В?к?пэдыя мае артыкулы пра ?ншых асоба? з прозьв?шчам Ша?чэнка .

Тарас Ша?чэнка
укр . Тарас Григорович Шевченко
А?тапартрэт , 1840 г.
Асаб?стыя зьвестк?
?мя пры нараджэньн?	Тара?с Рыго?рав?ч Ша?чэ?нка
Псэ?дан?мы	Кабза?р
Нарадз??ся	9 сакав?ка 1814 ( 1814-03-09 ) [1] [2] [3] […] сяло Морынцы , К?е?ская губэрня , Расейская ?мпэрыя
Памёр	26 лютага 1861 (47 гадо?) Санкт-Пецярбург , Расейская ?мпэрыя
Пахаваны	Тарасава гара [d]
Бацьк?	Рыгор Ша?чэнка [d] Кацярына Бойка [d]
Л?таратурная дзейнасьць
Род дзейнасьц?	маляр , паэт , антраполяг , артыст , п?сьменьн?к , драматург , этнограф , праза?к , ф?лёзаф
Гады творчасьц?	1836?1856
Жанр	паэз?я , аповесьць
Мовы	укра?нская , расейская
Значныя творы	Баляда ≪ Сурочаная ≫ (1837), паэма ≪ Найм?чка ≫ (1845), аповесьць ≪Княг?ня≫ (1847)
Подп?с
Творы на сайце Knihi.com
Тарас Ша?чэнка ? В?к?схов?шчы

Тара?с Ша?чэ?нка ( па-?кра?нску : Тарас Григорович Шевченко ; стар. ст. 9 сакав?ка 1814 ? 10 сакав?ка 1861) ? укра?нск? мастак, л?таратар.

Аб’ядна?шы ? сва?х паэтычных творах жывую размо?ную мову са сродкам? кн?жнае мовы, Ша?чэнка ?зьнёс укра?нскую л?таратурную мову на новы, якасна болей высок? ?зровень. Шырока карыстаючыся лексыкаю розных гал?на? навук? й мастацтва, Ша?чэнка фактычна закла? падмурак тэрм?наляг?зацы? ?кра?нскае лексык?.

Б?яграф?я [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

Нарадз??ся 9 сакав?ка 1814 году ? сяле Морынцы , у сям’? прыгонных сяляна?. Бацька ? Рыгор Ша?чэнка, мац? ? Кацярына Бойка (Ша?чэнка). Кал? Тарасу бы? адз?н год, сям’я пераехала ? Кырыла?ку , цяпэр сяло Ша?чэнкава Чаркаскай вобласьц? . Жы? у В?льн? й Пецярбурзе. Перапахаваны ва ?кра?не згодна з уласным запаветам (гл. верш ≪Запавет≫).

Творчасьць [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

П?саць пача? каля 1836-37. Выда? зборн?к ≪Кабзар≫ (1840). Творы Тараса Ша?чэнк? прасякнутыя любо?ю да радз?мы, нап?саныя народнай мовай, вызначаюцца бл?зкасьцю да фальклёру, разнастайнасьцю рытма?, мэлядычнасьцю. У раньняй творчасьц? (вершы, баляды, паэмы ≪Кацярына≫, 1838, ≪ Гайдамак? ≫, 1841; драма ≪ Назар Стадоля ≫, 1843) спалучэньне рамантызму з рэал?стычным? тэндэнцыям?. У паэме ≪Найм?чка≫ (1845) ствары? ярк? драматычны вобраз жанчыны- мац? . У паэмах ≪Сон≫ (1844), ≪Ка?каз≫, ≪Ератык≫ (абедзьве 1845), ≪Нэаф?ты≫ (1857), цыклах ≪У каземаце≫ (1847), ≪Цары≫ (1848), паэз?? пэрыяду ссылк?, аповесьцях ≪Княг?ня≫ (1853) ? ≪Музыка≫ (1855) рэвалюцыйныя ? антыпрыгоньн?цк?я матывы. А?тар паэма? ≪Сьляпая≫ (1842), ≪Князё?на≫ (1847), ≪Марына≫ (1848), ≪Юродз?вы≫ (1857), ≪Марыя≫ (1859), баляды ≪Сурочаная≫ (1837), трыпц?ха ≪Доля≫, ≪Муза≫, ≪Слава≫ (1858), аповесьця? ≪Варнак≫ (1845), ≪Няшчасны≫, ≪Кап?танша≫, ≪Бл?зьняты≫ (усе 1855), ≪Мастак≫ (1856), ≪Прагулка з задавальненьнем ? не без марал?≫ (1856?1958). Мног?я вершы стал? народным? песьням?.

Тарас Ша?чэнка ? заснавальн?к рэал?стычнага к?рунку ва ?кра?нск?м выя?ленчым мастацтве. Майстар партрэта, г?старычных ? жанравых кампазыцыя?, ?люстрацыя?, натурных замалёвак, афорта? (≪А?тапартрэт≫, 1840-41; ≪Кацярына≫, 1842; сэрыя афорта? ≪Жывап?сная ?кра?на≫, выд. 1844). За працы ? гал?не гравюры атрыма? званьне акадэм?ка (1860). Яго мастацкая спадчына прасякнута народнасьцю, сацыяльнай нак?раванасьцю, гуман?стычным патасам .

У сваёй творчасьц? выраз?? думк? ? настро?, як?я был? важным? ? жыцьц? ?кра?нца? у той час. Яго творчасьць знайшла водгук у сэрцах людзей, аб чым сьведчыць тое, што ? другой палове XIX ? на пачатку XX ст. ц? не адз?наю кн?жкаю ? большасьц? вясковых хат Укра?ны бы? ≪ Кабзар ≫, вершы зь яго вучыл? напамяць, па яму вучыл?ся чытаць. У той час творы Ша?чэнк? аб’яднал? ?кра?нск? народ, асабл?ва жыхаро? Левабярэжнай Укра?ны .

≪Запаведзь≫ ( па-?кра?нску : ≪Запов?т≫ ), адз?н з самых вядомых верша?, беларускай моваю (пераклад Янк? Купалы ):

Ушанаваньне памяц? [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

?мем Тараса Ша?чэнк? назван шэраг геаграф?чных аб’екта? (населеных пункта?, вул?ца?), навучальных установа? ? ?ншых арган?зацыя? Укра?ны.

?мя Тараса Ша?чэнк? маюць вышэйшыя навучальныя ?становы ? К?е?ск? ? Луганск? нацыянальныя ?н?вэрсытэты, Чарн?га?ск? пэдагаг?чны ?н?вэрсытэт, Крамянецк? абласны гуман?тарна-пэдагаг?чны ?нстытут ? гало?ны ?н?вэрсытэт Прыднястро?я ; тэатры ? Нацыянальная опэра ?кра?ны, Тэрнопальск?, Валынск? й Харка?ск? драматычныя тэатры, Днепрапятро?ск? ?кра?нск? музычны драматычны тэатар, Крывароск? тэатар драмы ? музычнай камэды?, Чаркаск? ? Чарн?га?ск? музычна-драматычныя тэатры, а таксама шматл?к?я к?натэатры, п?к Ша?чэнк?, горад Форт-Ша?чэнка, з 1964 па 1991 гады горад Акта? называ?ся Ша?чэнка.

Помн?к? Тарасу Ша?чэнку ?сталяваныя ва ?с?х абласных цэнтрах Укра?ны, мног?х гарадах ? вёсках кра?ны, а таксама ? шматл?к?х стал?цах ? гарадах за мяжой. Увогуле, ва ?кра?не ? сьвеце больш за 1000 помн?ка? паэту. Гэта найбольшая колькасьць манумэнта?, ?сталяваных адной асобе, кал? не ?л?чваць правадыро? татал?тарнага рэжыму ? невядомых жа?нера?. Адным зь лепшых л?чыцца помн?к у Харкаве , вял?к?я помн?к? Кабзару ?сталяваныя таксама ? К?еве , Дн?пры , Данецку , Львове ? ?ншых гарадах. У Беларус? помн?к? Тарасу Ша?чэнку ?сталяваныя ? Берасьц? , Гомел? , Менску , Маг?лёве , Слуцку .

Вул?цы ?мя Тараса Ша?чэнк? ?снуюць амаль у кожным населеным пункце ?кра?ны. У Беларус? вул?цы Тараса Ша?чэнк? ёсьць у Баранав?чах , Берасьц? , Бабруйску , Браславе , Воршы , Гомел? , Гародн? , Л?дзе , Пружанах , Стол?не , у Берасьц? ? Менску ёсьць бульвары Тараса Ша?чэнк?.

Партрэт Тараса Ша?чэнк? адлюстраваны на банкноце Нацыянальнага банку ?кра?ны нам?налам 100 гры?ня? ? на залатой памятнай манэце нам?налам 200 гры?ня?.

Беларуск?я пераклады [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

• Найм?чка. Мн., 1940.
• Выбраныя вершы ? паэмы. Мн., 1948.
• Кабзар. 2-е выд. Мн., 1952.
• Кацярына. Мн., 1964.
• Вершы / Уклад.? камент. Э. М. Мартынавай; Паэмы. ? Мн.: Мастац. л?т., 1989. ? (Скарбы сусветнай л?таратуры).
• Кабзар: Выбранае / Тарас Ша?чэнка; Пер. з укр. Т.Мельчанк? ? Гомель: Полеспечать, 2004.

У 2014 годзе да 200-годзьдзя народз?на? Тараса Ша?чэнк? ? Беларус? выйшла кн?га пераклада? яго твора? ≪Мастак≫. Беларуск? пераклад ажыцьцяв?? Валер Стралко ^[4] .

Крын?цы [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

Вонкавыя спасылк? [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

• Т. Р. Ша?чэнка (Уральск? мармур 0,38x0,35x1,38). А?тар ? укра?нск? скульптар М?калай Шмацько
• Творы на беларускай пал?чцы
• ?нтэракты?ная б?яграф?я Тараса Ша?чэнк?