Γκ?ρι Κο?περ
Ο Γκ?ρι Κο?περ το 1941 σε διαφημιστικ? φωτογραφ?α για την προ?θηση τη? ταιν?α? του Φρανκ Κ?πρα Ο Λα?? Προστ?ζει (Meet John Doe).
?νομα στη μητρικ? γλ?σσα	Gary Cooper (Αγγλικ?)
Γ?ννηση	7 Μα?ου 1901 Χελ?να , Μοντ?να , ΗΠΑ
Θ?νατο?	13 Μα?ου 1961 (60 ετ?ν) Λο? ?ντζελε? , Καλιφ?ρνια , ΗΠΑ
Αιτ?α θαν?του	καρκ?νο? του προστ?τη
Συνθ?κε? θαν?του	φυσικ? α?τια
Τ?πο? ταφ??	Καλιφ?ρνια , Sacred Hearts of Jesus and Mary Catholic Cemetery [1] και Κοιμητ?ριο Χ?λι Κρο? [1]
Εθνικ?τητα	Αμερικανικ?
Χ?ρα πολιτογρ?φηση?	Αμερικανικ?
Σπουδ??	Κολ?γιο Γκρ?νελ , Helena High School [2] και Gallatin County High School
Ιδι?τητα	ηθοποι?? ταινι?ν , σεναριογρ?φο? , ηθοποι?? τηλε?ραση? και ηθοποι?? [3]
Σ?ζυγο?	Βερ?νικα Κο?περ (1933?1961)
Τ?κνα	Μαρ?α Κο?περ
Γονε??	Τσ?ρλ? Χ?νρι Κο?περ και ?λι? Κο?περ
Ε?δο? τ?χνη?	Κινηματογρ?φο? (ηθοποι??)
Σημαντικ? ?ργα	Μαρ?κο, Πρ?γκηψ των δολαρ?ων, Λοχ?α? Γι?ρκ, Το τρ?νο θα σφυρ?ξει τρει? φορ??
Βραβε?σει?	?σκαρ Α' Ανδρικο? Ρ?λου (2) Τιμητικ? ?σκαρ το 1961.
Υπογραφ?
Σχετικ? πολυμ?σα
δεδομ?να ( π   ?   σ   ?   ε )

Ο Γκ?ρι Κο?περ ( αγγλικ? : Frank James Cooper , 7 Μα?ου 1901 - 13 Μα?ου 1961) ?ταν Αμερικαν?? ηθοποι?? , βραβευμ?νο? με ?σκαρ Α' Ανδρικο? Ρ?λου για τι? ταιν?ε? Ο λοχ?α? Γιορκ (Sergeant York) το 1941 και Το τρ?νο θα σφυρ?ξει τρει? φορ?? (High Noon) το 1952. Συνεργ?στηκε με σημαντικο?? σκηνοθ?τε? ?πω? ο Φρανκ Κ?πρα , ο Γου?λιαμ Γου?ιλερ και ο Χ?ουαρντ Χοκ? σε μια σειρ? ταινι?ν που κατ?στησαν τη φιγο?ρα του θρυλικ?, καθ?? κατ?φερνε να δ?σει λ?μψη στη φιγο?ρα του κοινο? ανθρ?που. Σε περ?που 30 χρ?νια καρι?ρα? πρωταγων?στησε με ικαν?τητα σε δρ?ματα, κωμωδ?ε? και γου?στερν. Το Αμερικανικ? Ινστιτο?το Κινηματογρ?φου τον ?χει κατατ?ξει 11ο στη λ?στα με του? 25 μεγαλ?τερου? σταρ ?λων των εποχ?ν. ^[4]

Παιδικ? ηλικ?α [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Ο Φρανκ Τζ?ιμ? Κο?περ , ?πω? ?ταν το πραγματικ? του ?νομα, γενν?θηκε το 1901 στη Χελ?να τη? Μοντ?να? απ? τον Τσαρλ? Χ?νρι Κο?περ και τη σ?ζυγ? του ?λι?. Ο πατ?ρα? του ?ταν αγρ?τη? απ? το Μπ?ντφορντσιρ τη? Αγγλ?α? που ε?χε καταφ?ρει να γ?νει αρχικ? δικηγ?ρο? κι ?πειτα δικαστ?? . Η μητ?ρα του που ?λπιζε οι δυο γιοι τη? να λ?βουν αν?τερη μ?ρφωση απ? εκε?νη που του? παρε?χαν τα σχολε?α τη? Μοντ?να? του? ?στειλε στο Σχολε?ο Ντανστ?ιμπλ του Μπ?ντφορντσιρ στην Αγγλ?α, ?που φο?τησαν μεταξ? του 1910 και του 1913. Μετ? το ξ?σπασμα του Α? Παγκοσμ?ου Πολ?μου η μητ?ρα του Κο?περ ?φερε τα παιδι? τη? π?σω στην Αμερικ? . Στα 13 του ο Κο?περ ?σπασε τη λεκ?νη του σε αυτοκινητιστικ? δυστ?χημα κι ο θερ?πων ιατρ?? του του συν?στησε την ιππασ?α ω? μ?θοδο θεραπε?α?. Ο Κο?περ αργ?τερα σπο?δασε στην Α??βα , στο κολ?γιο Γκριν?λ μ?χρι και το 1924 αλλ? δεν αποφο?τησε. Προσπ?θησε επ?ση? να μπει στη θεατρικ? ομ?δα του κολεγ?ου αλλ? δεν ?γινε δεκτ??. Επ?στρεψε στη Χελ?να για να δουλεψει στο ρ?ντσο εν? σχεδ?αζε σκ?τσα για την τοπικ? εφημερ?δα. ?ταν οι γονε?? του μετακ?μισαν την ?δια χρονι? στο Λο? ?ντζελε? , ο Κο?περ αποφ?σισε να του? ακολουθ?σει, σκεπτ?μενο? ?τι θα ?ταν προτιμ?τερο να πεθα?νει τη? πε?να? σε θερμ?τερα κλ?ματα κι ?χι στην παγωνι?.

Χ?λιγουντ [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Αφ?του απ?τυχε σε μια σειρ? διαφορετικ?ν εργασι?ν, ο Κο?περ, ?πω? πολλο? ηθοποιο? τη? εποχ??, βρ?κε δουλει? ω? κομπ?ρσο? σε βωβ?? ταιν?ε? . Δυο χρ?νια αργ?τερα ?ρχισε να ?χει μια μικρ? επιτυχ?α με τη συμμετοχ? του σε ταιν?ε? στο πλευρ? τη? Κλ?ρα? Μπ?ου. Ταιν?ε? ?πω? το το θρυλικ? Ιτ (It, 1927) και τα Τα φτερ? (Wings, 1927) , που ?ταν και το πρ?το φιλμ που βραβε?τηκε με ?σκαρ Καλ?τερη? Ταιν?α? , του χ?ρισαν σχετικ? αναγνωρισιμ?τητα. Την περ?οδο εκε?νη ?λλαξε και το ?νομ? του, πλ?ον ?ταν γνωστ?? ω? Γκ?ρι Κο?περ ? ω? Κουπ ?πω? τον φ?ναζαν τα πιο κοντιν? του ?τομα. ?ταν η ταιν?α Στην αγχ?νη (The Virginian) του 1929 που τον ?κανε αστ?ρι πρ?του μεγ?θου?. ?ταν η πρ?τη του απ?πειρα σε ομιλο?σα ταιν?α και στ?φθηκε με επιτυχ?α.

?να αστ?ρι γεννι?ται [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Η δεκαετ?α του 1930 ?ταν γεμ?τη επιτυχ?ε? απ? την αρχ? για τον Κο?περ. Το 1930 πρωταγων?στησε δ?πλα στη Μαρλ?ν Ντ?τριχ στο κλασικ? δρ?μα του Γι?ζεφ φον Στ?ρνμπεργκ , Μαρ?κο (Morocco, 1930) και ακολο?θησαν η κινηματογραφικ? μεταφορ? του μυθιστορ?ματο? του ?ρνεστ Χ?μινγουε? Αποχαιρετισμ?? στα ?πλα (A Farewell to Arms, 1932) , που προβλ?θηκε στην Ελλ?δα ω? Αποχαιρετισμ?? στη σημα?α , το τολμηρ? Ερωτικ?? καντρ?λιε? (Design for Living, 1933) του Ερνστ Λιο?μπιτ? , το Οι λογχοφ?ροι τη? Βεγγ?λη? (The Lives of a Bengal Lancer, 1935) , το Ο π?θο? (Desire, 1936) ξαν? με την Ντ?τριχ, καθ?? και η πρ?τη του συνεργασ?α με τον Φρανκ Κ?πρα στην ταιν?α Ο πρ?γκηψ των δολαρ?ων (Mr. Deeds Goes To Town, 1936) που του απ?φερε την πρ?τη υποψηφι?τητα για ?σκαρ. Ο Κο?περ ?ταν η πρ?τη επιλογ? του παραγωγο? Ντ?ιβιντ Ο. Σ?λζνικ για το ρ?λο του Ρετ Μπ?τλερ στη θρυλικ? ταιν?α ?σα πα?ρνει ο ?νεμο? . Ο Κο?περ ?μω? απ?ρριψε το ρ?λο κι ?ταν αν?νδοτο? καθ?? π?στευε ?τι η ταιν?α επρ?κειτο να ε?ναι η μεγαλ?τερη αποτυχ?α ?λων των εποχ?ν. Απ?ρριψε επ?ση? του? πρωταγωνιστικο?? ρ?λου? στι? ταιν?ε? Πριν απ? τη θ?ελλα (The Foreign Correspondent) και Σαμποτ?ρ (Saboteur) του ?λφρεντ Χ?τσκοκ . Χρ?νια αργ?τερα παραδ?χτηκε ?τι η κ?νηση αυτ? ?ταν λανθασμ?νη. Το 1933 ο Κο?περ παντρε?τηκε την κοσμικ? Βερ?νικα Μπ?λφι, με την οπο?α απ?κτησε μια κ?ρη, τη Μαρ?α Κο?περ.

?σκαρ και πτ?ση [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Η ανοδικ? πορε?α του Κο?περ συνεχ?στηκε και τη δεκαετ?α του 1940. Το 1940 συνεργ?στηκε για πρ?τη φορ? με τον μεγ?λο σκηνοθ?τη Γου?λιαμ Γου?ιλερ για την ταιν?α Ο λ?ων τη? δ?σεω? (The Westerner) , εν? την επ?μενη χρονι? συνεργ?στηκε για δε?τερη φορ? με τον Φρανκ Κ?πρα για την ταιν?α Ο λα?? προστ?ζει (Meet John Doe) . Στην ταιν?α Ο λα?? προστ?ζει συμπρωταγων?στησε για πρ?τη φορ? με τη Μπ?ρμπαρα Στ?νγουικ . Την ?δια χρονι? γ?ρισε δυο ταιν?ε? και με ?λλον ?ναν θρ?λο του σινεμ?, το σκηνοθ?τη Χ?ουαρντ Χοκ? . Η πρ?τη ?ταν η σοφιστικ? κομεντ? Ο καθηγητ?? και η γυμν? χορε?τρια (Ball Of Fire) , ξαν? στο πλευρ? τη? Στ?νγουικ και η δε?τερη ?ταν το πολεμικ? δρ?μα Ο λοχ?α? Γιορκ που του χ?ρισε τη δε?τερη υποψηφι?τητα και το πρ?το του ?σκαρ Α' ανδρικο? ρ?λου . Την επ?μενη χρονι? η συμμετοχ? του στην ταιν?α Αποθ?ωση (The Pride Of The Yankees) , στο ρ?λο του θρυλικο? πα?χτη του μπ?ιζμπολ Λου Γκ?ριγκ του εξασφ?λισε την τρ?τη του υποψηφι?τητα για ?σκαρ Α' ανδρικο? ρ?λου, το οπο?ο ?χασε απ? τον Τζ?ιμ? Κ?γκνε? . Ο Κο?περ ?λαβε την τ?ταρτ? του υποψηφι?τητα για ?σκαρ το 1943 ?ταν πρωταγων?στησε στην πολυαναμεν?μενη για την εποχ? μεταφορ? του μυθιστορ?ματο? του ?ρνεστ Χ?μινγουε? , Για ποιον χτυπ? η καμπ?να , σε σκηνοθεσ?α του Σαμ Γουντ και με συμπρωταγων?στριε? τι? ?νγκριντ Μπ?ργκμαν και Κατ?να Παξινο? . Το ?σκαρ ?μω? αυτ? τη φορ? π?γε στον Πολ Λο?κα? για την ταιν?α Φρουρ? επ? του Ρ?νου (Watch On The Rhine) . Για το υπ?λοιπο μ?ρο? τη? δεκαετ?α? ο Κο?περ συμμετε?χε κυρ?ω? σε αδι?φορε? παραγωγ??, με εξα?ρεση ?σω? το Χαλ?βδινε? ψυχ?? (The Fountainhead) του 1949 πλ?ι στην Πατρ?σια Νιλ , ?πρεπε να ?ρθει η επ?μενη δεκαετ?α για να ανακ?μψει.

Το κυν?γι των μαγισσ?ν [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Ο Κο?περ στα τ?λη τη? δεκαετ?α? του 1940 παρουσι?στηκε εν?πιον τη? Επιτροπ?? Αντιαμερικανικ?ν Δραστηριοτ?των , προκειμ?νου να ονοματ?σει συναδ?λφου? του οι οπο?οι ε?τε υπ?ρξαν ? εξακολουθο?σαν να ε?ναι μ?λη του κομμουνιστικο? κ?μματο?. Ο Κο?περ, μ?λο? τη? ?νωση? κινηματογραφιστ?ν για την διατ?ρηση του αμερικανικο? ιδε?δου? του Τζον Γου?ιν , δεν κατ?δωσε συναδ?ρφου? του, αποκ?λυψε ?μω? ?τι ε?χε ακο?σει κ?ποιου? να τον?ζουν την παλαι?τητα του αμερικανικο? συντ?γματο? και να λ?νε ?τι θα προτιμο?σαν κυβ?ρνηση δ?χω? Κογκρ?σο . Για τον Κο?περ αυτ?? οι δηλ?σει? ?ταν εντελ?? αντιπατριωτικ??. Η κατ?θεση του Κο?περ δ?θηκε ?να μ?να πριν την ?κδοση τη? μα?ρη? λ?στα? του Χ?λυγουντ .

Δε?τερο ?σκαρ, επ?νοδο? και θ?νατο? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Το δε?τερο μισ? τη? δεκαετ?α? του 1940 δεν ?ταν γενναι?δωρο για τον Κο?περ, που ?κανε απανωτ?? αποτυχ?ε?. Η ν?α δεκαετ?α ?μω? τον αποζημ?ωσε χαρ?ζοντ?? του ακ?μα ?να ?σκαρ Α' ανδρικο? ρ?λου , για την ταιν?α του Φρεντ Τσ?νεμαν Το τρ?νο θα σφυρ?ξει τρει? φορ?? (High Noon) του 1952 . Η ταιν?α αυτ? ε?ναι σ?μφωνα με του? κριτικο?? η καλ?τερη του Κο?περ κι ?να απ? τα καλ?τερα γου?στερν ?λων των εποχ?ν. Στο πλ?ι του Κο?περ εμφαν?στηκε μια νε?τατη Γκρ?ι? Κ?λι στη δε?τερ? τη? μ?λι? ταιν?α. Φημολογε?ται ?τι οι δυο του? σ?ναψαν ερωτικ?? σχ?σει? κατ? τη δι?ρκεια των γυρισμ?των. Μετ? τη δε?τερ? του ν?κη ο Κο?περ συν?χισε να κ?νει επιτυχημ?νε? ταιν?ε? ?πω? το γου?στερν Β?ρα Κρουζ (Vera Cruz, 1954) σε σκηνοθεσ?α Ρ?μπερτ ?λντριτ? , ?νθρωπο? χωρ?? ?πλα (Friendly Persuasion) στη δε?τερ? του συνεργασ?α με το Γου?ιλερ και στο Αρι?ν (Love In The Afternoon) σε σεν?ριο και σκηνοθεσ?α Μπ?λι Γου?ιλντερ και πλ?ι στην ?ντρε? Χ?πμπορν .

Το 1960 του δι?γνωσαν καρκ?νο στον προστ?τη αφ?του ε?χε κ?νει μετ?σταση στο παχ? ?ντερο, στον πνε?μονα και τα οστ?. Το 1961 η Ακαδημ?α του Κινηματογρ?φου θ?λησε να τον τιμ?σει με ?σκαρ καρι?ρα?, αλλ? ο Κο?περ ?ταν πολ? ?ρρωστο? για να παρευρεθε? στην τελετ?. Ο στεν?? του φ?λο? Τζ?ιμ? Στιο?αρτ δ?χτηκε το βραβε?ο για λογαριασμ? του, με δ?κρυα στα μ?τια. ?να μ?να αργ?τερα, στι? 13 Μα?ου του 1961, ο ηθοποι?? με το αθλητικ? παρ?στημα και το γοητευτικ? χαμ?γελο ?φυγε σε ηλικ?α 60 ετ?ν, αφο? μεσουρ?νησε για μ?α 30ετ?α αποσπ?ντα? δ?ο ?σκαρ για τι? ταιν?ε? Λοχ?α? Γιορκ (1941) και Το τρ?νο θα σφυρ?ξει τρει? φορ?? (1952). Ο Γκ?ρι Κο?περ ταυτ?στηκε με την εικ?να του δυνατο?, ?συχου, καλο? Αμερικανο?, με την ε?θραυστη αρρενωπ?τητα, την ?νεση και αξιοπρ?πεια ^[5] .

Επιλεγμ?νη φιλμογραφ?α [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Παραπομπ?? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Εξωτερικο? σ?νδεσμοι [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

• Ο Γκ?ρι Κο?περ στο cine.gr Αρχειοθετ?θηκε 2017-08-05 στο Wayback Machine .