Гарадск? пасёлак Езярышча В?д на трассу М8 (Е95) Кра?на Беларусь Вобласць В?цебская Раён Гарадоцк? Сельсавет Езярышчанск? Каардынаты 55°50′ пн. ш. 29°59′ у. д. H G Я O Першая згадка 14 ст. Гарадск? пасёлак з 1957 Вышыня цэнтра 160 м Насельн?цтва ▼ 1 054 чал. ( 1 студзеня 2024 ) [1] Часавы пояс UTC+3 Тэлефонны код +375 2139 Паштовы ?ндэкс 211580 А?тамаб?льны код 2 СААТА 2218846906 Езярышча на карце Беларус?  ±

Езярышча на В?к?схов?шчы

Езяры?шча ^[2] ( трансл?т. : Jeziary??a ) ? гарадск? пасёлак у Гарадоцк?м раёне В?цебскай вобласц? Беларус? , на па?днёва-заходн?м беразе возера Езярышча . За 41 км на па?ночны захад ад Гарадка , 80 км ад В?цебска , чыгуначная станцыя на л?н?? В?цебск  ? Невель ( Рас?я ), на а?тамаб?льнай дарозе В?цебск?Невель (частка дарог М8 ? E95 ). Насельн?цтва 1 267 чал. (2017) ^[3] .

Г?сторыя [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

Названа, напэ?на, ад возера.

З публ?кацы? ? ?нтэрпрэтацы? ? 1846 годзе ?ванам Грыгаров?чам граматы княг?н? Ульяны Аляксандра?ны , удавы вял?кага князя Альгерда , у г?старыяграф?? часам першай згадк? Езярышча даецца ≪ 1377 або пазней ≫, а часцей проста 1377 год. На гэтым самым грунце ? Езярышчы змяшчаюць ? Успенскую Багародз?цкую царкву, якой раб?ла наданне княг?ня Ульяна. М?ж тым, княг?ня Ульяна надавала па?капы (30) гроша? штогод на набыццё ладану (стар.-бел. темянъ ад лац. thymiama) для Успенскай царквы ≪ ? Азярышчы, на Уханях, з Аляксее?шчыны ≫. Гэтая самая Успенская царква ? Ухан?, з як?х на яе ?дуць 30 гроша? яшчэ ? канцы XV ? пачатку XVI стст., згадваюцца ? ? ?ншых дарчых зап?сах, з як?х па сукупнасц? вын?кае, што гэта саборная Успенская царква на Узгорск?м пасадзе ? В?цебску . Алег Л?цкев?ч лакал?зуе мясцовасць (магчыма, воласць) Азярышча з сялом Уханям? ? ? ?м службай Аляксее?шчынай, якая мус?ла даваць 30 гроша? на ладан, недзе пам?ж возерам Гародна ? ракой Чарн?чанкай да па?днёвага захаду ад В?цебска. ^[4]

У кожным разе, ?снаванне пасел?шча на месцы Езярышча яшчэ ? VIII?X стст. ? буда?н?цтва замка ? XIV?XV стст. пацвярджаюць раскопк? Вольг? Ля?ко на гарадз?шчы Езярышчанскага замка . Падчас Л?вонскай вайны , у 1564 годзе Езярышчанск? замак вытрыма? дзве аблог? маско?ск?х войск. Згадваецца ? маско?скай ≪Кн?зе Вял?кага Чарцяжа≫ ? ? Зап?сах Рэйнгальда Гейдэнштэйна . У 1583 годзе Езярышча атрымала статус мястэчкам .

Пасля першага падзелу Рэчы Паспал?тай у 1772 годзе, у складзе Рас?йскай ?мперы? , цэнтр Езярыйскай воласц? Себежскага павета . З 1886 года ? сяло .

Г?сторыя пасёлка Езярышча звязана з буда?н?цтвам на пачатку XX ст. пабл?зу сяла Езярышча чыгуначнай л?н?? В?цебск ? Невель ? пабудовай тут чыгуначнай станцы? . 3 часам вакол станцы? вырас пасёлак. 3 17.07.1924 года ? цэнтр Езярышчанскага раёна В?цебскай акруг? (ст. Езярышча). Паводле перап?су 1926 года, на чыгуначнай станцы? Езярышча было 18 дваро?, 60 жыхаро?, вадакачка, бальн?ца. У Езярышчы размяшча?ся вучэбны пункт 4-га стралковага корпуса, працавала школа па л?кв?дацы? неп?сьменнасц?.

З 1929 года ? Гарадоцк?м раёне . 3 12.02.1935 г. ? цэнтр Меха?скага раёна В?цебскай акруг? (з 20.02.1938 г. раён у В?цебскай вобласц?).

У Вял?кую Айчынную вайну 17 л?пеня 1941 года пасёлак акуп?раваны нацыстам?. У пачатку вайны 25.06.1941 г. у Езярышчы створаны зн?шчальны батальён (107 чалавек), 18.07.1941 г. на базе батальёна створаны Меха?ск? партызанск? атрад, камандз?рам якога ста? К. Ф. Волка?. 07.05.1942 г. атрад (больш за 300 чал.) разгорнуты ? 2-ую Беларускую партызанскую брыгаду ?мя П. К. Панамарэнк?. У ноч з 6 на 7 верасня адбы?ся Езярышчанск? бой , партызаны брыгады разграм?л? на ст. Езярышча нямецк? гарн?зон . Был? разбураны станцыйныя пабудовы, склады боепрыпаса?, харчавання ? вайсковай маёмасц?, зн?шчаны 40 г?тлера?ца?. Вызвалены 19.12.1943 г. войскам? 360-ай стралковай дыв?з??.

3 04.10.1957 г. Езярышча ? гарадск? пасёлак ^[5] , з 18.03.1958 г. ? цэнтр раёна, з 25.12.1962 г. у Гарадоцк?м раёне. У 1971 г. у г. п. Езярышча было 2,7 тыс. жыхаро?, у 1993 г. ? 2,3 тыс., цэнтр калгаса ?мя Дзяржынскага.

У 2014 годзе Езярышча стала цэнтрам нова?творанага Езярышчанскага сельсавета ^[6] .

Насельн?цтва [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

Эканом?ка [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

Працуюць хлебазавод, малаказавод, камб?нат кааператы?най прамысловасц?, участак гарадоцкага лесапункта, бальн?ца, аптэка, ветлячэбн?ца, гасц?н?ца, рэстаран, Дом культуры, Дом п?янера? ? школьн?ка?, СШ, базавая школа-?нтэрнат, спартшкола, б?бл?ятэка, дз?цячы сад, 6 магаз?на?, аддзяленне сувяз?.

Памятныя мясц?ны [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

• Гарадз?шча (рэштк? замка) ? за 3 км на ?сход ад Езярышча на востраве возера.
• Успенская царква
• Помн?к?: вайсковыя мог?лк? савецк?х во?на? , як?я заг?нул? ? 1943 годзе пры вызваленн? Езярышча ? навакольных вёсак; маг?ла ахвяр фашызму, 3 помн?к? ахвярам фашызму, помн?к землякам, помн?к партызанам, закатаваным фашыстам? ?   Г?сторыка-культурная кашто?насць Беларус? , шыфр 213Д000333 шыфр 213Д000333 .

Вядомыя асобы [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

• Валерый Канстанц?нав?ч Лябёдка , беларуск? мастак, доктар педагаг?чных навук (1994), прафесар (1997).

Гл. таксама [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

• Пасёлк? гарадскога тыпу В?цебскай вобласц?
• Пасёлк? гарадскога тыпу Беларус?

Зноск? [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

Л?таратура [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

• Беларуская энцыклапедыя : У 18 т. Т. 6: Дада?зм ? Застава / Рэдкал.: Г. П. Пашко? ? ?нш. ? Мн.  : БелЭн , 1998. ? Т. 6. ? 576 с. ? 10 000 экз.  ? ISBN 985-11-0035-8 . ? ISBN 985-11-0106-0 (т. 6).
• Бынько?, А. Езярышча / А. Бынько?, С. Кавале?ск? // Народнае слова. ? 2000. ? 26 жн.
• Езярышча // Беларусь: энцыклапедычны даведн?к / Рэдкал. Б. ?. Сачанка (гал. рэд.) ? ?нш.; Маст. М. В. Драко, А. М. Х?лькев?ч. ? Мн. : БелЭн , 1995. ? С. 300. ? 800 с. ? 5 000 экз.  ? ISBN 985-11-0026-9 .
• Езярышча // Гарады ? гарадск?я пасёлк? Беларус? / рэд. Л. К. Калошына. ? Мн., 1981. ? С. 92-93.
• Езярышча // Энцыклапедыя прыроды Беларус? . У 5-? т. Т. 2. Гатня ? Катынь / Рэдкал. ?. П. Шамяк?н (гал. рэд.) ? ?нш. ? Мн. : БелСЭ ?мя Петруся Бро?к? , 1983. ? С. 263. ? 522 с. ? 10 000 экз.
• Кляшчук, А. Езярышча ? прыпынак у м?нулым / А. Кляшчук // Звязда. ? 1997. ? 10 кастр.
• Лицкевич О. В.   Грамота княгини Ульяны Александровны на темьянщину из рукописи Российской Национальной библиотеки, Q.п.I.2: новая трактовка // Матэрыялы XX м?жнародных кн?газна?чых чытання?. М?нск, 18-19 красав?ка 2024 г. . ? 2024. ? С. 33-39.
• Энцыклапедыя г?сторы? Беларус? . У 6 т. Т. 3: Г?мназ?? ? Кадэнцыя / Рэдкал.: Г. П. Пашко? (гал. рэд.) ? ?нш.; Маст. Э. Э. Жакев?ч. ? Мн.  : БелЭн , 1996. ? 527 с. ? 10 000 экз.  ? ISBN 985-11-0041-2 .

Спасылк? [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

• На В?к?схов?шчы ёсць медыяфайлы па тэме Езярышча
• Прыдзв?нск? край ? Езярышча
• Езярышча, г. п., Гарадоцк? р-н (недаступная спасылка) // ДУ ≪В?цебская абласная б?бл?ятэка ?м. У. ?. Лен?на≫