Γιουβ?ντου? ΦΚ

Απ? τη Βικιπα?δεια, την ελε?θερη εγκυκλοπα?δεια
Γιουβ?ντου?
?δρυση 1  Νοεμβρ?ου 1897 [1]
?δρα Τορ?νο , Ιταλ?α
Στ?διο Στ?διο Γιουβ?ντου? , Τορ?νο
Χρ?ματα λευκ? , μα?ρο και ροζ
Ιδιοκτ?τη? Exor (0,638) [2] , Lindsell Train (0,11) και χρηματοπιστωτικ? αγορ? (0,249)
Πρ?εδρο? Τζανλο?κα Φερ?ρο
Προπονητ?? Π?ολο Μοντ?ρο
Πρωτ?θλημα Σ?ριε Α
Ιστ?τοπο? Επ?σημο? ιστ?τοπο?
Μ?σα κοινωνικ?? δικτ?ωση?
Σελίδα στο Facebook Σελίδα στο Twitter Σελίδα στο Instagram Λογαριασμός στο YouTube
Commons page  Πολυμ?σα σχετικ? με την ομ?δα

Η Γιουβ?ντου? ( ιταλικ? : Juventus , ιταλικ? προφορ?: ju?v?ntus ) ε?ναι ποδοσφαιρικ?? σ?λλογο? που ιδρ?θηκε το 1897 που εδρε?ει στο Τορ?νο τη? Ιταλ?α? . Ε?ναι ο πιο επιτυχημ?νο? σ?λλογο? στην ιστορ?α του ιταλικο? ποδοσφα?ρου, ?χοντα? κατακτ?σει πεν?ντα ενν?α (60) εγχ?ριου? τ?τλου? ?που μεταξ? αυτ?ν ε?ναι τρι?ντα ?ξι (36) Πρωταθλ?ματα Ιταλ?α? , δεκατ?σσερα (15) Κ?πελλα και ενν?α (9) Σο?περ Καπ , αριθμο? που αποτελο?ν ρεκ?ρ σε ?λε? τι? διοργαν?σει?.

Διαχρονικ? συγκαταλ?γεται στι? 6 μεγαλ?τερε? ομ?δε? τη? Ευρ?πη?, μαζ? με την Λ?βερπουλ, την Μπ?γερν, την Μπαρτσελονα, την Ρε?λ Μαδρ?τη? και την Μ?ντσεστερ Γιουν?ιτεντ, ?χοντα? κατακτ?σει συνολικ? 8 ευρωπα?κο?? τ?τλου?, μεταξ? των οπο?ων 2 Κ?πελλα Πρωταθλητρι?ν , 1 Κ?πελλο Κυπελλο?χων , 3 Κ?πελλα ΟΥΕΦΑ , 2 Σο?περ Καπ , αλλ? και 2 Διηπειρωτικ? Κ?πελλα . ?χει απουσι?σει μ?νο μ?α χρονι? απ? την κορυφα?α κατηγορ?α του ιταλικο? πρωταθλ?ματο?, εν? ε?ναι και ο πιο δημοφιλ?? σ?λλογο? τη? χ?ρα?.

Ιστορ?α του συλλ?γου [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Η ?δρυση [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Η Γιουβ?ντου? ιδρ?θηκε την 1η Νοεμβρ?ου 1897 απ? μ?α ομ?δα μαθητ?ν του λυκε?ου Massimo D'Azeglio Lyceum του Τορ?νο. [3] Το αρχικ? τη? ?νομα ?ταν Σπορτ Κλαμπ Γιουβ?ντου? (Sport Club Juventus), αλλ? ?στερα απ? δ?ο χρ?νια μετονομ?στηκε σε Φο?τ-μπολ Κλαμπ Γιουβ?ντου? (Foot-Ball Club Juventus).

Φωτογραφ?α τη? πρ?τη? ομ?δα? του 1898

Τα ?τομα που εμπλ?κονταν στην ?δρυση τη? ομ?δα? ?ταν οι: [4]

  • Gioacchino Armano
  • Alfredo Armano
  • Enrico Canfari
  • Eugenio Canfari
  • Francesco Dapra
  • Domenico Donna
  • Carlo Ferrero
  • Luigi Forlano
  • Luigi Gibezzi
  • Umberto Malvano
  • Enrico Piero Molinatti
  • Umberto Savoia
  • Vittorio Varetti

Πρ?το? πρ?εδρο? τη? ορ?σθηκε ο Εουτζ?νιο Κανφ?ρι (Eugenio Canfari) και αρχικ? ?παιζαν στο ≪Piazza D'Armi≫ στη περιοχ? ≪Crocetta≫ στο Τορ?νο. Εκε?νη την περ?οδο η ομ?δα αγωνιζ?ταν με ροζ φαν?λε? και μα?ρα σορτ? (rosanero).

Τα πρ?τα χρ?νια [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Η ομ?δα τη? Γιουβ?ντου? το 1903, με τι? ν?ε? τη? εμφαν?σει?

Το 1900 συμμετε?χε για πρ?τη φορ? στο Ιταλικ? πρωτ?θλημα ποδοσφα?ρου . Το πρ?το τη? παιχν?δι ?ταν με αντ?παλ? τη Τοριν?σε (FBC Torinese), στι? 11 Μα?ου 1900 στο Piazza D'Armi. Η Γιουβ?ντου? ?χασε με 1-0. Την δε?τερη χρονι? ?φτασαν στου? ημιτελικο?? νικ?ντα? την τοπικ? Ginnastica Torino με 5-0, εν? εκε? αποκλε?στηκαν απ? τη Milan Cricet (2-3). [5] Το 1903 η ομ?δα απ?κτησε τα σημεριν? τη? χρ?ματα (μα?ρο και ?σπρο), απ? τα χρ?ματα τη? Ν?ττ? Κ?ουντι , εν? την ?δια περ?οδο μετακ?μισε στο ≪Velodromo Umberto I≫.

Το 1905 κατ?κτησε το πρ?το τη? πρωτ?θλημα, με χρηματοδ?τη και πρ?εδρο τον Ελβετ? Αλφρ?ντο Ντικ , και αρκετο?? ξ?νου? πα?κτε? στη σ?νθεσ? τη?. Την επ?μενη χρονι?, μ?α διαφων?α σχετικ? με την ?δρα τη? ομ?δα? οδ?γησε σε μια δι?σπαση τη?. Ο Ντικ και κ?ποιοι πα?κτε? τη? αποχ?ρισαν απ? την ομ?δα και ?δρυσαν την Foot-ball Club Torino , που αργ?τερα απορρ?φησε την ?λλη ομ?δα τη? π?λη? την Τοριν?σε. [6] Η Γιουβ?ντου? και η Τορ?νο, ?χοντα? με?νει οι δ?ο του? στην π?λη, ανταγων?ζονταν σκληρ? μεταξ? του? και το παιχν?δι αν?μεσ? του? φ?ρει το ?νομα ≪Derby della Mole≫. Μ?χρι τον Πρ?το Παγκ?σμιο π?λεμο η Γιουβ?ντου? προσπαθο?σε να επαν?λθει στη κατ?σταση πριν την κρ?ση. [7]

Η ε?σοδο? των Ανι?λι [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Το 1923 την ομ?δα αν?λαβε ο ιδιοκτ?τη? τη? FIAT Εντο?ρντο Ανι?λι . [3] Η ομ?δα μετακ?μισε στο ιδι?κτητο γ?πεδο ≪Villar Perosa≫. Την περ?οδο 1926-27 η Γιουβ?ντου? κατ?κτησε το δε?τερο τη? πρωτ?θλημα νικ?ντα? την ?λμπα Ρ?μα στου? τελικο?? με συνολικ? σκορ 12-1. Κ?ριο? σκ?ρερ τη? εκε?νη την χρονι? ανεδε?χθη ο Αντ?νιο Β?τζακ . [5]

Η Γιουβ?ντου? κυρι?ρχησε το πρ?το μισ? τη? δεκαετ?α? του ’30. Απ? το 1930 ?ω? και το 1935 κατ?κτησε 5 συνεχ?μενε? φορ?? το πρωτ?θλημα Ιταλ?α?, τι? 4 με προπονητ? τον Κ?ρλο Καρκ?νο (Carlo Carcano). Στην ομ?δα μεταξ? ?λλων αγων?ζονταν οι Ρα?μο?ντο ?ρσι (Raimundo Orsi), Λου?τζι Μπερτολ?νι (Luigi Bertolini), Τζιοβ?νι Φερρ?ρι (Giovanni Ferrari) και Λο?ι? Μ?ντι (Luis Monti). Η ομ?δα ?φτασε και μ?χρι τον τελικ? του Mitropa Cup , ?που ?χασε απ? τη Σλ?βια Πρ?γα? . [8]

Το 1933 μετακ?μισε στο ≪Στ?διο Μπεν?το Μουσολ?νι≫, 65.000 θ?σεων που κτ?στηκε για του? αγ?νε? του Μουντι?λ 1934 . [9] Μετ? τον θ?νατο του Εντο?ρντο Ανι?λλι στι? 14 Ιουλ?ου 1935, αρκετο? απ? του? πα?κτε? εγκατ?λειψαν την ομ?δα. Το 1938 τερμ?τισε δε?τερη π?σω απ? την Ambrosiana-Inter , [5] εν? την ?δια χρονι? κατ?κτησε το κ?πελλο Ιταλ?α? , για πρ?τη φορ? στην ιστορ?α τη?.

Μετ? τον π?λεμο [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Μετ? τον Δε?τερο παγκ?σμιο π?λεμο το στ?διο ≪Μπεν?το Μουσολ?νι≫ μετονομ?στηκε σε ≪Κομουν?λε≫ (Stadio Comunale) . Επ?τιμο? πρ?εδρο? τη? ομ?δα? τοποθετ?θηκε ο γιο? του Εντου?ρντο Ανι?λλι, Τζ?ννι (Giovanni "Gianni" Anielli). [3] Το 1950 και το 1952 η Γιουβ?ντου? κατ?κτησε ?λλα δ?ο πρωταθλ?ματα, με το τελευτα?ο υπ? την καθοδ?γηση του ?γγλου Τζ?σε Κ?ρβερ .

Το 1957 η Γιουβ?ντου? αποκτ? του? Τζον Τσαρλ? (John Charles) και Ομ?ρ Σ?βορι που μαζ? με τον Τζιαμπι?ρο Μπονιπ?ρτι , που ?ταν στην ομ?δα απ? το 1946, κατ?κτησαν δ?ο φορ?? το πρωτ?θλημα, το 1958 και το 1960, εν? την δε?τερη απ? αυτ?? κατ?κτησαν και το Κ?πελλο Ιταλ?α?, πετυχα?νοντα? το πρ?το νταμπλ στην ιστορ?α τη? ομ?δα?. Το 1961 κατ?κτησαν ξαν? το πρωτ?θλημα, το οπο?ο ε?ναι το 10o τη? ιστορ?α? του συλλ?γου. Η Γιουβ?ντου?, ?ντα? η πρ?τη Ιταλικ? ομ?δα που κατ?κτησε 10 πρωταθλ?ματα, απ?κτησε τ?τε και το πρ?το τη? αστ?ρι στην φαν?λα τη? (Stella d'Oro al Merito Sportivo), [3] εν? ο Σιβ?ρι ?γινε ο πρ?το? πα?κτη? τη? ομ?δα? που βραβε?θηκε με τον τ?τλο του καλ?τερου ποδοσφαιριστ? στην Ευρ?πη, την ?δια χρονι?. [10] ?ταν ο Μπονιπ?τρι αποσ?ρθηκε το 1961, ?ταν ο πρ?το? τη? σκ?ρερ διαχρονικ?, ?χοντα? επιτ?χει 182 τ?ρματα. Το ρεκ?ρ του θα παραμε?νει για 45 ?τη.

Το τελευτα?ο πρωτ?θλημα τη? ?ρθε την περ?οδο 1966-67 με προπονητ? τον Εριμπ?ρτο Ερρ?ρα (Heriberto Herrera), εν? ?να? πα?κτη? που ξεχ?ριζε ?ταν ο αμυντικ?? Σ?ντρο Σαλβαντ?ρε . [5]

Την δεκαετ?α του ’70 η Γιουβ?ντου? θα ισχυροποι?σει την παρουσ?α τη? στο Ιταλικ? πρωτ?θλημα, κατακτ?ντα? ?λλα τ?σσερα πρωταθλ?ματα (1972, 1973, 1975 και 1977). [5] Το 1973 θα φτ?σει στον τελικ? του Κυπ?λλου Ευρ?πη? , ?που θα χ?σει απ? την ολλανδικ? ομ?δα ΑΦΚ ?γιαξ , με τελικ? αποτ?λεσμα του τελικο? του Βελιγραδ?ου το 1-0 (το γκολ για τον ?γιαξ ο Τζ?νι Ρεπ στο 4’). Την περ?οδο αυτ? προπονητ?? τη? ?ταν ο πρ?ην τη? ποδοσφαιριστ?? Τσ?στμιρ Βιτσπ?λεκ (?estmir Vycpalek), που ε?χε δημιουργ?σει μ?α π?ρα πολ? δυνατ? ομ?δα με πα?κτε? ?πω? οι Ντ?νο Τζοφ , Γκαετ?νο Σιρ?α , Ρομπ?ρτο Μπ?τεγκα , Φ?μπιο Καπ?λλο και ο βραζιλι?νο? Ζοζ? Αλταφ?νι (Jose Altafini), που ε?ναι ο τρ?το? σκ?ρερ στην ιστορ?α τη? Σ?ριε Α (μαζ? με τον Τζουζ?πε Με?τσα , πετυχα?νοντα? 216 γκολ σε 459 αγ?νε? με τη Μ?λαν , τη? ΣΣΚ Ν?πολι και τη? Γιουβ?ντου?). ?να? ?λλο? πα?κτη? τη? που απ?κτησε ιδια?τερη δημοτικ?τητα εκε?νη την εποχ? ?ταν ο Φρ?νκο Καο?ζιο (Franco Causio), τ?σο ?στε η ομ?δα το? επ?τρεψε να ?χει τα μαλλι? του μακρι?, κ?τι που ?ταν αντ?θετο με του? τ?τε κανονισμο??. [11] Η ομ?δα προσ?φερε στου? πα?κτε? τη? επ?σημα ρο?χα γνωστ?ν Ιταλ?ν δημιουργ?ν, εν? του? ενθ?ρρυνε να συνεχ?σουν τι? ακαδημα?κ?? του? σπουδ??. Αρκετο? ποδοσφαιριστ?? τη? απ? εκε?νη την περ?οδο μετ? το τ?λο? τη? καρι?ρα? του? απ?κτησαν θ?σει? ε?τε στην ομ?δα ε?τε στη ΦΙΑΤ ? σε ?λλε? συγγενικ?? επιχειρ?σει? τη?.

Η περ?οδο? Τραπατ?νι [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Αν και η Γιουβ?ντου? κυριαρχο?σε στην Ιταλ?α, στην Ευρ?πη η πρ?τη επιτυχ?α τη? ?ρθε μ?λι? το 1977. Τ?τε κατ?κτησε το Κ?πελλο UEFA , στου? διπλο?? τελικο?? εν?ντια στην Ατλ?τικ Μπιλμπ?ο με συνολικ? σκορ 2-2 (Τορ?νο:1-0, Μπιλμπ?ο: 2-1). Τα γκολ για την ιταλικ? ομ?δα π?τυχαν ο Μ?ρκο Ταρντ?λι στο Τορ?νο και ο Ρομπ?ρτο Μπ?τεγκα στο Μπιλμπ?ο. Στου? ημιτελικο?? εκε?νη? τη? χρονι?? ε?χε αποκλε?σει την ΑΕΚ του Φ?ντροκ (4-1 στο Κομμουν?λε, 0-1 στη Συρ?α). Επτ? πα?κτε? τη? Εθνικ?? Ιταλ?α? ?παιζαν στη Γιουβ?ντου? τη? εποχ?? εκε?νη?. Πα?κτε? ?πω? οι Τζοφ, Σιρ?α, Τσεντ?λε, Κουκουρ?ντου, Καο?ζιο, Μπ?τεγκα κ.?. αποτελο?σαν τη ραχοκοκαλι? τη? ≪Μεγ?λη? Κυρ?α?≫ του ιταλικο? ποδοσφα?ρου. Προπονητ?? τη? εκε?νη την εποχ? ?ταν ο Τζιοβ?νι Τραπατ?νι . Ο Τραπατ?νι θα οδηγ?σει την Γιουβ?ντου? ?λη τη δεκαετ?α του ’80, ?ντα? ?τσι ο μακροβι?τερο? προπονητ??.

Η Γιουβ?ντου? κατ?κτησε με τον Τραπατ?νι τα πρωταθλ?ματα του 1981, 1982 και 1984. Το δε?τερο απ? αυτ? ?ταν το 20? τη? ιστορ?α? τη?, κ?τι που τη? επ?τρεψε να προσθ?σει ?να δε?τερο αστ?ρι στη φαν?λα τη?. Αν?μεσα στου? πα?κτε? εκε?νη? τη? εποχ?? ?ταν και ο Π?ολο Ρ?σι , που ?ταν πρωταγωνιστ?? στο Παγκ?σμιο Κ?πελλο Ποδοσφα?ρου του 1982 , εν? τ?τε βραβε?τηκε και με τον τ?τλο του κορυφα?ου Ευρωπα?ου ποδοσφαιριστ? για εκε?νη τη χρονι?. [10] Τον ?διο τ?τλο κατ?κτησε και ?να? ?λλο? πα?κτη? τη?, ο Μισ?λ Πλατιν? , που βραβε?τηκε με το συγκεκριμ?νο βραβε?ο για τρει? συνεχ?μενε? χρονι?? (1983. 1984, 1985), [10] που αποτελε? ρεκ?ρ για πα?κτη, εν? η Γιουβ?ντου? ε?ναι η μοναδικ? ομ?δα που πα?χτε? τη? βραβε?ονται με το βραβε?ο για τ?σσερι? συνεχ?μενε? χρονι??.

Το 1983 φτ?νει ξαν? στον τελικ? του Κυπ?λλου Ευρ?πη?, αλλ? στον τελικ? του ΟΑΚΑ , στην Αθ?να , ?χασε απ? το Αμβο?ργο με 1-0 (το γκολ του Αμβο?ργου π?τυχε ο Φ?λιξ Μ?γκατ στο 8’).

Τελικ? το τρ?παιο ?ρθε στι? 29 Μα?ου 1985. Στον τελικ? του Χ?ιζελ, στι? Βρυξ?λλε? , εν?ντια στη Λ?βερπουλ ο Μισ?λ Πλατιν? π?τυχε το μοναδικ? τ?ρμα τη? συν?ντηση? με π?ναλτι στο 56 ο λεπτ? ολοκληρ?νοντα? την καλ?τερη περ?οδο στην ιστορ?α του συλλ?γου. [12] Το παιχν?δι ?μω? σημ?δεψε ο θ?νατο? 39 ανθρ?πων , κυρ?ω? οπαδ?ν τη? Γιουβ?ντου?, ?ταν οπαδο? τη? Λ?βερπουλ του? επιτ?θηκαν, εν? ?να? το?χο? του παλιο? γηπ?δου υποχ?ρησε και του? καταπλ?κωσε. [13] Η τραγωδ?α αυτ?, που θα χαρακτηρισθε? και ω? η ≪πιο σκοτειν? ?ρα στην ιστορ?α των πρωταθλημ?των τη? UEFA≫, [14] θα αλλ?ξει τελικ? και την ιστορ?α του ποδοσφα?ρου τη Ευρ?πη?, κυρ?ω? στην Αγγλ?α, οπο? οι ομ?δε? τη? θα τιμωρηθο?ν με αποκλεισμ? για αρκετ? χρ?νια.

Τα επ?μενα χρ?νια δεν ?ταν τ?σο επιτυχημ?να, με εξα?ρεση το πρωτ?θλημα του 1986 που κ?ρδισε απ? τη ΑΣ Ρ?μα και τη Ν?πολι. Στο πρωτ?θλημα θα κυριαρχ?σουν οι δ?ο ομ?δε? του Μιλ?νο και η Ν?πολι του Ντι?γκο Μαραντ?να . Το 1990 θα μετακομ?σει στο Στ?διο ≪Ντ?λε ?λπι≫, καθ?? το ≪Κομουν?λε≫ θα μει?σει τι? θ?σει? του. Το Στ?διο Ντ?λε ?λπι κατασκευ?στηκε για του? αγ?νε? του Παγκοσμ?ου Κυπ?λλου 1990 . Την ?δια χρονι? θα κατακτ?σει το κ?πελλο UEFA, κ?τι που θα επαναλ?βει και το 1993.

Η περ?οδο? Λ?πι [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Το 1994 προπονητ?? τη? αναλαμβ?νει ο Μαρσ?λο Λ?πι , που ε?χε φ?γει πρ?σφατα απ? τη Ν?πολι. Η πρ?τη του χρονι? με την Γιουβ?ντου? ?ταν επιτυχημ?νη, καθ?? κατ?κτησε το πρωτ?θλημα Ιταλ?α? (1994-95). Στην ομ?δα μαζ? του ?ρθε και ο Τσ?ρο Φερ?ρα , πρ?ην αρχηγ?? τη? Ν?πολι, εν? ακ?μα υπ?ρχαν οι Ρομπ?ρτο Μπ?τζιο , Τζιανλο?κα Βι?λι , αλλ? και ο τ?τε νεαρ?? Αλεσσ?ντρο Ντελ Πι?ρο .

Το 1996 κατ?κτησε το ΟΥΕΦΑ Τσ?μπιον? Λιγκ , στον τελικ? τη? Ρ?μη? εναντ?ον του ?γιαξ. Το παιχν?δι τελε?ωσε ισ?παλο 1-1 στην κανονικ? δι?ρκεια ( Φαμπρ?τσιο Ραβαν?λλι και Γι?ρι Λιτμ?νεν τα δ?ο γκολ ), εν? στα π?ναλτι η Γιουβ?ντου? ν?κησε με 4-2. [15]

Ο Αλεσσ?ντρο Ντελ Πι?ρο

Τα επ?μενα χρ?νια στην ομ?δα ?λθαν μεταξ? ?λλων οι Κρ?στιαν Βι?ρι , Ζινεντ?ν Ζιντ?ν , Φ?λιππο Ιντζ?γκι και ?ντγκαρ Ντ?βιντ? . Απ? τον ΟΥΕΦΑ Τσ?μπιον? Λιγκ του 1996, κατ?κτησε ?λλα δ?ο πρωταθλ?ματα και ?να Σο?περ Καπ Ευρ?πη? . Επ?ση? ?φτασε ?λλε? δ?ο φορ?? στον τελικ? του Τσ?μπιον? Λιγκ, το 1997 και το 1998, αλλ? ?χασε απ? τη Ντ?ρτμουντ και τη Ρε?λ Μαδρ?τη? αντ?στοιχα. [16]

Τα τ?λη του ’90, η αντιπαλ?τητα με τι? ?λλε? ομ?δε? μεγ?λωσε, κυρ?ω? με την ?ντερ και τη Ρ?μα. Ο προπονητ?? τη? Ρ?μα, Ζντ?νεκ Ζ?μαν (Zden?k Zeman), κατηγ?ρησε το ιατρικ? επιτελε?ο τη? Γιουβ?ντου? πω? χορηγο?σε απαγορευμ?νε? ουσ?ε? στου? πα?κτε? τη? ομ?δα?. Μετ? απ? ?ρευνε? και δ?ο δ?κε?, η Γιουβ?ντου? αθω?θηκε απ? το αθλητικ? δικαστ?ριο στη Λοζ?νη (CAS - Court of Arbitration for Sport). Η Παγκ?σμια Υπηρεσ?α Αντι-ντ?πιγκ δεν επιβεβα?ωσε πω? κ?ποιο απ? τα σκευ?σματα που παρουσι?στηκαν ?ταν απαγορευμ?νο, εν? δεν υπ?ρχε και κ?ποιο? αθλητ?? που να ε?χε βρεθε? θετικ?? σε ?λεγχο. [17]

Ο Λ?πι ?φυγε για την ?ντερ για μ?α σεζ?ν, αλλ? επ?στρεψε την επ?μενη στη Γιουβ?ντου?. Αν?μεσα στου? ν?ου? πα?κτε? που ?λθαν τ?τε στην ομ?δα ?ταν ο Τζιανλου?τζι Μπουφ?ν , ο Νταβ?ντ Τρεζεγκ? , ο Μαρσ?λο Σ?λα? , ο Π?βελ Ν?ντβεντ και ο Λιλι?ν Τουρ?μ . Οδ?γησε την ομ?δα σε ?λλα δ?ο πρωταθλ?ματα το 2002 και το 2003, την χρονι? που ?φτασε και στον τελικ? του Champions League για ?λλη μια χρονι?, εν?ντια στη Μ?λαν. Ο αγ?να? τελε?ωσε 0-0, εν? στα π?ναλτι τρει? απ? του? π?ντε πα?κτε? τη? αστ?χησαν και ο τ?τλο? κατ?ληξε στην ομ?δα του Μιλ?νο. Ο Λ?πι αποχ?ρισε απ? την ομ?δα την επ?μενη χρονι? για να αναλ?βει τεχνικ?? την Εθνικ? Ιταλ?α?, με τη οπο?α κατ?κτησε το Παγκ?σμιο Κ?πελλο τη? Γερμαν?α? το 2006 .

Σκ?νδαλο Καλτσι?πολι [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Απ? το 2004 προπονητ?? τη? αν?λαβε ο Φ?μπιο Καπ?λλο. Με τον Καπ?λο κατ?φερε να τερματ?σει δ?ο φορ?? στην πρ?τη θ?ση του πρωταθλ?ματο?. Τον Μ?ιο του 2006 η ιταλικ? αστυνομ?α διενεργο?σε ?ρευνε? στη Ν?πολη, σχετικ? με τι? δραστηρι?τητε? του ιταλικο? γραφε?ου μ?νατζερ ποδοσφα?ρου GEA World. Οι εφημερ?δε? δημοσ?ευσαν τηλεφωνικ?? συνομιλ?ε? σ?μφωνα με τι? οπο?ε? ο γενικ?? διευθυντ?? τη? Γιουβ?ντου? Λουτσι?νο Μ?τζι (Luciano Moggi) ε?χε επικοινων?α με δι?φορου? ανθρ?που? του Ιταλικο? ποδοσφα?ρου με σκοπ? τον επηρεασμ? των αποτελεσμ?των σε κ?ποιου? αγ?νε?. Εκτ?? απ? την Γιουβ?ντου?, στο σκ?νδαλο (που ονομ?στηκε Καλτσι?πολι ) εμπλ?κονταν και η Μ?λαν, η Φιορεντ?να , η Λ?τσιο και η Ρετζ?να .

Ο Μ?τζι και ?λλα δ?ο μ?λη του διοικητικο? συμβουλ?ου υπ?βαλαν τι? παραιτ?σει? του? στι? 13 Μα?ου, εν? ξεκ?νησε δ?κη για το θ?μα. Πριν την ?κδοση τη? ποιν?? ο Καπ?λλο αποχ?ρησε απ? την ομ?δα και υπ?γραψε στην Ρε?λ Μαδρ?τη? .

Η πρωτ?δικη ποιν? εξεδ?θη στι? 4 Ιουλ?ου 2006. Η Γιουβ?ντου? υποβιβαζ?ταν στην τρ?τη κατηγορ?α, εν? η Φιορεντ?να και η Λ?τσιο στη δε?τερη. Επ?ση? απ? την ομ?δα ?πρεπε να αφαιρεθο?ν 30 π?ντοι απ? το επ?μενο πρωτ?θλημα εν? αφαιρο?νταν (λιγ?τεροι) βαθμο? και απ? τι? ?λλε? 4 ομ?δε?. Τη? αφαιρ?θηκαν επ?ση? δ?ο πρωταθλ?ματα. Του 2005 το οπο?ο παρ?μεινε χωρ?? κ?τοχο, καθ?? και του 2006 το οπο?ο δ?θηκε στην ?ντερ. Αποκλε?στηκε απ? το Τσ?μπιον? Λιγκ τη? επ?μενη? περι?δου, υποχρε?θηκε να δ?σει τρει? αγ?νε? κεκλεισμ?νων των θυρ?ν, εν? τι? επιβλ?θηκε και πρ?στιμο 31.000.000 ευρ?. Δι?φορε? παρ?μοιε? ποιν?? δ?θηκαν και για τι? ?λλε? ομ?δε?. [18]

Οι ομ?δε? κατ?θεσαν ?φεση. Μετ? την εκδ?καση τη? ?φεση? η Γιουβ?ντου? ?ταν η μ?νη ομ?δα που υποχρε?θηκε να π?σει κατηγορ?α, αλλ? στη Σ?ριε Β και ?χι στην τρ?τη κατηγορ?α. [18]

Τελικ? η ποιν? βαθμ?ν για την επ?μενη σεζ?ν μει?θηκε αρχικ? στου? 17 και μετ? απ? προσφυγ? στην Ιταλικ? Ολυμπιακ? Επιτροπ? (CONI) στου? 9, εν? δεν ?σχυσαν οι χρηματικ?? ποιν??. [18] Απ? την ομ?δα ?φυγαν οι Φ?μπιο Καναβ?ρο , Λιλι?ν Τουρ?μ , Πατρ?κ Βιε?ρ? , Τζανλο?κα Τζαμπρ?τα και ο Ζλ?ταν Ιμπρα?μοβιτ? που πουλ?θηκε στην ?ντερ, ?ναντι 34,3 εκατομμ?ρια ευρ?. Αντ?θετα, στην ομ?δα αποφ?σισαν να παραμε?νουν ο Τζανλου?τζι Μπουφ?ν , ο αρχηγ?? Αλεσσ?ντρο Ντελ Πι?ρο , ο Π?βελ Ν?ντβεντ , ο Μ?ουρο Καμοραν?ζι και ο Νταβ?ντ Τρεζεγκ? .

Σ?μφωνα με ?λλα στοιχε?α, ερευν?θηκε και ?να? αγ?να? τη? Γιουβ?ντου? με την Μ?λαν που ε?χε λ?ξει 0-0, χωρ?? ?μω? να υπ?ρχει κ?ποια επιπλ?ον τιμωρ?α για την ομ?δα τη? Γιουβ?ντου?. Απ? την ?λλη, τον Δεκ?μβριο του 2009, δικαστ?ριο τη? Ν?πολι επ?βαλε ποιν? φυλ?κιση? τρι?ν ετ?ν στον πρ?ην αθλητικ? διευθυντ? τη? Γιουβ?ντου?, την περ?οδο του σκανδ?λου, Αντ?νιο Τζιρ?ουντο. [19]

Αργ?τερα, σ?μφωνα με τον Ιταλικ? τ?πο, θεωρ?θηκε πω? η ?ντερ ?σω? να ε?χε κ?ποια εμπλοκ? στο σκ?νδαλο, [20] εν? τον Απρ?λιο του 2009, κατ? την δ?κη του σκανδ?λου, η υπερ?σπιση του Μ?τζι παρουσ?ασε κασ?τε? στι? οπο?ε? ο πρ?εδρο? τη? Ιντερ, Μ?σιμο Μορ?τι, μιλ?ει με τον υπε?θυνο των διαιτητ?ν, εκε?νη? τη? εποχ??, Π?ολο Μπ?ργκαμο. [21]

Επιστροφ? στη Σ?ριε Α [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Το 2007 η Γιουβ?ντου? ?παιξε για πρ?τη φορ? στην ιστορ?α τη? σε κατηγορ?α εκτ?? τη? Σ?ριε Α. Το πρ?το τη? παιχν?δι στη Σ?ριε Β ?ληξε 1-1 με αντ?παλο τη Ρ?μινι. Προπονητ?? αν?λαβε ο πρ?ην τη? πα?κτη? Ντιντι? Ντεσ?ν (Didier Deschamps).

Τελικ? το τ?λο? τη? χρονι?? του? βρ?κε στη πρ?τη θ?ση. Με την επιστροφ? του? στην Σ?ριε Α ν?ο? προπονητ?? αν?λαβε ο Κλαο?ντιο Ρανι?ρι .

Χρ?ματα, σ?μβολα και προσων?μια [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Η πρ?τη αμφ?εση τη? Γιουβ?ντου?

Τα αρχικ? χρ?ματα τη? ομ?δα? ?ταν το ροζ και το μα?ρο. Οι φαν?λε? τη? ?ταν ροζ, εν? το σορτ? και οι κ?λτσε? ?ταν μα?ρε?. Το 1903 αποφ?σισαν να αλλ?ξουν τι? φαν?λε? του?. Στην ομ?δα τη? Γιουβ?ντου? αγωνιζ?ταν ο Τζον Σ?βατζ, ο οπο?ο? ζ?τησε βο?θεια απ? ?ναν φ?λο του στην Αγγλ?α που ζο?σε στο Ν?τιγχαμ . Αυτ?? του? ?στειλε τι? εμφαν?σει? τη? στα χρ?ματα τη? ομ?δα? που υποστ?ριζε, τη? Νοτ? Κ?ουντι , σε χρ?ματα μα?ρο και ?σπρο. [22] Η Γιουβ?ντου? αποφ?σισε να χρησιμοποιε? απ? εκε? και π?ρα αυτ? τα χρ?ματα, καθ?? επ?δειχναν κ?ρο? και δ?ναμη.

Το σ?μα τη? ?χει υποστε? απ? το 1920 μικρ?? τροποποι?σει?, [23] η τελευτα?α απ? τι? οπο?ε? ?γινε το 2004. [24] Το σ?μα τη?, απ? το 2004 και μ?τ?, ε?ναι ?να? οβ?λ κ?κλο? που περι?χει 3 μα?ρε? λωρ?δε? και 4 λευκ??. Στο κ?τω μ?ρο? αναπαριστ?ται ο ?ρθιο? τα?ρο?, που ε?ναι το ?μβλημα τη? π?λη? του Τορ?νο. Στο π?νω μ?ρο? του σ?ματο? υπ?ρχει το ?νομα τη? Γιουβ?ντου?. Π?νω απ? τον τα?ρο υπ?ρχει επ?ση? ?να στ?μμα, που ε?ναι μ?α αναφορ? στη ≪Augusta Tourinorum≫, την Ρωμα?κ? ονομασ?α τη? π?λη? του Τορ?νο που ?ταν πρωτε?ουσα τη? επαρχ?α? Πιεντμ?ντ. Τα πιο παλι? χρ?νια το ?μβλημ? τη? ε?χε φ?ντο σε σκο?ρο μπλε χρ?μα (μπλε Σαβο?α?), [23] που δ?λωνε την παρ?δοση του Τορ?νο, εν? τα χρ?ματα μα?ρο και ?σπρο τοποθετ?θηκαν το 1980. [24] Επ?ση? υπ?ρχαν τα δ?ο αστ?ρια στη κορυφ? του εμβλ?ματο?, που τ?ρα δεν υπ?ρχουν, που αποκτ?θηκαν με τη συμπλ?ρωση 10 και 20 πρωταθλημ?των, εν? ο τα?ρο? ?ταν μ?υρο? μ?σα σε μια ασπ?δα σε χρ?μα χρυσ?, εν? χρυσ? ?ταν και το στ?μμα (σ?μερα ε?ναι σε χρ?μα μα?ρο). Την περ?οδο απ? το 1980 ?ω? το 1990 σαν ?μβλημα χρησιμοποι?θηκε μ?α ζ?βρα . [25]

Το προσων?μιο ≪la Vecchia Signora≫ (η γηραι? κυρ?α) ε?ναι ?να λογοπα?γνιο σε σχ?ση με το ?νομα τη? ομ?δα? που σημα?νει νε?τητα. Αποτελε? επ?ση? μ?α αναφορ? στην ηλικ?α τη? ομ?δα? και οι ρ?ζε? του φτ?νουν την δεκαετ?α του ?30. Το Κυρ?α ε?ναι ο τρ?πο? με τον οπο?ο αναφ?ρονταν σε αυτο? οι οπαδο? τη? πριν το 1930. Το προσων?μιο ≪la fidanzata d’ Italia≫ (η φιλεν?δα τη? Ιταλ?α?) δ?θηκε καθ?? ?ταν ιδια?τερα αγαπητ? στου? οικονομικο?? μεταν?στε? κυρ?ω? απ? τη Ν?πολη και το Παλ?ρμο , που ?ρχονταν στη π?λη για να δουλ?ψουν στα εργοστ?σια τη? ΦΙΑΤ. Τα ον?ματα ≪I bianconeri≫ (ασπρ?μαυροι) και ≪le zebre≫ (οι ζ?βρε?) ε?ναι αναφορ? στα χρ?ματα τη? ομ?δα?.

Οπαδο? και αντ?παλοι [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Οπαδο? τη? Γιουβ?ντου? (2006)

Η Γιουβ?ντου? ε?ναι η ομ?δα με του? περισσ?τερου? οπαδο?? στην Ιταλ?α. Οι οπαδο? τη? ξεπερνο?ν τα 12 εκατομμ?ρια στην Ιταλ?α, [26] σ?μφωνα με την εφημερ?δα La Repubblica. [27] Πιστε?εται πω? οι οπαδο? τη? φτ?νουν τα 170 εκατομμ?ρια σε ?λο τον κ?σμο, εν? στην Ευρ?πη υπολογ?ζονται σε 43 εκατομμ?ρια, κυρ?ω? στι? χ?ρε? τη? Μεσογε?ου, οπο? υπ?ρχουν αρκετο? Ιταλο? τη? διασπορ??. [28] Λ?σχε? φ?λων τη? υπ?ρχουν σε δι?φορα μ?ρη του κ?σμου. Στην Ιταλ?α μ?λιστα πιστε?εται πω? η επιρρο? τη? ε?ναι πιο μεγ?λη σε περιοχ?? τη? Ν?τια? Ιταλ?α? και τη? Σικελ?α? , ακ?μα πιο μεγ?λη και απ? το ?διο το Τορ?νο. [29]

Ο ιστορικ?? αντ?παλο? τη? Γιουβ?ντου? ε?ναι η Τορ?νο. Η διαμ?χη του? ξεκιν? με την ?δρυση τη? δε?τερη? και το ντ?ρμπι μεταξ? του? ονομ?ζεται ≪Derby della Mole≫. Σ?μφωνα με το δι?σημο μυθιστοριογρ?φο και σκηνοθ?τη Μ?ριο Σολντ?τι (Mario Soldati), η αντιπαλ?τητα στην π?λη ?λαβε εξαρχ?? ταξικ? χαρακτηριστικ? με του? Μπιανκον?ρι να εκπροσωπο?ν κατ? κ?ριο λ?γο του? συντηρητικο?? αστο?? , εν? η Τορ?νο συγκ?ντρωνε τη συμπ?θεια του προλεταρι?του . Στι? δεκαετ?ε? του '60 και του '70, η κ?ντρα επαναπροσδιορ?στηκε. Η Γιουβ?ντου?, ο?σα η ομ?δα τη? Fiat, τη? εταιρε?α? στην οπο?α ?να μεγ?λο τμ?μα μεταναστ?ν απ? τη ν?τια Ιταλ?α εργαζ?ταν, δημιο?ργησε μια ν?α δεξαμεν? οπαδ?ν. Απ? την ?λλη πλευρ? η Γκραν?τα ταυτ?στηκε με το αυθεντικ? πνε?μα του Τορ?νο και τι? Πιεμοντ?ζικε? παραδ?σει?, διατηρ?ντα? τη λα?κ? τη? υποστ?ριξη. [30] [31]

Με την ?ντερ οι αγ?νε? τη? Γιουβ?ντου? φ?ρουν το προσων?μιο ≪Derby d'Italia≫ (Ντ?ρμπι τη? Ιταλ?α?), καθ?? οι δ?ο σ?λλογοι μ?χρι το ≪σκ?νδαλο Καλτσι?πολι≫, ?ταν οι μ?νοι που δεν ε?χαν υποβιβαστε? ποτ? απ? τη πρ?τη κατηγορ?α. Η διαμ?χη του? κλιμακ?θηκε κατ? τη δι?ρκεια τη? δεκαετ?α? του 1930. Για πολλο?? ?μω? το πραγματικ? ντ?ρμπι τη? Ιταλ?α? (≪il vero Derby d'Italia≫) ε?ναι το Γιουβ?ντου?-Μ?λαν, δεδομ?νου ?τι αφορ? τι? ιταλικ?? ομ?δε? με του? περισσ?τερου? εγχ?ριου? και διεθνε?? τ?τλου? αντιστο?χω?. ?λλοι αντ?παλοι των Μπιανκον?ρι ε?ναι η Φιορεντ?να και η Ρ?μα.

Πα?κτε? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Τρ?χουσα σ?νθεση [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Τελευτα?α ενημ?ρωση: 5 Ιουν?ου 2023 [32]

Σημε?ωση: Οι σημα?ε? αφορο?ν την εθνικ? ομ?δα, σ?μφωνα με του? καν?νε? επιλεξιμ?τητα? τη? FIFA . Οι πα?κτε? μπορε? να κατ?χουν περισσ?τερε? ιθαγ?νειε? εκτ?? FIFA.

No. ?θνο? Θ?ση Πα?κτη?
1 Τ Β?ιτσεχ Σ?σνι
2 Α Ματ?α Ντε Σ?λιο
3 Α Γκλ?ισον Μπρ?μερ
5 Μ Μανου?λ Λοκατ?λλι
6 Α Νταν?λο Λου?? ντα Σ?λβα
7 Ε Φεντερ?κο Κι?ζα
9 Ε Ντο?σαν Βλ?χοβιτ?
10 Μ Πολ Πογκμπ?
11 Μ Χου?ν Κουαδρ?δο (2ο? αρχηγ??)


12 Α ?λεξ Σ?ντρο
14 Ε Αρκ?ντιου? Μ?λικ
15 Α Φεντερ?κο Γκ?τι
No. ?θνο? Θ?ση Πα?κτη?
17 Μ Φ?λιπ Κ?στιτ?
18 Ε Μ?ιζε Κιν
19 Α Λεον?ρντο Μπονο?τσι Αρχηγός


20 Μ Φ?μπιο Μιρ?τι
22 Ε ?νχελ ντι Μαρ?α
23 Τ Κ?ρλο Πινσ?λιο
24 Α Ντανι?λε Ρουγκ?νι
25 Μ Αντρι?ν Ραμπι?
30 Ε Ματ?α? Σουλ?
32 Μ Λε?νδρο Παρ?δε?


Πρ?εδροι [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Η ομ?δα ε?χε αρκετο?? προ?δρου? στην ιστορ?α τη?. Κ?ποιοι απ? αυτο?? ?ταν και ιδιοκτ?τε? τη? ομ?δα?, εν? μερικο? ε?χαν αποκτ?σει τιμητικ? τον τ?τλο αυτ?.

 
?νομα Περ?οδο?
Ευγ?νιο Κανφ?ρι 1897?1898
Ενρ?κο Κανφ?ρι 1898?1901
Κ?ρλο Φαβ?ρε 1901?1902
Τζι?κομο Παρβοπ?σου 1903?1904
?λφρεντ Ντικ 1905?1906
Κ?ρλο Βιτ?ριο Βαρ?τι 1907?1910
Ατ?λιο Ουμπερτ?λι 1911?1912
Τζουζ?πε Ε? 1913?1915
Τζιοατσ?νο Αρμ?νο
Φερν?ντο Ν?σα
Σ?ντρο Ζαμπ?λι
1915?1918 *
Κορ?ντο Κοραντ?νι 1919?1920
Τζ?νο Ολιβ?τι 1920?1923
Εντο?ρντο Ανι?λλι 1923?1935
 
?νομα Περ?οδο?
Τζιοβ?νι Μαζ?νι? 1935?1936
Εμ?λιο ντε λα Φ?ρεστ ντε Ντιβ?ν 1936?1941
Πι?ρο Ντο?σιο 1941?1947
Τζι?ννι Ανι?λλι ( επ?τιμο? πρ?εδρο? ) 1947?1954
Ενρ?κο Κρ?βερι
Ν?νο Κραβ?τοo
Μαρτσ?λο Ιουστινι?νη
1954?1955 **
Ουμπ?ρτο Ανι?λλι 1955?1962
Βιτ?ρε Κατ?λα 1962?1971
Τζιαμπι?ρο Μπονιπ?ρτι ( επ?τιμο? πρ?εδρο? ) 1971?1990
Vittorio Caissotti di Chiusano 1990?2003
Φρ?νκο Γκρ?ντε Στ?βεν? ( επ?τιμο? πρ?εδρο? ) 2003?2006
Τζοβ?νι Κομπ?λι Τζ?λι 2006?2009
Ζαν Κλοντ Μπλανκ 2009?2010
Αντρ?α Ανι?λλι 2010?

Σημει?σει?:
* Επιτροπ? κατ? τη δι?ρκεια του πολ?μου
** Προσωριν? επιτροπ?.

Τ?τλοι [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Ιταλ?α
  • (36) Πρωταθλ?ματα Ιταλ?α? : 1905, 1926, 1931, 1932, 1933, 1934, 1935, 1950, 1952, 1958, 1960, 1961, 1967, 1972, 1973, 1975, 1977, 1978, 1981, 1982, 1984, 1986, 1995, 1997, 1998, 2002, 2003, (2005, 2006)* 2012, 2013, 2014, 2015, 2016, 2017, 2018, 2019, 2020
  • (15) Κ?πελλα Ιταλ?α? : 1938, 1942, 1959, 1960, 1965, 1979, 1983, 1990, 1995, 2015, 2016, 2017, 2018, 2021, 2024
  • (9) Σο?περ Καπ Ιταλ?α? : 1995, 1997, 2002, 2003, 2012, 2013, 2015, 2018, 2020
Ευρ?πη
Κ?σμο?

*Τα πρωταθλ?ματα του 2005 και 2006 ?χουν αφαιρεθε?

Διακριθ?ντε? ποδοσφαιριστ?? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Ρεκ?ρ [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Παραπομπ?? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

  1. La storia di una leggenda . ( Ιταλικ? ) Αρχειοθετ?θηκε απ? το πρωτ?τυπο στι? 10  Ιουν?ου 2014.
  2. www .juventus .com /media /native /investor-relations-docs /Relazione%20finanziaria%20annuale%20al%2030%20giugno%202019 _web .pdf .
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 ≪?ταν γενν?θηκε ο θρ?λο?…≫ . juve.gr . Αρχειοθετ?θηκε απ? το πρωτ?τυπο στι? 8 Νοεμβρ?ου 2009.  
  4. La Vecchia Signora...In Bianconero". SpazioInWind.it.
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 Modena, Panini Edizioni (2005). Almanacco Illustrato del Calcio - La Storia 1898-2004.
  6. From the beginnings to the first Scudetto Επ?σημο? ιστ?τοπο? Γιουβ?ντου? (Ιστορ?α 1898-1905) ( Αγγλικ? )
  7. Juventus VS Torino - Injuries clouding Turin derby Αρχειοθετ?θηκε 2011-12-14 στο Wayback Machine . fifa.com
  8. Mitropa Cup 1935 rsssf.com
  9. "History of Juventus". Bianconeri.
  10. 10,0 10,1 10,2 European Footballer of the Year ("Ballon d'Or") , rsssf.com
  11. ≪Franco Causio Profile≫ . Football Chat. Αρχειοθετ?θηκε απ? το πρωτ?τυπο στι? 23 Ιουλ?ου 2011.  
  12. ≪Os 25 Maiores Esquadroes do Imortais!≫ . Αρχειοθετ?θηκε απ? το πρωτ?τυπο στι? 17 Απριλ?ου 2022 . Ανακτ?θηκε στι? 17 Απριλ?ου 2022 .  
  13. ≪Χ?ιζελ: 22 χρ?νια μετ?...≫ . contra.gr . Αρχειοθετ?θηκε απ? το πρωτ?τυπο στι? 16 Οκτωβρ?ου 2010.  
  14. Απ?σπασμα απ? την ομιλ?α του Lars-Christer Olsson , εκτελεστικο? διευθυντ? τη? UEFA το 2004 uefa.com
  15. "Juventus Wins European Cup Final on Penalties". Herald Tribune.
  16. Juventus European Cup History
  17. "Juventus keep titles from 'dopnig' era" [ νεκρ?? σ?νδεσμο? ] espn.
  18. 18,0 18,1 18,2 Calciopoli: Μει?θηκαν οι ποιν?? σε Γιουβ?ντου?, Λ?τσιο, Φιορεντ?να [ νεκρ?? σ?νδεσμο? ] , contra.gr
  19. Στη φυλακ? ο Τζιρ?ουντο και διαιτητ?? για το Calciopoli [ νεκρ?? σ?νδεσμο? ] , in.gr
  20. Βι?ρι: ≪?ργο Μορ?τι το ‘Calciopoli’ για χ?ρη τη? ?ντερ≫ , sport-fm.gr
  21. Ν?α δεδομ?να στο ≪Καλτσι?πολι≫ Αρχειοθετ?θηκε 2010-04-07 στο Wayback Machine ., sentragoal.gr
  22. "History of Notts County's kit" HistoricalKits.co.uk
  23. 23,0 23,1 Weltfußballarchiv
  24. 24,0 24,1 Nuovo logo Juventus 2004
  25. D'Innocenzo , p. 17
  26. ≪Juventus Football Club S.p.A.≫ . juventus.com . Αρχειοθετ?θηκε απ? το πρωτ?τυπο στι? 18 Αυγο?στου 2009.  
  27. Tifosi, Juventus la piu amata Inter la piu antipatica La Repubblica ( Ιταλικ? )
  28. Napoli: Back where they belong Αρχειοθετ?θηκε 2015-01-01 στο Wayback Machine . fifa.com
  29. Οπαδο? αν? περιοχ? ( Ιταλικ? )
  30. ≪Αφι?ρωμα στα εκατ? χρ?νια του Derby della Mole≫ . LaStampa.it (στα Ιταλικ?). Αρχειοθετ?θηκε απ? το πρωτ?τυπο στι? 29 Οκτωβρ?ου 2013.  
  31. Η αντιπαλ?τητα Γιουβ?ντου?-Τορ?νο Αρχειοθετ?θηκε 2013-06-03 στο Wayback Machine . fifa.com ( Αγγλικ? )
  32. ≪First Team - Juventus.com≫ . Juventus.com . http://www.juventus.com/en/teams/first-team/all/index.php . Ανακτ?θηκε στι? 2018-08-18 .  

Εξωτερικο? σ?νδεσμοι [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]