοπα?δεια?.
Κατ? την πρ?τη περ?οδο (1η-6η ?κδοση, 1768-1826), την
Μπριτ?νικα
διαχειρ?ζονταν οι αρχικο? ιδρυτ?? τη?, ο Colin Macfarquhar και ο ?ντριου Μπελ, καθ?? και φ?λοι και συγγενε?? του?, ?πω? ο Τ?μα? Μπ?ναρ, ο Τζορτζ Γλ?ιγκ και ο ?ρτσιμπαλντ Κ?νσταμπλ. Η
Μπριτ?νικα
εκδ?θηκε πρ?τη φορ? μεταξ? 1768 και 1771 στο
Εδιμβο?ργο
ω?
Encyclopædia Britannica, or, A dictionary of arts and sciences, compiled upon a new plan
. Θεωρο?νταν συντηρητικ? αντ?δραση στην προκλητικ?
γαλλικ?
Encyclopedie
του
Ντεν? Ντιντερ?
(που εκδ?θηκε το 1751-1766), η οπο?α με την σειρ? τη? ε?χε επιρραστε? απ? την προ?π?ρχουσα
Chambers Cyclopaedia
. Η
Μπριτ?νικα
?ταν πρωτ?στω? σκωτσ?ζικη επιχε?ρηση, ?πω? ?λλωστε συμβ?λιζε το
λογ?τυπο
με το
γα?δουρ?γκαθο
, φυτικ? ?μβλημα τη?
Σκωτ?α?
. Η ?δρυση τη? εγκυκλοπα?δεια ε?ναι μ?α απ? τι? πλ?ον διαρκε?? και δι?σημε? κληρονομι?? του
σκωτσ?ζικου διαφωτισμο?
.
[13]
Σε αυτ? την περ?οδο η
Μπριτ?νικα
εξελ?χθηκε απ? 3τομο ?ργο (1η ?κδοση) γραμμ?νο απ? ?να νεαρ? συγγραφ?α (Γου?λιαμ Σμ?λι)
[14]
σε εικοσ?τομο ?ργο γραμμ?νο απ? πολυ?ριθμου? συγγραφε??. Παρ?λο που αρκετ?? ?λλε? εγκυκλοπα?δειε? ανταγων?ζονταν την
Μπριτ?νικα
, ?πω? η
Rees's Cyclopaedia
και η
Encyclopaedia Metropolitana
του Σ?μιουελ Τ?ιλορ Κ?λριτζ, εν τ?λει ε?τε
χρεωκ?πησαν
ε?τε παρ?μειναν ημιτελε?? λ?γω διαφωνι?ν αν?μεσα στου? συντ?κτε?. Προ? το τ?λο? τη? περι?δου, η
Britannica
ε?χε αναπτ?ξει δ?κτυο επιφαν?ν συγγραφ?ων.
Στη σημεριν? τελευτα?α ?κδοση τη?
Μπριτ?νικα
συν?βαλαν π?νω απ? 4.000 συνεργ?τε?, μεταξ? των οπο?ων αναγνωρισμ?νοι επιστ?μονε? ?πω? οι
Μ?λτον Φρ?ντμαν
,
Καρλ Σαγκ?ν
και Μ?ικλ ΝτιΜπ?κε?.
Η πρ?τη ?κδοση σε
CD-ROM
κυκλοφ?ρησε το 1994. Εκε?νη την περ?οδο περ?που εμφαν?στηκε και η πρ?τη
διαδικτυακ?
?κδοση. Το 1999 η ?κδοση αυτ? ?γινε προσωριν? δωρε?ν. Απ? το 2001 η διαδικτυακ? ?κδοση ?γινε π?λι επ? πληρωμ?.
Στι? 16 Μαρτ?ου 2012 ανακοιν?θηκε επ?σημα ?τι διακ?πτεται πλ?ον η ?ντυπη ?κδοση τη? εγκυκλοπα?δεια? και παραμ?νει μ?νον η διαδικτυακ? ?κδοση.
[16]
- ↑
1,0
1,1
1,2
Kister, KF (1994).
Kister's Best Encyclopedias: A Comparative Guide to General and Specialized Encyclopedias
(2nd ?κδοση). Phoenix, AZ: Oryx Press.
ISBN
0897747445
.
- ↑
Sader, Marian (1995).
Encyclopedias, Atlases, and Dictionaries
. New Providence, NJ: R. R. Bowker (A Reed Reference Publishing Company).
ISBN
0-8352-3669-2
.
- ↑
3,0
3,1
3,2
≪Encyclopedias and Dictionaries≫.
Encyclopædia Britannica
.
18
(15th edition ?κδοση). Encyclopædia Britannica, Inc.. 2007, σσ. 257?286.
- ↑
4,0
4,1
4,2
4,3
Kogan, Herman (1958).
The Great EB: The Story of the Encyclopædia Britannica
. Chicago: The University of Chicago Press.
LCCN
58-8379
.
- ↑
5,0
5,1
5,2
≪Encyclopædia≫.
Encyclopædia Britannica
(14th edition ?κδοση). 1954.
Aside from providing an excellent summary of the
Britannica's
history and early spin-off products, this article also describes the life-cycle of a typical
Britannica
edition. A new edition typically begins with strong sales that gradually decay as the encyclopaedia becomes outdated. When work on a new edition is begun, word leaks out and sales of the old edition effectively stop, just at the time when the fiscal needs are greatest: a new editorial staff must be assembled, articles commissioned, etc. Elkan Harrison Powell identified this cyclic fluctuation of income as a key danger to the fiscal health of any encyclopaedia, one that he hoped to overcome with his innovative policy of continuous revision.
- ↑
6,0
6,1
The New Encyclopædia Britannica
(15th edition,
Propædia
?κδοση). 2007. σελ?δε? 5?8.
- ↑
The New Encyclopædia Britannica
(15th edition,
Index
preface ?κδοση). 2007.
- ↑
≪Encyclopaedia Britannica ends its famous print edition≫
. BBC News. 14 Μαρτ?ου 2012
. Ανακτ?θηκε στι? 14 Μαρτ?ου 2012
.
- ↑
Burr, George L. (1911).
≪The Encyclopædia Britannica: A Dictionary of Arts, Sciences, Literature and General Information≫
.
American Historical Review
17
: 103?109.
doi
:
10.2307/1832843
.
https://archive.org/details/sim_american-historical-review_1911-10_17_1/page/103
.
- ↑
Giles, Jim (2005-12-15).
≪Internet encyclopedias go head to head≫
.
Nature
438
: 900?901.
doi
:
10.1038/438900a
.
http://www.nature.com/nature/journal/v438/n7070/full/438900a.html
. Ανακτ?θηκε στι? 2006-10-21
.
- ↑
≪Fatally Flawed: Refuting the recent study on encyclopedic accuracy by the journal Nature≫
(PDF)
. Encyclopedia Britannica, Inc. 2006
. Ανακτ?θηκε στι? 21 Οκτωβρ?ου 2006
.
- ↑
Day, Peter (17 Δεκεμβρ?ου 1997).
≪Encyclopaedia Britannica changes to survive≫
.
BBC News
. Ανακτ?θηκε στι? 27 Μαρτ?ου 2007
.
Sales plummeted from 100,000 a year to just 20,000.
- ↑
Herman, Arthur (2002).
How the Scots Invented the Modern World
. Three Rivers Press.
ISBN
978-0609809990
.
- ↑
Krapp, Philip; Balou, Patricia K. (1992). ≪Collier's Encyclopedia≫.
Collier's Encyclopedia
.
9
.
New York
: Macmillan Educational Company, σσ. p. 135.
LCCN
91-61165
.
The
Britannica's
1st edition is described as "deplorably inaccurate and unscientific" in places.
- ↑
τομ. = τ?μο?, παρ. = παρ?ρτημα
- ↑
≪Αποκλειστικ? ψηφιακ? η Britannica ?πειτα απ? 244 χρ?νια≫
.
Το Β?μα
. 14 Μαρτ?ου 2012
. Ανακτ?θηκε στι? 19 Ιουν?ου 2023
.