Το λ?μμα δεν περι?χει πηγ?? ? αυτ?? που περι?χει δεν επαρκο?ν. Μπορε?τε να βοηθ?σετε προσθ?τοντα? την κατ?λληλη τεκμηρ?ωση. Υλικ? που ε?ναι ατεκμηρ?ωτο μπορε? να αμφισβητηθε? και να αφαιρεθε?. Η σ?μανση τοποθετ?θηκε στι? 28/03/2016.

Συντεταγμ?νε? : 46°00′N 10°00′E  /  46.00°N 10.00°E  / 46.00; 10.00

?λπει?
Χ?ρε?	Ελβετ?α Γαλλ?α Ιταλ?α   Γερμαν?α   Αυστρ?α Σλοβεν?α   Λ?χτενστα?ν   Μονακ?
Υψηλ?τερο Σημε?ο	Λευκ? ?ρο?
Υψ?μετρο	4.810 μ

Οι ?λπει? ε?ναι σ?στημα οροσειρ?ν στην Ευρ?πη και εκτε?νονται απ? την Αυστρ?α και τη Σλοβεν?α στα ανατολικ?, μ?σω τη? Ιταλ?α? , τη? Ελβετ?α? , του Λ?χτενστα?ν και τη? Γερμαν?α? ?ω? τη Γαλλ?α στα δυτικ?. Η λ?ξη ?λπει? σημα?νει βουν?. Η ψηλ?τερη κορυφ? των ?λπεων ε?ναι το Μον Μπλαν ( Mont Blanc ) με 4.810 μ?τρα στα Γαλλο?ταλικ? σ?νορα. Το σ?στημα δημιουργ?θηκε σε δεκ?δε? εκατομμ?ρια χρ?νια απ? τη σ?γκρουση τη? Ευρωπα?κ?? με την Αφρικανικ? τεκτονικ? πλ?κα , η οπο?α δημιο?ργησε τι? Αλπικ?? πτυχ?σει? και οδ?γησε στον σχηματισμ? του συστ?ματο?.

Γεωγραφ?α [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Οι ?λπει? χωρ?ζονται γενικ? στι? Δυτικ?? ?λπει? και τι? Ανατολικ?? ?λπει? . Ο διαχωρισμ?? γ?νεται κατ? μ?κο? τη? λ?μνη? Κ?νσταντ? κατ? μ?κο? του Ρ?νου ?ω? τη λ?μνη Κ?μο . Οι Δυτικ?? ?λπει? βρ?σκονται στην Ιταλ?α, Γαλλ?α και Ελβετ?α εν? οι Ανατολικ?? ?λπει? στι? Αυστρ?α, Γερμαν?α, Ιταλ?α, Λ?χτενστα?ν, Σλοβεν?α και Ελβετ?α. Η υψηλ?τερη κορυφ? των Δυτικ?ν ?λπεων ε?ναι το Μον Μπλαν, στα 4.810 μ?τρα και των Ανατολικ?ν ?λπεων το Πιζ Μπερν?να στα 4.052 μ?τρα.

Μια σειρ? απ? χαμηλ?τερε? οροσειρ?? διατρ?χουν παρ?λληλα την κεντρικ? αλυσ?δα των ?λπεων, συμπεριλαμβανομ?νων των Γαλλικ?ν Προ?λπεων.

Ετυμολογ?α [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Η λ?ξη ?λπει?, προ?ρχεται πιθαν?τατα απ? την ινδοευρωπα?κ? λ?ξη *alb?os = λευκ??, υπ?λευκο?, αρχ.ελλ. : ?λφ??, Alphos, Alfos, λατ. : Albus, λευκ?, αρχ.γερ. : albiz, Κ?κνο?, ?σω? επειδ? το χρ?μα του ε?ναι λευκ?, οπ?τε και στα ?ρη δ?θηκε αυτ? η ονομασ?α, που σημα?νει ″Λευκ? ?ρη" (?λπει?).

Γεωγραφικ? ?ρια [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Τα ?ρια των ?λπεων εξαρτ?νται απ? το ν?ημα που δ?νεται στον ?ρο ?λπει? αναφερ?μενοι στη μεγ?λη οροσειρ? τη? κεντρικ?? Ευρ?πη?.

Σ?μερα, τα ?ρια των ?λπεων συν?θω? βασ?ζονται σε γεωλογικ? κριτ?ρια, γεγον?? που σημα?νει πω? οι λ?φοι που αναπτ?χθηκαν απ? κοινο? με τα υψηλ?τερα μ?ρη των ?λπεων συμπεριλαμβ?νονται επ?ση?. Για παρ?δειγμα, στην Αυστρ?α το Βιενερβ?λντ (Wienerwald), ?να δασ?δε? ακρωτ?ριο, θεωρε?ται συν?θω? μ?ρο? των ?λπεων, εν? οι λ?φοι τη? β?ρεια? ?νω Αυστρ?α? και τη? βορειοδυτικ?? Κ?τω Αυστρ?α?, που γεωλογικ? ε?ναι πολ? παλαι?τεροι, δεν περιλαμβ?νονται.

Κεντρικ?? διαβ?σει? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Αν και οι ?λπει? σχηματ?ζουν ?να φυσικ? οχυρ?, ποτ? δεν αποτ?λεσαν αδι?βατο οχυρ?. Απ? παλαι?τερε? εποχ?? μ?χρι σ?μερα, διασχ?στηκαν για δι?φορου? σκοπο??, ?πω? πολεμικο?? και εμπορικο?? , και αργ?τερα απ? προσκυνητ??, φοιτητ?? και τουρ?στε? . Τα μ?ρη που διασχ?στηκαν αποκαλο?νται περ?σματα, και ε?ναι σημε?α στα οπο?α η αλπικ? αλυσ?δα βυθ?ζεται για να δημιουργ?σει κοιλ?ματα. Σ?μερα υπ?ρχουν αρκετο? δρ?μοι και σιδηροδρομικο? δ?οδοι.

Κλ?μα [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Το κλ?μα των ?λπεων ε?ναι το ?διο με το κλ?μα -? τι? μ?σε? καιρικ?? συνθ?κε?- τη? κεντρικ?? Αλπικ?? περιοχ?? τη? Ευρ?πη?. Η θερμοκρασ?α μει?νεται απ? το επ?πεδο θαλ?σση? σε υψηλ?τερε? περιοχ?? τη? ατμ?σφαιρα? . Το αποτ?λεσμα των οροσειρ?ν στου? επικρατο?ντε? αν?μου? ε?ναι η μεταφορ? ζεστο? α?ρα, που αν?κει σε χαμηλ?τερη περιοχ?, στην υψηλ?τερη ζ?νη, ?που επεκτε?νεται σε ?γκο με αν?λογη απ?λεια θερμ?τητα?, συχν? συνοδευ?μενο απ? την καθ?ζηση τη? ομ?χλη? με τη μορφ? χιονιο? ? βροχ?? . Οι ?λπει? ε?ναι το πιο κρ?ο μ?ρο? τη? Ευρ?πη?, καθ?? η θερμοκρασ?α τη? βρ?σκεται στου? -66°C.

Ιστορ?α [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Δεν ε?ναι πολλ? γνωστ? για του? πρ?του? κατο?κου? των ?λπεων, εκτ?? απ? τι? λιγοστ?? αναφορ?? Ρωμα?ων και Ελλ?νων ιστορικ?ν και γεωγρ?φων. Μερικ?? λεπτομ?ρειε? ?χουν φτ?σει ω? εμ?? απ? την κατ?κτηση πολλ?ν Αλπικ?ν φυλ?ν απ? τον Α?γουστο .

Η διαδοχικ? μεταν?στευση και κατ?ληψη τη? Αλπικ?? περιοχ?? απ? δι?φορε? Τευτονικ?? φυλ?? απ? τον 5ο ?ω? τον 6ο αι?να ε?ναι επ?ση? γνωστ?? μ?νο σχηματικ?, γιατ? σ’ αυτο??, ?πω? και στου? Φρ?γκου? βασιλι?δε? και αυτοκρ?τορε? , οι ?λπει? πρ?σφεραν μ?α δ?οδο απ? ?να μ?ρο? σε ?λλο παρ? μ?νιμη κατοικ?α.

Μετ? την τελικ? δι?λυση την Καρολ?γγεια Αυτοκρατορ?α στον 10ο και 11ο αι?να αρχ?ζει η καταγραφ? τη? τοπικ?? ιστορ?α? διαφ?ρων μερ?ν των ?λπεων.

Χλωρ?δα [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Πολλο? συγγραφε?? θεωρο?ν την αν?πτυξη καρπ?ν ω? το χαρακτηριστικ? των ορειν?ν περιοχ?ν. Ωστ?σο υπ?ρχουν πολλ?? ποικιλ?ε? καλλιεργο?μενων κοιν?ν ειδ?ν με διαφορετικ?? κλιματολογικ?? απαιτ?σει?.

?να φυσικ? ?ριο παρ?χεται απ? την παρουσ?α βασικ?ν φυλλοβ?λων δ?ντρων ?πω? η βελανιδι?, η οξι?, η μελ?α και ο πλ?τανο?. Αυτ? δεν φτ?νουν στο ?διο υψ?μετρο και ο?τε συναντ?νται συχν? να αναπτ?σσονται παρ?λληλα. Ωστ?σο, το αν?τατο ?ρι? του? αντιστοιχε? με αρκετ? ακρ?βεια στην αλλαγ? απ? ?να μ?τριο σε ?να ψυχρ?τερο κλ?μα που αποδεικν?εται περαιτ?ρω απ? αλλαγ? στην ?γρια βοτανικ? βλ?στηση. Το ?ριο βρ?σκεται συν?θω? μεταξ? των 1.200 μ?τρων απ? τη θ?λασσα στη β?ρεια πλευρ? των ?λπεων, εν? στι? νοτι?τερε? πλαγι?? φτ?νει συν?θω? τα 1.500 μ?τρα, ορισμ?νε? φορ?? και τα 1.700 μ?τρα.

Δεν πρ?πει να εννοηθε? πω? η περιοχ? αυτ? σημαδε?εται π?ντα απ? την παρουσ?α των χαρακτηριστικ?ν δ?ντρων. Η ανθρ?πινη αν?μειξη ?χει συμβ?λει στον αφανισμ? του? σε πολλ?? περιοχ?? και, εξαιρουμ?νων των δασ?ν απ? οξι?? στι? Αυστριακ?? ?λπει?, δ?σκολα μπορε? κανε?? να συναντ?σει αξιοσημε?ωτα δ?ση φυλλοβ?λων δ?νδρων. Σε πολλ?? περιοχ?? ?που υπ?ρχαν τ?τοια δ?ση, ?χουν αντικατασταθε? απ? σκωτικ? πε?κα και ερυθρελ?τε? που ε?ναι πιο ανθεκτικ? στη β?σκηση.

Τα Wikimedia Commons ?χουν πολυμ?σα σχετικ? με το θ?μα    ?λπει?