Найма Сальбом
(
швед
.
Naima Sahlbom
;
15 мая
1871
?
29 сакав?ка
1957
) ?
шведск?
х?м?к,
м?неролаг
? актыв?ст м?ру. Яна л?чыцца адной з самых прыкметных жанчын-х?м?ка? канца Х?Х ? пачатку ХХ стагоддзя.
[7]
Сальбом нарадз?лася ?
Стакгольме
15 мая 1871 года. Яна была дачкой Шарлоты (у дзявоцтве Хол?н) Сальбом ? ?нжынера-буда?н?ка Густафа Вальфрыда Сальбома. У юнацтве яна наведвала Вал?нскую школу для дзя?чынак, першую ? Швецы? навучальную ?станову, якая прапану?вала падрыхто?ку для ?н?верс?тэта? для дзя?чынак. Навукова настроеная, Сальбом была ?ладкавана яе бацькам валанцёрам у Стакгольмскую Вадзяную лабараторыю, дзе яна атрымала свой асно?ны лабараторны вопыт. У 1893 годзе Сальбом здала ?ступныя экзамены ? паступ?ла ?
Стакгольмскае вучыл?шча
(цяпер
Стакгольмск? ун?верс?тэт
), дзе набыла досвед анал?зу м?неральных рэчыва?. Вылучаная Хельгай Бэкстром, Сальбом была прынята на пасаду члена Геалаг?чнага таварыства Стакгольма 10 мая 1894 года. У 1894 годзе яна паступ?ла ва
Упсальск? ун?верс?тэт
на спецыяльнасць ≪геалог?я≫ ? яго скончыла ? 1896 годзе.
[8]
[9]
[10]
[11]
У 1897 годзе Сальбом апубл?кавала сваю першую навуковую працу, вын?к? даследавання падрабязна анал?завал? м?нералы горных парод, сабраных на востраве Альён. У 1900 годзе Ёхан Гунар Андэрсан з Упсальскага ?н?верс?тэта ? Сальбом апубл?кавал? сумеснае даследаванне пра ?трыманне фтору ? шведск?х фасфарытах.
[8]
У артыкуле адзначаецца падабенства х?м?чнага складу м?неральнага рэчыва фторапатыту пам?ж двума марск?м? бесхрыбтовым?: скамянелым? плечаног?м? Абал?дам ? Л?нгулай.
[12]
З ф?нансавых прычын, Сальбом адмов?лася ад магчымасц? даследавання? з Арв?д Хёгбам з Упсальскага ?н?верс?тэта ? прыняла прапанову Джона Ландынама аб працы ? х?м?чнай ?нжын?рынгавай кампан?? ? Стакгольме. У далейшым, з 1902 па 1903 год, яна была праца?ладкавана ? Геалаг?чнай службе Ф?нлянды? ?
Хельс?нк?
, дзе была першай жанчынай, якая была прынята ? Ф?нскае х?м?чнае таварыства. Дзякуючы сувяз? з Яльмарам Сёгрэнам, былым прафесарам м?нералог?? ? геалог?? Упсальскага ?н?верс?тэта, а затым дырэктарам аддзела м?нералог?? Шведскага музея натуральнай г?сторы?, Сальбом пашырыла свой вопыт анал?зу м?неральных рэчыва?, працуючы ? аддзеле м?нералог?? Шведскага музея прыродазна?ства.
[13]
На працягу 1903 ? 1904 гадо? англ?йск?я навуко?цы публ?кавал? даследаванн? пра
радыеакты?насць
у навуковым часоп?се.
[14]
У першым выпуску за 1904 год Роберт Джон Струт вызначы?, што
радый
бы? выя?лены ? газах крын?ц
Бата.
У наступным нумары барон Блайтсвуд ? Герберт Стэнл? Ален паведам?л? пра доказы радыеакты?ных газа? у м?неральных крын?цах Бакстана.
[15]
На падставе атрыманых вын?ка? Шогрэн рэкамендава? Сальбом праанал?заваць радыеакты?насць у шведск?х водах ? нак?рава? яе да Аляксандра Класэна з
Ахена
. У 1904 годзе Сальбом была вучнем Класэна ? разглядала радыеакты?ныя метады. У 1905 годзе пачатковыя жалезныя крын?цы, як?я яна выпрабавала, дал? адх?леныя дадзеныя, у тым л?ку сярод суседн?х крын?ц. У 1906 годзе яна, выступаючы за курорты, працягвала анал?заваць крын?цы ? цэнтральнай ? па?днёвай Швецы?. Яе вын?к? паказал? адсутнасць карэляцы? пам?ж х?м?чным складам водных рэсурса? ? радыеакты?насцю, а таксама глыб?нёй св?драв?н ? радыеакты?насцю. Выя?лена карэляцыя пам?ж геалог?яй водных рэсурса? ? радыеакты?насцю.
Пяcчан?к
карэнных парод у
Хельс?нбаргу
? св?драв?ны ? гран?це адлюстровываюцца як адз?н з самых высок?х канцэнтрацыйных радыеакты?ных газа?. Сальбом выяв?ла, што водныя рэсурсы назапашваюць радыеакты?ныя газы, як?я выцякаюць праз грунтавыя пароды, як?я ?трымл?ваюць радый. У 1907 годзе Сальбом ? Сёгрэн апубл?кавал? артыкул пра 59 крын?ц ? калодзежа? у Швецы?. Дакумент утрымл?ва? доказы радыяакты?нага вык?ду ? м?неральных водах.
[13]
Восенню 1907 года Сальбом была прынята ?
Базельск? ун?верс?тэт
. Каб працягнуць вучобу, яна адмов?лася ад навуковай прапановы Сёгрэна.
[13]
Пад к?ра?н?цтвам Фрыдрыха Ф?штэра з Базельскага ун?верс?тэта, Сальбом завяршыла сваю дысертацыю, даследаванне кап?лярнага анал?за
кало?дных
раствора?. У 1910 годзе Сальбом выступ?ла з дысертацыяй ва ?н?верс?тэце Не?шатэля ? атрымала ступень доктара
х?м?чнай ф?з?к?
. У 1914 годзе з удзелам Хельг? Бэклунд, Сальбом стварыла лабараторыю ? Стакгольме, дзе яна спецыял?завалася ? воднай м?нералог??. Самазанятая х?м?чная анал?тычка Сальбом заключыла кантракт з м?неролагам? ?
петрографам?
за яе дасведчаную працу.
[8]
[16]
У 1916 годзе яна апубл?кавала друг? даклад па м?нералог?? ? радыеакты?насц? з анал?зам 400 крын?ц ? св?драв?н. Дакумент пацвердз??, што радыеакты?насць м?неральных вод звязана з геалог?яй. У цэлым к?слотныя ? першасныя пароды прывял? да найбольш радыеакты?нага вылучэння; маф?чныя ? асадкавыя пароды дэманстравал? меншую радыеакты?насць.
[14]
Навучаючыся ? Аахене, Базел? ? Не?шатэле, Сальбом падтрымл?вала жаночы рух, п?шучы ? перыядычныя выданн? ? Швецы?.
[16]
[13]
З 1919 па 1944 гады Сальбом была членам пра?лення
Internationella Kvinnoforbundet for Fred och Frihet
(IKFF), шведскага аддзела М?жнароднай жаночай л?г? за м?р ? свабоду (WILPF).
[17]
[18]
У красав?ку 1924 года Сальбом ? Гертруда Вокер прынял? ?дзел у канферэнцы?
Амерыканскага х?м?чнага таварыства
?
Вашынгтоне
. Падчас практык? х?м?чнай збро? ?
арсенале
яны аглядал? ступень сур’ёзнасц? навуковай вайны. З-за змены ветру Сальбом, Вокер ? некальк? навуко?ца? падвергл?ся ?здзеянню слезацечнага газу.
[19]
У л?стападзе 1924 года у
Вашынгтоне, акруга Калумб?я
, сабра?ся IV М?жнародны кангрэс WILPF. На сустрэчы Эстэр Акесан-Беска?, Сальбом ? Вокер абвясц?л? аб стварэнн? Кам?тэта супраць навуковай вайны, старшынёй якога была Сальбом.
[20]
У проц?вагу выкарыстанню навуковай вайны Сальбом апубл?кавала у 1925 годзе артыкул пад назвай ≪Giftgasvapnet≫ (атрутная газавая зброя). Яна сцвярджала, што выкарыстанне навуковых даследавання? для распрацо?к? х?м?чнай збро? скарачаецца, пакольк? вайна аказвае значны ?плы? на грамадзянскае насельн?цтва. IKFF падтрыма? артыкул Сальбом. У 1929 годзе IKFF правё? канферэнцыю ?
Франкфурце
, дзе абмярко?вал?ся альтэрнаты?ныя стратэг?? вядзення вайны.
[21]
[22]
[23]
У 1930-х Грэта Энгкв?ст ? Сальбом падарожн?чал? па Усходняй ? Па?днёвай Е?ропе, каб выступаць за WILPF.
[24]
Сальбом была прызначана прэз?дэнтам секцы? WILPF Швецы? ? 1935 годзе.
[25]
За яе дзесяц?годдз? актыв?зму, Сальбом была ганаравана медаллю ?л?с Кворум ? 1946 годзе, праз два гады пасля таго, як яна выйшла з IKFF.
[26]
[27]
Ва ?зросце 85 гадо? Сальбом памёрла у стакгольмск?м прытулку для адпачынку 29 сакав?ка 1957 года.
[26]
Зноск?
- ↑
а
б
в
г
д
е
Naima Sahlbom
? С. 225.
- ↑
Finska forsamlingens kyrkoarkiv, Fodelse- och dopbocker, SE/SSA/0004/C I/14 (1865-1892), bildid: 00051666_00021, sida 18
Праверана 10 верасня 2020.
- ↑
а
б
https://books.google.es/books?id=RhNl22fb5xIC&pg=PA8&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false
- ↑
Sahlbom, NAIMA
?
Svenskagravar.se
.
Праверана 3 красав?ка 2017.
- ↑
https://norrabegravningsplatsen.se/sten-nr-622-naima-sahlbom/
?
Norra begravningsplatsen.se
.
Праверана 28 красав?ка 2017.
- ↑
Naima, f. 1871 i Stockholm
?
Riksarkivet
.
Праверана 10 верасня 2020.
- ↑
Creese, Mary R. S.; Creese, Thomas M. (2004).
Ladies in the Laboratory II: West European Women in Science, 1800-1900: A Survey of Their Contributions to Research
. Maryland: Scarecrow Press. p. 8.
ISBN
978-0-8108-4979-2
.
- ↑
а
б
в
Creese, Mary R. S.
Ladies in the Laboratory II: West European Women in Science, 1800-1900: A Survey of Their Contributions to Research
.
Creese, Mary R. S.; Creese, Thomas M. (2004).
Ladies in the Laboratory II: West European Women in Science, 1800?1900: A Survey of Their Contributions to Research
. Maryland: Scarecrow Press. p. 8.
ISBN
978-0-8108-4979-2
.
- ↑
Creese, Mary R. S.
The Role of Women in the History of Geology
.
- ↑
Lundgren, Anders
.
Naima Sahlbom
(нявызн.)
.
- ↑
Svensson, Chester.
History of Hydrogeology
.
- ↑
Purra, Ivar.
Brachiopods: Past and Present
.
- ↑
а
б
в
г
Lundgren, Anders
.
Naima Sahlbom
(нявызн.)
.
Lundgren, Anders.
≪Naima Sahlbom≫
.
Svenskt Biografiskt Lexikon
. Retrieved
2016-12-04
.
- ↑
а
б
Svensson, Chester.
History of Hydrogeology
.
Svensson, Chester (2013).
≪Hydrogeology in Sweden≫
. In Howden, Nicholas; Mather, John (eds.).
History of Hydrogeology
. London: CRC Press. pp. 328-329.
ISBN
9780415630627
.
- ↑
Science Abstracts: Physics
.
- ↑
а
б
Creese, Mary R. S.
The Role of Women in the History of Geology
.
Creese, Mary R. S. (2007).
≪Fossil hunters, a cave explorer and a rock analyst: notes on some early women contributors to geology≫
. In Burek, Cynthia V.; Higgs, Bettie (eds.).
The Role of Women in the History of Geology
. London: Geological Society of London. p. 44.
ISBN
978-1-86239-227-4
.
- ↑
Creese, Mary R. S.
Ladies in the Laboratory II: West European Women in Science, 1800-1900: A Survey of Their Contributions to Research
.
Creese, Mary R. S.; Creese, Thomas M. (2004).
Ladies in the Laboratory II: West European Women in Science, 1800?1900: A Survey of Their Contributions to Research
. Maryland: Scarecrow Press. p. 8.
ISBN
978-0-8108-4979-2
.
- ↑
Sweden
(нявызн.)
.
- ↑
Woker, Gertrud
.
The Next War, a War of Poison Gas
(нявызн.)
.
- ↑
'Newsletter from Geneva,' November 1924
(нявызн.)
.
- ↑
Sweden
(нявызн.)
.
≪Sweden≫
.
WILPF ? Women’s International League for Peace and Freedom
. Retrieved
2016-12-05
.
- ↑
"Giftgas Vapnet"
(PDF)
.
- ↑
"
'Women's Unarmed Uprising Against War': A Swedish Peace Protest in 1935".
- ↑
The Rise of Women's Transnational Activism: Identity and Sisterhood Between the World Wars
.
- ↑
Ladies in the Laboratory II: West European Women in Science, 1800-1900: A Survey of Their Contributions to Research
.
Creese, Mary R. S.; Creese, Thomas M. (2004).
Ladies in the Laboratory II: West European Women in Science, 1800?1900: A Survey of Their Contributions to Research
. Maryland: Scarecrow Press. p. 8.
ISBN
978-0-8108-4979-2
.
- ↑
а
б
Creese, Mary R. S.; Creese, Thomas M. (2004).
Ladies in the Laboratory II: West European Women in Science, 1800-1900: A Survey of Their Contributions to Research
. Maryland: Scarecrow Press. p. 8.
ISBN
978-0-8108-4979-2
.
Creese, Mary R. S.; Creese, Thomas M. (2004).
Ladies in the Laboratory II: West European Women in Science, 1800?1900: A Survey of Their Contributions to Research
. Maryland: Scarecrow Press. p. 8.
ISBN
978-0-8108-4979-2
.
- ↑
Creese, Mary R. S. (2007).
The Role of Women in the History of Geology
. London: Geological Society of London. p.
44
.
ISBN
978-1-86239-227-4
.
Creese, Mary R. S. (2007).
≪Fossil hunters, a cave explorer and a rock analyst: notes on some early women contributors to geology≫
. In Burek, Cynthia V.; Higgs, Bettie (eds.).
The Role of Women in the History of Geology
. London: Geological Society of London. p. 44.
ISBN
978-1-86239-227-4
.