Джон Сыдн? Маккейн III
(
па-ангельску
:
John Sidney McCain III
; 29 жн??ня 1936 ? 25 жн??ня 2018) ?
сэнатар ЗША
ад штату
Арызона
з 1987 году. Сябра
Рэспубл?канскай парты?
з 1982 году. Асно?ны кандыдат ад ≪рэспубл?канца?≫ на
выбарах прэзыдэнта ЗША 2008 году
.
Дзед ? бацька Маккейна был?
адм?ралам?
Ваенна-марскога флёту ЗША
. Джон Макейн пайшо? па ?х ступнях ? ? 1958 годзе скончы? Ваенна-марскую акадэм?ю ЗША, ста?шы лётчыкам палубнай ав?яцы?. Вэтэран
В?етнамскай вайны
. Зьб?ты над
Ханоем
у 1967 годзе, прабы? ва
в?етнамск?м
палоне 5 з паловай гадо? ? бы? выпушчаны ? 1973 годзе па ?мовах
Парыскай дамовы
.
У 1981 годзе Маккейн сышо? у адста?ку з ваеннай службы, а ? 1982 годзе бы? абраны ?
Палату прадста?н?ко?
Кангрэсу ЗША
ад Рэспубл?канскай парты?. У 1986 годзе абраны
сэнатарам
ад
Арызоны
, перааб?ра?ся тройчы ? у 1992, 1998 ? ? 2004 гадах. У 2000 годзе ?дзельн?ча? у
выбарах прэзыдэнта ЗША
, але прайгра?
Джорджу Бушу-малодшаму
на папярэдн?х выбарах. 3 верасьня 2008 году бы? аб’я?лены аф?цыйным кандыдатам у прэзыдэнты ЗША ад Рэспубл?канскай парты?. На выбарах прайгра?
Бараку Абаму
.
Джон Сыдн? Маккейн-трэц? нарадз??ся 29 жн??ня 1936 году на ав?ябазе
ВПС ЗША
≪Кока Сола≫ недалёка ад гораду
Калон
у
Панаме
. Бацька Маккейна, Джон Сыдн? ≪Джэк≫ Маккейн-малодшы (1911?1981), бы? ваенна-марск?м аф?цэрам ЗША, удзельн?кам
Другой сусьветнай вайны
(у якасьц? аф?цэра-падводн?ка), як? завяршы? службу ? чыне чатырохзорнага
адм?рала
. Узнагароджаны
Срэбнай
?
Бронзавай зоркам?
. Мац? ? Рабэрта Маккейн, народжаная Райт (нарадз?лася ? 1912 годзе). Дзед Джона Маккейна, Джон С. Маккейн, таксама ме? чын чатырохзорнага адм?рала, зья?ля?ся адным з заснавальн?ка?
ав?яноснай
стратэг?? Ваенна-марскога флёту ЗША, удзельн?ча? у б?твах на Ц?хаак?янск?м тэатры вайсковых дзеяньня? Другой сусьветнай вайны.
У дзяц?нстве Джон шмат падарожн?ча? разам з бацькам? ? сувяз? з частым? пераводам? яго бацьк? па справах службы (
Нью-Лёндан
, штат
Канэктыкут
;
Пэрл-Харбар
, штат
Гава?
, ?ншыя вайсковыя базы на
Ц?х?м ак?яне
). Па сканчэньн? Другой сусьветнай вайны сям’я Макейна перабралася ?
В?рджын?ю
, дзе Джон паступ?? у школу Сьвятога Стэфана ? горадзе Александрыя, правучы?шыся тамака да 1949. У 1951?1954 Макейн наведва? прыватную яп?скапальную школу, дзе дасягну? адмысловых посьпеха? у спартовай барацьбе. З-за частых пераезда? бацьк? ? агульнай складанасьц? Макейн вучы?ся прыкладна ? 20 розных школах. У дз?цячыя гады адрозьн?ва?ся энэрг?чным характарам, запальчывасьцю ? агрэс??насьцю, ?мкненьнем перамагаць у канкурэнцы? з аднагодкам?.
Зь дзяц?нства Макейн прыналежа? да
яп?скапальнай царквы
, але ? 2007 перайшо? да
баптыста?
(Баптысцкая царква Ф?н?кса ? Арызоне, уваходз?ць у склад Па?днёвай Баптысцкай канвэнцы? ? якая прытрымл?ваецца кансэрваты?ных погляда? найбуйнейшай пратэстанцкай дэнам?нацы? ? ЗША), да як?х прыналежыць яго другая жонка.
Нак?ро?ваючыся па ступнях бацьк?, пасьля сканчэньня школы Макейн паступ?? у Ваенна-марскую вучэльню ?
Анапал?се
, якую скончы? у 1958. Штогод Джон атрымл?ва? ня меней 100 вымова? ? часта падвярга?ся спагнаньням за парушэньн? дысцыпл?ны ? непрытрымл?ваньне вайсковага ?става, ад нячышчаных бота? да недарэчных выказваньня? у адрас начальства. У той жа час пры росьце 1
мэтар
70
см
? вазе ? 58
кг
ён адрозьн?ва?ся як здольны
баксэр
у лёгкай вазе. Макейн атрымл?ва? добрыя адзнак? тольк? па тых прадметах, як?я яго ц?кав?л?:
г?сторыя
,
ангельская л?таратура
? дзяржа?нае к?раваньне. Тым ня менш з 899 выпускн?ко? 1958 году Джон Маккейн паказа? 894 вын?к.
Макейн (справа ?н?зе) са сва?м зьвяном
У 1958?1960 гадах на працягу 1,5 гадо? праходз?? падрыхто?ку на штурмав?ку Дугляс A-1 ≪Скайрайдэр≫ на базах марской ав?яцы? Пэнсакола ?
Флорыдзе
? ≪Корпус Крысьц?≫ ?
Тэхасе
. За гэты час ён зараб?? рэпутацыю ≪тусовачнага чалавека≫, вадз??
Шэ?рале
, сустрака?ся са стрыптызёршай па мянушцы ≪Марыя ? полымя Флорыды≫ ?, як пазьней за?важы? сам Макейн, ≪дарма марнава? маладосьць ? здаро?е≫. Джон бы? паветраным л?хачом ? рэдка заседжва?ся за к?ра?н?цтвам па лётнай эксплюатацы?. Падчас трэн?ровак у
Тэхасе
рухав?к на самалёце Макейна выйша? з строю, ? самалёт павал??ся на зямлю пры пасадцы. П?лёт адкараска?ся лёгк?м? ?дарам?. У 1960 годзе Макейн скончы? лётную школу ? ста? п?лётам штурмав?ка ? марской ав?яцы?.
З 1960 году служы? на ав?яносцах ≪?нтрэп?д≫ ? ≪Энтэрпрайз≫ у
Карыбск?м моры
. Праходз?? службу на ≪Энтэрпрайз≫ падчас
Карыбскага крыз?су
? ваенна-марской блякады
Кубы
? кастрычн?ку 1962 году. Падчас службы ?
Г?шпан??
Макейн па неасьцярожнасьц? зачап?? у палёце л?н?? электраперадач, ? гэты ?нцыдэнт ста? чыньн?кам яго пераводу на базу ВМС Мэрыдыян у
М?сысып?
, дзе ён ста? ?нструктарам.
У 1964 годзе пазнаём??ся з мадэльлю зь
Ф?ладэлф??
Кэрал Шэп, на якой ажан??ся 3 л?пеня 1965. Маккейн усынав?? двух яе сыно? ад першага шлюбу (з аднаклясьн?кам Джона) ? Дуга (3 гады) ? Эндз? (5 гадо?). У верасьн? 1966 году ? ?х нарадз?лася дачка Сыдн?.
У сьнежн? 1965 з Маккейнам ?зно? адбы?ся няшчасны выпадак. Падчас палёту адбылося ?згараньне рухав?ка, Джон пасьпяхова катапультава?ся, але самалёт разьб??ся. Маккейн прас?? начальства перавесьц? яго з ?нструктарскай пасады на баявую службу. У канцы 1966 яго перавял? на
ав?яносец
≪Фарэстал≫. Макейн працягну? ваенную службу на штурмав?ку Дугляс A-4 ≪Скайхо?к≫. Да сакав?ку 1967 яго бацька ?жо ста? гало?накамандуючым Ваенна-марск?м? с?лам? ЗША ? Э?ропе ? праходз?? службу ?
Лёндане
.
Увесну 1967 ≪Фарэстал≫ бы? пераведзены ?
Ц?х? ак?ян
для ?дзелу ? апэрацы? ≪Rolling Thunder≫ ? мас?раванага бамбаваньня ?нфраструктурных аб’екта? Па?ночнага В?етнама: складо? збро?, прадпрыемства?, масто? ? гэтак далей. Макейн, як ? яго калег?, выя?ля? незадаволенасьць тым, што сьп?с мэта? бы? абмежаваны, так што ?х прыходз?лася паражаць шмат разо?, пры гэтым без гаранты? таго, што менав?та гэтыя мэты зья?лял?ся значным? для перамог? ? вайне. Пры гэтым амэрыканск?м лётчыкам прыходз?лася пераадольваць сыстэму
СПА
, створаную пры ?дзеле
Савецкага Саюзу
.
29 л?пеня 1967 году падчас пажару на ≪Фарэстале≫ Макейн ледзь не заг?ну?. Выпадкова выпушчаная нек?руемая ракета патрап?ла ? яго самалёт, як? рыхтава?ся да ?зьлёту з палубы. Яму атрымалася выратавацца, саскочы?шы на палубу. У наступным за выбухам пажары заг?нул? 134 ? параненыя 62 марака ВМС ЗША. Был? беззваротна згубленыя больш 20 самалёта?. Макейн бы? паранены шрапнэльлю ? ног? ? грудз?. Пасьля таго, як ≪Фарэстал≫ бы? адпра?лены ? рамонт, 30 верасьня 1967 Маккейн бы? пераведзены на ав?яносец ≪Арыскан?≫ ? 163-ю штурмавую эскадрыльлю. Усяго да канца кастрычн?ка 1967 ён зьдзейсьн?? 22
баявых вылета?
, у тым л?ку на цэл? ? раёне
Хайфона
?
Ханоя
.
26 кастрычн?ка Маккейн у складзе эскадрыльл? з 20 самалёта? выляце? на бамбаваньне электрастанцы? ? цэнтры
Ханою
? бы? зьб?ты савецкай
зэн?тнай ракетай
(па ?ншай вэрс?? ? агнём зэн?тнай артылеры?). Лётчык катапультава?ся ? прызямл??ся ? возера, ледзь не патану?шы; ён злама? абедзьве рук? ? нагу ? бы? жорстка зьб?ты в?етнамск?м? салдатам?: яму раздрабн?л? плячо, ён бы? двойчы паранены. У так?м стане Макейн бы? зьмешчаны ? гало?ную турму Ханою ? яго адмов?л?ся адправ?ць у шп?таль, л?чачы, што ён усё ро?на памрэ.
На допыце ён, у адпаведнасьц? з амэрыканск?м вайсковым статутам, назва? тольк? каротк?я зьвестк? пра сябе ? па прозьв?шчы в?етнамцы ?сталявал?, што яны ?зял? ? палон сына высокапаста?ленага амэрыканскага аф?цэра. Тольк? пасьля гэтага яму была аказаная мэдыцынская дапамога, ? аб яго паланеньн? было аф?цыйна абвешчана. Ён шэсьць тыдня? правё? у лякарн?, у гэты пэрыяд да яго дапусьц?л?
францускага
тэлежурнал?ста, яго наведвал? важныя в?етнамск?я дзеячы, як?я л?чыл? Маккейна прадста?н?ком амэрыканскай ваенна-пал?тычнай эл?ты. У сьнежн? 1967 году Маккейна, як? страц?? 26 кг ? пас?ве? (пазьней ён атрыма? мянушку ≪Белы тарнада≫), перавял? ? лягер ваеннапалонных у Хано?, дзе аб ?м клапац?л?ся таварышы па палоне. У сакав?ку 1968 году ён бы? зьмешчаны ? адз?нкавую камэру.
У л?пен? 1968 году яго бацька ста? гало?накамандуючым Ц?хаак?янск?м флётам ЗША ?, адпаведна, каманда? амэрыканск?м? ваенна-марск?м? с?лам? на В?етнамск?м тэатры вайсковых дзеяньня?. Тады па?ночнав?етнамск?я ?лады ? прапагандысцк?х мэтах прапанавал? вызвал?ць Маккейна раней яго таварыша?, аднак ён заяв??, што прыня? бы прапанову тольк? ? тым выпадку, кал? бы таксама был? вызваленыя амэрыканск?я вайско?цы, як?я патрап?л? ? палон раней за яго. Аб адмове Макейна ад вызваленьня в?етнамск?я службо?цы паведам?л? амэрыканскаму прадста?н?ку на Парыск?х м?рных перамовах
Авэрэлу Гарыману
.
У жн??н? 1968 году Маккейна падвергнул? сталым зьб?ваньням (кожныя дзьве гадз?ны), ?мкнучыся зламаць яго волю. У гэты жа час ён хварэ?
дызэнтэрыяй
, а ахо?н?к? перашкодз?л? яму пакончыць з сабой. Пасьля чатырох дзён падобных ≪допыта?≫ ён нап?са? кароткае ≪прызнаньне≫ ? сваёй злачыннай дзейнасьц? супраць в?етнамскага народу ? пры гэтым ён выкарыста? не?ласьц?вы яму камун?стычны жаргон, каб паказаць, што гэты дакумэнт атрыманы з дапамогай катаваньня?. Новыя пераломы, атрыманыя ? гэтыя дн?, прывял? да таго, што Макейн страц?? магчымасьць падн?маць рук? вышэй галовы. Пазьней ён узгадва?: ≪Я пазна? тое, што ?се мы пазнал? тамака: кожны чалавек мае сваю мяжу. Я дасягну? сваёй≫. Аднак на гэтым дрэннае абыходжаньне зь ?м не спын?лася ? яго працягвал? б?ць (два-тры разы ? тыдзень) за адмову падп?саць новае ≪прызнаньне≫. Ён успам?на?, што шторан?цы да яго ?ваходз?? наглядчык ? патрабава?, каб зьняволены кланя?ся яму, ? ? адказ на адмову, нанос?? яму ?дар у скронь. Акрамя таго, Макейна спрабавал? с?лай прымус?ць выдаць ваенную ?нфармацыю ? пасьля чарговых зьб?ваньня? ён заяв??, што згодзен назваць прозьв?шчы сва?х таварыша? па эскадрыльл?, пасьля гэтага перал?чы?шы в?етнамцам сьп?с футбал?ста? каманды ≪
Грын Бэй Пэкерз
≫. У гэты жа пэрыяд ён прынцыпова адма?ля?ся сустракацца з амэрыканск?м? антываенным? актыв?стам?, каб ня даць магчымасьц? выкарыстаць яго ? мэтах прапаганды супраць сваёй кра?ны.
Улетку 1969 году адз?н з вызваленых з палону амэрыканца? паведам?? аб катаваньнях, як?м ён падвярга?ся. Пасьля гэтага абыходжаньне з ваеннапалонным? палепшылася. У кастрычн?ку 1969 году Макейн бы? пераведзены ?
турму ≪Хоа Ло≫
, вядомую сярод амэрыканск?х п?лёта? пад ?ран?чным назовам ≪Ханой Х?лтан≫. Тамака ён працягва? адма?ляцца сустракацца з амэрыканск?м? антываенным? актыв?стам? ? журнал?стам?, як?я спачувал? Па?ночнаму В?етнаму. Усяго Маккейн правё? у палоне 1967 дзён (5 з паловай гадо?) ? вызвалены 15 сакав?ка 1973 году пасьля падп?саньня
Парыск?х м?рных дамова?
пам?ж ЗША ? Дэмакратычнай Рэспубл?кай В?етнам.
Пасьля вяртаньня з палону Макейн заста?ся на ваеннай службе. Фатаграф?я яго сустрэчы з прэзыдэнтам
Рычардам Н?ксанам
на прыёме ? Белым доме набыла шырокую вядомасьць (Макейн у той час яшчэ перасо?ва?ся на мыл?цах). У 1973?1974 гадах ён вучы?ся ? Нацыянальным вайсковым каледжы (
Вашынгтон, акруга Калюмб?я
) ? праходз?? курс вельм? зьняс?льваючай ? балеснай ф?зычнай тэрап??, пасьля якога зно? змог абыходз?цца без мыл?ц ? аднав?ць сваю квал?ф?кацыю п?лёта. У канцы 1974 ён бы? прызначаны на службу ? вучэбную эскадрыльлю, разьмешчаную на ваенна-марск?м аэрадроме Сэс?л Ф?лд бл?зу Джэксанв?ла, штат
Флорыда
, а затым ста? яе камандз?рам. Зь яго арган?затарск?м? здольнасьцям? зьвязвал? паляпшэньне боегато?насьц? гэтага падразьдзяленьня. У 1977 Маккейн ста? марск?м аф?цэрам сувяз? пры амэрыканск?м сэнаце ? пазьней ён назва? гэты досьвед ≪рэальным уваходам у сьвет пал?тык?≫. У 1981, разумеючы, што наступствы раненьня? ? тра?ма? не дазволяць яму дасягнуць адм?ральскага чыну (падобна дзеду ? бацьку), ён пак?ну? сапра?дную службу ? чыне кап?тана 1-га рангу. За час ваеннай службы ён бы? узнагароджаны мэдалям?
Срэбная зорка
,
Бронзавая зорка
, Лег?ён гонару,
Пурпурнае сэрца
? Крыжом за выб?тныя лётныя дасягненьн?.
Макейн падчас ?нтэрв?ю, 1974
Не?забаве пасьля вяртаньня Маккейна з палёну ён разыйшо?ся з жонкай, якая яшчэ ? 1969 патрап?ла ? цяжкую а?такатастрофу, пасьля чаго ? значнай ступен? згуб?ла прывабнасьць. Макейн узя? адказнасьць за крушэньне свайго першага шлюбу на сябе; пазьней ён п?са? аб сва?м уласным эга?зьме ? нясьпеласьц? таго часу ? аб тым, што ён ня можа пазьбегнуць прызнаньня сваёй в?ны, спасылаючыся на свой в?етнамск? палон. 2 красав?ка 1980 сужэнцы аф?цыйна разьвял?ся; пры гэтым Маккейн пак?ну? сваёй былой жонцы хаты ? В?рджын?? ? Флорыдзе, а таксама працягва? ф?нансаваць яе лячэньне.
Ужо 17 тра?ня 1980 ён уступ?? у новы шлюб зь С?ндз? Лу Хэнсьл?, выкладчыкам зь Ф?н?кса, штат Арызона ? дачкой мясцовага буйнага б?знэсмэна Джэймза ??л?са Хэнсьл?. У 1984 у ?х нарадз?лася дачка Мэган, у 1986 ? сын Джон Сыдн? IV (≪Джэк≫), як ? бацька, атрыма? адукацыю ? Ваенна-марской вучэльн? ? Анапал?се, у 1988 ? сын Джэймз, як? ? 2006 паступ?? у марскую пяхоту ? ? канцы 2007 нак?раваны для праходжаньня службы ?
?рак
. У 1991 сужэнцы ?зял? ? сям’ю трохмесяцовую дзя?чынку з
Банглядэшу
, якая знаходз?лася ? прытулку мац? Тэрэзы ? якая мела патрэбу ? лячэньн? ? ЗША ? яе назвал? Брыджыт. Пасьля праходжаньня ?с?х фармальнасьця? яна была ?дачароная ? 1993.
Памёр Джон Маккейн 25 жн??ня 2018 году ад наступства? цяжкай хваробы (раку гала?нога мозгу)
[4]
.
Пры акты?най падтрымцы цесьця Макейн уключы?ся ? пал?тычнае жыцьцё ЗША ? ?жо ? л?стападзе 1982 бы? абраны чальцом Палаты прадста?н?ко? Кангрэса ЗША ад першай выбарчай акруг? штата Арызона як рэспубл?канец. Праз два гады ён лёгка пераабра?ся на новы двухгадовы тэрм?н. Макейн, у цэлым, падтрымл?ва? пал?тычны ? эканам?чны курс прэзыдэнта
Рональда Рэйгана
. Аднак ён прагаласава? супраць знаходжаньня ?
Л?бане
амэрыканск?х марск?х пяхотн?ка?, як?я ?ваходз?л? ? склад шматнацыянальных с?ла?, бо ня бачы? пэрспэктыва? для вайсковай прысутнасьц? ЗША ? гэтай кра?не. З гэтым галасаваньнем, як?я ?шл? насуперак з ?нтарэсам? рэспубл?канскай адм?н?страцы?, зьвязваюць пачатак складаньня рэпутацы? Макейна як пал?тыка-?ндыв?дуал?ста. Празь месяц пасьля гэтага галасаваньня амэрыканская марская пяхота панесла значныя страты ? вын?ку выбуху бэйруцк?х жа?нерань, што пацьвердз?ла правасьць Макейна.
Падчас свайго знаходжаньня ? Палаце прадста?н?ко? Макейн спэцыял?зава?ся на праблемах ?ндзейца? ? ?дзельн?ча? у правядзеньн? закона аб эканам?чным разьв?цьц? ?ндзейск?х тэрыторыя?, падп?санага ? 1985. У тым жа годзе ён упершыню пасьля палону наведа? В?етнам разам зь легендарным журнал?стам
?олтарам Кронкайтам
.
Джона Макейна сустракае прэзыдэнт Рэйган з першай лэдз?, сакав?к 1987
У л?стападзе 1986 Макейн бы? абраны сэнатарам ЗША ад штата
Арызона
, зьмян??шы ? гэтай якасьц? былога рэспубл?канскага кандыдата на пост прэзыдэнта ? 1964
Бары Голд?отэра
. На гэтых выбарах ён атрыма? 60 % галасо? выбарн?ка?. Аф?цыйна тэрм?н яго па?намоцтва? пача?ся ? студзен? 1987. Ён перааб?ра?ся ? сэнат у л?стападзе 1992 (56 %), л?стападзе 1998 (69 %) ? л?стападзе 2004 (77 %, прычым за Макейна гэтым разам галасавал? нават большасьць
выбарн?ка?-дэмакрата?
Арызоны).
З 1987 Макейн працава? у кам?тэтах Сэната па справах узброеных с?ла?, па гандлю ? па справах ?ндзейца?. У 1995?1997 ? 2005?2007 ён бы? старшынём кам?тэта па справах ?ндзейца?, у 1997?2001 ? 2003?2005 ? старшынём кам?тэта па гандлю. З студзеня 2007 ? старэйшы прадста?н?к меншасьц? ? кам?тэце па ?зброеных с?лах.
З 1993 Макейн зья?ляецца старшынём рады дырэктара?
М?жнароднага рэспубл?канскага ?нстытута
.
Макейн ? праблема ф?нансаваньня выбарчых кампан?я?
[
рэдагаваць
|
рэдагаваць крын?цу
]
У пачатку свайго знаходжаньня ? Сэнаце Макейн апыну?ся ?цягнутым у гучны пал?тычны скандал, зьвязаны зь дзейнасьцю банк?ра
Чарльза К?тынга
, як? зья?ля?ся ? 1982?1987 адным зь яго пал?тычных фундатара? (усяго К?тынг ф?нансава падтрымл?ва? выбарчыя кампан?? пецярых сэнатара? ЗША). Акрамя таго, Макейн ? яго сям’я зьдзейсьн?л?, як м?н?мум, дзевяць паездак за рахунак К?тынга ? пазьней ён вярну? ?х кошт, як? склада? больш $13 тыс. Кал? ? К?тынга пачал?ся ф?нансавыя праблемы, Макейн неаднаразова сустрака?ся зь ф?нансавым? рэгулятарам? (як?я курыруюць ашчадныя банк? ЗША) з тым, каб аказаць дапамогу К?тынгу. Падтрымка з боку Макейна, як ? ?ншых сэнатара?, не прывяла н? да як?х вын?ка?, акрамя маральнай шкоды для ?х (пазьней ф?нансавая кампан?я К?тынга збанкрутавалася, ён сам правё? у турме пяць гадо?, хоць ? змог расплац?цца з большасьцю пацярпелых). Хоць Макейн ? ня бы? абв?навачаны ? супрацьзаконных дзеяньнях, але кам?тэт Сэната па этыцы зраб?? яму за?вагу ? сувяз? з дадзенай г?сторыяй; сам ён прызна? х?бнасьць сва?х паводз?на? у гэтай справе.
Пасьля ≪справы К?тынга≫ Макейн ста? акты?на крытыкаваць уплы? вял?к?х грошай на амэрыканскую пал?тыку. Да 1994 ён разам з сэнатарам
Росам Фэйнгольдам
(дэмакратам ад штата
В?сконс?н
) распрацава? законапраект аб абмежаваньн? пал?тычных ахвяраваньня? у выбарчыя кампан?? для карпарацыя? ? ?ншых арган?зацыя? ? у тым л?ку для таго, каб пазьбегнуць па?тору сытуацыя?, падобных ≪справе К?тынга≫. Законапраект Макейна-Фэйнгольда сустрэ? рашучае проц?дзеяньне з боку бачных дзеяча? абедзьвюх к?ро?ных партыя? ЗША, але сустрэ? падтрымку ? СМ? ? грамадзтве. У 1995 першая вэрс?я гэтага закона была занесеная ? Сэнат, але праваленая ? наступным годзе, гэта жа па?тарылася ? 1998 ? 1999. Закон Макейна-Фэйнгольда бы? прыняты тольк? ? 2002 (ён атрыма? вядомасьць як Двухпартыйны закон аб рэформе выбарчых кампан?я?) пасьля скандальнай справы Enron, якая павыс?ла ?вагу грамадзтва да праблема? карупцы?. Гэты закон л?чыцца асно?ным дасягненьнем Макейна падчас яго сэнатарскай кар’еры; ён таксама падвыс?? яго вядомасьць як ≪пал?тычнага ?ндыв?дуал?ста≫.
У пачатку 1990-х гадо? Макейн, сумесна зь ?ншым
вэтэранам
в?етнамскай вайны, сэнатарам
Джонам Кэры
, займа?ся праблемай амэрыканск?х вайско?ца?, зьн?клых безь вестк? ? В?етнаме, у сувяз? з чым ?зно? неаднаразова наведва? гэтую кра?ну. Дзейнасьць Макейна спрыяла нармал?зацы? амэрыкана-в?етнамск?х аднос?н. У гэты жа пэрыяд наладз?л?ся яго аднос?ны з Кэры ? раней Макейн успрыма? яго рэзка нэгаты?на з-за ?дзелу Кэры ? антываенным руху пасьля вяртаньня зь В?етнама.
У якасьц? старшын? кам?тэта па гандлю Макейн выступа? за павел?чэньне падатка? на цыгарэты з тым, каб гэтыя сродк? пайшл? на ф?нансаваньне антытытунёвых кампан?я?, на скарачэньне л?ку курцо?-падлетка?, на павел?чэньне дасьледаваньня? у вобласьц? аховы здаро?я ? на кампэнсаваньне выдатка? сыстэмы аховы здаро?я, зьвязаных з наступствам? паленьня. Пры гэтым ён атрыма? падтрымку дэмакратычнай адм?н?страцы?
Б?ла Кл?нтана
, але разышо?ся з большасьцю сэнатара? ад уласнай парты? ? у вын?ку яго ?н?цыятыва не была рэал?заваная.
У жн??н? 1999 году выйшл? мэмуары Джона Макейна ? суа?тарстве з Маркам Сольтэрам пад назвай ≪
Faith of My Fathers
≫ (
па-беларуску
:
Вера Ма?х Айцо?
). Кн?га адразу стала бэстсэлерам, а пазьней (у 2005) па ёй бы? зьняты ф?льм.
У пэрыяд прэзыдэнцтва
Джорджа Буша-малодшага
Макейн галасава? супраць закона? аб пан?жэньн? падатка? у 2001 ? 2003. У 2001 ён бы? адным з двух сэнатара?-рэспубл?канца?, як?я не падтрымал? гэты закон у сувяз? тым, што пан?жэньне падатка? не суправаджалася скарачэньнем бюджэтных выдатка?. У 2003, па яго меркаваньн?, пан?жэньне падатка? было неразумна з-за вайны ? ?раку. Зрэшты, ён падтрыма? пан?жэньне падатка? у 2006, каб не дапусьц?ць ?х росту ? гэты пэрыяд.
Прых?льн?к вайны ? ?раку, Макейн, аднак, выступ?? у 2005 годзе з заканада?чай ?н?цыятывай, якая забараняла негуманнае абыходжаньне зь зьняволеным?, уключаючы зьмешчаных у турме
Гуантанама
. Сваю ролю ? такой пазыцы? Макейна згуля? яго ?ласны досьвед ваеннапалоннага. ≪Папра?ка Макейна≫ была прынятая сэнатам, а прэзыдэнт Буш, як? першапачаткова не выключа? магчымасьц? ?жываньня вета, у сьнежн? 2005 году ?сё ж падп?са? адпаведны закон.
У 2000 годзе Макейн удзельн?ча? у прэзыдэнцк?х ≪праймэрыз≫ ад Рэспубл?канскай парты?, ста?шы найболей сур’ёзным канкурэнтам
Джорджа Буша-малодшага
. Яму атрымалася атрымаць перамогу ?
Нью-Гэмпшыры
,
Арызоне
,
М?чыгане
? штатах
Новай Ангельшчыны
?
Масачусэтсе
,
Род-Айлэндзе
,
Канэктыкуце
,
Вэрмонце
. На яго боку выступ?ла л?бэральная частка рэспубл?канца?, а супраць яго акты?на дзейн?чал? кансэрваты?ныя пратэстанцк?я дзеячы, як?х Макейн раскрытыкава? як ≪самазваных л?дэра?≫. Падчас выбарчай кампан?? супраць Макейна был? ?жытыя ≪брудныя тэхналёг??≫, разьл?чаныя на кансэрваты?ную частку рэспубл?канск?х выбарн?ка? ? так, перад псыхаляг?чна важным? ≪праймэрыз≫ у
Па?днёвай Карал?не
бы? распа?сюджаныя чутк? аб тым, што ? Макейна ёсьць незаконная дачка ад сувяз? з афра-амэрыканкай. Гэтыя чутк? был? зьвязаныя з фактам удачарэньня ?м дзя?чынк? з
Банглядэш
, але за пак?нуты да ≪праймэрыз≫ час Макейн не пасьпява? паведам?ць выбарн?кам пра?ду. У вын?ку ён прайгра?, атрыма?шы 42 % галасо? супраць 53 %, аддадзеных за Буша. 9 сакав?ка 2000 году Макейн, пацярпе?шы паразу на праймэрыз у ключавых штатах, адмов??ся ад наступнага ?дзелу ? выбарчай кампан??.
Падчас выбарчай кампан?? 2004 году Макейн разгляда?ся камандай дэмакратычнага прэтэндэнта
Джона Кэры
як магчымы кандыдат у в?цэ-прэзыдэнты, здольны прыцягнуць галасы л?бэральных рэспубл?канца?. Аднак Макейн адмов??ся ад гэтай прапановы, захава?шы адданасьць Рэспубл?канскай парты? ? падтрыма?шы кандыдатуру Джорджа Буша на друг? прэзыдэнцк? тэрм?н.
Макейн з выбарн?кам?
28 лютага 2007 Макейн абвясьц?? аб пачатку сваёй прэзыдэнцкай выбарчай кампан?? 2008 году, ста?шы адным з найболей вядомых амэрыканск?м выбарн?кам кандыдата? (у прыватнасьц?, за кошт досьведу кампан?? 2000). Перад гэтым ён ?мкну?ся нармал?заваць свае аднос?ны з кансэрваты?ным? хрысьц?янск?м? прапаведн?кам?. Аднак пазыцыя Макейна па пытаньнях ?м?грацы? выкл?кала пан?жэньне яго папулярнасьц? сярод рэспубл?канск?х выбарн?ка? ?, як сьледзтва, памяншэньне паступленьня? у выбарчы фонд да сярэдз?ны 2007. Неаф?цыйным ? бясплатным дарадн?кам Джона Макейна ? яго перадвыбарнай кампан?? зья?ляецца Робэрт Каган.
Але на старце выбарчай кампан?? 2008 году Макейн атрыма? перамогу на ≪праймэрыз≫ у
Нью-Гэмпшыры
, Па?днёвай Карал?не ?
Флорыдзе
, што зраб?ла яго л?дэрам сярод кандыдата?-рэспубл?канца?. Ён умацава? свае пазыцы? падчас ≪супэра?торка≫ 5 лютага 2008 году, перамогшы ? найболей электаральна значных штатах ? Нью-Ёрк ?
Кал?форн?я
? а таксама ?
Канэктыкуце
,
?л?нойсе
,
Нью-Джэрз?
,
Дэлавэры
,
Аклагоме
,
М?суры
,
Арызоне
[5]
. На працягу лютага замацава? сваё л?дэрства, перамогшы ? штатах
Вашынгтон
,
В?рджын?я
,
Мэрылэнд
,
В?сконс?н
,
акрузе Калюмб?я
. 4 сакав?ка ён атрыма? перамогу ? штатах Вэрмант, Род-Айлэнд,
Агаё
?
Тэхас
, забясьпечы?шы вылучэньне сваёй кандыдатуры ад Рэспубл?канскай парты? на прэзыдэнцк?х выбарах 2008.
Макейн з Джорджам Бушам, 5 сакав?ка 2008
5 сакав?ка кандыдатуру Макейна падчас асаб?стай сустрэчы падтрыма? прэзыдэнт Джордж Буш, як? заяв??
[6]
:
Гэты хлопец выяв?? неверагодную адвагу, с?лу характару ? настойл?васьць для таго, каб дайсьц? да гэтага моманту. Гэта менав?та той чалавек, як? нам неабходны як прэзыдэнт, той, хто можа прымаць цьвёрдыя рашэньн?, хто не будзе пасаваць перад тварам небясьпек?.
Аб Макейне вельм? цьвёрда адкл?ка?ся
Ф?дэль Кастра
? шэрагу адмыслова прысьвечаных яму артыкула? пад агульным загало?кам ≪Кандыдат-рэспубл?канец≫, дзе, у прыватнасьц?, аспрэчы? сьцьвярджэньн? Макейна аб тым, што куб?нцы катавал? амэрыканск?х ваеннапалённых у В?етнаме.
[7]
[8]
[9]
[10]
[11]
На выбарах 44-га прэзыдэнта ЗША 5 л?стапада 2008 году Маккейн прайгра? свайму канкурэнту ад Дэмакратычнай парты? ЗША
Бараку Абаме
.
Макейн з генэралам Пэтрэ?сам у Багдадзе, л?стапад 2007
Макейн выступае за ?мацаваньне вайсковага патэнцыялу ЗША, павел?чэньне колькасьц? амэрыканск?х узброеных с?ла? ? за разгортваньне сыстэмы супрацьракетнай абароны (СРА). Паводле яго меркаваньня, ≪эфекты?ная СРА мае крытычна важнае значэньне ? якасьц? страхо?к? ад патэнцыйных пагроз, як?я адыходзяць ад магчымых стратэг?чных суперн?ка?, так?х як
Расея
?
К?тай
≫.
Ён зья?ляецца прых?льн?кам л?бэрал?зацы? ?м?грацыйнага заканада?ства (зь некаторым? абмежаваньням?) ? дзеяньня? па прадух?леньн?
глябальнага пацяпленьня
? у гэтых пытаньнях яго пазыцыя разыходз?цца з пунктам гледжаньня кансэрваты?най большасьц? рэспубл?канскага электарата. У адрозьненьне ад большасьц? калега? па парты?, ён прагаласава? у Сэнаце супраць папра?к? ?
Канстытуцыю
, якая забараняе
аднаполыя шлюбы
, ? за фэдэральнае ф?нансаваньне праграмы дасьледаваньня ствалавых клетак. У той жа час яго пазыцыя па шэрагу ?ншых знакавых пытаньня? ? так?х як
аборты
,
сьмяротнае пакараньне
, праблемы сацыяльнага забесьпячэньня ? нос?ць выразна кансэрваты?ны характар.
Джон Макейн бы? адным з суарган?затара? канфэрэнцы? ≪Вось зла: прапушчанае зьвяно ? Беларусь≫, якая прайшла ? л?стападзе 2002 году, дзе м?ж ?ншым ён заяв??
[12]
:
К?раваньне Лукашэнк? зья?ляецца абразай кашто?насьця?, як?я атрымал? перамогу амаль па ?с?м э?рапейск?м кантыненьце пасьля краху Савецкага Саюзу. Яго рэжым будзе пагрозай для Амэрык? ? Э?ропы стольк?, кольк? спатрэб?цца часу цыв?л?заванаму сьвету на вырашэньне дадзенай праблемы
Джон Макейн бы? адным з а?тара? ? ?н?цыятара? прыняцьця Кангрэсам ЗША ? 2004 годзе "Акта аб дэмакраты? ? Беларус?"
[13]
.
У лютым 2004 году Джон Макейн прыня? удзел у рыскай канфэрэнцы? "Будучыня дэмакраты? па-за межам? Балты?", падчас якой да? ?нтэрв?ю карэспандэнту беларускай службы
Радыё Свабода
, у як?м ?зно? падвяргну? жорсткай крытыцы беларуск?я ?лады
[14]
. У жн??н? 2004 году адбы?ся скандал ? пасьля сустрэч з прадста?н?кам? беларускай апазыцы? ?
Вашынгтоне
?
Рызе
Джон Макейн у складзе дэлегацы? Сэната ЗША зьб?ра?ся наведаць Беларусь, але беларуская амбасада адмов?ла ? выдачы в?з, матывуючы гэта "непадыходным? тэрм?нам? в?зыту", факт чаго выкл?ка? абурэньн? амэрыканскага МЗС
[15]
? ? сувяз? з чым Макейн зраб?? адмысловую заяву
[16]
.
14 сакав?ка 2005 году Джон Макейн зьвярну?ся з адкрытым л?стом да прэзыдэнта Беларус?
Аляксандра Лукашэнк?
з патрабаваньнем неадкладна вызвал?ць вядомага беларускага пал?тыка ? пал?твязьня, былога м?н?стра зьнешнеэканам?чных сувязя?
М?ха?ла Марын?ча
[17]
. У сакав?ку 2005 году ? Джона Макейна адбылася сустрэча з дэлегацыяй беларускай апазыцы?, у тым л?ку з сынам? М?ха?ла Марын?ча, на якой ён пацьвердз?? по?ную падтрымку беларускага пал?твязьня
[18]
.
29 сакав?ка 2008 году на сустрэчы з выбарн?кам? штату
Нэвада
Джон Макейн заяв??: "
Лукашэнка ? брутальны дыктатар. Я л?чу, што Амэрыка пав?нна супрацьстаяць дыктатарам
". Як паведам?ла амэрыканская прэса, гэтая заява была зробленая ? адказ на рэпл?ку жыхарк? гораду Спаркс. Тая выказала занепакоенасьць далейшым лёсам сваёй кампан??, якая з-за гандлёвых санкцыя? у дачыненьн? да рэжыму
Лукашэнк?
ня можа працягваць дачыненьн? з важным для яе партнэрам у Беларус? ? таму рызыкуе збанкрутаваць. Нэвадзкая б?знэсо?ка спыталася ? Макейна, як той зьб?раецца весьц? замежную пал?тыку, каб ня шкодз?ць амэрыканск?м ?нтарэсам. Адказваючы на пытаньне, кандыдат на прэзыдэнта ЗША паспачува? выбарн?цы, аднак зазначы?, што падтрымл?вае санкцы? супраць “дэспатычнай улады прэзыдэнта Лукашэнк?”
[19]
.
Джон Макейн вядомы сва?м нэгаты?ным ста?леньнем да пал?тык? былога
расейскага
прэзыдэнта
Уладз?мера Пуц?на
. У 2003 ён заяв??, што ≪амэрыканская вонкавая пал?тыка пав?нна адлюстро?ваць ацьвераджальную выснову аб тым, што расейск? ?рад, як? не падзяляе нашыя самыя базавыя кашто?насьц?, ня можа быць сябрам або партнэрам ? рызыкуе сва?м? ?ласным? паводз?нам? пастав?ць сябе ? разрад ворага?≫. Па яго меркаваньн?, ≪па?зучы путч супраць с?л дэмакраты? ? рынкавага кап?тал?зму ? Расе? пагражае асновам амэрыкана-расейск?х узаемааднос?н ? спараджае здань новай эры ?халоднага м?ру“ пам?ж
Вашынгтонам
?
Масквой
≫. Абыгрываючы вядомую зацемку
Джорджа Буша
аб ≪душы Пуц?на≫, пасьля сустрэчы з расейск?м прэзыдэнтам у
Славен??
Макейн заяв??: ≪Кал? я заз?рну? у вочы
Пуц?ну
, то ?бачы? тры л?тары:
КДБ
≫
[20]
.
У 2005 Макейн ? сэнатар Джозэф Л?бэрман занесьл? ? сэнат праект рэзалюцы? з патрабаваньнем прыпын?ць чалецтва Расе? ?
≪вял?кай васьмёрцы≫
. У тым жа годзе ста? адным з ?н?цыятара? прыняцьця сэнатам рэзалюцы? з абв?навачваньнем расейск?х улада? у тым, што судовы працэс над
М?ха?лам Хадарко?ск?м
? Платонам Лебедзевым бы? ≪пал?тычна матываваным≫. Патрабаваньне выключыць Расею з G8 Макейн выказва? ? ? наступным
[21]
:
Сёньня мы бачым Расею, узначаленую зграяй былых выведн?ка?. Яны спрабуюць запалохаць сва?х дэмакратычных суседзя?, так?х як
Груз?я
, спрабуюць гуляць на залежнасьц?
Э?ропы
ад расейск?х нафты ? газу. Трэба перагледзець заходн? погляд на рэваншысцкую Расею. Для пачатку трэба пашырыць
G8
? ?лучыць у яе рынкавыя дэмакраты?, як?я зараз л?дыруюць у сьвеце ?
Бразыл?ю
? ?ндыю, а таксама выключыць Расею.
Пункт гледжаньня Макейна на працэсы, як?я адбываюцца на постсавецкай прасторы, таксама прама проц?леглая пазыцы? Крамля. У 2005 Макейн разам з сэнатарам
Г?лары Кл?нтан
высуну? кандыдатуры
М?ха?ла Саакашв?л?
?
В?ктара Юшчанка
на
Нобэле?скую прэм?ю м?ру
. У зая?цы было сказанае: ≪Прысуджэньне гэтым двум людзям Нобэле?скай прэм?? м?ру адзначыць ня тольк? ?х г?старычную ролю ?
Груз??
?
Укра?не
, але спародз?ць таксама надзею ? натхненьне для ?с?х тых, хто ?мкнецца да вол? ? ?ншых кра?нах, дзе яе няма≫.
У 2007 годзе Макейн бы? прых?льн?кам законапраекту аб падтрымцы намаганьня? па ?ступе ?
НАТО
Груз?? ? ?кра?ны.
Джон Макейн выступае на Э?рамайдане
Джон Макейн адкрыта крытыкава?
Барака Абаму
за недастатковую ?вагу да падзея? ва ?кра?не. Падчас масавых пратэста? пасьля с?лавога разгону ≪
Э?рамайдану
≫ ?
К?еве
сэнатар прыеха? у К?е? ? 14 сьнежня 2013 году сустрэ?ся зь м?н?старам замежных справа? Укра?ны Леан?дам Кожарам ? наведа? намётавы гарадок. Макейн адзначы?, што кал? с?лавыя разгоны пратэста? працягнуцца,
ЗША
пав?нныя будуць прымян?ць супраць завадатара? разгона? эканам?чныя санкцы?
[22]
. На наступны дзень Джон Макейн разам з сэнатарам-дэмакратам Крысам Мэрф? прыйшо? на ≪Э?рамайдан≫, дзе яны выступ?л? на сцэне перад м?тынго?цам?. Сэнатары заяв?л? пра сваю падтрымку м?рных пратэста?.