한국   대만   중국   일본 
Санацыя (Польшча) ? В?к?педыя Перайсц? да зместу

Санацыя (Польшча)

З В?к?педы?, свабоднай энцыклапеды?
Юзаф П?лсудск?

Сана?цыя ( польск. : Sanacja ад лац. : sanatio  ? аздара?ленне ) ? назва пал?тычнага руху, як? ?зн?к у сувяз? з абвяшчэннем Юзафам П?лсудск?м лозунгу ≪маральнай санацы?≫ грамадскага жыцця ? Польшчы , высунутага падчас падрыхто?к? ? падчас майскага перавароту 1926 года .

Аснову руху склал? былыя армейск?я аф?цэры, у як?х карупцыя ? польскай пал?тыцы выкл?кала аг?ду. Санацыя была каал?цыяй розных пал?тычных с?л з акцэнтам на л?кв?дацыю карупцы? ? скарачэнне ?нфляцы? .

Гало?най пал?тычнай арган?зацыяй санацы? бы? Беспартыйны блок супрацо?н?цтва з урадам (1928?1935) ( польск. : Bezpartyjny Blok Wspołpracy z Rz?dem Jozefa Piłsudskiego (BBWR) ), а з 1937 года ? Лагер нацыянальнага аб’яднання .

У жн??н? 1926 года ? Канстытуцыю 1921 года был? ?несены ?стотныя папра?к?. Прэз?дэнт атрыма? права датэрм?нова распускаць сейм ? сенат ? прызначаць новыя выбары, выдаваць дэкрэты, як?я маюць с?лу закона да моманту зацвярджэння або не зацвярджэння ?х парламентам. Сейм пача? працаваць на сес?йнай, а не на пастаяннай аснове. Тольк? прэз?дэнт ме? права адкрываць ? закрываць яго сес??. Уводз?лася папярэдняя цэнзура прэсы.

Санацыя ?сталявала а?тарытарнае к?раванне, змагалася з камун?змам , абвяшчала тэз?сы пра крыз?с дэмакраты?, неабходнасць моцнай улады ? л?кв?дацы? апаз?цыйных партый. У цэлым рэжым П?лсудскага нас?? правацэнтрысцк?, кансерваты?на-патэрнал?сцк? характар.

Прыкладам? барацьбы з апаз?цыяй, апрача ?ншага, был?: стварэнне канцэнтрацыйнага лагера ? Бярозе-Картузскай , Брэсцк? працэс , абвя?чэнне па-за законам Лагера вял?кай Польшчы , а таксама Нацыянальна-радыкальнага лагера , абмежавання свабоды друку ? схода?.

У красав?ку 1935 года, незадо?га да смерц? П?лсудскага, у Польшчы была прынята новая Канстытуцыя, у якую ?вайшл? асно?ныя прынцыпы Санацы?: моцная цэнтрал?заваная дзяржава з прэз?дэнцкай с?стэмай к?равання. Не?забаве пасля смерц? П?лсудскага рух сутыкну?ся з шэрагам унутраных праблем ? рознагалосся?. Урэшце ён распа?ся на тры асобныя к?рунк?:

  1. Левая санацыя ( польск. : Lewica sanacyjna ), з л?дарам Валерыем Славакам ( польск. : Walery Sławek ), якая ?мкнулася да пагаднення з апаз?цыяй;
  2. Замкавая група ( польск. : Zamek ), сфарм?раваная вакол прэз?дэнта ?гнацыя Масц?цкага (як? пражыва? у Варша?ск?м замку ? адсюль ? назва) ? цэнтрысты;
  3. Правая санацыя ( польск. : Prawica sanacyjna ), што гуртавалася вакол Эдварда Рыдз-См?глы ? саюзе з Лагерам нацыянальнага аб'яднання  ? нацыянал?сты.

Першы з гэтых к?рунка? не?забаве страц?? сваё значэнне, а два ?ншыя працягвал? барацьбу за ?плы? да пачатку вайны.

Другая сусветная вайна паклала канец ураду санацы?, але яе дзеячы захавал? значныя сувяз? ? эм?гранцк?м урадзе ? яго структурах у Польшчы.

Спасылк? [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]