Рэспубл?ка Беларусь
прымала ?дзел у шматбаковым ? двухбаковым узаемадзеянн? на прадмет выхаду з
югасла?скага крыз?су
. У першыя гады канкрэтная паз?цыя кра?ны па гэтым пытанн? адсутн?чала. У наступным с?туацыя змян?лася: дзяржава выступ?ла за м?рнае ?рэгуляванне канфл?кту. Ужо ? рамках
Коса?скага пытання
канца 1990-х Беларусь стала на бок аф?цыйнага Бялграда.
Г?сторык ? пал?толаг Павел Малашук вылучы? два этапы ? разв?цц? беларускай паз?цы? па
Югаслав??
:
- 1991?1994: адсутнасць канкрэтнай паз?цы?;
- 1994?1998: курс на м?рнае ?рэгуляванне.
У 1992 годзе Рэспубл?ка Беларусь стала ?дзельн?кам Хельс?нкскага працэсу. Гэта падзея супала з уключэннем СБСЕ (
АБСЕ
) у м?рны працэс па Югаслав??. У той момант аф?цыйны М?нск мог падключыцца да ?рэгулявання канфл?кту, але беларуск?я ?лады бяздзейн?чал? ? не выкарысто?вал? гэты спрыяльны шанец. У сувяз? з гэтым, кра?на не сфармулявала выразную паз?цыю ? дачыненн? да М?жнароднай канферэнцы? па былой Югаслав?? ?
М?жнароднай кантактнай групы па Босн?? ? Герцагав?не
. М?нск адстойва? тэз?с аб тым, што прымяненне с?лы ? югасла?ск?м канфл?кце не з’я?ляецца залогам яго паспяховага вырашэння, выступа? за яго м?рнае рашэнне, адна?ленне членства
СРЮ
?
ААН
? ?ншых м?жнародных арган?зацыях. Паз?цыя па рашэнн? м?ждзяржа?ных ? ?нутрыдзяржа?ных канфл?кта? была адназначная: войны пав?нны вырашацца не с?лавым? метадам?, а шляхам пераканання ? сумесным? дзеянням? сусветнай супольнасц?
. Кра?на выказвалася супраць узброенага ?дзелу ? канфл?кце трэц?х с?л
.
У студзен? 1995 года група дэпутата?
Вярхо?нага Савета Беларус?
?
Федэральнага сходу Рас??
па запрашэнн? к?ра?н?ка
Рэспубл?к? Сербскай
Радавана Караджыча
наведала Югаслав?ю. Адбыл?ся сустрэчы з дзяржа?ным? ? пал?тычным? л?дарам? кра?ны, дэпутаты пабывал? на л?н?? размежавання супрацьлеглых бако? у размяшчэнн? рас?йскага батальёна
м?ратворчых с?л ААН
у г.
Сараева
, правял? шэраг перамо? ? кансультацый. У аф?цыйным заключэнн? па вын?ках паездк?, нак?раваным прэз?дэнту
Аляксандру Лукашэнку
? старшын? Вярхо?нага Савета
Мечыславу Грыбу
, яны адзначал?, што
≪?се санкцы?, пачынаючы з тых, як?я был? ?ведзеныя на аснове рэзалюцы? Савета Бяспек? ААН № 820, прынятай 17 красав?ка 1993 года, пав?нны быць неадкладна скасаваны≫
, ? прапано?вал? актыв?заваць намаганн? М?нска ?
Савеце Бяспек? ААН
па л?кв?дацы? гэтых санкцый. Таксама гаварылася, што
≪разв?ццё падзей на
Балканах
паказала за?часнасць дыпламатычнага прызнання з боку м?жнароднай супольнасц? незалежнасц?
Босн?? ? Герцагав?ны
≫
. Прычым беларуск?я дэпутаты л?чыл?, што выправ?ць памылку можна тольк? прызна?шы права
басн?йск?х серба?
на стварэнне самастойнай дзяржавы альбо дзяржа?нага ?тварэння ? рамках канфедэрацы? або федэрацы? з Югаслав?яй
.
Выступаючы 2 кастрычн?ка 1997 года ? агульнапал?тычнай дыскус?? на 52-й сес??
Генеральнай Асамбле? ААН
,
м?н?стр замежных спра? Рэспубл?к? Беларусь
?ван Антонав?ч
заяв??
:
|
Мы перакананы, што трывалы м?р у былой Югаслав?? магчымы тольк? пры ?мове адмовы ад гвалту, урэгулявання супрацьлеглым? бакам? сва?х супярэчнасця? м?рным? сродкам? шляхам перамова?. Рэспубл?ка Беларусь прапануе Генеральнай Асамбле? ААН даць Саюзнай Рэспубл?цы Югаслав?? як адной з дзяржа?-заснавальн?ц магчымасць аднав?ць свой удзел у рабоце Генеральнай Асамбле? ? ?ншых органа? Арган?зацы? Аб’яднаных Нацый.
|
|
У 1995 годзе ?
Адрыятычным моры
перахоплены карабель са стралковай зброяй ? боепрыпасам?, як? нак?ро?ва?ся да зоны баявых дзеяння?. Тады дзейн?чала забарона ААН на паста?ку збро? ?дзельн?кам канфл?кту, а с?лы
НАТА
правярал? ?весь падазроны транспарт. Паводле дакумента?, зброю набыл? камерсанты-пасярэдн?к?, але крын?цу паставак вызначыл? аператы?на ? Беларусь. Аляксандр Лукашэнка заяв??, што кра?на легальна прадала ?збраенне, але яе пакупн?к? затым перапрадал? яго
[5]
.
Па коса?ск?м пытанн? Беларусь заняла бок СРЮ. Сваю пал?тыку ? аднос?нах да падзей кра?на каардынавала з
Рас?яй
. 29 верасня ? г.
Нью-Ёрк
Антанов?ч сустрэ?ся з м?н?страм замежных спра? СРЮ
Жывадз?нам Ёванав?чам
, абмеркава?шы коса?скую с?туацыю. Югасла?ск? бок высока ацан?? падтрымку Беларус?
. 6 кастрычн?ка 1998 года беларуск? л?дар Аляксандр Лукашэнка заяв??, што гатовы аказаць Бялграду ≪?сялякую дапамогу≫
[6]
.
Дзяржава выступала супраць любых ваенных аперацый супраць Югаслав??. Упершыню пра гэта было зая?лена 8 кастрычн?ка
Нацыянальным сходам
. У заяве ад 14 кастрычн?ка беларуск? МЗС закл?ка? НАТА адмов?цца ад плана? с?лавога ?мяшання, пакольк?
≪?жыванне с?лы ? дачыненн? да суверэннай дзяржавы без санкцы?
Савета Бяспек? ААН
з’я?ляецца грубым парушэннем
Статута ААН
, супярэчыць асноватворным прававым прынцыпам м?жнародных аднос?н ? падрывае с?стэму бяспек? ? даверу на е?рапейск?м кантыненце. Ваеннае ?мяшанне НАТА ва ?нутрыдзяржа?ны канфл?кт не тольк? не л?кв?дуе яго прычыны, а наадварот, паглыбляе супрацьстаянне бако? у Косаве≫
. 20 лютага 1999 года прэз?дэнт кра?ны заяв??, што гало?нае ? дадзенай с?туацы? ? захаваць перамо?ны працэс. Лукашэнка таксама па?тары? тэз?с аб захаванн? тэрытарыяльнай цэласнасц? Югаслав?? ? недапушчальнасц? ваеннай ?нтэрвенцы?
.
24 сакав?ка, кал? альянс НАТА ?сё ж разгарну?
вайну супраць Бялграда
, ён назва? дзеянн? Захаду
≪крайн?м? ? найбольш контрпрадукты?ным? мерам?≫
. Малашук адзнача?, што заява беларускага прэз?дэнта ? сувяз? з пачаткам бамбардз?ровак была размешчана на першых старонках ус?х цэнтральных югасла?ск?х газет ? перадавалася па ?с?х каналах нацыянальнага тэлебачання СРЮ. У Югаслав?? дадзенае выступленне было ?спрынята як магутны пс?халаг?чны фактар маральнай падтрымк?
.
З асуджэннем аперацы? таксама выступ?л?
Палата прадста?н?ко?
? пастаянны прадста?н?к Рэспубл?к? Беларусь у ААН
Аляксандр Сычо?
. На фоне ваеннай аперацы? М?нск замароз?? аднос?ны з НАТА. 26 сакав?ка кра?на разам з Рас?яй ?
?ндыяй
унесла на разгляд СБ ААН праект рэзалюцы?, у якой асуджалася ваеннае ?мяшанне кра?н альянсу
.
Са снежня 1998 года ?
Косаве
дзейн?чала спецыяльная група медыцынск?х эксперта?-патолагаанатама? з мэтай расследавання злачынства? супраць м?рнага насельн?цтва. У яе склад ад Беларус? ?вайшл? намесн?к гало?нага дзяржа?нага судова-медыцынскага эксперта Кузм?ча? ? загадчык Цэнтральнай медыка-крым?нал?стычнай лабараторы? гало?нага бюро Дзяржа?най службы судова-медыцынскай экспертызы Ля?ков?ч. Паралельна беларуск?я спецыял?сты (10 чалавек) працавал? ? ? якасц? наз?ральн?ка? м?с?? АБСЕ
.
13 красав?ка 1999 года ? прадмесц?
Бялграда
прыбыла калона а?тамашын з гуман?тарнай дапамогай з Рас?? ? Беларус?. Гэтаму папярэдн?чал? амаль тры дн? цяжбы на венгерскай мяжы. Улады
Венгры?
адма?лял?ся прапусц?ць канвой на сваю тэрыторыю. Канфл?кт бы? вырашаны тольк? пасля перамова? у
Будапешце
, як?я правё? м?н?стр па надзвычайных с?туацыях РФ
Сяргей Шайгу
[8]
.
14 красав?ка 1999 года, у разгар паветранай кампан?? НАТА, у Бялград з в?з?там прыбы? Аляксандр Лукашэнка. У стал?чным аэрапорце яго сустрэ? асаб?ста прэз?дэнт Югаслав??
Слабадан М?лошав?ч
. На працягу шасц? гадз?н л?дары абедзвюх кра?н абмеркавал? мног?я двухбаковыя ? м?жнародныя пытанн?, у тым л?ку па ?рэгуляванн? крыз?су на Балканах. На праведзенай прэс-канферэнцы? па вын?ках перамова? было выказана, што югасла?ск? бок гатовы размясц?ць у Косаве м?жнародных наз?ральн?ка?, акрамя прадста?н?ко? тых кра?н, як?я ?дзельн?чаюць у агрэс?? супраць Югаслав??. Бялград таксама аф?цыйна заяв?? пра сваё жаданне далучыцца да
Саюзу Рас?? ? Беларус?
[9]
.
Газета ≪
Правда
≫ адзначыла, што Лукашэнка ста? першым л?дарам, як? наведа? Бялград пасля пачатку заходн?х бамбардз?ровак. Камандаванне НАТА з неахвотай, але ?сё ж дало паветраны кал?дор для прэз?дэнцкага самалёта
[9]
. Аднак альянс так ? не гарантава? бяспеку палёту. Больш за тое, падчас знаходжання Лукашэнк? ? Югаслав?? на Бялград ажыццё?лены ав?яналёты (падчас перамова? паветраныя с?рэны гучал? двойчы)
[10]
.
Карэспандэнт газеты ≪
Независимая газета
≫ Антон Хадасев?ч п?са? пра гэты в?з?т, што Лукашэнка ? рамках паездк? ? Бялград прадста?ля? ?нтарэсы не стольк? М?нска, кольк? Масквы. Больш за тое, перад гэтым к?ра?н?к дзяржавы н?быта атрыма? адабрэнне
прэз?дэнта Рас??
Барыса Ельцына
[11]
. Выданне ≪
Свободная пресса
≫ адзначала, што за кошт гэтага Лукашэнка заваява? а?тарытэт у Серб??
[12]
.
Беларуск? пал?тычны аглядальн?к Валер Карбалев?ч на фоне в?з?ту Лукашэнк? ?
Серб?ю
? 2019 годзе ?згада? паездку 20-гадовай да?н?ны
[11]
.
|
На наступны дзень, 4 снежня,
прэз?дэнт Серб??
Аляксандр Вучыч
сустракаецца ?
Сочы
з
Пуц?ным
. Дык вось цяперашн? шырока разрэкламаваны беларуск?м? дзяржа?ным? СМ? в?з?т Лукашэнк? ? Бялград ? гэта ? пэ?ным сэнсе спосаб, умо?на кажучы, выцерц? нос прэз?дэнту Рас??. К?м бы? Пуц?н у красав?ку 1999 года, кал? Лукашэнка ?жо здзяйсня? ≪гера?чныя ?чынк?≫? Ды н?к?м. Хай задумаецца над гэтым перад 7 снежня [дзень сустрэчы Пуц?на ? Лукашэнк? па пытаннях ?нтэграцы? дзвюх кра?н].
|
|
У 2000 годзе
бы? ск?нуты
Слабадан М?лошав?ч. У аф?цыйным М?нску дастаткова спакойна пастав?л?ся да змены ?лады
[13]
.
Паз?цы? Беларус? ? новых югасла?ск?х улада? па пытанн? пра лёс экс-л?дара разыходз?л?ся. Апошн?я фактычна пагадз?л?ся з арыштам М?лошав?ча ? выдачай яго
Гаазе
. Арышт былога прэз?дэнта, як? адбы?ся 1 красав?ка 2001 года, бы? рэзка адмо?на ?спрыняты беларуск?м к?ра?н?цтвам. Аляксандр Лукашэнка назва? яго ≪абуральным ? недэмакратычным фактам≫. К?ра?н?цтва кра?ны падтрымала ? гэтым пытанн? традыцыйна апаз?цыйная
Беларуская сацыял-дэмакратычная партыя (Народная Грамада)
[13]
.
Старшыня парты?
М?калай Статкев?ч
у ?нтэрв’ю карэспандэнту ≪
Савецкай Беларус?
≫, якое было дадзена незадо?га да арышту экс-к?ра?н?ка Югаслав??, адзначы?, што
≪сама ная?насць патрабавання? аб выдачы Слабадана М?лошав?ча ? Гаагу выглядае, прынамс?, некарэктна≫
. Да таго ж, на думку пал?тыка, югасла?ск?я ?лады цалкам па с?лах магл? самастойна вызначыць ступень адказнасц? зрынутага л?дара. К?ра?н?к БСДП (НГ) л?чы? таксама, што ? выпадку кал?
≪цяперашняя ?лада ? Югаслав?? ?сё ж вырашыцца на выдачу М?лошав?ча, то нем?нуча страц?ць свой твар ? частку свайго а?тарытэту, пакольк? гэта ёсць яшчэ ? пытанне самадастатковасц? ? суверэннасц? дзяржавы≫
[14]
.
15 снежня 2016 года ? царкве Святой Тройцы ? Бялградзе была асвечана мемарыяльная дошка са сп?сам
руск?х добраахвотн?ка?
, як?я заг?нул? ? войнах у былой Югаслав??. На цырымон?? прысутн?ча? таксама пасол Беларус? ? Серб??
Уладз?м?р Чуша?
[15]
.
|
---|
Асно?ныя падзе?
|
Сербск?я ? македонск?я дзяржутварэнн?
|
Дамагал?ся незалежнасц?
|
Наступствы
|
- Распад Югаслав??
- Войны
- Храналог?я
|
- Удзельн?к?
|
- Удзельн?к?
- Албанск?я сепаратысты:
- Ваенная дапамога:
|
- Наступствы
- М?ратворчыя м?с??
- ?рэдэнтызм
- ?ншае
|
|
(#)
? знаходзяцца пад следствам
, #
? асуджаныя за ваенныя злачынствы
|