У В?к?педы? ёсць артыкулы пра ?ншых асоб з прозв?шчам
Маркас
.
Фердына?нд Эмануэ?ль Эдрал??н Ма?ркас
(
англ.
:
Ferdinand Emmanuel Edralin Marcos
,
тагальск.
:
Ferdinand Emmanuel Edralin Marcos
,
?сп.
:
Ferdinand Emmanuel Edralin Marcos
,
?ла.
:
Ferdinand Emmanuel Edralin Marcos
;
11 верасня
1917
?
28 верасня
1989
) ?
прэз?дэнт
Ф?л?п?н
у
1965
?
1986
гадах.
Нарадз??ся
11 верасня
1917
года ? невял?к?м мястэчку Саратэ.
У
1939
годзе скончы? Юрыдычны каледж дзяржа?нага ?н?верс?тэта Ф?л?п?н, атрыма? дыплом бакала?ра права, ? ? тым жа годзе бы? першым у сп?се тых, хто здава? ?спыты на званне маг?стра. Ста? адным са студэнцк?х л?дара? ? ён выдатна выступа? на м?тынгах, вадз?? студэнцк?я дэманстрацы? да прэз?дэнцкага палаца Малаканьянгу, у як?м яму трэба было пасял?цца праз чвэрць стагоддзя. Як ? ? школе, ва ?н?верс?тэце Маркас ганарава?ся амаль ус?х вышэйшых узнагарод. У 40-х, па абв?навачванн? ? забойстве пал?тычнага суперн?ка свайго бацьк?, бы? арыштаваны ? прысуджаны да пажыццёвага зняволення, але на па?торным працэсе так умела абараня?ся, што пасля перагляду справы абв?навачванне было знята.
Падчас
Другой сусветнай
служы? у ваеннай разведцы. У
1942
годзе Маркас трап?? у палон. Яго адправ?л? ? канцлагер Кэмп О’Донэл, з якога ён бег. Пасля ?цёка Маркас далучы?ся да антыяпонскага партызанскага руху. Пры вызваленн? кра?ны ?
1944
?
1945
ён склада?ся ? ваенна-юрыдычнай службе ЮСАФФЕ, бы? членам Партызанскага савета Па?ночнага Лусона па праверцы пал?тычнай добранадзейнасц?.
Пасля абвяшчэння незалежнасц? Ф?л?п?н Маркас у
1946
?
1948
служы? тэхн?чным памочн?кам прэз?дэнта Мануэля Рохас-?-Акуна. У 27-гадовым узросце адста?ны маёр Маркас узначальва? грамадзянскую адм?н?страцыю Па?ночнага Лусона. У
1949
годзе ?першыню аб?раецца ? Палату прадста?н?ко? Кангрэсу Ф?л?п?н.
У
1959
годзе аб?раецца ? Сенат. З
1963
па
1965
гады займа? пасаду старшын? сената. У
1965
балатава?ся ? прэз?дэнты. Маркас перамог свайго суперн?ка Макапагала, у ?мгненне вока змян??шы сваёй парты? ? ста?шы кандыдатам Парты? нацыянал?ста?, прытрымл?ваючыся прыкладу
У. Чэрчыля
(у залежнасц? ад пал?тычнай кан’юнктуры, пераходзячы з Кансерваты?най парты? ? Л?беральную ? назад), але тым самым ставячы своеасабл?вы рэкорд ф?л?п?нскага пал?тыканства.
З мерапрыемства?, прынятых у першы тэрм?н знаходжання Маркаса на пасадзе прэз?дэнта, вылучаецца ≪праграма разв?цця ?нфраструктуры≫, якая, у адрозненне ад ранейшай эканам?чнай пал?тык?, у ро?най ступен? закранула ?се асно?ныя астравы Ф?л?п?нскага арх?пелага.
Пераабраны ?
1969
годзе пераважнай большасцю галасо? на друг? тэрм?н, Маркас абвясц?? намер вырашыць найбольш сур’ёзныя ? цяжк?я праблемы: л?кв?даваць беднасць, сацыяльную няро?насць, пераадолець застой у сельскагаспадарчай вытворчасц?. Ён пача? правядзенне акты?най ≪асаб?стай дыпламаты?≫, адмов??шыся падтрымаць пал?тыку ≪халоднай вайны≫ ? пастав??шы мэтай кансал?дацыю рэг?ёна Па?днёва-Усходняй Аз??.
У
1973
годзе Маркас увё? новую Канстытуцыю (чацвёртую з
1898
года). На працягу свайго к?равання ?м практыкавал?ся рэферэндумы, як?я, як ? выбары, праходз?л? пад наглядам ваенных. Абвяшчаючы гало?най задачай дасягненне пал?тычнай ? эканам?чнай ро?насц?, забеспячэнне право? чалавека, ён адправ?? у турму па розных крым?нальных абв?навачваннях большасць апаз?цыйных яму дзеяча?, у прыватнасц? ? генеральнага сакратара Л?беральнай парты? Бен?гна Ак?на, а таксама вядомых прадста?н?ко? акадэм?чных кола?, журнал?ста?, прамысло?ца?, нярэдка звяртаючыся да экспрапрыяцы? ?х уласнасц?. Мног?я дзеячы, ратуючыся ад пераследа?, был? вымушаныя эм?граваць.
У
1981
годзе Маркас выда? ≪пракламацыю нумар 2045≫, адмян??шы ваеннае станов?шча, якое дзейн?чала з
1972
года, ? дамогся ?ражл?вай перамог? на выбарах, як?я, пра?да, амаль цалкам байкатавала апаз?цыя.
21 жн??ня
1983
года бы? заб?ты
Бен?гна Ак?на
, да?н? суперн?к Маркаса, якога л?чыл? здольным узначал?ць ? аб’яднаць апаз?цыю супраць рэжыму. Цень забойства пала на Маркаса, хоць н?як?х прыкмет зац?ка?ленасц? прэз?дэнта ? забойстве папулярнага суперн?ка не было ? няма да гэтага часу.
7 лютага
1986
года прайшл? датэрм?новыя прэз?дэнцк?я выбары. Прац??н?кам Маркаса была
Карасон Ак?на
, удава Бен?гна Ак?на. Падтасо?к? вын?ка? был? адзначаны з абодвух бако?. Пераможцам абвясц?л? Маркаса, але Ак?на закл?кала да масавага пратэсту ? атрымала магутную падтрымку катал?цкай царквы, а затым ? арм??. У кра?не пачал?ся хваляванн?, адбы?ся ваенны пераварот. Маркас збег на
Гава?
, у
ЗША
. Ак?на ? м?н?стр нацыянальнай абароны
Ф?дэль Рамас
правял? чыстку арм?? ад яго прых?льн?ка?.
Апошн?я гады жыцця Маркаса прайшл? на Гаваях, дзе ён памёр 28 верасня 1989 года.
Пасля пачатку першага прэз?дэнцкага тэрм?ну даходы Маркаса рэзка ?зрасл?. Гэта было звязана з тым, што прэз?дэнт раскрада? дзяржа?ны бюджэт. Заф?ксаваны выпадак, кал? яго жонка за адно наведванне ювел?рнай крамы выдаткавала $15 млн
[5]
. Паводле ацэнак Вярхо?нага суда кра?ны, Фердынанд Маркас за два дзесяц?годдз? пра?лення скра? з дзяржа?най казны прыкладна $10 млрд
[6]
.
Кал? Маркас збег на Гава?, то ён прывёз з сабой 23 вял?к?я дра?ляныя скрын?, 12 вел?зарных вал?зак ? торба?, сотн? каробак (у асно?ным з адзеннем). Сярод асаб?стых рэча? был? 413 ювел?рных выраба?, уключаючы 70 пар зап?нак, ?нкруставаных кашто?ным? камяням?, а таксама статуэтку ?суса са слановай косц? з срэбнай мантыяй. Усё гэта яму ?далося набыць праз казнакрадства.
| |
---|
Сло?н?к? ? энцыклапеды?
| |
---|
Генеалог?я ? некрапал?стыка
| |
---|
|