Во?нск? абавязак  ? абавязак (пав?ннасць) мужчын (у некаторых дзяржавах ? жанчын) несц? ваенную ц? нацыянальную (альтэрнаты?ную, грамадзянскую ) службу.

Таксама гэта мае на ?вазе абавязак ваяваць (у выпадку ваенных дзеяння? ) у шэрагах узброеных с?л . З во?нскага абавязку неабходна выцякае ваенная служба грамадзян падчас вайны . Але ? мног?х дзяржавах ?снуе во?нская пав?ннасць , якая прадугледжвае нясенне службы як у ваенны, так ? ? м?рны час . Кожная дзяржава мае магчымасць вызначыць узрост прызыву, а таксама ?ншыя ?мовы, як?я вызначаюць якасць ? працягласць службы. Во?нск? абавязак узыходз?ць да старажытнасц? ? працягваецца ? некаторых дзяржавах да гэтага часу пад розным? назвам?. Сучасная с?стэма амаль по?нага нацыянальнага прызыву маладых людзей на службу датуецца Французскай рэвалюцыяй у 1790-х гадах, дзе яна стала асновай вельм? вял?к? ? магутнай арм?? ? флоту. Большасць е?рапейск?х дзяржа? пазней скап?явал? гэтую с?стэму для м?рнага часу, так што людз? ? пэ?ным узросце звычайна служаць адз?н год ? 8 гадо? на сапра?днай службе, а затым пераходзяць у запас (рэзерв) ? ? адста?ку.

• рэкруцкая с?стэма , пры якой з насельн?цтва тым ц? ?ншым спосабам наб?раецца тольк? неабходная колькасць рэкрута? , а ?ншая частка насельн?цтва фактычна вызваляецца ад усякай службы.
• м?л?цыйная с?стэма , складае прамую супрацьлегласць рэкруцкай: кожны грамадзян?н, здольны нас?ць зброю, прызнаецца часткай узброеных с?л дзяржавы, зал?чваецца ? ?х ? вучыцца ваеннай справе .
• кадравая с?стэма , найбольш распа?сюджаная ? цяперашн? час ? якая злучае пераваг? першых двух. Сапра?дная служба па прызыву набл?жае яе да рэкруцкай с?стэмы, а розныя формы запасу ? апалчэння ? да м?л?цыйнай.

У Беларус? [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

У перыяд К?е?скай Рус? аснову княжацк?х узброеных с?л стварал? невял?к?я прафес?йныя атрады ? дружыны ; прыкладна з XIV стагоддзя па землях Вял?кага Княства Л?то?скага распа?сюдз?лася паспал?тае рушэнне  ? маб?л?зацыя ?с?х ваеннаабавязаных кра?ны (expeditio generalis) або аднаго ц? некальк?х ваяводства? ц? павета? , апалчэнне.

З прыходам рас?йскай улады бы? уведзены рэкруцк? набор, пры як?м пэ?ная частка насельн?цтва амаль усё жыццё аддавала службе ? рас?йск?м войску, пазней тэрм?ны службы был? значна паменшаны.

У БССР была ?ведзена с?стэма набору ? арм?ю на тэрм?н да двух гадо? ваеннаабавязанага насельн?цтва. У 1984 годзе прадаста?ленне адтэрм?но?к? ад прызыву на ваенную службу для працягу адукацы? (арт. 35 Закона) было адменена ^{[1] [2]} , вернута ? у 1989 годзе ^[3] .

У сучаснай Беларус? савецкая с?стэма во?нскага абавязку захавалася амаль без змена?.

Зноск?