Грамадзя?нск? ко?дэкс Рэспу?бл?к? Белару?сь ? звод заканада?ства Рэспубл?к? Беларусь аб прававым станов?шчы ?дзельн?ка? грамадзянскага абароту, як? набы? моц у л?пен? 1999 году.

Паводле 1-га артыкула Кодэксу, вызначае ≪падставы ?зьн?кненьня ? парадак ажыцьця?лення права ?ласнасьц? ? ?ншых рэчавых право? , право? на вын?к? ?нтэлектуальнай дзейнасьц?, рэгулюе аднос?ны пам?ж асобам?, як?я ажыцьця?ляюць прадпрымальн?цкую дзейнасьць, або зь ?х удзелам, дамо?ныя ? ?ншыя абавязк?, а таксама ?ншыя маёмасныя ? зьвязаныя зь ?м? асаб?стыя немаёмасныя аднос?ны≫. На 2020 год нал?чва? 1153 артыкулы ? складзе 8 разьдзела?: 1) ≪Агульныя палажэньн?≫, 2) ≪Права ?ласнасьц? ? ?ншыя рэчавыя правы≫, 3) ≪Агульная частка абавязкавага права≫, 4) ≪Асобныя в?ды абавязка? ≫, 5) ≪ ?нтэлектуальная ?ласнасьць ≫, 6) ≪ Спадчыннае права≫, 7) ≪ М?жнароднае прыватнае права ≫, 8) ≪Заключныя палажэньн?≫. Замян?? сабой Грамадзянск? кодэкс Беларускай ССР ад 11 чэрвеня 1964 году. На 2020 год Грамадзянск? кодэкс Беларус? дзейн?ча? з 61-м штогадовым зьмяненьнем ? дапа?неньнем (за выключэньнем 2009 году), у тым л?ку пасьля 2-х новых рэдакцыя? Кодэксу: ад 28 жн??ня 2012 году № 428-З ? ад 20 л?пеня 2016 году № 413-З. 26 сакав?ку 2020 году Экспэртная рада ? пытаньнях перакладу заканада?чых акта? на беларускую мову ?хвал?ла Пратаколам № 1 пераклад 3-й яго рэдакцы? з 61-м зьмяненьнем ? дапа?неньнем паводле Закону ад 18 сьнежня 2018 году № 151-З ^[1] .

Агульныя палажэньн? [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

Першы разьдзел Грамадзянскага кодэксу Беларус? ≪Агульныя палажэньн?≫ зьмяшча? 209 артыкула? у складзе 5 падразьдзела?: 1) ≪Асно?ныя палажэньн?≫, 2) ≪Асобы≫, 3) ≪Аб’екты грамадзянск?х право?≫, 4) ≪Зьдзелк? ? прадста?н?цтва≫, 5) ≪Тэрм?ны. Позвавая да?насьць≫. Найбольшым бы? падразьдзел ≪Асобы≫ са 112 артыкулам? (16?127), як? сярод ?ншага дава? азначэньн? так?м в?дам юрыдычных асоба? , як гаспадарчая суполка ? таварыства, по?ная суполка , камандытная суполка , таварыства з абмежаванай адказнасьцю , таварыства з дадатковай адказнасьцю , акцыянэрнае таварыства , даччынае ? залежнае таварыства, вытворчы каапэраты? , ун?тарнае прадпрыемства , сялянская гаспадарка , некамэрцыйная арган?зацыя ? дзяржа?нае аб’яднаньне ^[1] .

Права ?ласнасьц? ? ?ншыя рэчавыя правы [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

Друг? разьдзел Грамадзянскага кодэксу ≪Права ?ласнасьц? ? ?ншыя рэчавыя правы≫ нал?чва? 78 артыкула? (210?287) у складзе 8 глава?: 1) ≪Агульныя палажэньн?≫; 2) ) ≪Набыцьцё ?ласнасьц?≫; 3) ≪Спыненьне права ?ласнасьц?≫; 4) ≪Агульная ?ласнасьць≫; 5) ≪Рэчавыя правы на нерухомую маёмасьць≫; 6) ≪Права ?ласнасьц? ? ?ншыя рэчавыя правы на жылыя памяшканьн?≫; 7) ≪Права гаспадарчага распараджэньня, права апэраты?нага к?раваньня≫; 8) ≪Абарона права ?ласнасьц? ? ?ншых рэчавых право?≫. Найбольшай была глава ≪Набыцьцё ?ласнасьц?≫ зь 17 артыкулам? (219?235), як? перал?чва? так?я падставы набыцьця права ?ласнасьц?, як нерухомая нанава створаная маёмасьць, перапрацо?ка, агульнадаступныя для збору рэчы, дамова , перадача рэчы, безгаспадарчыя рэчы, к?нутыя ?ласьн?кам рухомыя рэчы, знаходка, безнаглядныя жывёлы ? скарб ^[1] .

Агульная частка абавязкавага права [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

Трэц? разьдзел Кодэксу ≪Агульная частка абавязкавага права≫ зьмяшча? 136 артыкула? (288?423) у складзе 2 падразьдзела?: 1) ≪Агульныя палажэньн? аб абавязках≫, 2) ≪Агульныя палажэньн? аб дамове≫. Большым бы? падразьдзел ≪Агульныя палажэньн? аб абавязках≫ са 102 артыкула? (288?289), як? акрэсьл?ва? панятак , бак?, выкананьне, забесьпячэньне выкананьня, перамену асоба?, адказнасьць за парушэньне ? спыненьне абавязка?. У забесьпячэньн? выкананьня давалася азначэньне так?х тэрм?нам, як ня?стойка , заклад , трыманьне , паручальн?цтва , гарантыя ? задатак ^[1] .

Асобныя в?ды абавязка? [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

Чацьверты разьдзел Грамадзянскага кодэксу ≪Асобныя в?ды абавязка?≫ улуча? 555 артыкула? (424?978), што складала 48 % ус?х артыкула? Кодэксу. У разьдзеле нал?чвалася 33 главы: 1) ≪ Купля - продаж ≫; 2) ≪ Мена ≫; 3) ≪ Дарэньне ≫; 4) ≪ Рэнта ? пажыцьцёвае ?трыманьне з забесьпячэньнем≫; 5) ≪ Арэнда ≫; 6) ≪Наём жылога памяшканьня ≫; 7) ≪Безаплатнае карыстаньне≫; 8) ≪ Падрад ≫; 9) ≪Выкананьне навукова- дасьледчых праца?, досьледна -канструктарск?х ? тэхналяг?чных праца?≫; 10) ≪Аплатнае аказаньне паслуг ≫; 11) ≪ Перавозка ≫; 12) ≪Транспартная экспэдыцыя≫; 13) ≪ Пазыка ? крэдыт ≫; 14) ≪ Дарэньне ≫; 15) ≪Ф?нансаваньне пад саступку грашовага патрабаваньня≫; 16) ≪Банка?ск? ?клад ≫; 17) ≪Бягучы банка?ск? рахунак ≫; 18) ≪ Разьл?к? ≫; 19) ≪ Захо?ваньне ≫; 20) ≪ Страхаваньне ≫; 21) ≪ Даручэньне ≫; 22) ≪Дзеяньн? на чужы ?нтарэс без даручэньня≫; 23) ≪ Кам?с?я ≫; 24) ≪ Давернае к?раваньне маёмасьцю≫; 25) ≪Комплексная прадпрымальн?цкая л?цэнз?я ≫; 26) ≪ Дарэньне ≫; 27) ≪ Простая суполка ≫; 28) ≪Публ?чнае абяцаньне ?знагароды≫; 29) ≪Публ?чны конкурс ≫; 30) ≪ Дарэньне ≫; 31) ≪Правядзеньне гульня? ? заклада?≫; 32) ≪Абавязк? ? вын?ку прычыненьня шкоды ≫; 33) ≪Абавязк? з прычыны беспадста?нага ?збагачэньня≫. Найбольшай была глава ≪Купля-продаж≫ са 114 артыкула? (424?537), якая давала азначэньне так?м паняткам, як раздробная купля-продаж, паста?ка тавара?, паста?ка тавара? для дзяржа?ных патрэба?, кантрактацыя , энэргазабесьпячэньне , продаж нерухомасьц? ? продаж прадпрыемства ^[1] .

?нтэлектуальная ?ласнасьць [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

Пяты разьдзел Кодэксу ≪?нтэлектуальная ?ласнасьць≫ зьмяшча? 52 артыкулы (979?1030) у складзе 9 глава?: 1) ≪Агульныя палажэньн?≫; 2) ≪ А?тарскае права ? сумежныя правы≫; 3) ≪Агульныя палажэньн? аб праве прамысловай уласнасьц?≫; 4) ≪Права на вынаходку , карысную мадэль, прамысловы ?зор ≫; 5) ≪Права на гатунк? расьл?на? ? пароды жывёла?≫; 6) ≪Права на тапалёг?ю ?нтэгральнай м?красхемы ≫; 7) ≪Права на абарону сакрэту вытворчасьц? ад незаконнага выкарыстаньня≫; 8) ≪Сродк? ?ндыв?дуал?зацы? ?дзельн?ка? грамадзянскага абароту, тавара? , праца? або паслуг≫; 9) ≪Нядобрасумленная канкурэнцыя ≫. Найбольшай была глава ≪Сродк? ?ндыв?дуал?зацы? ?дзельн?ка? грамадзянскага абароту, тавара?, праца? або паслуг≫ з 16 артыкула? (1013?1028), якая акрэсьл?вала ф?рменнае найменьне, таварны знак , знак абслуго?ваньня ? геаграф?чнае ?казаньне ^[1] .

Спадчыннае права [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

Шосты разьдзел Кодэксу ≪ Спадчыннае права ≫ нал?чва? 62 артыкулы (1031?1092) у складзе 5 глава?: 1) ≪Агульныя палажэньн? аб успадкаваньн?≫, 2) ≪ Успадкаваньне паводле тэстамэнта ≫, 3) ≪Успадкаваньне паводле закону≫, 4) ≪Набыцьцё спадчыны≫, 5) ≪Асабл?васьц? ?спадкаваньня асобных в?да? маёмасьц?≫. Найбольшай была глава ≪Набыцьцё спадчыны≫ з 18 артыкула? (1069?1086), якая акрэсьл?вала прыняцьцё, прырашчэньне, разьдзел ? адмову ад спадчыны. Паводле 1070-га артыкула Кодэксу, прызнаецца, што спадкаемца прыня? спадчыну, кал?: 1) прыня? захады для захаваньня маёмасьц? ад замаха? трэц?х асоба?; 2) ажыцьцяв?? за свой кошт выдатк? на ?трыманьне маёмасьц?; 3) аплац?? за свой кошт да?г? спадчынада?цы ^[1] .

М?жнароднае прыватнае права [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

Сёмы разьдзел Кодэксу ≪М?жнароднае прыватнае права≫ зьмяшча? 43 артыкулы (1093?1135) у складзе 2 глава?: 1) ≪Агульныя палажэньн?≫, 2) ≪Кал?з?йныя нормы≫. Большай была глава ≪Кал?з?йныя нормы≫ з 33-х артыкула? (1103?1135), якая закранала наступныя пытаньн?: асобы, асаб?стыя немаёмасныя правы, зьдзелк?, прадста?н?цтва ? позвавая да?насьць, права ?ласнасьц? ? ?ншыя рэчавыя правы, дамо?ныя абавязк?, пазадамо?ныя абавязк?, ?нтэлектуальная ?ласнасьць ? спадчыннае права. Параграф ≪Асобы≫ ап?сва? асаб?сты закон, праваздольнасьць ? дзеяздольнасьць , ?мя ? апеку, абвяшчэньне памерлай ф?зычнай асобы , а таксама закон ? праваздольнасьць юрыдычнай асобы ^[1] .

Заключныя палажэньн? [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

Восьмы разьдзел ≪Заключныя палажэньн?≫ нал?чва? 18 артыкула? (1136?1153) пра ?ступленьне ? с?лу ? прымяненьне Грамадзянскага кодэксу Беларус?. Паводле апошняга 1153 артыкула Кодэксу, Савет м?н?стра? Рэспубл?к? Беларусь ме? прывесьц? заканада?ства ? адпаведнасьць з Кодэксам да ?ступленьня яго ? с?лу 1 л?пеня 1999 году ^[1] .

Крын?цы [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]