Афина
(
авал.грек.
?θ?ναι,
грек
Αθ?να) ? Греци т?п хули, Грецин
Аттика облаc?н
т?п?.
Афин т?п айл?мра ?
Аттик?ра
? ларать. Хула п?т?м айл?ма хуплан?, малалла сар?лма c?р юлман. C?рсем кунта чулл?, начар тух?cл?.
Хулара тулаш?семпе п?рле 3,7 млн cын пур?нать (500 000 ях?н в?х?тл? пур?накан иммигрантсем). Ку в?л п?т?м Греци хал?х?н виcc?м?ш пай? пулать.
Икк?м?ш т?нче в?рcи
хыcc?н пуcласа
1980
cулчен Афин пит? х?в?рт ?сн?, паянкун вара хула ытла нумай cынл? пулса кайн?. (
Европ?ри
чи йыв?р тусанл?-х?р?мл? хула шутланать).
Хула астуман в?х?тсенчех пуcланса кайн?. Пир?н эр?ччен п?ррем?ш пинcулл?хри грексен цивилизаций?н Авал Грецире Афин чи с?мл? хула пулн?. Ылт?н ем?рте (
пир?н эр?ччен V
?
IV ?м?рсенче
). Cак ?м?рте Грецири Афин хули ?
Ан?c цивилизацин
культур?н тата интеллектуал?н чапл? т?п?, ун?н с?пки шутланн?.
Грек-перси в?рcи в?х?т?нче
пир?н эр?ччен 490
cулта хуларан 40 cухр?мра палл? Марафон cап?с?в? пулса иртн?, cав?нта афинсем тата платейсем Мильтиад cарпуc? ертсе пынипе перси cар?сене c?м?рсе т?кн?. Теп?р 10 cултан
Ксеркс I
Афина туртса илсе Акропольти тасал?х выр?нне cунтарса ян?, cапах пулин те
пир?н эр?ччен 480
cулхи
ав?н, 20
Саламин пат?нчи cап?cура перссен флотне Фемистокл cапса аркатн?, патши вара тарса c?л?нн?.
Пир?н эр?ччен 431
cулта. Афин Спарт?па в?рc? пуcлан?. Хулара амак (чума) тухн? пирки, афинсем cап?cура c?нтереймен, вара карман?н х?тл?х х?мисене c?рпе танлаштарн? (т?п юлашкисене паян кун та Пирей cыран?нче тупаcc?). Малашне Афин аталанса х?х?мленн?, cут?c т?п? пулса кайн?.
Пир?н эр?ччен 86
cулта Сулла cар?сем, темиcе уй?х в?рcн? хыcc?н Афин хулине х?йсен аллине илн?. Хулана виc? кунл?х салтаксене cаратма ир?к пан?. Сулла хулана п?т?мпех п?тересш?н пулн?, ун патне афин cынннисем пырса, Афин ?л?к-авал чапл?л?хне упраса х?варма ыйтн?, вара в?л: ≪Ч?ррисене пурн?c парнелеп вилнисен яч?пе≫ тесе кил?шн?.
Пир?н эр?ччен 490
cулта Византи империнче Христос т?нне к?н? май Афинра Философи шкул?сене хупн?. Малтан культура т?п? пулн? хула, cапла х?й?н с?мне-чапне cухатн?, ахаль провинци хули пулса т?н?.
XI
?XII ?м?рсенче
хула c?н?рен ч?релме тыт?нать, cак в?х?та Афин?ри Византи ?нер?н ылт?н ?м?р? тен?. Ик? ?м?р хушшинче кунта нумай византи храм?сене х?партн?. Cав в?х?трах Афин,
Коринф
тата
Фивы
пекех сут?-ил?пе пуянланн? та к?cех суп?ньпе с?р? т?вакан кирл? т?п? пулса т?н?.
XIII
-
XV ?м?р
сенче Афинш?н
Византи
,
Франци
тата
Итали
рыцар?сем к?решн?.
1458
cулта хула Оттоман импери енне таянн?, ун чухне Мехмед II Завоеватель султан. В?л хулана к?рсен, авалхи илемл?хсемпе т?л?нн?, вара иш?лне cуртсене т?к?нме юрамасть тесе уйр?м cир?п хушу к?ларн?.
Парфенона
хулан палл? мечет? тун?.
XVII ?м?р
в?c?нче, Оттоман импери тай?лса кайн? чух, хула хал?х? х?хсе пын?, пурн?c начарланса кайн?. Туркк? администраци авалхи cуртсене упрама п?рахн?, Парфенонра х?cп?шал усрамалли тун?.
1687
cулта Афина венециансем хуп?рласа илн?, х?рамне хыт? иш?лтерн?: венециансен снаряч? ?кн? те порох пичкисем сирп?нн?.
1833
cулхи
ав?н, 18
Греци патшал?хне ник?слен? чухне хулара 5 пине ях?н cын пур?нн?.
1896
cулта хулара
Cуллахи I Олимп в?ййисем
иртерн?.
1920
cулсенче хулан аталанун теп?р тапх?р? пулать, cав чухне хула тулашсене
К?c?н Азирен
тарса килн? грексене cуртсем туса пан?.
Икк?м?ш т?нче в?рcи
в?х?т?нче Афин
Германи
cар?сен аллине куcн?.
Греци ЕЭС-а
1981
cулта к?н?.
Паянхи Афин ? пит? хыт? аталанн? мегаполис, кунта т?рекл? инфраструктура, антик? пал?к?сем, ил?рт??лл? ≪каcхи пурн?c≫ тата чапл? сут?-ил? т?п?сем.
Троя в?рcи
|
---|
Грексем
| | |
---|
|
Грексем майл? тур?сем
| |
---|
|
Грексен т?мар?сем
| |
---|
|
Троянсем
| |
---|
|
Троянсем майл? тур?сем
| |
---|
|
Троянсен т?мар?сем
| |
---|
|
Хушма
| |
---|