Укра?нская ав?яцыя ? македонск?м канфл?кце

З В?к?педы?, свабоднай энцыклапеды?
М?-24В (борт VAM-207).
М?-24В (борт VAM-209).
М?-8МТ (борт VAM-308).
Су-25 (борт VAM-122).

У перыяд ваеннага канфл?кту 2001 года пам?ж уладам? Македон?? ? албанск?м? па?станцам? Укра?на паста?ляла баявыя верталёты ( М?-8 ? М?-24 ) ? самалёты ( Су-25 ) для ?радавай арм??. Акрамя таго, паступал? паведамленн? аб непасрэдным удзеле ?кра?нск?х п?лота?. Ваенная падтрымка К?ева выкл?кала незадаволенасць кра?н Захаду .

Г?сторыя [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

З пачаткам баявых дзеяння? саюзн?к? македонскага ?рада ? асобе кра?н НАТА абмежавал?ся тольк? ваенным? саветн?кам? . Аднак урадавым с?лам патрабавалася зброя. Ваенную тэхн?ку дал? Грэцыя , Балгарыя ? Укра?на [1] . У сваю чаргу Югаслав?я паста?ляла стралковую зброю ? боепрыпасы [2] .

У сакав?ку 2001 года ? Македон?ю пачало паступаць укра?нскае ?збраенне. Уся тэхн?ка перадавалася на падставе двухбаковага дагавора аб ваенна-тэхн?чным супрацо?н?цтве па льготных цэнах. Паста?к? ?збраення? выкл?кал? незадаволенасць у ЗША ? НАТА. 25 л?пеня ? К?еве праходз?ць сустрэча Прэз?дэнта Укра?ны Леан?да Кучмы з саветн?цай прэз?дэнта ЗША па нацбяспецы Кандал?зай Райс . Амерыканск? бок патрабава? спын?ць ваенную падтрымку Македон??. Аднак Кучма адмов??ся падпарадко?вацца. Ужо праз два тыдн? Укра?на адпра?ляе ? Македон?ю балгарск?я 30 танка? ? 20 БТР , мадэрн?заваных на сва?х заводах. Заходняя прэса п?сала, што ?радавым? верталётам? ? самалётам? к?руюць укра?нск?я п?лоты [3] [4] .

Сам? албанск?я баев?к? пастав?л?ся да ?змацнення ав?яцы? прац??н?ка сур’ёзна ? назапас?л?ся ПЗРК амерыканскай ? савецкай вытворчасц? [1] .

Ав?япарк [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

Табл?ца паставак укра?нскай ав?яцы? ? перыяд канфл?кту. Сюды не ?ключаны паста?к? 1994 года (чатыры верталёты М?-17 з нумарам? VAM-301/Z3-HHC, VAM-302/Z3-HHD, VAM-303/Z3-HHE, VAM-304/Z3-HHF, увайшл? ? 301. TRHE) ? 28 снежня 2001 года (два М?-24К з нумарам? VAM-211 ? VAM-212) [1] .

Дата
паста?к?
Бартавы
нумар
Колькасць Эскадрылля
М?-8МТ
20 сакав?ка VAM-305, VAM-306, VAM-307 ? VAM-308 4 адз?нк? 301. TRHE
М?-24В
23 сакав?ка VAM-201 ? VAM-202 2 адз?нк? 201. POHE
15 красав?ка VAM-203 ? VAM-204 2 адз?нк? 201. POHE
15 чэрвеня VAM-205, VAM-206, VAM-207, VAM-208 4 адз?нк? 201. POHE
4 верасня VAM-209 ? VAM-210 2 адз?нк? 201. POHE
Су-25 (адно месца)
20 чэрвеня VAM-121, VAM-122, VAM-123 3 адз?нк? 101. AE
Су-25УБ (два месцы)
20 чэрвеня VAM-120 1 адз?нка 101. AE

Улетку 2022 года стала вядома аб вяртанн? ?кра?нскаму боку чатырох штурмав?ко? Су-25, як?я не лятал? з 2004 года. У сакав?ку 2023 года к?ра?н?к М?набароны Македон?? Славянка Пятро?ска заяв?ла, што дзяржава перадасць Укра?не 12 верталёта?, паста?леных у 2001 годзе, так як машыны ≪амаль выпрацавал? рэсурс≫ [5] .

П?лоты [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

Першыя паведамленн? аб удзеле ?кра?нца? у канфл?кце з’яв?л?ся ?вечары 23 сакав?ка. Амерыканск? канал CNN заяв??, што ≪?дар па албанск?х па?станцах нанесл? рас?йск?я верталёты з укра?нск?м? эк?пажам? на борце≫ [6] .

Аф?цыйны К?е? рашуча адх?л?? так?я сцвярджэнн?, хоць сам? верталётчык? ? прыватных гутарках пацвярджал?, што зраб?л? ≪пару-тройку баявых вылета?≫ за ≪разумную плату≫ (сярод так?х ? ?гар Шандрыг?н [6] ). Ускосна факт удзелу ?кра?нца? пацвярджае ? тое, што даваенны налёт македонск?х лётчыка? склада? усяго каля 20 гадз?н у год. Акрамя таго, укра?нск?я ?нструктары заставал?ся ? Македон?? яшчэ цягам двух месяца?. У большасц? з ?х бы? вопыт вайны ? Афган?стане [1] .

Замежн?к? не тольк? выконвал? баявыя аперацы?, але ? рыхтавал? македонск?х лётчыка? [6] .

Баявыя вылеты [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

Упершыню ?кра?нская ав?яцыя, у прыватнасц? М?-8 ? М?-24, была выкарыстаная бл?зу Цетава (23 сакав?ка) ? каля гары Шар План?на (25 сакав?ка). З ран?цы 22 чэрвеня па паз?цыях баев?ко? вакол Арачынава пачал? працаваць М?-24 [1] . Тут удзел укра?нск?х верталётчыка? адыгра? адну з найважнейшых роля? [2] . 23 чэрвеня над полем бою ?першыню з’яв?л?ся Су-25. Ран?цай 10 жн??ня чатыры Су-25, восем М?-24 ? чатыры М?-8МТ падтрымал? сухапутныя часц? пры адб?цц? варожага наступленне на сяло Радуша ? армейск? пост на захад ад Скоп’е . ?нтэнс??ныя атак? з паветра працягвал?ся да 14:00 наступнага дня, прычым упершыню было адзначана прымяненне бомба? ФАБ-250. Паводле аф?цыйных звестак М?н?стэрства абароны Македон?? страты баев?ко? ад дзеяння? ав?яцы? склал? не менш за 400 чалавек заб?тым? ? параненым? [1] .

Па ?спам?нах укра?нск?х лётчыка?, практычна ? кожным вылеце па штурмав?кам ? верталётам вё?ся моцны агонь з зямл?, прычым гэта было не тольк? стралковая зброя кал?бра 7.62-мм, але ? буйнакал?берныя кулямёты (12.7-мм) ? зен?тк? кал?бра? 20, 23 ? 30-мм. Практычна кожны верталёт ме? баявыя пашкоджанн?. На некаторых, укра?нск?я ж механ?к?, нал?чвал? па некальк? дзясятка? прабо?н. Па штурмав?ках было здзейснена некальк? пуска? ПЗРК, але самалётам удалося ?х?л?цца [1] .

Гл. таксама [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

За?ваг? [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

  1. а б в г д е ё Михаил Жирохов, Александр Заблотский. Воздушная война в Югославии. Часть 3 // Уголок неба : авиационная энциклопедия. ? 2004.
  2. а б Валецкий Олег. СЛАВЯНЕ ПРОТИВ АЛБАНЦЕВ: ВОЙНА В МАКЕДОНИИ (недаступная спасылка) // Центр стратегических оценок и прогнозов. ? 5 июня 2013.
  3. Балканские войны. Часть 11. Конфликт в Македонии (2001) (недаступная спасылка)
  4. "?стор?я одн??? дружби. Як Укра?на боролася за ?дн?сть П?вн?чно? Македон??" . BBC News Укра?на . Арх?вавана з арыг?нала 7 лютого 2021 . Праверана 2021-02-11 . {{ cite news }} : Праверце значэнне даты ?: |archive-date= ( даведка )
  5. Северная Македония передаст Украине 12 вертолетов Ми-24
  6. а б в Секретная миссия украинцев в Македонии

Спасылк? [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]