Зьвестк? зь В?к?пэды? ? вольнай энцыкляпэды?
Бамбукавыя л?стк?, на як?я бы? зап?саны твор
Мастацтва вайны
(
па-к?тайску
:
孫子兵法
) ? старажытны
к?тайск?
вайсковы трактат, як? бы? нап?саны
Сунь-цзы
, высокапаста?леным генэралам ? стратэгам у канцы
вясновага й восеньскага пэрыяду
, але некаторыя навуко?цы л?чаць, што ≪мастацтва вайны≫ не было завершана да наступнага пэрыяду
Ваюючых царства?
[1]
. Твор складаецца з 13 частак, кожная зь як?х прысьвечана аднаму з аспэкта? вайны, ён, як кажуць, зья?ляецца дасканалай ? скончанай працай па
ваеннай стратэг??
й
тактык?
свайго часу, ? да гэтага часу твор не згуб?? сваёй актуальнасьц?.
≪Мастацтва вайны≫ зья?ляецца адной з найстарэйшых ? самых пасьпяховых кн?га? па вайсковай стратэг?? ? сьвеце. Твор бы? самым вядомым ? ?плывовым зь сям? вайсковых клясычных твора?
К?тая
: ≪за апошн?я 2 тысячы гадо? ён застава?ся самым важным вайсковым трактатам у
Аз??
, дзе нават простыя людз? ведал? яго па назову≫
[2]
. Твор ме? вел?зарны ?плы? на ?сходняе вайсковае мысьленьне, б?знэс-тактыку, ? нават у ?ншых сфэрах жыцьця.
Сунь-цзы падкрэсьл?ва? важнасьць пазыцыянаваньня ? вайсковай стратэг??, ? што рашэньне пра выбар пазыцы? войска пав?нна быць заснавана як на аб’екты?ных ?мовах, паводле дадзеных пра ф?зыка-геаграф?чнае асяродзьдзе, гэтак ? на суб’екты?ных перакананьнях ?ншых аспэкта? у гэтым асяродзьдз?. Ён меркава?, што
стратэг?я
ня ёсьць плянаваньне ? сэнсе працы праз устано?леныя перакананьн? й дзеяньн?, а тое, што яна патрабуе хутк?х ? адэкватных мера? рэагаваньня на зьменл?выя ?мовы. Плянаваньне працы пав?нна праводз?цца ня тольк? ? кантраляваным асяродзьдз?, але й у зьменл?вых умовах, як?я ствараюць нечаканыя сытуацы?.
Кн?га была ?першыню перакладзеная на
францускую мову
? 1772 годзе француск?м
езу?там
Жанам Жазэфам Мары Ам?ё
, ? на
ангельскую мову
брытанск?м аф?цэрам
Эвэрардам Фэрг’юсанам Калтропам
у 1905 годзе. Разнастайныя л?дэры, як то
Мао Цзэ-дун
, генэрал
Во Нгуен З?яп
, барон
Антуан-Анры Жам?н?
, генэрал
Дуглас Макартур
,
Напалеон
, ? к?ра?н?к?
?мпэратарскай Япон??
, чэрпал?
натхненьне
з гэтай працы. ≪Мастацтва вайны≫ ?жываецца таксама як дапаможн?к па
б?знэсе
й к?ра?н?цкай стратэг??
[3]
[4]
.