Ун?вэрса?льны каардынава?ны час ( па-ангельску : Coordinated Universal Time , UTC ), Сусьветны час  ? аснова цыв?льнага часу, як? адрозьн?ваецца на цэлую колькасьць сэкунда? ад атамнага часу ? на дробавую колькасьць сэкунда? ад UT1.

UTC ? спадчыньн?к GMT ( Грынв?цк? час ). Новае ?мя было ?ведзена, каб пазбав?цца ад назову вызначанага месца на Зямл? ? м?жнародным стандарце. UTC грунтуецца на атамным адл?ку часу, а не на часе ? Грынв?чы . Варта зьвярнуць увагу на тое, што UTC аднолькавы ?з?мку ? ?летку. Таму для тых месца?, дзе прыняты пераход на пэ?ны тэрм?н да летняга часу , зрушэньне адносна UTC на гэты тэрм?н зьмяняецца.

Мэтад выл?ку UTC [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

UT  ? сярэдн? сонечны час на мэрыдыяне Грынв?ча. З-за нера?намернасьц? кручэньня Зямл? грынв?цк? мэрыдыян круц?цца таксама нера?намерна. Акрамя таго, у вын?ку бесьперапыннага перамяшчэньня вос? кручэньня ? целе самой Зямл? геаграф?чныя палюсы соваюцца па паверхн? Зямл?, а разам зь ?м? зьмяняюць сваё месцазнаходжаньне ? плоскасьц? пра?дз?вых мэрыдыяна? . З-за гэтых фактара? адрозьн?ваюць наступныя сыстэмы вымярэньня часу:

UT0  ? час на ?мгненным грынв?цк?м мэрыдыяне, вызначаны па ?мгненным месцазнаходжаньн? палюсо? Зямл?. Гэты час, непасрэдна атрымо?ваемы ? вын?ку астранам?чных наз?раньня? сутачных руха? зорак ;

UT1  ? час на сярэдн?м грынв?цк?м мэрыдыяне, выпра?лены з ул?кам руху зямных палюсо?:

UT1 = UT0 + Δλ,

дзе Δλ ? папра?ка, якая залежыць ад каардынат ?мгненнага полюсу, адл?чваемых адносна агульнапрынятага сярэдняга полюсу;

UT2  ? час, выпра?лены з ул?кам сэзоннай нера?намернасьць кручэньня Зямл? ΔT _s :

UT2 = UT1 + ΔT _s .

Для ?згадненьня наз?раемага сусьветнага часу UT1 ? строга ра?намернага М?жнароднага атамнага часу ( TAI ) з 1964 году ?вял? ра?намерна-пераменную шкалу часу UTC ? ун?вэрсальны каардынаваны час. Маштабы UTC ? TAI ро?ныя, а нульпункт зьмяняецца скокам. Пам?ж UTC ? UT1 назапашваецца разыходжаньне, абумо?ленае, па-першае, нера?намернасьцю шкалы UT1, а, па-другое, няро?насьцю маштаба? UT1 ? TAI (1 сэкунда UT1 у дакладнасьц? ня ро?ная 1 атамнай сэкундзе). Пры нарастаньн? разыходжаньня пам?ж UTC ? UT1 да 0,7 сэкунды роб?цца карэктыро?ка скокам на 1 сэкунду.

Дадатковая высакосная сэкунда дадаецца (або, тэарэтычна, адымаецца) 30 чэрвеня або 31 сьнежня пры неабходнасьц?. Першая зьмена была ? 1972 годзе, дадана дадатная сэкунда ? 23:59:60. Даданьне сэкунды вызначаецца International Earth Rotation and Reference Systems Service , паводле ?х наз?раньня? за кручэньнем Зямл?.

Сыгналы дакладнага часу перадаюцца па радыё , тэлебачаньн? ? ?нтэрнэт у сыстэме UTC.