Альберт Айнштайн
Albert Einstein
Ажал ?йлэ:	физик, эрдэмтэй х?н
Т?рэ?эн ?дэр:	1879 оной 3 ?арын 14 ( 1879-03-14 ) [1] [2] [3] [4] [5] [6] [7] [8] [9] [10] [11] [12] [13] [14] [15] [16] [17] [18] [19] [20] [21] [22] [23] [24] [25]
Т?рэ?эн газар:	Германиин эзэнтэ г?рэн , Ульм
Эрхэтэнэй харьяалал:	Германиин эзэнтэ г?рэн [26] [27] апатрид [d] [28]   Швейцари [29]   Цислейтания [d] [26]   Ваймарай б?гэдэ найрамдаха улас [30]   Германи [31] [29]   Америкын Нэгэдэ?эн Улас [26]
На?а бара?ан ?дэр:	1955 оной 4 ?арын 18 ( 1955-04-18 ) [32] [3] [4] [5] [6] [8] [9] [10] [11] [12] [13] [14] [15] [16] [17] [18] [19] [20] [21] [22] [23] [25] (76 на?атай)
На?а бара?ан газар:	АНУ , Нью-Жерси Улас , Принстон
Н?хэр:	Милева Марич  (1903?1919) Эльза Лёвэнтал (1919?1936)
Шагнал:	Физикын Нобелиин шагнал (1921) Коплиин медаль Планкын медаль Маттеуччиин медаль
?ургалта:	ETH Цюрих Цюрихиин Ехэ ?ургуули
Гарай ?зэг:

Альберт Айнштайн ( Albert Einstein , ородоор Эйнштейн , * 1879 оной 3 ?арын 14  ? † 1955 оной 4 ?арын 18 ) Германии еврей гаралтай АНУ Швейцариин онолой физик байба. Тэрэнэй онолой физикэдэ оруул?ан хуби нэмэри физикын юртэмсые асар ехээр ??ршэл?эн бэлэй.

Тэрэнэй ?удалгаанай ?ндэ?эн шэглэл болохо гол харисангын онол орон зай ба саг хугасаанай ойлголтые ?ндэ?ээр ??ршэл?эн юм. Тэрэ 1905 ондо гарга?ан ≪Х?дэлжэ бай бэен??дэй электродинамика≫ гэ?эн гаршагтай ажалайхинь агуулгань харисангын тусхай онол гэ?эн тодорхойлогдо?он бэлйэ.

Айнштайн 1916 ондо харисангын юрэнхы онолоо ниитэл??л?эн. М?н тэрэ Квант физикада дорбитой хуби нэмэри оруул?ан болоод 1905 ондо хэбл??лжэ бай?ан Фото-электроной эффектиин тайлбараараа 1922 оной арбан нэгэд?гээр ?арада 1921 оной физикиин Нобелиин шагнал х?ртэ?эн бэлэй. Тэрэнэй онолой ажалнууд болон E=mc ² масс-энергиин тэнсэтьгэл атомын б?мбэгэ ба с?миин энергиин х?гжэлдэ шууд бусаар н?л??л?эн.

Ажал [ За?аха | ?ндэ?эн бэшэгые за?абарилха ]

Айнштайн ? 300 улам бодос з?йн шэнжэлхэ зохёолой автор, м?н шахуу 150 шэнжэлхэ ухаанай т??хын , шэнжэлхэ ухаанай г?н ухаанай , публицистикын номууд ба ?г??лэлн??дэй автор. Агуу ехын шэнжэлхэ ухаанай онолой автор:

• Харисангын тусхай онол ( 1905 ).
  • Харисангын тусхай онолой дотор ? массын ба энергиин харисангын хуули: ${\displaystyle E=mc^{2}}$.
• Харисангын ниитын онол ( 1907 ? 1916 ).
• Фотоэффектэй квант онол .
• Дулаан багтаамжын квант онол .
• Квант Бозе ? Айнштайнай статистика .
• Броунай ябасалай статистик онол.
• Индуцированно сасалга .
• Термодинамик флуктуациин гэрээлэй сасарангалай онол ^[33]

З??лтэ [ За?аха | ?ндэ?эн бэшэгые за?абарилха ]

≪Альберт Айнштайн≫ ?г??лэл хадаа Википедидэ заатаг?й байха 1000 эгээн шухала ?г??лэлн??дэй нэгэн юм. Энэниие дэлгэрэнгы болгожо ту?алалсажа хайрлыт!