Aogust
den
| Reizh pe jener
| paotr
 |
|---|
| Bro ar geodedouriezh
| Henroma
|
|---|
| Anv e yezh-vamm an den
| Imperator Caesar Divi f. Augustus
|
|---|
| Anv ganedigezh
| C. Octavius C.f.
|
|---|
| Titl noblans
| Augustus
|
|---|
| Praenomen
| Gaius
|
|---|
| Nomen
| Octavius
,
Julius
|
|---|
| Cognomen
| Caepias
,
Bergamota
,
Caesar
|
|---|
| Agnomen
| Octavianus
|
|---|
| Moranv
| Turino
|
|---|
| Deiziad ganedigezh
| 23 Gwe 63 BCE
|
|---|
| Lec'h ganedigezh
| Roma
|
|---|
| Deiziad ar marv
| 19 Eos 14 CE
|
|---|
| Lec'h ar marv
| Nola
|
|---|
| Doare mervel
| abeg naturel
|
|---|
| Lec'h douaridigezh
| Mausoleum of Augustus
|
|---|
| Tad
| Gaius Octavius
,
Caius Julius Caesar
|
|---|
| Mamm
| Atia
|
|---|
| Leztud
| Lucius Marcius Philippus
|
|---|
| Breur pe c'hoar
| Octavia the Younger
,
Octavia the Elder
|
|---|
| Pried
| Claudia
,
Scribonia
,
Livia Drusilla
|
|---|
| Kompagnun(ez)
| Salvia Titisenia
|
|---|
| Bugel
| Julia Caesaris
,
Caius Caesar
,
Lucius Caesar
,
Tiberius Caesar Augustus
,
Agrippa Postumus
|
|---|
| Familh
| tierniezh julian-ha-glaodian
,
Julii Caesares
,
Octavii Rufi
|
|---|
| Gens
| Gens Octavia
,
Julia gens
|
|---|
| Yezhou komzet pe skrivet
| latin
|
|---|
| Yezh implijet dre skrid
| latin
|
|---|
| Micher
| politiker Henroma
,
milour
|
|---|
| Honorific prefix
| Imperator
|
|---|
| Titl sevended
| Pater Patriae
|
|---|
| Statud sokial
| nobiles
,
patrisian
|
|---|
| Relijion
| ancient Roman religion
|
|---|
| Grad milourel
| Imperator
|
|---|
| Present in work
| Civilization V
|
|---|
| Oberennou zo en dastumad
| Vatican Museums
|
|---|
| Statud e wiriou aozer
| Ar gwiriou aozer ne dalvezont ket ken
|
|---|
| Epithet
| Divi Filius
,
Divus
|
|---|
| Member of Roman tribe
| talvoud dianav
,
Fabia
|
|---|
Commons
Aogust
, pe
Augustus
e latin, pe
CAIVS?OCTAVIVS?THVRINVS
e anv pa oa ganet, hag
IMPERATOR?CAESAR?DIVI?FILIVS?AVGVSTVS
pa varvas, a veze graet
Oktav
anezhan, hag ivez
Oktavian
, a oa ganet e
63 kent JK
e Roma ha marvet er bloavezh
14
goude JK, e Nola (e
Campania
? Bro-
Naplez
), a oa ar c'hentan
impalaer
roman
.
Evel her da
Julius Caesar
e kemeras ar galloud e diwezh ar
Republik roman
, e-kreiz ar brezeliou diabarzh diehan.
Gourniz
e oa d'ar
jeneral
en doa lakaet ar
Sened roman
da blegan, hag advabet e oa bet gantan e
45
kent JK. Se zo kaoz e kemeras evel anv
Caius Julius Caesar Octavianus
. Diazezer an
impalaeriezh roman
eo bet.
Mab a oa da Gaius Octavius ha da Atia, nizez
Julius Caesar
. Octavius a oa bet ganet abred er beure
23 a viz Gwengolo
er bloavezh
63 kent JK
, er c'harter 'Pennou Ejen', war ar Menez
Palatin
. Gourniz Julius Caesar e oa, hag advabet e voe gantan.
Marvet eo e e Nola, e
Campania
, war dro 13e30, d'an
19 a viz Eost
er bloavezh
14
(goude JK).
Pa varvas Kaezar e
-44
e c'houlennas Aogust (ha ne veze graet nemet Oktavian anezhan c'hoazh) ma vije roet ar galloud dezhan diwar e herezh hag e c'hounezas an titl diwar ar
Sened
, nemet e tleas stourm ouzh
Marcus Antonius
a oa mestr al
lu
hag ar ger-benn. Trec'hin a reas Aogust warnan e kichen ker-v
Modena
e
-43
. Koulskoude e tivizas Aogust sevel ur
triumvirelezh
gant Marcus Antonius ha gant
Marcus Aemilius Lepidus
(
Lepid
). Ne badas an triumvirat nemet 7 miz, e
-43
, met evit kaout an dizober eus o enebourien republikan e rejont gant muntrou, ha savet e voe rollou an dud argaset (da dizhout .
Evel-se e asantas Aogust ma vo rediet
Kikero
d'en em lazhan diwar intrudu Mark Anton. E
-42
e trec'has asamblez an tri den war vBrutus ha Cassius, pennou ar Republikaned en
emgann Philippoi
e
Trakia
.
E
40 kt JK
e voe rannet etrezo an holl diriadou dindan beli ar Romaned hag e kemeras Aogust ar
C'hornog
, Mark Anton ar
Reter
ha Lepid
provins roman Afrika
. Rein a reas Aogust e c'hoar, Oktavia, da zimezin gant Mark Anton hag e chomas stabil an emglev (renevezet e
-37
) betek
-33
. Pa oa bet trec'h Aogust war Sekstus Pompeius e
Bro-Spagn
(e
-36
e kemeras lodenn Lepid. Istimetoc'h-istimetan gant an Italianed e teuas Aogust da vezan pa oe rebechet da Vark Anton bezhan dindan levezon e vestrez, ar
Faraonez
Kleopatra
, unpenn
Egipt
, hag e veze an tiriadou roman o kouezhan dindani. Ober ar brezel da Gleopatra a reas Aogust hag e oe trec'h warni ha war
morlu
Mark Anton e
Aktiom
(
Akra Nikolaos
e
Gres
hiziv) e
-31
.
E
-38
e resevas Aogust titl
imperator
evel trec'hour milourel. E
-28
e oe roet dezhan gant ar Sened karg ar
princeps senatus
hag e oa ar gwir dezhan komz a-raok pep a senedour. A-bouez-bras e oa ar garg pa krede ar Romaned e veze awenet gant an doueed an hini kentan o komz. E
-27
(
Dies imperium
: 16 a viz Genver 27 kent J.-K.) e voe roet dezhan an adanv (
cognomen
)
Augustus
hag a dalveze "benniget gant an doueed", un uhel a ditl a chomo evel an hini uhelan e istor an impalaeriezh roman, deiziataet e derou diwar ar fed-se diouzh ar boaz. Renad ar
prinsouriezh
(
principatus
) a lakae ar prins kevatal d'ar Sened ha d'ar bobl roman asamblez (
Senatus populusque romanus
), met ne oe ket an ensavaduriou kozh evit lakaat ar penn kentan da blegan dirazo.
Evel e goureontr e teuas Aogust da vezan
Pontifex maximus
e
-12
. Evel penn ar relijion roman e vroudas lid
Genius Augusti
(Awen doueel an Aogust), da lavared eo an nerzh roet dezhan gant an doueed. Delwennou a oe savet e pep ger, aberzhiou ha c'hoariou a oe graet en e enor. Maen-diazez ar galloud impalaerel eo bet lidou en enor an unpenn ken e oe rebechet d'ar gristenien gentan bezan treitourien eus an taeran doare (sell ouz
heskinaduriou ar gristenien
).
Klask a reas Aogust krenvaat an harzou milourel dre aloubadenn Germania, met trec'het e oe ul lu bras renet gant Varus gant Arminius e
9
. Lakaet e voe an harz etre ar Barted hag ar Romaned war ar ster
Eufrates
e
Mezopotamia
. Tizhet e oe ar
Roen
hag ar ster
Danav
gant ar Romaned ivez. E-doug e ren e kavas ar Romaned e oe bet erruet an amzervezh a beoc'h hir-pad a rejod ar
pax romana
(ar peoc'h roman) eus outi.
Rein a reas e verc'h, Julia, da vMarcellus rak kavout a rae dezhan e c'hellje dont da impalaer war e lerc'h, met mervel a reas ar paotr re abred.
-
Darn eus un delwenn da Aogust (Mirdi broadel an hendraouriezh,
Aten
)