한국   대만   중국   일본 
Фрунзе Михаил Васильевич ? Википедия Эст?лекк? к?серг?

Фрунзе Михаил Васильевич

Википедия ? ирекле энциклопедия м??л?м?те
Михаил Васильевич Фрунзе
рус.   Михаил Фрунзе
Михаил Васильевич Фрунзе
Флаг
Флаг
2-й СССР-?ы? Революцион-х?рби советы р?йесе
26 ?инуар  ?  31 октябрь 1925 йыл
Алдан киле?се: Лев Давидович Троцкий
Дауамсы: Климент Ефремович Ворошилов
Флаг
Флаг
2-й СССР-?ы? х?рби ??м ди?ге? эшт?ре буйынса Халы? комиссары
25 ?инуар  ?  31 октябрь 1925 йыл
Х?к?м?т башлы?ы: Алексей Иванович Рыков
Алдан киле?се: Лев Давидович Троцкий
Дауамсы: Климент Ефремович Ворошилов
Флаг
Флаг
РКП(б) ЦК Политбюро?ы а?залы?ына кандидат
2 июнь 1924  ?  31 октябрь 1925
 
Тыу?ан: 2 февраль 1885
Р?с?й империя?ы , Т?р?кстан генерал-губернаторлы?ы, Семиреченск ?лк??е,
Бишк?к
?лг?н: 31 октябрь 1925
СССР , РСФСР , М?ск??
Ерл?нг?н: Кремль диуарында?ы некрополь [d]
Ата?ы: Василий Михайлович Фрунзе [d]
Балалары: Фрунзе, Тимур Михайлович [d]
Фрунзе, Татьяна Михайловна [d]
Партия: РКП(б) 1904 йылдан
Белеме: Санкт-Петербург политехник институты
 
Х?рби хе?м?те
Принадлежность: Совет Социалистик Республикалар Союзы  СССР
??ск?р т?р?: Эшсе-кр??ти?н ?ы?ыл армия?ы
Звание: Фронт командующийы
Сражения: Р?с?й?? Граждандар ?у?ышы , Кровавое воскресенье [d] , Декабрьское восстание в Москве (1905) [d] , Февраль ин?илабы , Октябрьское вооружённое восстание в Москве 1917 [d] , Уры? армия?ыны? я??ы ??ж?ме , К?нсы?ыш фронтыны? контр??ж?ме , Уральско-Гурьевская операция [d] , Бохара операция?ы (1920) , Северно-Таврийская операция [d] ??м Перекопско-Чонгарская операция [d]
 
Автограф:
 
Наградалары:
Ҡыҙыл Байраҡ ордены Ҡыҙыл Байраҡ ордены

Почётлы революцион ?оралы

Фрунзе Михаил Васильевич (партия псевдонимы Михайлов , Трифоныч , Арсений , ???би псевдонимы Сергей Петров , А. Шуйский , М. Мирский ; 2 февраль 1885 йыл , Бишк?к , Семиреченск ?лк??е ? 31 октябрь 1925 йыл , М?ск?? ) ? революционер, СССР -?ы? д??л?т ??м х?рби эшм?к?ре, Граждандар ?у?ышы осоро ?ы?ыл Армия?ыны? и? эре х?рби ет?ксел?рене? бере?е [1] х?рби теоретик.

Революция?а тиклем эшм?к?рлеге [ ??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте? ]

Мещандар?ан, Бишк?к ?ала?ында хе?м?т итк?н фельдшер, молдаван Фрунзе Василий Михайловичты? (1854?1897) улы. Народоволец ?ы?ы Софья Попова Алексеевна?а ?йл?н?. Революцион идеялар мен?н беренсе м?рт?б? гимназияла т???р?генд? Верный (х??ер Алматы) ?ала?ында таныша. 1904 йылда Петербург политехник институтына у?ыр?а ин?, Р?с?й социал-демократик эшсел?р партия?ына ин?. Т??ге тап?ыр революция идеялары ?с?н ноябр?? ?ул?а алына.

1905 йылды? 9 ?инуарында, ?анлы й?кш?мбел?, Петербургта ?арай май?анында ?атнаша, ?улын яралай?ар. ?у?ынан Михаил Васильевич, н?? ошо ва?и?а уны ≪революция генералдарына≫ алып киле?ен таный.

1905?1907 йылдар?а, революция осоронда, М?ск????, май айынан ? Иваново-Вознесенски?? ??м Шуяла (≪Арсений ипт?ш≫ псевдонимы а?тында) партия эшен алып бара, РСДРП комитеты а?за?ы була. Иваново-Вознесенск д?й?м ту?ыусылар стачка?ы ет?ксел?рене? бере?е (май ? июль 1905 йыл) була. Иваново-Вознесенск ??м Шуя эшсел?ре х?рби дружина?ы ет?кселегенд? М?ск???? 1905 йылда?ы Декабрь ?ораллы ихтилалында ?атнаша. 1906 йылда ?Стокгольмда Иваново-Вознесенск округ ойошма?ынан РСДРП -ны? IV съезы делегаты. Съезда ул В. И. Ленин мен?н таныша.

1907 йылда РСДРП-ны? V съезы делегаты итеп ?айлана, ?мм? ?ул?а алына ??м 4 йыл?а каторга?а еб?рел?.

1907 йылды? 21 февраленд? (тот?он булара?) Павел Гусев мен?н берлект? Дмитровка ауылы эрг??енд? полиция уряднигы Никита Перловты ?лтерерг? маташ?ан. 24 мартта Шуяла ?ул?а алына ??м полиция?а ?ораллы ?аршылы? к?р??тк?н ?с?н у?а ?аршы эш асыла. ?лтерерг? маташыу ?с?н ике м?рт?б? (27.1.1909 ??м 22-23.9.1910) ?лем яза?ына х?к?м ител?, ?мм? й?м?и?т ба?ымы а?тында яза?ы 6 йыллы? каторга эшт?рен? алмаштырыла. Владимир, Николаевск ??м Александровск каторга т?рм?л?ренд? ултыр?андан ?у? 1914 йылды? мартында Иркутск ?лк??е Манзурка ауылына м??гелек ??рг?нг? еб?рел?. 1915 йылды? авгусында, ??рг?нсел?р ойошма?ын ойоштор?андан ?у?, Чита?а ?аса, унда ул В. Г. Василенко паспорты буйынса й?ш?й, г?зит ??м журнал редакцияларында эшл?й, к?сене? идаралы?ында статистик б?легенд? ??м "Байкал аръя?ы" а?налы? г?зите редакция?ында эшл?й. 1916 йылда М?ск?? ?ала?ына к?сеп кил?, ? артабан Михаил Александрович Михайлов исеменд?ге паспорт мен?н ??м Б?т? Р?с?й земство союзы й?н?лтм??е буйынса Белоруссия?а к?сеп кит?. 1916 йылды? апреленд? Фрунзе партия ?ушыуы буйынса Михайлов фамилия?ы а?тында Б?т? Р?с?й земство союзыны? К?нбайыш фронты комитетына статистик вазифа?ында эшк? т?ш? (тыл, башлыса т?ьмин ите? ойошма?ы).

1917 йылды? 4 мартында Минск ?ала?ыны? граждандар коменданты бойоро?о буйынса Михайлов Михаил Александрович т?ртип ?а?лау буйынса Б?т? Р?с?й земство союзыны? милиция начальнигы итеп т???йенл?н?. Ошо к?н Белоруссия милиция?ыны? тыу?ан булып ?анала [2] .

1917 йылды? 4 мартынан 5 март?а ?ара?ан т?нд? М. В. Фрунзе (Михайлов) ет?кл?г?н эшсел?р х?рби дружина отрядтары Минск гарнизоны ?алдаттары мен?н берлект? ?ала полиция идаралы?ын, шулай у? архив ??м э??рл?? б?лект?рен ба?ып алалар ??м ?а? а?тына и? м??им д??л?т учреждениеларын алалар. Милиция эшт?рен?н баш?а (Минск ?ала?ыны? милиция начальнигы), 1917 йылды? й?йенд? Фрунзе т?б?нд?ге вазифалар?ы бил?й:: Минск ??м Вилена кр??ти?н депутаттары Советы исполкомы р?йесе, ≪Кр??ти?н г?зите≫ м?х?ррире, "Звязда " большевик г?зите редактор?арыны? бере?е, Минск ?ала РСДРП комитеты ойоштороусы?ы ??м а?за?ы, К?нбайыш фронты ?алдаттар комитеты а?за?ы, Минск эшсе ??м ?алдаттар советы а?за?ы (р?йесе ? И. Е. Любимов 1917 йылды? 8 (21) июнен?н август айына тиклем) [3] . Минск ?ала?ында Михайлов 1917 йылды? сентябрен? тиклем хе?м?т ит?, ? ?у?ынан партия уны Шуя ?ала?ына к?сер? [4] .

К?нбайыш фронтыны? 3-се ??м 10-сы армияларында й?шерен партия ячейкаларын ойоштора.

Август а?а?ынан Шуя эшсе, кр??ти?нд?р ??м ?алдаттар Советы р?йесе, ?й?? земство управа?ы ??м ?ала дума?ы р?йесе; Петроградта Б?т? Р?с?й демократтар к???шм??енд? Шуя в?киле.

Революциянан ?у??ы эшм?к?рлеге [ ??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте? ]

?ы?ыл командарм Михаил Фрунзе, 1919 йыл

М?ск???? 1917 йылда?ы т??к?релеш ва?ытында ≪Метрополь≫ куна?хана бина?ы янында алыштар?а ?атнаша. Владимир губерна?ы большевиктарынан Ойоштороу йыйылышы депутаты. 1918 йылды? беренсе ярты?ында ? Иваново-Вознесенск РКП(б) губкомы, губсовнархоз р?йесе ??м Иваново-Вознесенск губерна?ы х?рби комиссары. 1918 йылды? авгусынан ? Ярославль х?рби округы х?рби комиссары. 1919 йылды? февраль ? май ай?арында РККА-ны? а?тар?ы я??ы ??ж?м барышында тар-мар итк?н 4-се армия?ы, май?июнь ай?арында ? Т?рк?стан армия?ы, март?июлд? ? шулай у? К?нсы?ыш фронтыны? К?нья? ??ск?р??р т?рк?м?, 19 июлд?н 15 авгус?а тиклем ? б?т? К?нсы?ыш фронты командующийы. Адмирал А. В. Колчакты? т?п к?ст?рен? ?аршы у?ышлы ??ж?м операциялары ?с?н ?ы?ыл Байра? ордены мен?н наградлана. 1919 йылды? 15 августынан 1920 йылды? 10 сентябрен? тиклем ? Т?рк?стан фронты командиры. Т?рк?стан комиссия?ы ВЦИК ??м СНК а?за?ы (октябрь, 1919 ? июль, 1920); Бохара эмиратына ?ы?ыл армия?ы ба?ып ине? юлы мен?н революция ≪ойоштороуы≫ я?лы, Бохараны? оборона?ы мен?н ет?кселек ит? (30 август ? 2 сентябрь 1920).

27 сентябр??н К?нья? фронты мен?н ет?кселек ит?. Генерал П. Н. Врангель ??ск?р??рен Т?нья? Тавриянан ??м ?ырымдан ?ыуыу?ы? ойоштороусы?ы. Врангелд?р мен?н к?р?ште Н. И. Махно Баш к?т?ре?сел?р армия?ы мен?н берлект? алып бара. Махно мен?н ул 1920 йылды? октябренд? а? ??ск?р??рг? ?аршы бер??м х?р?к?т ите? тура?ында килеше? т???й ??м уны? мен?н ??йб?т ш?хс?н м?н?с?б?тт?р булдыра. Перекоп штурмынан ?у? Врангель ??ск?р??рен? ?ырымды ?? ирке мен?н ташлап ките? т??диме мен?н телеграмма еб?р?. 1920 йылды? 3 декабренд? Украинала Реввоенсовет в?киле ??м Украина ??м ?ырым ?ораллы к?ст?ре командующийы итеп т???йенл?н?, шул у? ва?ытта КПУ (б) Политбюро ЦК а?за?ы итеп ?айлана, 1922 йылды? феврален?н ? УССР-?ы? СНК р?йесе урынба?ары.

М?ск?? бойоро?она ярашлы Махноны? Баш к?т?ре?се армия?ын ??м Ю. О. Тютюнник отрядын ?ыйратыу мен?н ет?кселек ит? (шуны? ?с?н 1924 йылда икенсе ?ы?ыл Байра? ордены мен?н наградлана)

1921 йылды? ноябренд? Анкарала ????тт?н тыш илселекте ет?кл?й, Атат?рк мен?н ??йл?ше???р алып бара [5] .

Файл:14th Conference of the All-Union Communist Party (Bolsheviks).jpg
XIV партконференция, 1925 йылды? апреле, М. В. Фрунзе ? ?улдан икенсе.

1924 йылды? мартынан ? СССР Реввоенсоветы р?йесе ??м х?рби ??м ди?ге? эшт?ре буйынса нарком урынба?ары [6] , 1924 йылды? апрелен?н ? ?ы?ыл Армия?ы штабы начальнигы ??м РККА-ны? Х?рби академия?ы начальнигы [7] . 1925 йылды? ?инуарынан СССР Реввоенсоветы р?йесе ??м х?рби ??м ди?ге? эшт?ре буйынса наркомы.

1924?1925 йылдар?а Фрунзе ет?кселегенд? х?рби реформа ? армияны? ?анын ?ы??артыу, бер башлы?лылы? принцибы, х?рби аппаратты? ??м ?ы?ыл Армияны? с?й?си идаралы?ыны? ??г?ртеп ?ороуы, ?ораллы к?ст?ре структура?ында даими армияны? ??м территориаль-милиция формированиеларыны? ойошторма?ы ?тк?рел?. Бер нис? х?рби-теоретик эшт?р авторы.

Фрунзе эшк?ртк?н Х?рби доктрина марксизмды? х?рби теорияла ?улланыуында т???л? ??м армияла с?й?си б?лект?рг? ??м коммунистик ячейкалар?а айырым урын б?л?.

ВЦИК, СССР-?ы? ЦИК Президиумы а?за?ы. 1921 йылдан ?РКП (б) ЦК а?за?ы, 1924 йылдан ? ЦК Политбюро а?за?ына кандидат, РКП (б) Оргбюро а?за?ына кандидат.

Граждандар ?у?ышы йылдарында ул бер нис? тап?ыр ш?хс?н ?? ирке мен?н ?орал?ы?лан?ан ??м ЧК-?а ??йебен танып килг?н Совет власы дошмандарына х??еф?е?лек гарантияларын бир? (Урал аръя?ы казактарына, ?ырымда?ы армия офицер?арына, Бохара ≪ба?масыларына≫, махновецтар?а) [8] .

Фрунзе ??м ?ф? ?ала?ыны? азат ителе?е [ ??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте? ]

Н?? ?ф? а?тында?ы алыштар?а к?р??тк?н ш?хси батырлы?ы, е?е? мен?н тамамлан?ан контр??ж?мде? и? киткес о?та ойоштор?анлы?ы ??м ?тк?релг?не ?с?н Фрунзе ?ы?ыл Байра?ы ордены мен?н наградлана.

?леме [ ??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте? ]

Михаил Фрунзе?ы ерл??

Аш?а?ан язва?ынан ?у? д?й?м ?ан а?ыулауынан вафат була (р?сми ?ы?ымта) [9] .

Вафат бул?андан ?у?, М?ск???? Фрунзе Троцкий заказы буйынса ?лтерелг?н тиг?н имеш-мимеш х?б?р тарала [10] . Фрунзе Троцкий?ы Наркомвоен вазифа?ында алмаштыра ??м ул тере са?ында Троцкий?ы дошман тип к?р? [11] .

?лемен Сталин ойоштор?ан тиг?н версия ла бар, с?нки ул операция эшл?те??? ны?ыш?ан [12] . Был версия Пильнякты? ≪Повесть непогашенной луны≫ повесында [13] , шулай у? баш?а ???р??р буйынса ?уйыл?ан фильмдар?а ла са?ылдырыла. ?лтере??е ойоштороу тура?ында?ы версия Бажановты? ≪Воспоминания бывшего секретаря Сталина≫ исемле китабында ла тасуирлана.

Фрунзе ??е ?атыны Софья Алексеевна?а Ялта?а я??ан: ≪Мин ?аман да дауаханала. Ш?мбе к?н? ?абаттан консилиум була. Операцияны эшл?м?й ?уйма?ындар тип ?ур?ы??ырайым≫ [14] . Михаил Васильевич ?атынына, ?арар мен?н ??н???т булыуы ??м табиптар ??йб?тл?п ним? унда барлы?ын к?рер??р ??м к?р?кле дауалау билд?л?р, тип ?м?тл?не?ен белдерг?н.

Ерл?? [ ??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте? ]

Фрунзе ?атыныны? ??берлеге Новодевичий зыяратында М?ск????

1925 йылды? 3 ноябренд? М?ск???? ?ы?ыл май?анда Кремль стена?ы янында ерл?н?.

?аил??е [ ??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте? ]

  • Ата?ы ? Фрунзе Василий Михайлович (1854 ? февраль, 1897) Херсон губерна?ы кр??ти?нд?рен?н була, милл?те буйынса молдаван. М?ск?? фельдшер м?кт?бен тамамла?андан ?у? армия?а алына ??м Т?рк?стан?а еб?рел?. Хе?м?т срогын тултыр?ас, 1879 йылда, Бишк?кт? й?ш?рг? ?ала, фельдшер булып эшл?й.
  • ?с??е ? Мавра Ефимовна Бочкарева (1861?1933), Воронеж губерна?ынан к?сеп килг?н рус к?скенсе кр??ти?нд?р??н. 1879 йылда В. М. Фрунзе?а кей??г? сы?а.

Василий Михайлович ??м Мавра Ефимовна Фрунзе ?аил??енд? биш бала була: улдары Константин ??м Михаил ??м ?ы??ары Людмила, Клавдия ??м Лидия.

?лк?н а?а?ы Константин Васильевич (1881?1940) Верный гимназия?ын алтын ми?ал?а тамамлай, был у?а ю?ары у?ыу йортона инерг? ??т?нл?к бир?.Белемен ?азан университетыны? медицина факультетында дауам ит?, уны 1906 йылда тамамлай. рус-япон ?у?ышында ?атнаша, Бишк?кт? земство табибы булып эшл?й. Граждандар ?у?ышы осоронда ??м унан ?у? х?рби-табиплы? эшенд? була. 1928 йылдан алып суд медицина?ында. Тажик СССР-ны? ат?а?ан?ан табибы, Тажик ССР-ны? Социалистик хе?м?те Геройы [15] . 1940 йылда ?аулы?ы насарайыу с?б?пле ха?лы ял?а сы?а. Ошо у? йылда М?ск??г? к?с? ??м 1940 йылды? 25 декабренд? вафат була. Уны? ике улы ??м бер ?ы?ы бул?ан: Михаил, Борис, Нина. Константин Васильевичты? вари?тары М?ск???? й?ш?й.

Апа?ы Клавдия Васильевна Фрунзе-Гаврилова (1887?1948) 1906 йылда алтын ми?ал?а Верный гимназия?ын тамамлай. Кей??г? сы??андан ?у? ире белем ал?ан Италия?а кит?. ?у?ынан М?ск??г? ?айта ??м у?ыуын дауам ит?. Ике ?ы?ы бул?ан: Ольга ??м Юлия. Уны? вари?тары М?ск???? й?ш?й.

?е?ле?е Людмила Васильевна Фрунзе-Боголюбова (1890?1959) Верный ?ала?ында ?атын-?ы??ар гимназия?ын ??м табип-терапевт ??н?ре буйынса Петербург медицина институтын тамамлай. ?ыр?ы?станда участка табибы булып эшл?г?н. Ире ??л?к бул?андан ?у? улдары ??м ?айны?ы мен?н берг? ?ытай?а й?ш?й, ?ытай?а?ы Р?с?й сау?а илселегенд? эшл?й. 1930 йылды? июнен?н ??м артабан ??мерене? а?а?ынаса М?ск?? медицина учреждениеларында эшл?й. Б?й?к Ватан ?у?ышында ?атнашыусы, медицина хе?м?те полковнигы. Уны? ике улы бул?ан. Вари?тары М?ск???? й?ш?й.

?с?нс? ?е?ле?е Лидия Васильевна Надеждина - Фрунзе (1898?1978) ата?ы ?лг?нд?н ?у? тыу?ан. Верный ?ала?ында?ы ?атын-?ы??ар гимназия?ын тамамла?ас, эшк? т?ш?, с?нки у?ыр?а м?мкинселеге булмай. ?с??е мен?н Бишк?кт? й?ш?й. Кей??г? геолог Алексей Михайлович Надеждин?а сы?а. Лидия исемле ?ы?ы бул?ан. Вари?тары Санкт-Петербургта й?ш?й.

?атыны ? Фрунзе (?ы? фамилия?ы Попова, ?у?ынан Колтановская) Софья Алексеевна (12.12.1890?04.09.1926). ??ен? ??е ?ул ?ала.

Михаил Васильевич ??м Софья Алексеевна Фрунзе ?аил??енд? ике бала була, 1925 йылда ата?ы ??м 1926 йылда ?с??е ?лг?нен?н ?у? улар?ы ?л?с?л?ре Фрунзе Мавра Ефимовна (1861?1933) т?рби?л?й. ?л?с?л?ре ?аты ауырыуы с?б?пле 1931 йылда улар?ы ВКП (б) ЦК Политбюро?ыны? махсус ?арарын ал?ан аталарыны? ду?ы К. Е. Ворошилов уллы??а ала.

Улы ? Фрунзе Тимур Михайлович (1923?1942) ? лётчик-истребитель, Советтар Союзы Геройы (?лг?нд?н ?у?).

?ы?ы ? Фрунзе Татьяна Михайловна (02.08.1920) ? профессор, химия ф?нд?ре докторы, 1960?1970 йылдар?а ? органик химия буйынса ?ур белгес. М?ск?? химия-технология институтын тамамла?ан.

Х?тер [ ??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте? ]

Фрунзе исеме атамалар?а [ ??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте? ]

Михаил Васильевич Фрунзе исемен х??ерге ва?ыт?а тиклем т?рл? тора? пункттары ??м объекттар й?р?т?.

Т?би?и географик объекттар [ ??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте? ]

  • Фрунзе пигы ? Памир т?нья?ында Зулумарт ?ыртында?ы тау бейеклеге.

Территориаль бер?мект?ре ??м тора? пункттары [ ??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте? ]

  • Фрунзе ?ала?ы ? ?ыр?ы? ССР?ны? баш ?ала?ы (1926?1991, х??ер ?ыр?ы?стан, Бишк?к );
  • Фрунзе ?ала?ы Молдавияла ;
  • Фрунзе ?лк??е ? 1939?1959, х??ер ? Ч?й ?лк??е;
  • Фрунзе райондары ?
    • Фрунзе районы ? х??ер Медео районы, Алматы ( ?а?а?стан );
    • 1992 йыл?а тиклем Кадамжай ( ?ыр?ы?стан ) ??м Дангарин (?зб?кстан) райондары Фрунзе исемен й?р?тк?н;
    • Волгоград ?лк??енд? Фрунзе районы (1937?1963);
    • Ворошиловоград ?лк??е Фрунзе районы (1949?1966) (х??ер Славяносербс районы, Украина ).
  • Фрунзе, Фрунзовка ??м Фрунзевец ? ?ала тибында?ы ?асабалар, ?асабалар, ауылдар.

Урамдар ??м тора? пункттарында?ы баш?а объекттар [ ??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте? ]

  • Фрунзе районы Владивосток , Владимир, Иваново, Минск , Санкт-Петербург , Саранск , ?арытау , Липецк, Ярославль ?алаларында,
  • Фрунзе районы М?ск???? ? т?рл? ва?ытта был исемде т?рл? райондар й?р?тк?н, х??ер ю?
  • Фрунзе 1 ??м Фрунзе 2 жилмассивтары ??м Днепр?ала?ында , ( Украина ). 2016 йылда ??г?ртел?
  • Фрунзе урамы Днепр ?ала?ында, (Украина). 2016 йылда ??г?ртел?
  • Фергана ?ала?ында Фрунзе массивы (?зб?кстан)
  • Элекке Советтар Союзы ?алалары урамдары Фрунзе х?рм?тен? уны? исемен й?р?тк?н. ?ай?ы бер??ре 1991 йылдан ?у? ??г?ртел?
  • Михаил Васльевич Фрунзе тыу?ан урам Бишк?кт? уны? исемен й?р?т?.Ошо урамда М. В. Фрунзе музейы бар
  • М?ск???? ? 1-се Фрунзе, 2-се Фрунзе, 3-се Фрунзе урамдары ??м Фрунзе яр буйы (б?т??е л? ≪Фрунзе≫ метро станция?ынан алы? т?гел )
  • Иваново ?ала?ында Арсений урамы ( 1905 йылда ?улланыл?ан псевдонимы х?рм?тен?)
  • Фрунзе радиусы (х??ер ю?) - М?ск?? метро?ыны? Киров-Фрунзе линия?ында (х??ер Сокольники линия?ы)
  • Метрополитен станциялары:

Урамдар?ан тыш, к?п кен? ?алалар?а М. В. Фрунзе исеме проспекттар?а,май?андар?а, парктар?а, сквер?ар?а ?.б. бирелг?н. Шулай у? уны? исемен предприятиелар ??м ойошмалар (шахта, фабрика, стадион, институт, санаторий, х?рби училищелар ?.б.)й?р?т?.

М. В. Фрунзе исеме Баш?ортостанда [ ??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте? ]

Ауылдар

Урамдар

??йк?лд?р [ ??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте? ]

Иванов ?ала?ында ??йк?л
М?ск?? ?ала?ында ??йк?л
Д?й?м ??ск?ри академия алдында бюст
Тирасполд? и?т?лекле знак
  • Ярославлд? ??йк?л.
  • М?ск???? (бер нис? ??йк?л, шул и??пт?н ?ы?ыл май?анда?ы ??берлект?ге бюст ??м ≪Фрунзе≫ метро станция?ы)
  • Владимир ?ала?ында
  • Иванов ?ала?ында?ы цирк бина?ы янында, сквер?а, ≪?ы?ыл Талка≫ мемориалында
  • Шуяла Д??л?т мемориаль музейы асыл?ан, шулай у? 1927 йылда илд? беренсе ??йк?л ?уйыл?ан
  • Санкт-Петербург ?ала?ында ≪Арсенал≫ заводы алдында
  • Киевта (М. В. Фрунзе исеменд?ге ю?ары д?й?м ??ск?ре училище?ы территория?ында)
  • Евпаторияла
  • Истанбулда ( Мостафа К?мал Атат?рк ??йк?лене? фрагменты Таксима май?анында)
  • Иваново ?лк??е Родников районында?ы Тайманиха ауылында
  • Ташкентта
  • 1967 йылда ??йк?л Алматы ?ала?ында ?уйыл?ан, 2007 йылды? февраленд? ≪?ары-Ар?а≫ киотеатры артында?ы сквер?а к?серел? [16].
  • Алматы ?ала?ында ( ?а?а?стан ) к?ренекле эшм?к?р??р Аллея?ында постаментта бюст ?уйыл?ан.
  • Бишк?кт? тимер юлы вокзалы янында
  • Мински?а Фрунзе районы хакими?те янында
  • Омск кадет корпусы территория?ында (совет осоронда Фрунзе исеменд?ге Омск ю?ары д?й?м ??ск?ри ике тап?ыр ?ы?ыл Байра?лы училище?ы)
  • Омск ?лк??енд? Муромцев районында Гурово ауылында
  • ?арытау?а Фрунзе районы хакими?те янында
  • Быхово ? 1 х?рби ?аласы?ында Офицер?ар йорто алдында бюст ?уйыл?ан

Филателияла [ ??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте? ]

Кинола са?ылдырылыуы [ ??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте? ]

Граждандар ?у?ышы осоронда?ы к?ренекле военачальник булара? Фрунзе образы совет, ? ?у?ынан Р?с?й кинематоргафында бик популяр була.

Баш?арыусылары:

  • Хомятов Роман Захарьевич ? 11 кинофильмда:
    • На вес золота (1983)
    • Две главы из семейной хроники (1983)
    • Великая судьба (1981)
    • Поезд чрезвычайного назначения (1980)
    • Девушка из легенды (1980)
    • Красная площадь (1970)
    • Гибель чёрного консула (1970)
    • Бег (1970)
    • Штрихи к портрету В. И. Ленина (1967?1970)
    • Шестое июля (1968)
    • Товарищ Арсений (1964)
  • Самойлов Евгений Валерианович ? ≪Крушение эмирата≫ (1955)
  • Михайлов Александр Александрович ? ≪Гроза над Белой≫ (1968)
  • Егоров Геннадий Семёнович ? ≪Маршал революции≫ (1978)
  • Саитов Виктор Петрович ? ≪Большая-малая война≫ (1980), ≪Огненные дороги≫ (1984)
  • Гладий Григорий Степанович ? ≪Не имеющий чина≫ (1985)
  • Никоненко Сергей Петрович ? ≪Уполномочен революцией≫ (1987)
  • Стеклов Владимир Александрович ? ≪Повесть непогашенной Луны≫ (1990)
  • Мадянов Роман Сергеевич ? ≪Троцкий≫ (1993)
  • Скляр Игорь Борисович ? ≪Московская сага≫ (2004)
  • Мохов Александр Анатольевич ? ≪Есенин≫ (2005)
  • Шалыга Валерий Леонтьевич ? ≪Девять жизней Нестора Махно≫ (2007)
  • Крылов Владимир Викторович ? ≪Мустафа Шокай≫ (2008) [1]
  • Шингарёв Павел Анатольевич ? ≪Страсти по Чапаю≫ (2012)

Хе?м?тт?ре [ ??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте? ]

  • Фрунзе М. В. О молодёжи / Фрунзе М. В. ? М.: Мол. гвардия, 1937. ? 118 с.: портр.
  • Фрунзе М. В. Избранные произведения. ? М.: 1950.
  • Фрунзе М. В. Избранные произведения. Т. 1: 1918?1925 гг. / Фрунзе М. В. ? М.: Воениздат, 1957. ? 472 с.: портр.
  • Фрунзе М. В. Избранные произведения. Т. 2: 1921?1925 гг. / Фрунзе М. В. ? М.: Воениздат, 1957. ? 498 с.: ил.
  • Фрунзе М. В. Избранные произведения / Предисл. М. Гареева. ? М.: Воениздат, 1977. ? 480 с.: ил.
  • Фрунзе М. В. Неизвестное и забытое: Публицистика, мемуары, документы и письма / Фрунзе М. В. ? М.: Наука, 1991. ? 272 с.
  • Фрунзе М. В.   Единая военная доктрина и Красная армия // Красная новь : журнал / под ред. А. К. Воронского . ? М ., 1921. ? № 1. ? С. 94?106.
  • М. Мирский. Европейские цивилизаторы и Марокко . ? Шталь А. В. Малые войны 1920?1930-х годов. М.: ACT; СПб.: Terra Fantastica, 2003. ? 544 с.: ил. ? (Военно-историческая библиотека). Тираж 5000 экз. ISBN 5-17-016557-9 , ISBN 5-7921-0605-3 . ? Военный вестник, 1925.

???би?т [ ??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте? ]

  • Сталин И. В. Речь на похоронах Фрунзе, 3 ноября 1925 г . ≪Правда≫ № 253 (5 ноябрь 1925). Дата обращения: 10 ?инуар 2013. Архивировано 10 ?инуар 2013 года.
  • Троцкий Л. Д. Памяти М. В. Фрунзе . ≪Известия≫ № 259 (13 ноябрь 1925). ? Речь на траурном заседании, посвящённом памяти Михаила Васильевича Фрунзе, в г. Кисловодске 2 ноября 1925 г . Дата обращения: 10 ?инуар 2013. Архивировано 10 ?инуар 2013 года.
  • Ворошилов К. Е. О молодёжи / Ворошилов К. Е., Фрунзе М. В. ? М.: Партиздат, 1936. ? 158 с.: ил.
  • Попов Ф. Г. Жизнь замечательных большевиков: В. В. Куйбышев, М. В. Фрунзе, В. П. Арцыбушев, Н. Е. Вилонов, А. А. Масленников, П. А. Вавилов, В. П. Мяги, Ф. И. Венцек, С. И. Дерябина, А. А. Буянов, О. Айведе, А. П. Галактионов / Попов Ф. Г., Машковцев Л. В. ? Куйбышев: Куйбышев. изд-во, 1938. ? 78 с.
  • Борисов С. М. В. Фрунзе: Краткий биографич. очерк / Борисов С. ? М.: Воениздат, 1938. ? 138 с.: ил., портр. То же. 1940. ? 118 с.: ил.
  • М. В. Фрунзе на фронтах гражданской войны: сборник документов. ? М.: Воениздат, 1941. ? 471 с.: ил., портр.
  • Березов П. И. Михаил Васильевич Фрунзе : Краткий биограф. очерк / Березов Павел Иванович. ? М.: Моск. рабочий, 1947. ? 110 с.: портр.
  • Александров В. А. М. В. Фрунзе о физической подготовке воина / Александров В. А. // Теория и практика физ. культуры. ? 1950. ? Т. XIII. ? Вып. 2. ? С. 98-104.
  • Михаил Васильевич Фрунзе. Полководческая деятельность. / сб. ст. ? М., 1951
  • Вигилянский Н. Д. Повесть о Фрунзе / [Илл.: Б. В. Преображенский]. ? М.: Сов. писатель, 1957. ? 191 с.: ил.
  • М. В. Фрунзе: Жизнь и деятельность / Под общ. ред. Ф. Н. Петрова. ? М.: Госполитиздат, 1962. ? 350 с.: ил., портр.
  • Дьеркеи Е. Рядом с Фрунзе / Авториз. пер. с венгер. Ю. Шишмонина. ? М.: Воениздат, 1963. ? 108 с.: ил.
  • Архангельский Вл. Фрунзе / Архангельский Вл. ? М.: Мол. гвардия, 1970. ? 509 с.: ил.
  • О комсомоле и молодёжи: Сборник / В. И. Ленин. М. И. Калинин. С. М. Киров. Н. К. Крупская. В. В. Куйбышев. А. В. Луначарский. Г. К. Орджоникидзе. М. В. Фрунзе. К. Е. Ворошилов. ? М.: Мол. гвардия, 1970. ? 447 с.
  • Алдан-Семенов А. И. Гроза над Россией: Повесть о Михаиле Фрунзе / Андрей Алдан-Семенов; [Худож. А. А. Борисов]. ? М.: Политиздат, 1980. (Пламенные революционеры). ? 414 с.: Цв. ил. То же. 1984.
  • О Михаиле Фрунзе: Воспоминания, статьи современников. ? М.: Политиздат, 1985. ? 287 с.
  • Ильичев Я. И. Турецкий караван: Роман: [О М. В. Фрунзе] / Яков Ильичев; [Худож. Ю. М. Шабанов]. ? Л.: Лениздат, 1987. ? 510 с.: ил.
  • Тополянский В. Д. Гибель Фрунзе // Вопросы истории. ? 1993. № 6.
  • Политические партии России. Конец XIX ? начало XX века. ? М., 1996.

Шулай у? ?ара?ы? [ ??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте? ]

  • Белоруссияла эске эшт?р органдары
  • Беларусь республика?ы эске эшт?р министрлы?ы

И?к?рм?л?р [ ??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте? ]

  1. Следует отметить, что М.
  2. История ГУВД ? ГУВД Минского Горисполкома 2008 йыл 5 июль архивлан?ан .
  3. Крапивин Сергей. День милиции и тень полиции . TUT.BY (4 март 2009). Дата обращения: 31 ?инуар 2013. Архивировано 1 февраль 2013 года. 2015 йыл 2 апрель архивлан?ан .
  4. Крапивин Сергей. Смена караулов . Советская Белоруссия № 43 (22200) (5 март 2005). Дата обращения: 31 ?инуар 2013.
  5. Густерин П. В. Советская разведка на Ближнем и Среднем Востоке в 1920?30-х годах.
  6. Троцкий писал: " Склянский ( с поста заместителя председателя Реввоенсовета СССР.
  7. Густерин П.
  8. Телекомпания НТВ . Передача ≪Советские биографии ? М. В. Фрунзе≫. Эфир от 28 ноября 2009, 14:05 мск.
  9. Книга о Ленине. Смерть 2012 йыл 21 ?инуар архивлан?ан . (недоступная ссылка с 23-04-2016 [336 дней])
  10. Кто убил Михаила Фрунзе . Известия. Дата обращения: 23 апрель 2016.
  11. М. В. Фрунзе. Военная и политическая деятельность. М.: Воениздат, 1984. глава 6. Дата обращения: 23 апрель 2016. 2016 йыл 27 апрель архивлан?ан .
  12. Николай Над (Добрюха). Кто убил Михаила Фрунзе , Известия  (26 октябрь 2010). 15 февраль 2012 тикшерелг?н.
  13. Борис Бажанов. Сталин с близского расстояния . aleksandr-kommari.narod.ru. Дата обращения: 23 апрель 2016.
  14. ЦГЛСА. Ф. 32392. Оп.1. Д.142. Л. 3-5.
  15. ФРУНЗЕ Константин Васильевич | ЦентрАзия 2016 йыл 27 сентябрь архивлан?ан .

?ылтанмалар [ ??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте? ]