Коса?ская вайна

З В?к?педы?, свабоднай энцыклапеды?
Коса?ская вайна
Асно?ны канфл?кт: Югасла?ск?я войны
Камандзіры АВК падчас аператыўнага аналізу, Злаш, 1998 год.
Камандз?ры АВК падчас аператы?нага анал?зу, Злаш, 1998 год.
Дата 28 лютага 1998 ? 10 чэрвеня 1999
Месца Косава ? Мятох?я
Вын?к югасла?ск?я войск? пак?даюць Косава, усталяванне часовай адм?н?страцы? м?с?? ААН
Змены Югаслав?я страчвае кантроль над тэрыторыяй Косава
Прац??н?к?
Арм?я вызвалення Косава
пры падтрымцы:
  Албан?я
  НАТА (з 24 сакав?ка 1999)
Сцяг Саюзнай Рэспублікі Югаславія Саюзная Рэспубл?ка Югаслав?я
Руск?я добраахвотн?к? [1]
Лагатып Вікісховішча  Медыяфайлы на В?к?схов?шчы

Коса?ская вайна ? узброены канфл?кт пам?ж Югаслав?яй ? Арм?яй вызвалення Косава (АВК) . Фактычна прывё? да адзялення Косава ? Мятох?? ад Серб?? ? ?тварэння Рэспубл?к? Косава .

Ход падзей [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

На фоне распаду Югаслав?? 22 верасня 1991 года было абвешчана стварэнне незалежнай Рэспубл?к? Косава, а затым праведзены несанкцыянаваныя (сярод албанскай абшчыны) рэферэндум аб незалежнасц? ? прэз?дэнцк?я выбары [3] .

Пачалося стварэнне ?зброеных фарм?равання? сепаратыста?, як?я ? 1996 годзе был? аб’яднаны ? Арм?ю вызвалення Косава. У кра? разгарнулася партызанская вайна , ахвярам? якой стал? сотн? м?рных жыхаро?, чыно?н?ка? ? ваенных Югаслав??. Першапачаткова барацьбу з па?станцам? вял? тольк? м?л?цэйск?я падраздзяленн?, але ? 1998 годзе ? ваенныя дзеянн? ?ступ?ла арм?я.

Акты?ная фаза баявых дзеяння? пачалася ? лютым 1998 года. Першы буйны ?нцыдэнт, як? пакла? пачатак далейшай эскалацы? гвалту, адбы?ся 28 лютага 1998 года ? сяле Л?кашане. У той дзень албанск?я баев?к? арган?завал? напад на мясцовых с?лав?ко? . У адказ 5 сакав?ка ? сяле Донь?-Прэказ была праведзена буйная аперацыя сербскай пал?цы?. На працягу 1998?пачатку 1999 сутыкненн? (пераважна гэта ?зброеныя напады албанск?х партызан) адбывал?ся не на ?сёй тэрыторы? Косава, каля трац?ны з 30 абшчын Косава не был? закрануты акты?най дзейнасцю АВК, ? абстано?ка ? гэтых раёнах была адносна спакойнай [4] .

У сакав?ку 1999 года ? ваенныя дзеянн? ?мяшал?ся кра?ны НАТА , разгарну?шы мас?раваныя бамбардз?ро?к? югасла?ск?х гарадо? ? ваенных аб’екта?. У вын?ку сербск? ?рад бы? вымушаны пагадз?цца на ?вод у край ваеннага кантынгенту KFOR ? пераход яго пад к?раванне ААН .

Наступствы [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

Пад к?раваннем ААН мясцовыя албанцы змагл? дамагчыся стварэння ?ласнай дзяржавы на гэтай тэрыторы?, што ?шло ? разрэз з ?нтарэсам? серба?, як?я не хацел? аддзялення. 17 лютага 2008 года адбылося другое абвяшчэнне незалежнасц? Косава.

Сербскае насельн?цтва было абурана гэтым, а таму зладз?ла масавыя беспарадк? . 14 сакав?ка сербы захап?л? будынак суда ААН у М?трав?цы , пасля чаго ? с?туацыю ?мяшал?ся с?лы НАТА [5] .

Аф?цыйны Бялград не прызна? незалежнасць Косава, што выкл?кала напружанасць на Балканск?м па?востраве . Апошн? в?ток эскалацы? пал?тычнай канфрантацы? адбы?ся ? 2022 годзе [6] .

Ахвяры [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

Паводле звестак сербск?х улада?, падчас канфл?кту заг?нул? 659 вайско?ца? арм?? ? 349 супрацо?н?ка? пал?цы? [7] [8] .

У ≪Кн?зе памяц? Косава≫, апубл?каванай у 2014 годзе, прыведзены ?мёны ?с?х заг?нулых ? зн?клых без вестак у рэг?ёне са студзеня 1998 па снежань 2000 (як камбатанта?, так ? цыв?льных асоб). Усяго ? сп?се л?чыцца 13 517 заг?нулых, з як?х: албанца? ? 10 415, серба? ? 2197, басняко?, рома ? ?ншых ? 528. З гэтай колькасц? ?с?х заг?нулых або зн?клых без вестак м?рных жыхаро? было: 8661 коса?ск? албанец, 1797 серба?, 447 рома?, басняко? ? ?ншых [9] [10] .

За?ваг? [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

  1. ВОЙНА Добровольцы в Косово . Андрей Мартынов журнал ≪Солдат удачи≫ № 12 / 1999 г.. Арх?вавана з першакрын?цы 12 лютага 2012. Праверана 27 лютага 2010.
  2. Марш-бросок из Киева Арх?вавана 27 кастрычн?ка 2020. ?Взгляд, 24 апреля 2008
  3. Statement of Prime Minister of Albania Mr. Sali Berisha on Recognition of Independence of Kosova . Арх?вавана з першакрын?цы 20 красав?ка 2012. Праверана 24 л?пеня 2011.
  4. А. В. Осипова   Эскалация косовского конфликта в 1998? марте 1999 г. // Славянский альманах  : часоп?с. ? 2012. ? С. 248?263.
  5. "Kosovo clashes force UN pullout" . BBC News. 2008-03-17. Арх?вавана з арыг?нала 2008-03-19 . Праверана 2008-03-17 .
  6. Глава дипломатии ЕС: Сербия и Косово заключили соглашение по вопросу автомобильных номеров (недаступная спасылка) . Новая газета Европа (24 л?стапада 2022). Арх?вавана з першакрын?цы 27 снежня 2022. Праверана 27 снежня 2022.
  7. Popisuju se ?rtve NATO bombardovanja   (серб.) . Radio-televizija Vojvodine (12 лютага 2020). Арх?вавана з першакрын?цы 29 кастрычн?ка 2021. Праверана 12 кастрычн?ка 2021.
  8. Stradalo 1.008 vojnika i policajaca   (серб.) . РТС (11 лютага 2013). Арх?вавана з першакрын?цы 29 кастрычн?ка 2021. Праверана 12 кастрычн?ка 2021.
  9. The Kosovo Memory Book, 1998-2000 . Fond za humanitarno pravo . Арх?вавана з першакрын?цы 29 кастрычн?ка 2021. Праверана 11 кастрычн?ка 2021.
  10. Domanovic, Milka . List of Kosovo War Victims Published   (англ.) . Balkan Insight (10 снежня 2014). Арх?вавана з першакрын?цы 24 кастрычн?ка 2021. Праверана 11 кастрычн?ка 2021.