Юстын?ян I

З В?к?педы?, свабоднай энцыклапеды?
Юстын?ян I Вял?к?
лац. : Iustinianus I Magnus
грэч. Ιουστινιαν?? Α' ο Μ?γα?
Мазаіка царкве Сан-Виітале ў Равене
Маза?ка царкве Сан-Ви?тале ? Равене
28-ы В?зантыйск? ?мператар
1 жн??ня 527  ? 11 ц? 14 л?стапада 565
Сумесна з Юстын I
Папярэдн?к Юстын I
Пераемн?к Юстын II

Нараджэнне 11 мая 482 [1] [2] ц? 11 мая 483 [3]
Смерць 14 л?стапада 565 [1] [2] […]
Месца пахавання
Род Дынастыя Юстын?яна [d]
?мя пры нараджэнн? лац. : Petrus Sabbatius
Бацька невядома або Justin I [d]
Мац? Vigilantia [d]
Жонка Феадора [2] [5] […]
Дзец? Адсутн?чаюць
Нацыянальнасць ?л?рыец
Веравызнанне Хрысц?янства
Дзейнасць заканадавец , пал?тык , ?мператар , п?сьменн?к
Лагатып Вікісховішча  Медыяфайлы на В?к?схов?шчы

Юстын?ян , Юсц?н?ян ( лац. : Flavius Petrus Sabbatius Iustinianus ) ( 482 ? 565 ) ? в?зантыйск? ?мператар у 527 ? 565  гг. ? правасла?ны тэолаг. Спрабава? аднав?ць моц, памеры, дзяржа?ны строй Рымскай ?мперы?, якой яна была да ?нутраных трызнення? ? рэгулярных напада? варварск?х плямёна?, таксама ?мкну?ся ?згадн?ць монаф?з?цтва з правасла?ем. Л?чыцца адным з найвял?кшых кадыф?катара? клас?чнага рымскага права.

Б?яграф?я [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

Узыходжанне на прастол [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

Пача? пал?тычную кар'еру з са?ладарства са сва?м дзядзькам Юстынам I, пасля смерц? якога ? 527 г. ста? неабмежаваным гаспадаром дзяржавы ? царквы. Адразу пасля каранацы? ста? праводз?ць ваенныя кампан?? супраць варварск?х народа?: усходн?х гота? у ?тал??, вестгота? у ?спан?? ? вандала? у Афрыцы, у мэтах адна?лення ?мперскай улады ? заходняй частцы Рымскай ?мперы? ( Гл.далей : Заходняя Рымская ?мперыя ). Праводз?? абарончыя войны супраць перса? ? славян, як?я рэгулярна здзейснял? набег? на в?зантыйск?я тэрыторы?.

У сувяз? з гэтым? матэрыяльна затратным? войнам?, ?мператар бы? вымушаны пайсц? на празмернае павышэнне падатка?, што ? 532 г. прывяло да масавых беспарадка? Н?ка ( Гл.далей : Па?станне Н?ка ), як?я был? падушаны з-за дапамог? жонк? Юстын?яна, ?мператрыцы Феадоры. Нягледзячы на апаз?цыю свайго асяроддзя ? на сур'ёзныя беспарадк? ? Канстанц?нопал?, Юстын?ян у неспрыяльных умовах здоле? скончыць вайну з персам?, якая до?жылася з 527  г.

У 529  г. Юстын?ян адмян?? усе ф?ласофск?я школы ? Аф?нах, у тым л?ку Акадэм?ю Платона. Гэтую падзея часта разглядаецца ? як канец антычнасц?.

Абна?ленне ?мперы? [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

Юстын?ян 22 чэрвеня 533  г. пасла? у Афрыку, войска ад 15000 да 16000 пехац?нца? ? вершн?ка? пад камандаваннем Вел?зарыя, аднаго з лепшых генерала? старога свету. Две б?твы пад Карфагенам скончыл?ся захопам караля вандала?, Гел?мера (вясна 534 г.) ? зн?шчэннем вандальскага карале?ства ? Афрыцы, якое стала в?зантыйскай прав?нцыяй.

Адразу ж пасля 535  г., з колькасцю 9000 чалавек, Вел?зарый пачынае заваёву ?тал??. Завалода?шы спачатку С?цыл?яй у канцы 535 г., заваява? Неапаль (л?стапад 536  г.) ? 9 снежня 536 г. увайшо? у Рым, дзе апыну?ся ? аблозе ?сходне-гоцкага караля В?ц?геса, але аблога хутка была знята з дапамогай ваеннай падтрымцы Юстын?яна. Пасля 540 г. была ?зята Равена, так?м чынам ?тал?я вярнулася ? ?мперыю.

Кампан?яй на по?начы к?рава? сам ?мператар Юстын?ян, як? прыйшо? да рак? Савы ? Дуная, ? прыкладна ? 535 г. узя? С?нг?дунум. У ?спан??, Юстын?ян вызвал?? тольк? Андалус?ю ? прыбярэжныя раёны на па?днёвым усходзе.

У той жа час, персы, парушаюць раней заключаны ≪вечны м?р≫, ? спусташаюць горад Антыёх?ю. Але ?мператар здолей заключыць новы м?рны дагавор. На Балканах, яшчэ пасля чацвёртага стагоддзя, па?стала новая пагроза: славяне, што пражывал? ? раёнах Балтык?, В?слы, Карпат ? Прыпяц?, як?я пад сталым ц?скам заваё?н?ка? з Аз??, был? падзелены на тры вял?к?я групы ? пачал? рухацца ? некальк?х к?рунках. Заходняя група славян размясц?лася пам?ж Эльбай ? Дунаем, усходняя ? пам?ж Днестрам ? Доннам. Па?днёвыя славяне пачал? рухацца ? напрамку Н?жняга Дунаяа. Тут яны штогод рабавал? тэрыторыю В?занты?, некаторыя плямёны пападал? пад уладу гуна?, ? разам з ?м? апусташал? прав?нцы? Фрак?ю, ?л?рыю, Грэцыю, нават падыходз?л? пад Канстанц?нопаль ( 538 , 540 , 558 ).

Духо?ная дзейнасць [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

Юстын?ян вылучы?ся не тольк? як рэста?ратар Рымскай ?мперы?, але ? як хрысц?янскай царквы. Ён ?мкну?ся ?с?м? с?лам? захаваць пал?тычнае ? духо?нае адз?нства ?мперы?, якая ?ключала розныя народы, асабл?ва захаваць царкву ? правасла?ную веру. Клопат пра веру адзначае ? сваёй вел?зарнай заканада?чай дзейнасц?, асабл?ва ? ≪Новым заканада?стве≫, а таксама ? ≪Кодэксе≫, як? рэгулява? царко?нае жыццё: б?скупа? ? епарх?й, манастыро? ? манаскага жыцця, а таксама к?раванне царко?най маёмасцю.

Corpus Iuris Civilis [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

У спробе вярнуць славу Рымскай ?мперы?, Юстын?ян утварае кам?тэт з 16 юрыста?, як? ?значальвае Трыбан?ян ? патрабуе ад ?х зб?раць ? ?сталё?ваць усю прававую спадчыну клас?чнага перыяду рымскага права.

Вын?к ?х працы, Corpus Iuris Civilis (Працы па грамадзянск?м праве) складаецца з чатырох частак: Кодэкс Юстын?яна  ? збор прававых акта? з часу Адрыяна да Юстын?яна; Digestae  ? збор акта? рымск?х юрыста?; Institutiones  ? вытрымк? ад дзвюх папярэдн?х прац, з каментарам?, распрацаваны ? якасц? навучальнага дапаможн?ка, ? Novelle  ? збор акта? у перыяд пра?лення Юстын?яна.

Смерць [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

Памёр не пак?ну?шы спадчын?ка, пераемн?кам стальца ста? яго пляменн?к Юстын II .

Гл. таксама [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

Зноск?

  1. а б autori vari Enciclopedia Dantesca / U. Bosco ? Istituto dell'Enciclopedia Italiana , 1970.
  2. а б в г Любкер Ф. Iustinianus // Реальный словарь классических древностей по Любкеру / под ред. Ф. Ф. Зелинский , А. И. Георгиевский , М. С. Куторга и др. ? СПб. : Общество классической филологии и педагогики , 1885. ? С. 707?708.
  3. Justinian I. // Encyclopædia Britannica : a dictionary of arts, sciences, literature and general information / H. Chisholm ? 11 ? New York , Cambridge, England : University Press , 1911. ? Vol. 15. ? P. 596?602.
  4. http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/j.1468-0025.2008.00486.x/full
  5. Ив. Гр. Феодора // Энциклопедический словарь ? СПб. : Брокгауз ? Ефрон , 1904. ? Т. XLIа. ? С. 894?895.

Спасылк? [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]