D'
Fuaßboi-Wejdmoastaschaft
oda a
Fuaßboi-WM
is a Pokalbewerb im
Fuaßboi
, organisiert vo da
FIFA
, bei dem da
Wejdmoasta
im Fuaßboi eamittlt werd. Bei dem Turnier ko a jeds Land auf da Wejd ihre eigene Nationalmannschaft mitspuin lassn. Sie werd olle vier Joar in an andan Land ausdrong, as easchte Moi
1930 in Uruguay
. Des letzte Tuanier woa de
zwonsigste Fuaßboi-Wejdmoastaschaft in Brasilien
.
Seit 1934 miassn Mannschaftn (bis auf de Gastgeber und launge Zeit da Titlverteidiga) sie in eanane Kontinente qualifiziern.
Do wean Gruppn zammad gmischt und gschaut, wer sie bei dene Gruppn am besten durchsetzn ko.
Es kinna si fia die WM Mannschaftn aus
Europa
, aus
Nordamerika
, aus
Sudamerika
, vo
Asien
, vo
Afrika
und vo de Inseln im
Pazifik
fia d'nachste Runden qualifizian.
Zua Zeit hamm dafia insgesamt 32 Mannschaftn de Chance. Wenn de FIFA andas wui, ko des aba jedazeit gandert wern.
- Gruppnphase: In genau acht Gruppn (bei 32 Mannschaftn) wern in drei Spiele fia a jede Mannschaft gschaud, wer da beste und da zwoatbeste vo viere is. De easchtn zwoa san a Rundn weida. De andern san ausgschiedn. Am End vo da Gruppnfase, san oiso no hoibad so vui Mannschaftn dabei, wia am Anfang.
- Achtlfinale: De restlichen 16 Mannschaftn san nach a erfolgreichn Gruppnphase im Achtelfinale und miaßen gegen Mannschaftn aus andern Gruppn spuin. Da Siega kummt oa Rundn weida. Da Faliera is ausgschiedn. Am End vom Achtlfinale san nur no acht Mannschaften dabei.
- Viertlfinale: Acht Mannschaftn, de wos as Achtlfinale ibastandn ham, miaßen wieda gegneinander spuin. De Siega san a Rundn weida.
- Hoibfinale: De letzten via Mannschaftn vo de anfangs zwoaradreißge keana no Wejdmoasta wern. As easchta miaßens no an andan Siega vo den Viertlfinale raushaun.
- Spui um Platz Drei: Do spuin de Faliera vom Hoibfinale.
- Finale: Des Finale is oans vo de graßten Sportereignisse auf da ganzen Wejd. Des schaung uba a Milliarde Laid o. Wea des Spui gwinnt, der ko via Joar vo se song, dass a Wejdmoasta is. In dem Spui kumma de Siega vom Hoibfinale zam.
1
Bei da WM 1950 hods ka Endspu in dem Sinn gebn. Es woa am Ende a Gruppn mid via Mannschaftn. Brasilien hod seine easchtn beiden Spule hoch gwunna - Uruguay hod amoi unentschiedn gsput und amoi knopp gwunna. Fost olle Brasilianer hom si scho ois Wejdmoasta gsehn, oba Uruguay hod 2:1 gwunna und is somit Wejdmoasta gwoan.
Die meistn Titel ham die Brasilianer gwunna, namli funf. Danach kumma die Italiener mit fia Titln und dannat die Deitschen, die schu drei Titl gwunna ham. Die Ostareicher und die Schweiza ham nu goar kane Wejdmoastaschaft gwunna. In da ewign Dabelln han die Brasilianer vorne, die Deitschen han vor Italien und Ostarreich is irgndwo in da Mittn. Bis jez san nua Mannschaftn aus Europa und Sudamerika Wejdmoasta gwuan. Es is aa no nie a Mannschaft von am andan Eadteu ins Finale kumman.
Rang
|
Anzahl
|
Land
|
Weltmeister
|
1
|
5
|
Brasilien
|
1958
,
1962
,
1970
,
1994
,
2002
|
2
|
4
|
Italien
|
1934
,
1938
,
1982
,
2006
|
3
|
4
|
Deutschland
|
1954
,
1974
,
1990
,
2014
|
4
|
2
|
Argentinien
|
1978
,
1986
|
|
|
Uruguay
|
1930
,
1950
|
6
|
1
|
England
|
1966
|
|
|
Frankreich
|
1998
,
2018
|
|
|
Schbanien
|
2010
|
Plotz
|
Spule
|
Spula
|
Tuniere
|
1
|
25
|
GER
Lothar Matthaus
|
1982, 1986,
1990
(
2
)
, 1994, 1998
|
2
|
23
|
ITA
Paolo Maldini
|
1990, 1994, 1998, 2002
|
3
|
21
|
ARG
Diego Maradona
|
1982,
1986
, 1990, 1994
|
|
21
|
GER
Uwe Seeler
|
1958, 1962, 1966, 1970
|
|
21
|
POL
Władysław ?muda
|
1974, 1978, 1982, 1986
|
Plotz
|
Goi
|
Spula
|
Tunier(e)
|
1
|
16
|
GER
Miroslav Klose
|
2002, 2006, 2010,
2014
|
2
|
15
|
BRA
Ronaldo
|
1994
, 1998,
2002
, 2006
|
3
|
14
|
GER
Gerd Muller
|
1970,
1974
|
4
|
13
|
FRA
Just Fontaine
|
1958
|
5
|
12
|
BRA
Pele
|
1958
,
1962
, 1966,
1970
|
2
A fette Jareszoi haaßt, dass da Spula in dem Joa aa Wejdmoasta gwoan is.
- Bergmann, Winfried / Huba, Karl-Heinz / Mrazek, Karl-Heinz:
Die Geschichte der Fussball-Weltmeisterschaft
, Copress-Verlag, 1991, 208 Seiten (
ISBN 3-7679-0311-3
)
- Fuhr, Wolfgang:
Fußballweltmeisterschaften
, Agon-Verlag, Mai 2005 (
ISBN 3-89784-265-3
)
- Grune, Hardy:
Fußball WM Enzyklopadie 1930?2006
, Agon-Verlag, Dez. 2002 (
ISBN 3-89784-205-X
)
- Hartmann, Waldemar / Netzer, Gunter / Kauer, Robert:
Menschen, Tore & Sensationen. Geschichte und Geschichten. WM 1930?2006
, Wero Press, Juli 2002, 268 Seiten (
ISBN 3-9806973-7-1
)
- Schulze-Marmeling, Dietrich / Dahlkamp, Hubert:
Die Geschichte der Fußball-Weltmeisterschaft 1930?2006
, Die Werkstatt, April 2004, 560 Seiten (
ISBN 3-89533-461-8
)