- В?к?пэдыя мае артыкулы пра ?ншых асоба? з прозьв?шчам
М?кул?ч
.
Барыс М?хайлав?ч М?кул?ч
(псэ?дан?мы:
Б. М?хайла?
,
Барыс М.
; Крыптан?мы:
Б. М.
,
БаМ
,
Б.М-ч
,
М. Б.
; 19 жн??ня 1912,
Бабруйск
? 17 чэрвеня 1954, с.
Машуко?ка
,
Краснаярск? край
,
РСФСР
) ? беларуск? п?сьменьн?к, праза?к, крытык.
З 1928 году сябар бабруйскае ф?л?? ≪
Маладняка
≫. З 1929 году працава? у бабруйскай газэце ≪
Камун?ст
≫. У 1930 годзе пераеха? у
Менск
. Працава? карэктарам у Дзяржвыдавецтве БССР; стыльрэдактарам, адказным сакратаром у газэце ≪
Л?таратура ? мастацтва
≫. Потым зно? вярну?ся у выдавецтва на пасаду рэдактара (падчас арышту загадчык аддзелу газэты). У 1930 годзе вучы?ся ? Менск?м беларуск?м пэдагаг?чным ?нстытуце (
МБП?
), на л?таратурных курсах у
Маскве
(1934?1936). У 1936 годзе ? Камун?стычным ?нстытуце журнал?стык? ? Менску. сябар
СП Беларус?
з 1934 году. У 1936 годзе чыта? курс г?сторы? л?таратурных жанра? ? г?сторы? нарыса ? ?нстытуце журнал?стык? (Менск). Да 1936 году выда? 7 мастацк?х кн?г. Бы? сябрам
ВЛКСМ
.
Арыштаваны 26 л?стапада 1936 году ? Менску па адрасе: вул. Чырвоназорная, д. 7, кв. 2. 3 чэрвеня 1937 году Гало?ная ?права ? справах л?таратуры ? выдавецтва?
Беларускай ССР
(Гало?л?т БССР) выдала Загад № 33 ≪Сьп?с л?таратуры, якая падлягае канф?скацы? зь б?бл?ятэк грамадзкага карыстаньня, навучальных установа? ? кн?гагандлю≫. Паводле Загаду, ≪усе кн?г?≫ Барыса М?кул?ча прадугледжвалася ≪спальваць≫
[1]
. 5 кастрычн?ка 1937 году асуджаны пазасудовым органам
НКУС
як ≪
сябар контррэвалюцыйнай нацыянал-фашысцкай арган?зацы?
≫ ? за ≪
антысавецкую дзейнасьць
≫ да 10 гадо? ППК. У 1937 годзе пераведзены ?
Мары?нск
Новасыб?рскай вобласьц?
, у 1938 годзе ? у
Рашоты
Краснаярскага краю. У 1943 годзе пераведзены ? катэгорыю ссыльных. Пасьля вызваленьня ? 1946 годзе пераеха? у
Ашхабад
да старэйшай сястры Кацярыны, нягледзячы на тое, што яму было забаронена жыць у стал?цах. У чэрвен? 1947 году без дазволу ?лада? вярну?ся ? Беларусь. Жы? у Бабруйску, у
Церахов?чах
на
Лагойшчыне
. У л?стападзе 1947 году зь яго зьнятая судз?масьць. У 1947?1949 гадах працава? у бабруйскай б?бл?ятэцы. Зьвярну?ся да г?старычнай тэматык?, падрыхтава? аповесць пра
Макс?ма Багданов?ча
. Акты?на п?са?, але ягоныя творы не публ?кавал?ся. Арыштаваны па?торна 28 красав?ка 1949 году, высланы ?
Сыб?р
на вечнае пасяленьне. Жы? у сяле Машуко?ка Краснаярскага краю, дзе ? памёр. Рэаб?л?таваны 29 сьнежня 1954 году, праз тры месяцы пасьля сьмерц?. Асабовая справа М. № 9935-с з фатаздымкам захо?ваецца ? арх?ве
КДБ Беларус?
.
Пача? публ?кавацца з 1927 году (часоп?с ≪
Маладняк
≫). У даваенны час выда? зборк? апавяданьня? ≪Удар≫ ? ≪Чорная в?рня≫ (1931), ≪Яхант≫ (1935), аповесьц? ≪Наша сонца≫ ? ≪Ускра?на≫ (1932), ≪Дужасць≫ (1934), ≪Дружба≫ (1936). Тэматыка твора? гэтага пэрыяду: падзе? грамадзянскай вайны, пасьлякастрычн?цкая рэча?снасьць, складанасьць барацьбы новага ? старога ? тагачаснай вёсцы. Адлюстрава? рамантыку рэвалюцыйнай эпох?, небывалы ?здым ? працаздольнасьць свайго пакаленьня. Друкава? рэцэнз??, агляды тэатральнага рэпэртуару. Перажы? нападк? на свае творы (≪Наша сонца≫, ≪Дужасць≫) з боку крытыка?-вульгарызатара? (
А. Кучар
). У пасьляваенны час у Ашхабадзе нап?са? 1-ю частку рамана ≪Адвечнае≫ (надрукаваная ? 1972 годзе) з задуманай эпапе? пра расейска-францускую вайну 1812 году. У 1947?1949 гадах шмат п?са?, асабл?ва пра падзе?
Вял?кае Айчыннай вайны
(аповесьц? ≪Цяжкая гадз?на≫, ≪Жыццяп?с В?нцэся Шастака≫, ≪Палеская аповесць≫), аднак апальнага п?сьменьн?ка н?хто не друкава?. Аповесьць ≪Разв?танне≫, прысьвечаная
М. Багданов?чу
, апубл?каваная ? 1959 годзе. У 1946?1949 гадах нап?са? у жанры дзёньн?кавых зап?са? ≪Аповесьць для сябе≫, апубл?каваную ? 1987?1988 гадах ? 1993 годзе, у якой зьмясьц?? успам?ны пра беларуск?х п?сьменьн?ка?, л?таратурнае ? тэатральнае жыцьцё Беларус? ? 1920?1930-я, сваё жыцьцё ? лягерох ? турмах. Лепшыя творы Б. М?кул?ча вылучаюцца псыхаляг?змам, глыб?нёй пран?кненьня ? чалавечыя характары, жывой выразнай мовай.
- Бугаё? Д. Стана?ленне мастака // Бугаё? Д. Шматграннасць. Мн., 1970
- Грахо?ск? С. Слова пра друга // Л?М. 1962, 31 жн.
- Грахо?ск? С. Так ? заста?ся маладым… // Грахо?ск? С. Так ? было. Мн., 1986
- Беларуск?я п?сьменн?к?: Б?яб?бл?яграф?чны сло?н?к. У 6 т. / пад рэд.
А. ?. Мальдз?са
. ?
Мн.
:
БелЭн
, 1992?1995.
Т.4.
- Энцыклапедыя г?сторы? Беларус?. У 6 т.
/ Беларус. Энцыкл.; Рэдкал.:
Г. П. Пашко?
(гал. рэд.) ? ?нш.; Маст. Э. Э. Жакев?ч. ?
Мн.
:
БелЭн
, 1999. ? Т. 5: М ? Пуд. ? 592 с. ?
ISBN 985-11-0141-9
- Беларуская энцыклапедыя: У 18 т.
/ Рэдкал.: Г. П. Пашко? ? ?нш. ?
Мн.
:
БелЭн
, 2000. ? Т. 10: Малайз?я ? Мугаджары. ? 544 с. ?
ISBN 985-11-0169-9
- Марако? Л.У.
Рэпрэсаваныя л?таратары, навуко?цы, работн?к? асветы, грамадск?я ? культурныя дзеячы Беларус?, 1794?1991. Энц. даведн?к. У 10 т. Т. 2. ? Мн:, 2003.
ISBN 985-6374-04-9
.
- Марако? Л.У.
Рэпрэсаваныя л?таратары, навуко?цы, работн?к? асветы, грамадск?я ? культурныя дзеячы Беларус?, 1794?1991. Энц. даведн?к. У 10 т. Т. 3. Кн. 2. ? Мн:, 2003.
ISBN 985-6374-04-9
.