Сьвяткава?ньне 200-х уго?дка? з дня нараджэ?ньня
Язэ?па ?гна?цыя Крашэ??скага
адбывалася ? 2012 року на
Беларус?
,
Польшчы
,
Укра?не
й ?ншых кра?нах, у як?х жы? ? працава? вядомы п?сьменьн?к, публ?цыст, мастак, навуко?ца, калекцыянэр, музыка.
У вёсцы
До?гае
Пружанскага раёну
, дзе жыл?
Крашэ?ск?я
? правё? дзяц?нства малы Язэп ?гнацы, плянуецца ?сталяваць мэмарыяльны знак
[1]
.
Берасьцейская абласная б?бл?ятэка ?мя Горкага ? 2012?2013 роках рэал?зуе праект ≪В?ртуальная рэканструкцыя спадчыны Ю. ?. Крашэ?скага≫, мэтам? якога зья?ляюцца:
- ал?чбаваньне л?таратурнай спадчыны творцы;
- аб’яднаньне дакумэнтальных крын?ца?, як?я цяпер захо?ваюцца ?
Беларус?
,
Польшчы
,
Укра?не
;
- распрацо?ка праекту адна?леньня сядз?бы Крашэ?ск?х ≪До?гае≫;
- распрацо?ка турыстычнага маршруту в.
До?гае
(Беларусь) ? г.
Белая
, в.
Рамана?
(Польшча) ? г.
Ро?на
, г.
Жытом?р
(Укра?на)
[2]
.
У праекце бяруць удзел таксама
Нацыянальная б?бл?ятэка Беларус?
, Бялападляская меская публ?чная б?бл?ятэка,
музэй-сядз?ба Ю. ?. Крашэ?скага ? Раманаве
(абедзьве ? Польшча) ? Ровенская дзяржа?ная абласная б?бл?ятэка (Укра?на)
[2]
.
М?кола Папека
перакла? паэму Язэпа Крашэ?скага ≪
Вёска
≫ на беларускую мову.
16 верасьня 2011 року
[3]
Сойм Польшчы
абвясьц?? 2012 рокам
Януша Корчака
,
Юзэфа ?гнацыя Крашэ?скага
?
Пётры Скарг?
[4]
.
Паводле дырэктарк?
музэю Крашэ?скага ? Раманаве
(
Польшча
) Ганны Чабадз?нскай-Пшыбысла?скай, у Польшчы пав?нен выйсьц? збор твора? п?сьменьн?ка на электронных носьб?тах, а ? музэ? будуць ладз?цца тэатрал?заваныя прадста?леньн?
[5]
.
У
польск?м разьдзеле
В?к?крын?ца?
створаны ≪В?к?праект Крашэ?ск?-2012≫, удзельн?к? якога намерваюцца да 200-годзьдзя п?сьменьн?ка выкласьц? ? вольны доступ по?ны збор твора? Язэпа Крашэ?скага
[6]
.
У музэ?-сядз?бе ≪
Пружанск? палацык
≫ 26 студзеня 2012 року адбылася прадста?н?чая канфэрэнцыя ≪Крашэ?ск? знакам?ты ? невядомы≫, удзел у якой узял? навуковыя супрацо?н?к? музэю; дырэктарка
музэю Крашэ?скага ? Раманаве
(
Польшча
) Ганна Чабадз?нска-Пшыбысла?ска; выкладчык ? вучн? Загор’е?скай школы, дзе створаны куток Крашэ?скага; дасьледн?к? ? перакладн?к? творчасьц? Крашэ?скага; мясцовая ?нтэл?генцыя; прадста?н?к? выкана?чай улады
[5]
. У ≪Палацыку≫ створаная тэматычная экспазыцыя. Экспанаты для яе был? прадаста?леныя ? тым л?ку музэем Крашэ?скага ? Раманаве, супрацо?н?цтва зь як?м цягнецца ?жо пяць рока?. У 2011 року для пружанскага музэю был? набытыя таксама 52 кн?г? Крашэ?скага з прыватных збора?.
Наступныя канфэрэнцы? ? ≪Палацыку≫, прысьвечаныя плянам адна?леньня сядз?бы Крашэ?ск?х у До?г?м, розным аспэкты жыцьця ? творчасьц? п?сьменьн?ка, адбыл?ся 28 красав?ка ? 29 тра?ня.
М?калай Сахарук, наста?н?к г?сторы?
Загор’е?скай
школы, што непадалёк ад родных мясьц?на? Крашэ?ск?х, разам з вучням? ствары? у школе мэмарыяльны куток Крашэ?скага. Зь яго прэзэнтацыяй яны наведал? суседн?я школы, а таксама был? запрошаныя на ?мпрэзы з нагоды сьвяткаваньня ? рамана?ск? музэй Крашэ?скага
[5]
.
Дасьледн?цай жыцьця ? творчасьц? Язэпа Крашэ?скага зья?ляецца берасьцейская журнал?стка Руслана Гусева, якая ?жо выдала чатыры расейскамо?ныя кн?г? (≪К Крашевскому в Романов и Долгое≫, ≪Дары пилигрима≫, ≪Конспекты по Крашевскому≫, ≪Песнь о Витоле≫
[7]
) ? рыхтуе да выданьня пятую, прысьвечаную п?сьменьн?ку. У яе кн?г? таксама ?ключаныя пераклады на расейскую мову верша? п?сьменьн?ка роднай сястры ?рыны Гусевай ? намесьн?цы старшын? Берасьцейскага абласнога аддзяленьня Саюзу п?сьменьн?ка? Беларус? Любов? Красе?скай. Прэзэнтацыя сэры? выданьня? ≪К 200-летию со дня рождения Ю. И. Крашевского≫ адбылася падчас канфэрэнцы? ? ≪Пружанск?м палацыку≫ 26 студзеня. Па творах Русланы Гусевай творчасьць Крашэ?скага з 2012 року вывучаюць студэнты
Берасьцейскага дзяржа?нага ?н?вэрсытэта ?мя Пушк?на
[5]
.
15 тра?ня ? Цэнтральнай навуковай б?бл?ятэцы ?мя Якуба Коласа
НАН Беларус?
адчын?лася выстава ≪Юзэф Крашэ?ск? ? люстэрку г?сторы?≫, падрыхтаваная аддзелам рэдк?х кн?г ? рукап?са? б?бл?ятэк? сумесна з
Польск?м ?нстытутам у Менску
[8]
. У экспазыцы? дэманструюцца выданьн? XIX?XXI стагодзьдзя? з фонда? ЦНБ, сярод як?х прыжыцьцёвыя выданьн? твора? Крашэ?скага, пераклады, дасьледаваньн? жыцьця ? творчасьц? п?сьменьн?ка, выданьн?, як?я адлюстро?ваюць выдавецкую ? рэдактарскую дзейнасьць Крашэ?скага
[9]
.
Паседжаньне ≪
Л?цьв?нскага клюбу
≫ 6 чэрвеня было прысьвечанае асобе Крашэ?скага як ≪рыцару г?старычнага раману≫. Акрамя б?яграф?? ≪самага пладав?тага п?сьменьн?ка Беларус?, Л?твы ? Польшчы≫, прысутныя магл? абмеркаваць стан беларускай г?старычнай прозы ? паразважаць над пытаньням? вяртаньня творчасьц? Юзэфа Крашэ?скага беларускаму чытачу
[10]
.
8 чэрвеня ? ≪
Пружанск?м палацыку
≫ адбылася акцыя ≪Ноч музэя?≫, прымеркаваная да сьвяткаваньня юб?лею Крашэ?скага. На мерапрыемстве пад назвай ≪?Палацык“ сустракае Крашэ?скага≫ працава? музычна-харэаграф?чны салён, ладз?л?ся тэатрал?заваныя экскурс?? па зал? Крашэ?скага, а?кцыёны з лотам? XIX стагодзьдзя, прагляд ф?льму ≪
Старое паданьне: Кал? сонца было богам
≫ па матывах твору п?сьменьн?ка
[11]
.
У л?пен? канфэрэнцыя ≪Крашэ?ск? ? вял?к? ? невядомы≫, арган?заваная энтуз?ястам? зь беларускага ? польскага бако?, адбылася ? Берасьц?. Нам ёй сярод ?ншага бы? прэзэнтаваны пераклад на беларускую мову вершу ≪
Wioska
≫, створанага
М?колам Папекам
. Дзейн?чала выстава кн?г, а таксама была паказаная ?нсцэн?ро?ка вершу ≪Дзед ? баба≫
[12]
.
Заплянавана назваць адну з
вул?ц Пружана?
?мем п?сьменьн?ка
[12]
.
У
Бялай
, дзе навуча?ся п?сьменьн?к, створаны арган?зацыйны кам?тэт па сьвяткаваньн? року Юзэфа ?гнацыя Крашэ?скага. Складзеная праграма ?рачыстасьця?, ?мпрэза? ? мерапрыемства?, якая пачалася 18?19 сакав?ка, у 125-ю гадав?ну сьмерц? п?сьменьн?ка. Праграма прадугледжвае набажэнствы, выставы, прэзэнтацы? кн?г, тэатральныя прадста?леньн?, конкурсы, турыстычныя ? раварысцкая вандро?к?, выданьне камплекту паштовак ? ?нш
[3]
.
28 л?пеня, у дзень юб?лею, вял?кая ?мпрэза адбылася ?
музэ? Крашэ?скага
?
Раманаве
. Удзел у ёй, акрамя прадста?н?ко? сям’?, мясцовых улада?, дасьледн?ка?, мэцэната? ? мясцовых жыхаро?, узял? таксама супрацо?н?к? музэю-сядз?бы ≪
Пружанск? палацык
≫. У гэты дзень у музэ? адбылося адкрыцьцё яшчэ аднае выставы ≪Жанчыны Крашэ?скага ? л?таратурныя партрэты ? ня тольк?≫, на якой был? прадста?леныя фатаздымк? ? мастацк?я творы з адлюстраваньнем жанчын, як?я аказал? пэ?ны ?плы? на жыцьцё ? творчасьць Язэпа Крашэ?скага: ягоная прабабуля Канстанцыя Навамейская, бабуля Ганна Мальская, мац? Соф’я, жонка Соф’я Варон?ч, дочк?, а таксама вядомыя жанчыны, зь як?м? ён л?става?ся ц? працава? ?
Ева Фял?нская
,
Эл?за Ажэшка
,
Марыя Канапн?цкая
,
Габрыеля Запольская
, Р.Попель ? ?нш. Удзельн?к? клюбу г?старычнай рэканструкцы? прадстав?л? г?старычныя касьцюмы эпох? VIII?X стст., якая ап?саная ? рамане ≪
Старое паданьне
≫. Мерапрыемства завяршылася канцэртам на творы
Фрыдэрыка Шапэна
?
Стан?слава Манюшк?
[13]
.
Выдадзеная капэрта першага дня, памятнае гашэньне якое адбывалася 28 л?пеня 2012 року
[14]
.
У красав?ку 2012 л?таратурна-мастацкае сьвята ≪Крылы натхненьня Юзэфа ?гнацыя Крашэ?скага≫ адбылося ?
Стараканстантынаве
. Удзельн?к? ?рачыстасьця? наведал? вёску
К?сял?
, якой Крашэ?ск?я валодал? ? 1854?1861 роках. Асно?нае сьвяткаваньне ладз?лася ? Стараканстантына?скай раённай б?бл?ятэцы
[15]
. Было прынятае рашэньне назваць адну з вул?ц места ? гонар Юзэфа Крашэ?скага
[16]
.
У
Жэнэве
, дзе славуты польск? п?сьменьн?к правё? апошн?я рок? жыцьця, створаны польска-швайцарск? кам?тэт па сьвяткаваньн? 200-х угодка? Крашэ?скага (
польск
.
Komitet Polsko-Szwajcarski ≪Kraszewski 2012≫
). 20 сакав?ка 2012 року, на 125-я ?годк? з дня сьмерц? Юзэфа Крашэ?скага, у Жэнэве адбудзецца арган?заваны кам?тэтам супольна з Польск?м таварыствам у Жэнэве,
Лязане
, а таксама культурн?цкай арган?зацыяй ≪Musica pro pace≫ (Жэнэва) л?таратурна-музычны вечар, на як?м прагучаць фрагмэнты твора? п?сьменьн?ка ? музык?
[17]
.
|
---|
|
Асобы
| Крашэ?ск?я
| |
---|
Дасьледн?к? творчасьц?
| |
---|
Перакладн?к? на беларускую мову
| |
---|
| |
---|
Месцы
| |
---|
Мясьц?ны
| |
---|
Дзейнасьць
| |
---|
Экран?зацы?
| |
---|
Установы ? аб’екты,
зьвязаныя зь ?мем
| |
---|
|