Almanya

Wikipediya, ensiklopediya xosere ra
Almanya
Desmal u Arma
Melumat
Ware Dewleta hegemonyal
Embıryani Danimarka , Polonya , ?swicre , Fransa , Luksemburg , Belcıka , Hollanda , Awıstırya u Cekya
?dare Federal level of GermanyBundesrat
Erd 357 587,77 km 2
Nıfus 84 358 845
Hıkumet Cumhuriyet
Serdar Frank-Walter Steinmeier
Kode telefoni +49
Leteye saete UTC+01.00
Kode interneti .de
Zıwano resmi Almanki
Mer? National anthem of Germany
Cayo tewr berz Zugspitze
Cayo tewr nızm Neuendorf-Sachsenbande
Pere Ewro
Raver?iyayı?e heqa merdıman 0,94
Xerita

Almanya (be Almanki : Bundesrepublik Deutschland ) yew dewlete ke merkeze Ewropa dera. Zımey Almanya de Danimarka , veroc de Awıstırya u ?swicre , rocawan de Fransa , Luksemburg , Belcıka , Holanda , rocvetı? de Polonya u Cekıstan este. Paytexte Almanya Berlino .

Tarix [ bıvurne | cımeyi bıvurne ]

Dewleta Almanya eyaletan ra yena pera (mıte?ekkıla); 16 eyaleti este. Almanya Federale ezaya NATOy , Yewiya Ewropa , Mılete Yewbiyayey , G8 u G4iya.

Yewiya Almanya serra 1871ıne de vıraziya. Vere coy, dıwele xoye padi?ayiye (qraliye) zaf biy. Feqet Herbe Dınyaye I. u II. de dewleta Almanya kerd vindi. Herbe Dınyaye II. de dewleta Almanya biye letey, Almanyaya Rocvetı?i u Almanyaya Rocawani niyay ro. Serra 1989ıne de dıwele Almanya biy yew, amey peser.

?klım [ bıvurne | cımeyi bıvurne ]

?klıme Almanya zaf honıko. Hete zımey (vakure) Almanya serdıno. Semede Gulf Streami (awa honıke) ra hewaye Almanya zaf serdın niyo.

Suki [ bıvurne | cımeyi bıvurne ]

Suke gırdi:

Suka Frankfurt am Maini zaf raver ?iya. Frankfurt de bane xeyle berzi este; Frankfurt bacare dewizio, paytexte borsayo, merkeze iqtısade Almanya u Ewropayo.

Nıfus [ bıvurne | cımeyi bıvurne ]

Nıfuse Almanya 83 milyono. 7 milyon merdume ?eribi este. ?are Zazayan u Tırkan , Kurdan ra u e binan ra zi Almanya de cıwiyene. ?talyani, Sırbi, Xırwati, Bo?naqi, Urusi, Yunani zi este. Romani (A?ıqi), Sorb u Danimarkıci zi rew ra este, ne ?enıkiye (eqalliyet) mariyene. Sorb u Danimarkıci wayire heqa zıwan u kulture. Sorbi zafer rocvetı?e Almanya de cıwiyene.

Dine Almanya Xıristiyaniya (itıqade mılete Almani Protestan u Katoliko ), feqet dino resmi niyo. Taye Mısılmani , Musewiy u ateisti ki este. Zıwano resmi Almankiyo .

Xeritay Almanya

Co?rafya [ bıvurne | cımeyi bıvurne ]

Sindore Almanya 357,021 km2 ca tepı?eno. 349,223 km2 xo kere ra, 7,798 km2 xo cımey awan ra arebiyayo. Almanya gorey senciya erdi Ewropa de 7ıne, Dınya dı 63ıne reze dera. Almanya de cayo tewr berz koye Zugspitzeyo . Berzeya ne koy 2960 metreya. Cayane berzan ra cayane nımıza resayı? sere Rhine , Elbe u Tuna sera beno.

?dare [ bıvurne | cımeyi bıvurne ]

Almanya de 16 eyaleti (Bundesland), 39 Warey (Regierungbezirk), 429 qezay (Kreis), 11130 reyi belediyey (Gemeinden) este.

Eyaleti [ bıvurne | cımeyi bıvurne ]

Ekonomiye [ bıvurne | cımeyi bıvurne ]

Ekonomiya Almanya zaf qewetına. Ewropa de reza yewıne dera. Feqet rocawane Almanya zaf peyser mendo. Teknolociya Almanya zaf be qaliteya. Almanya zaf wasıtan (otomobilan) vecena. Volkswagen , Opel , BMW , DaimlerChrysler (Mercedes) Almanya de vıraziyene. ?dxalate (eksport) Almanya zafo. Almanya hete idxalat ra dınya de reza yewıne dera. Dınya de 500 ?ırketane tewr gırdan miyan de 37 ?ırkete Almanya este. Ne tewr gırdi ki Daimler , Volkswagen , Allianz SE , Siemens , Deutsche Bank , E.ON , Deutsche Post , Deutsche Telekom , Metro u BASF e. [1]

Gıreye teberi [ bıvurne | cımeyi bıvurne ]

Cımey [ bıvurne | cımeyi bıvurne ]

  1. Global 500 Almanya , resayı? = 26-11-2007