Караль Карыцк?
|
Асаб?стыя звестк?
|
Дата нараджэння
|
3 л?стапада
1702
(
1702-11-03
)
|
Месца нараджэння
|
|
Дата смерц?
|
1789
[1]
|
Месца смерц?
|
|
Альма-матар
|
|
Месца працы
|
|
Прафес?йная дзейнасць
|
Род дзейнасц?
|
п?сьменн?к
|
У В?к?педы? ёсць артыкулы пра ?ншых асоб з прозв?шчам
Карыцк?
.
Караль Фларыян Карыцк?
(
3 л?стапада
1702
, маёнт.
Дз?трык?
?
10 снежня
1789
,
Рым
) ? буйны дезяч катал?цкага касцёла ?
Ордэна езу?та?
, п?сьменн?к, педагог.
Навучанне ? пачатак педагаг?чнай дзейнасц?
[
прав?ць
|
прав?ць зыходн?к
]
Нарадз??ся ? шляхецкай сям’?. Сын Аляксандра и Тэрэсы, брат
М?хала Карыцкага
.
29 чэрвеня
1717
г. у
В?льн?
?ступ?? у
Таварыства ?суса
. Прайшо?шы двухгадовае выпрабванне ?
нав?цыяце
, пад к?ра?н?цтвам прафесара Багуслава Г?зберта авалодва? педагаг?чным майстэрствам у наста?н?цкай сем?нары?, якая працавала ? Слуцк?м езу?цк?м калег?уме. У 1720?1723 гг. вывуча? ф?ласоф?ю ?
Полацк?м езу?цк?м калег?уме
, пасля чаго выклада? граматыку ? паэтыку ? езу?цк?х навучальных установах В?льн? ?
Варшавы
. З
1726
па
1730
гг. праходз?? курс тэалог?? ? Варшаве, дзе ?
1729
г. бы? высвечаны на ксяндза
[2]
.
?мкнучыся да адраджэння мастацтва красамо?ства, К. Ф. Карыцк? пача? у Варшаве выкладаць рыторыку (1730?1732). Польск? г?сторык Ян Альбертрандз? назва? яго ≪першым майстрам навук ? густу ? езу?цкай л?таратуры на Л?тве≫ (
польск.
:
?pierwszym mistrzem nauk i gustu w literaturze jezuickiej na Litwie”
)
[2]
. У 1732 г. атрыма? у
В?ленскай акадэм??
ступень маг?стра ф?ласоф?? ? вольных навук, ро?ную доктарскай ступен?, ? пасаду прафесара этык? (1732?1733)
[2]
. Выклада? рыторыку кл?рыкам-езу?там у наста?н?цкай сем?нары? (1733?1735) ? бы? прэфектам школ (1735?1736) у Слуцку. Некаторы час працава? прыдворным прапаведн?кам
Радз?в?ла?
. Прафесар ф?ласоф?? ? В?ленскай акадэм?? (1736?1739), Пасля пераезду ? Варшаву ? прафесар тэалог?? ? к?ра?н?к маральных дыскус?й (1739?1744), прапаведн?к ? прэфект б?бл?ятэк? (1744?1746) у мясцовым калег?уме
[3]
.
У
1746
г. пераведзены ? Рым на пасаду польскага пен?тэнцыярыя ?
баз?л?цы Св. Пятра
, якую займа? на працягу 9 гадо? (1746?1755). Кал? ?
1755
г. пачалося стварэнне асобнай Польскай ас?стэнцы? Таварыства ?суса (А. ? буйнейшая арган?зацыйная адз?нка
Ордэна езу?та?
; да 1756 г. тэрыторыя Рэчы Паспал?тай аднос?лася да Нямецкай ас?стэнцы?
[4]
), бы? прызначаны сакратаром Тамаша Дун?на, першага Польскага ас?стэнта ? Рыме (1755?1758). У 1758 г. удзельн?ча? у Х?Х генеральнай кангрэгацы? Таварыства ?суса, на як?м бы? абраны новы галава ордэна ? Ларэнца Рычы
[3]
.
Пасля таго, як у 1758 г. з Л?то?скай прав?нцы? была вылучана асобная Мазавецкая прав?нцыя, К. Ф. Карыцк? бы? прызначаны спачатку Мазавецк?м в?цэ-прав?нцыялам (1758?1759), а потым ? прав?нцыялам (1759?1763). З
1763
па
1765
гг. ? рэктар
Нясв?жскага езу?цкага калег?ума
. У 1765 г. вярну?ся ? Рым, дзе заня? пасаду ас?стэнта (1765?1773) Ларэнца Рычы, генерала ордэна.
Пасля апубл?кавання папам
Кл?ментам XIV
брэвэ
Dominus ac Redemptor
? скасавання Таварыства ?суса (
1773
) К. Ф. Карыцк? разам з генералам апальнага ордэна ? ?ншым? ас?стэнтам? за супрацьдзеянне папскай вол? бы? зняволены ? замку Св. М?хала Анёла ? Рыме. Вызвалены ?
лютым
1776
г., жы? на папск?м панс?ёне ? былым езу?цк?м
Доме прафеса?
у Рыме
[2]
[3]
.
Апошн?я гады правё? у Рыме на пенс?ёне папы. Падтрымл?ва? сувяз? з езу?там? ?
Рас?йскай ?мперы?
, пераконва? ?х у законнасц? ?снавання ордэна. Выступа? супраць падпарадкавання езу?та? б?скупу
С. Богуш-Сестранцэв?чу
, заахвочва? ?х да стварэнне уласнай адм?н?страцыйнай арган?зацы?
[2]
[5]
.
А?тар драматычнай пастано?к? для школьнага тэатра ?
Rhetor Mediolanensis D. Augustinus in scenam inductus a rhetoribus Regii Coll. Varsaviensis SJ, Anno 1732 ? Dramat II, 1, nr 497
. Апубл?кава? шмат панег?рыка? у
Auriflamma in Aurelii flamma enitescens, sub vexillo coronati Leopardi Nomini… Petri Kczewski, Palatinidae Mariaeburgensis… in Atheneo Regio Varsaviensi, 1727
. Пасля смерц? ?гнац?я Улодка выда? яго працу
O naukach wyzwolonych
(
1780
).
У б?бл?ятэцы Духо?най сем?нары? ?
Кельцы
у рукап?сах захо?ваецца некальк? тэалаг?чных трактата?, як?я адносяцца да часу яго выкладання ? Варшаве (1739?1744). У Гало?ным арх?ве старажытных акта? у Варшаве (AGAD) захавалася частка яго л?ставання з Радз?в?лам? ад 1758?1769 гг. Асаб?стыя л?сты К. Ф. Карыцкага ? Полацк да
Стан?слава Чарнев?ча
захо?ваюцца ? Рымск?м арх?ве Таварыства ?суса(ARSI) i Арх?ве Таварыства ?суса ?
Кракаве
(ATJKr)
[6]
.
Зноск?
- ↑
Karol Florian Korycki // NUKAT
? 2002.
- ↑
а
б
в
г
д
Krolikowska, A. Profesorowie jezuickich seminariow nauczycielskich od XVI do XVIII wieku. Słownik biograficzny. / A.Krolikowska. ? Krakow: Wydawnictwo Naukowe Akademii Ignatianum w Krakowie -Wydawnictwo WAM, 2017. ? s. 82-83.
- ↑
а
б
в
Grzebie?, L. (Ed.),
Encyklopedia Wiedzy o jezuitach na ziemiach Polski i Litwy
, 1996.
- ↑
Grzebie?, L. (Ed.),
Encyklopedia Wiedzy o jezuitach na ziemiach Polski i Litwy
, 1996.
- ↑
Паздняко?, В. Карыцк? Кароль Фларыян / В. Паздняко? // Электронная энцыклапедыя ≪Вял?кае княства Л?то?скае≫
- ↑
Krolikowska, A. Profesorowie jezuickich seminariow nauczycielskich od XVI do XVIII wieku. Słownik biograficzny. / A.Krolikowska. ? Krakow: Wydawnictwo Naukowe Akademii Ignatianum w Krakowie ? Wydawnictwo WAM, 2017. ? s. 83-84.