Фрэдэрык Дуглас

З В?к?педы?, свабоднай энцыклапеды?
Фрэдэрык Дуглас
англ. : Frederick Douglass [1]
?мя пры нараджэнн? англ. : Frederick Augustus Washington Bailey [8] [1]
Род дзейнасц? журнал?ст , дыпламат , п?сьменн?к , а?таб?ёграф , б?знесмен , рэдактар , суфражыстка , абал?цыян?ст , аратар , мантажор , caulker , пал?тык
Дата нараджэння 14 лютага 1818 ( 1818-02-14 ) [2] [3] […]
Месца нараджэння
Дата смерц? 20 лютага 1895 ( 1895-02-20 ) [5] [6] […] (77 гадо?)
Месца смерц?
Месца пахавання
Грамадзянства
Веравызнанне Аб'яднаная метадысцкая царква [d]
Жонка Anna Murray-Douglass [d] ? Helen Pitts Douglass [d]
Дзец? Rosetta Douglass [d] , Lewis Henry Douglass [d] , Frederick Douglass Jr. [d] ? Charles Remond Douglass [d]
Партыя
Член у
Узнагароды ? прэм??
А?тограф Выява аўтографа
Лагатып Вікісховішча  Медыяфайлы на В?к?схов?шчы
Лагатып Вікікрыніц Творы ? В?к?крын?цах

Фрэдэрык Дуглас ( англ. : Frederick Douglass ; сапра?днае ?мя ? Фрэдэрык Огастэс Уошынгтан Бейл? ( англ. : Frederick Augustus Washington Bailey ); 1818 ? 1895 ) ? амерыканск? п?сьменн?к , асветн?к, абал?цыян?ст , рэдактар ? прамо?ца. Адз?н з самых вядомых змагаро? за правы чарнаскурага насельн?цтва Амерык?, к?ра?н?к негрыцянскага вызвольнага руху [9] .

Збегшы з рабства Дуглас ста? л?дарам абал?цыян?сцкага руху . Валодаючы выб?тным? прамо?н?цк?м талентам ? ?меннем выкладаць свае думк? п?сьмова, Дуглас разгарну? шырокую антыраба?ладальн?цкую кампан?ю. Ён ста? жывым адказам на аргументы раба?ладальн?ка?, як?я сцвярджал?, што рабам не хапае ?нтэлекту, каб стаць незалежным? амерыканск?м? грамадзянам?. Мног?я жыхары па?ночных штата? ЗША нават не магл? паверыць, што так? вял?к? аратар, як Фрэдэрык, бы? рабом [10] .

Як п?сьменн?к, Дуглас нап?са? некальк? мемуара?. У а?таб?яграф?? ≪Аповесць пра жыццё Фрэдэрыка Дугласа, амерыканскага раба≫ (1845) Дуглас красамо?на ап?са? свае рабск?я будн?. Кн?га стала бестселерам ? ?плывовым творам у падтрымку адмены рабства, зрэшты, як ? яго ?ншая п?сьменн?цкая праца ≪Маё рабства, Мая свабода≫ (1855). Пасля Грамадзянскай вайны Дуглас застава?ся акты?ным змагаром супраць рабства ? нап?са? сваю апошнюю а?таб?яграф?ю, ≪Жыццё ? эпоха Фрэдэрыка Дугласа≫. Ён таксама падтрымл?ва? Жаночае выбарчае права [11] .

Кароткая б?яграф?я [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

Нарадз??ся рабом, але ? 1838 збег на по?нач, там ён ста? змагацца супраць раба?ладання. У 1847 годзе Фрэдэрык пача? выдаваць газету ≪The North Star≫ (≪Па?ночная зорка≫), якая стала адным з вядучых абал?цыян?сцк?х ЗМ?. Падчас Грамадзянскай вайны ? ЗША 1861?1865 гадо? вылучы? лозунг неадкладнага вызвалення рабо?. Таксама прыма? удзел у фарм?раванн? першых негрыцянск?х палко?. Двое яго сыно? прызы?нога ?зросту далучыл?ся да знакам?тага Пяцьдзясят чацвёртага Масачусецкага пяхотнага добраахвотн?цкага палка [12] .

Нара?не з правам? рабо? адстойва? правы жанчын. Бы? адным з падп?санта? Дэкларацы? пачуцця? падчас Канферэнцы? па правах жанчын 1848 года ? Сенека-Фолсе .

Жыццё ? рабстве [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

Нарадз??ся ? акрузе Талбот ( Мэрыленд ) рабом . У дзяц?нстве бы? аддзелены ад мац? Харыет Бейл? ? жы? са сваёй бабуляй Бэц? Бейл?. Яго мац? памерла, кал? Дугласу было каля сям? гадо?.

Хто бацька Дугласа ? дакладна не вядома. Адз?н час Дуглас сцвярджа?, што яго бацькам бы? яго белы гаспадар Аарон Энтан?. Потым каза?, што не ведае свайго бацьк?. У сем гадо? бы? нак?раваны на плантацыю Ую Хо?с, дзе Аарон Энтан? бы? наглядчыкам. Пасля смерц? Энтан? Дуглас бы? перададзены Лукрэцы? А?льд, жонцы Томаса Аульда. Яна паслала Дугласа слугой брату Томаса ? Х’ю Аульду ? Балтымар .

Кал? Дугласу было каля дванаццац? гадо?, жонка Х’ю, Саф?я Аульд пачала вучыць яго алфав?ту , хоць закон забараня? вучыць рабо? грамаце. Дуглас ап?сва? Саф?ю як добрую, клапатл?вую жанчыну, якая став?лася да яго так, як адз?н чалавек пав?нен став?цца да ?ншага. Кал? Х’ю даведа?ся пра дзеянн? сваёй жонк?, ён асудз?? яе, сказа?шы, што раб, навучы?шыся чытаць, будзе незадаволены сва?м станов?шчам ? будзе патрабаваць свабоды. Пазней Дуглас назаве гэтае вызначэнне ≪першым бясспрэчным павучаннем супраць рабства≫ [13] . Як сказана ? а?таб?яграф?? Дугласа, ён навучы?ся чытанню ? белых дзяцей ? дасягну? вял?к?х поспеха? у гэтым.

Употай ад гаспадаро? ён працягва? вучыцца чытаць ? п?саць. Адно з яго сцвярджэння? ? ≪веды ? гэта дарога ад рабства да свабоды≫ [14] . Пача?шы чытаць газеты, пал?тычныя матэрыялы ? кн?г?, ён ста? задумвацца пра рабства ? асуджаць яго. У пазнейшыя гады Дуглас ф?нансава падтрымл?ва? часоп?с ≪ Калумб?йск? прамо?ца≫ , як? ? дванаццаць гадо? адкры? яму вочы на паняцц? свабоды ? право? чалавека .

Апыну?шыся ? В?льяма Фрыланда, ён вучы? ?ншых рабо? чытаць Новы Запавет у штотыднёвай Нядзельнай школе. Па некаторых дадзеных, у яго навучал?ся больш за 40 рабо?. Больш за па?года гэтыя занятк? заставал?ся неза?важаным? ?ладам?. Кал? пра школу стала вядома, В?льям Фрыланд добразычл?ва пастав??ся да занятка? рабо?, астатн?я плантатары был? ? лютасц?. У адну нядзелю яны ?варвал?ся на занятак, узброеныя камяням? ? дуб?нам?, каб наза?сёды спын?ць гэтыя сходы.

У 1833 годзе Х’ю Аульд заб?рае Дугласа назад ? адсылае яго працаваць на Эдварда Ков? , беднага фермера, якога называл? ≪ламацель рабо?≫. Ён рэгулярна лупцава? Дугласа. Шаснаццац?гадовы Дуглас па?ста? супраць Ков?, ? пасля сутычк? з Дугласам Ков? больш н?кол? яго не б??.

Ад рабства да свабоды [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

Упершыню Дуглас спрабава? уцячы ад Фрыланда, але ?цёк? был? ня?далым?. У 1836 годзе ён здзейсн?? спробу ?цёка? ад Ков?, але зно? беспаспяхова. У 1837 годзе Дуглас сустрэ? Ганну Мюрэй, свабодную чорную жанчыну, якая была старэйшая за яго на пяць гадо?, ? закаха?ся ? яе. Яе свабода ?мацо?вае ягоную ?пэ?ненасць у тым, што ён таксама можа быць свабодным [15] .

3 верасня 1838 года ён паспяхова збег, забра?шыся на цягн?к да Га?р дэ Грэйс (Мэрыленд). Ён бы? апрануты ? марскую форму, якую яму перадала Мюрэй. Яна таксама дала яму грошай для ?цёка? ? падрыхтавала яму дакументы, як?я гавораць пра тое, што ён ? свабодны чорны марак [16] [17] . Ён уцёк у У?лм?нгтан (Дэлавэр) . Адтуль на параходзе ён перабра?ся ? ≪горад квакера? ≫ ( Ф?ладэльф?я , Пенс?льван?я ), а затым пасял??ся ? доме абал?цыян?ста Дэв?да Раглеса ? Нью-Йорку . Усё падарожжа ? яго заняло каля 24 гадз?н [18] .

Творчасць [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

Нап?са? а?таб?яграф?ю ≪Аповесць пра жыццё Фрэдэрыка Дугласа, амерыканскага раба≫ ? 1845 годзе. На рускай мове выдадзена ? перакладзе А. У. Ла?рух?на ? 2009 годзе [19] .

Зноск? [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

  1. а б в г Archives of Maryland Biographical Series Праверана 1 красав?ка 2023.
  2. Нямецкая нацыянальная б?бл?ятэка ? 1912. Праверана 2 студзеня 2021.
  3. CERL Thesaurus ? Consortium of European Research Libraries . Праверана 2 студзеня 2021.
  4. а б Internet Movie Database ? 1990. Праверана 1 красав?ка 2023.
  5. Frederick Douglass // Internet Philosophy Ontology project Праверана 9 кастрычн?ка 2017.
  6. Frederick Douglass // Babelio ? 2007.
  7. а б в The Political Graveyard ? 1996. Праверана 1 красав?ка 2023.
  8. https://www.nls.uk/exhibitions/treasures/frederick-douglass
  9. https://cyberleninka.ru/article/n/obschestvenno-politicheskaya-mysl-po-voprosu-o-rabstve-nakanune-grazhdanskoy-voyny-v-ssha
  10. The Autobiographies of Frederick Douglass . Арх?вавана з першакрын?цы 23 сакав?ка 2017. Праверана 2 кастрычн?ка 2017.
  11. Frederick Douglass: A Biography . Арх?вавана з першакрын?цы 23 сакав?ка 2017. Праверана 22 сакав?ка 2017.
  12. James McPherson | The National Endowment for the Humanities . Арх?вавана з першакрын?цы 27 красав?ка 2023. Праверана 27 красав?ка 2023.
  13. Douglass, Frederick. The life and times of Frederick Douglass: his early life as a slave, his escape from bondage, and his complete history, p. 50. Dover Value Editions, Courier Dover Publications, 2003. ISBN 0-486-43170-3
  14. Jacobs, H. and Appiah, K. (2004). Narrative of the Life of Frederick Douglass, an American Slave & Incidents in the Life of a Slave Girl. Mass Market Paperback, pp. xiii, 4.
  15. Julius Eric Thompson; James L. Conyers The Frederick Douglass encyclopedia. ABC-CLIO, 2010. ? P. 124. ? ISBN 9780313319884 . (Праверана 27 лютага 2011)
  16. Anna Murray Douglass // BlackPast.org. (Праверана 27 лютага 2011)
  17. Waldo E. Martin . The mind of Frederick Douglass. ? UNC Press Books. ? 1 March 1986. ? P. 15. ? ISBN 9780807841488 . (Праверана 7 сакав?ка 2011)
  18. Discovering Anna Murray Douglass. // South Coast Today. ? 17 February 2008. (Праверана 27 лютага 2011)
  19. Дуглас Ф. Я был рабом… Рассказ о своей жизни [Повествование о жизни Фредерика Дугласа, американского раба, написанное им самим] /Пер. с англ. и прим. А. В. Лаврухина. ? М. Зебра Е. 2009. ? 224 с. 1000 экз. ISBN 978-5-94663-828-9 (Праверана 23 верасня 2017)

Спасылк? [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]