Bu, yaxşı məqalədir. Daha çox məlumat üçün klikləyin.

Ziya Bunyadov

Vikipediya saytından
Naviqasiyaya kec Axtarı?a kec
Ziya Bunyadov
Ziya Bünyadov iş zamanı
Ziya Bunyadov i? zamanı
Do?um tarixi 24 dekabr 1921 ( 1921-12-24 ) v? ya 1923 [1]
Do?um yeri
V?fat tarixi 21 fevral 1997 ( 1997-02-21 ) v? ya 1997 [1]
V?fat yeri
D?fn yeri
Elm sah?l?ri ??rq?unaslıq , tarix [1]
Elmi d?r?c?si
T?hsili
  • Serqo Orconikidze adına Bakı Piyadalar M?kt?bi [d]
Mukafatları
Sovet İttifaqı Qəhrəmanı
"İstiqlal" ordeni — 1998
"Lenin" ordeni "Qırmızı bayraq" ordeni 1-ci dərəcəli "Vətən müharibəsi" ordeni "Oktyabr inqilabı" ordeni "Qırmızı ulduz" ordeni "İgidliyə görə" medalı "1941–1945-ci illər Böyük Vətən müharibəsində Almaniya üzərində qələbəyə görə" medalı "1941–1945-ci illər Böyük Vətən müharibəsində qələbənin 20 illiyi" yubiley medalı "1941–1945-ci illər Böyük Vətən müharibəsində qələbənin 30 illiyi" yubiley medalı "1941–1945-ci illər Böyük Vətən müharibəsində qələbənin 40 illiyi" yubiley medalı "Varşavanın azad edilməsinə görə" medalı "SSRİ Silahlı Qüvvələrinin 50 illiyi" yubiley medalı "SSRİ Silahlı Qüvvələrinin 60 illiyi" yubiley medalı "SSRİ Silahlı Qüvvələrinin 70 illiyi" yubiley medalı "Əmək veteranı" medalı "Qafqazın müdafiəsinə görə" medalı
Azərbaycan SSR Dövlət mükafatı "Azərbaycan SSR əməkdar elm xadimi" fəxri adı — 1982
İmza
ziyabunyadov.com
Vikianbarın loqosu  Vikianbarda ?laq?li mediafayllar

Ziya Musa o?lu Bunyadov ( 24 dekabr 1921 v? ya 1923 [1] , Astara , L?nk?ran q?zası ? 21 fevral 1997 v? ya 1997 [1] , Bakı ) ? Az?rbaycan ??rq?unası, tarixci, Sovet ?ttifaqı Q?hr?manı [2] , Dovl?t Mukafatı Laureatı v? ?m?kdar elm xadimi.

O, 1991-ci ild? professor Vasim M?mm?d?liyevl? birlikd? Quranın az?rbaycan dilin? t?rcum?sini ba?a catdırmı?dır. 1997-ci il fevral ayının 21-d? ya?adı?ı binanın qar?ısında cinay?tkar qrup t?r?find?n q?tl? yetirilmi?dir.

H?yatı [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

Ziya Bunyadov 1923-cu il dekabr ayının 21-d? Astara ??h?rind? , Oktyabr inqilabından xeyli ?vv?l ataman Lyaxovun kazak diviziyasının alaylarından birind? xidm?t etmi? h?rbi t?rcum?ci ail?sind? anadan olmu?dur. [3] Onun atası Bibi-Heyb?t alim-?eyxl?ri n?slind?n olmu? Musa Movsum o?lu Bunyadov idi. [3] O, atasının say?sind? h?l? u?aqlıqdan ?r?b dilini oyr?nmi? v? Quranı oxuma?a ba?lamı?dı. [3] Onun anası ? L?nk?ranın Liman ??h?rind? do?ulmu? Az?rbaycandakı kohn? rus kocm?nl?rind?n olan Raisa Mixaylovna Qusakova idi. [3]

N?sil ??c?r?sinin ?saslandı?ı tarixi s?n?dl?r? gor?, Bunyadov soyadı onun 13-cu ulu babası ?eyx Bunyadın adından goturulub. [3] Onun butov adı: ?eyx Ziya ?d-Din bin ?eyx Musa bin ?eyx M?sum bin ?eyx Mehdi bin ?eyx Mirz? bin ?eyx ?smayıl bin ?eyx Uli M?h?mm?d bin ?eyx M?h?mm?d Umin bin ?eyx Uli Usq?r bin ?eyx M?h?mm?d Mu?am bin ?eyx Usg?r Uli bin ?eyx Qulam?li bin ?eyx Bunyad ?l-Bakuvi. [3] Ziya Bunyadov ozu haqqında dedikl?rind?n:

" Atam az?rbaycanlı, anam rusdur... M?nim ?sl adım Ziyavuddin, atam ? ?eyx Musa, babam ? ?eyx M?sum, atamın babası ? ?eyx M?hdi v? s. M?n oz n?slimin tarixini s?n?dl?r uzr? ara?dırmı?am v? m?lum olub ki,m?nim ata t?r?fd?n 15 sulal?m ?eyxl?r olubdur v? onların h?r birinin adını t?yin etmi??m...M?nim soyadım 15-ci ulu babamın adından yaranmı?dır ? Buned. [4] "

Erk?n ill?ri [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

U?aqlıqda ciddi t?rbiy? alan Bunyadov ail?sind? altı u?aqdan ?n boyuyu idi. [3] Xidm?ti i?i il? ?laq?dar olaraq atası Goycaya gond?rildiyin? gor?, Bunyadov orta m?kt?b ill?rini Goycayda kecirmi?di. [3] 1939-cu ild? orta m?kt?bi bitirdikd?n sonra, o, t?yyar?cilik m?kt?bin? daxil olmaq m?qs?dil? Bakıya getmi?di. [3] Lakin tibb komissiyasından kec? bilm?diyind?n, ya?ına iki il ?lav? edib S. Orconikidze adına Bakı Piyadalar M?kt?bind? t?hsilini davam etdirmi?dir. [3] 1941-ci ilin mayında h?rbi m?kt?bi leytenant rutb?sind? ?lacı diplomu il? bitirdi. [3]

H?rbi ill?ri [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

Ziya Bunyadov medalları il?

Bunyadovu yubatmadan g?l?c?k xidm?t yerin? ? Bessarabiyaya gond?rdil?r. [3] O burada ? Dnestr cayı uz?rind?ki kicik liman ??h?ri olan B?nd?rd? ?kinci dunya muharib?si ba?ladıqdan c?mi bir saat sonra h?yatında ilk doyu?un? girdi. [3] X?st?xanalarda kecirdiyi vaxtı (iki d?f? yaralanma v? kontuziya) cıxmaqla, Ziya Bunyadov ?kinci dunya muharib?sind? c?bh?d? Berlin?d?k vuru?araq ??r?fli doyu? yolu kecirmi?dir. [3]

O, Ukrayna v? Moldova u?runda doyu?l?rd?, Mozdok v? Tuapse , Belorusiya v? Pol?a u?runda sava?larda f?al sur?td? i?tirak etmi?di. [3] Du?duyu muhasir?d?n doyu??r?k cıxmı? v? polkun bayra?ını xilas etm?yi bacarmı?, v? bununla da polkun ?sg?ri ??r?fini qoruya bilmi?di. [3] Bunyadov ?imali Qafqazda ged?n doyu?l?rin i?tirakcısı olmu?, Saratovdan olan yarısına q?d?r volqa matroslarından t??kil olunmu? 120 n?f?rlik rotaya ba?cılıq etmi?di. [3] [5]

Ozunun haqlılı?ını subut etm?y? calı?ark?n komandirl? soyu?duyun? gor?, o, c?rim? rotasına gond?rilmi? v? bir il orada qalmı?dı. [3] G?nc leytenant olmasına baxmayaraq orada ya?ca v? t?crub?c? ozund?n boyuk olan c?zalıların horm?tini qazanma?a nail olmu?du. [3] Bunu diqq?td?n qacırmayan komandanlıq, artıq atıcı batalyonun komandiri olan Bunyadova c?rim? rotasına ba?cılıq etm?yi t?klif etmi?didi. [3] O, bu t?yinatı hec fikirl??m?d?n q?bul el?mi?di. [3]

Visla-Oder ?m?liyyatı zamanı kapitan Bunyadovun komandanlı?ı altında 123-cu c?rim? rotası Pilisa cayı uz?rind?ki 80 metrlik minalanmı? korpunu ?l? kecirmi? v? ?sas quvv?l?r g?lib cıxıncaya q?d?r bir nec? saat ?rzind? onu du?m?nin aramsız hucumlarından qoruyub saxlaya bilmi?di. Bu mudd?t ?rzind? 670 n?f?r doyu?cusu olan rotasından c?mi 47 n?f?r sa? qalmı?dı. [3] T?ltif v?r?qind?n:

" Kapitan Z.M.Bunyadovun 123-cu ?lahidd? ordu rotası 1945-ci il yanvar ayının 14-16-da du?m?nin Manqu?evsk sah?sind?ki mudafi? x?ttinin yarılmasında i?tirak etmi?, m?har?tli komandanlıq n?tic?sind? Domburovki k?ndinin c?nub k?narından v? d?mir yolu x?ttind?n kec?r?k yanvarın 14-d? Pilitsa cayını birinci kecmi?, sol sahild? ?l? kecirdiyi doyu? movqeyini 89-cu qvardiya diviziyasının ?sas atıcı hiss?l?rinin g?lib cıxmasına q?d?r saxlamı?dır. Rota du?m?nin 160 ?sg?r v? zabitini oldurmu?, 45 ?sg?rini ?sir goturmu?, 5 ?d?d altılul?li minamyot, 3 top, coxlu sayda avtomat, tuf?ng, sursat, ?rzaq v? ba?qa q?nim?tl?r ?l? kecirmi?dir... Rota komandiri kapitan Z.M.Bunyadov Sovet ?ttifaqı Q?hr?manı adına layiq gorulmu?dur. [3] "

1945-ci il 27 fevralda Ziya Bunyadova Sovet ?ttifaqı Q?hr?manı adı verilmi?dir. [3]

Elmi f?aliyy?ti [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

Anar v? Ziya Bunyadov

Muharib? ba?a catdıqdan sonra Bunyadov 1945-ci ilin mayından 1946-cı ilin mayınad?k Berlinin ?n nufuzlu rayonu ? Pankovda komendantın kom?kcisi v?zif?sind? i?l?mi?dir. [3] Berlinin t?s?rrufat v? m?d?niyy?t h?yatının b?rpası v? normalla?dırılması sah?sind? f?al i?tirakına gor? o, "Artur Bekker" v? "Vaffenbruder?aft" qızıl medalları il? t?ltif olunmu?dur. [3]

Bunyadov ordudan t?rxis olduqdan sonra 1946-cı ild? Moskva ??rq?unaslıq ?nstitutuna daxil olmu?, 1950-ci ild? h?min institutun aspiranturasına q?bul edilmi?dir. [3] Ziya Bunyadov 1954-cu ilin may ayında " ?taliya ?mperializmi Afrikada" namiz?dlik dissertasiyasını mudafi? edib h?min ilin avqustunda Bakıya qayıtmı?dır. [3] H?min ild? o, Az?rbaycan EA-nın Tarix ?nstitutunda elmi axtarı?larını davam etdirmi?dir. [3]

1958-ci ild?n 1959-cu il? kimi Bunyadov Az?rbaycan Dovl?t Universitetinin ??rq?unaslıq fakult?sind? mu?llim v?zif?sind? i?l?mi?dir. [3] 1964-cu ild?n Yaxın v? Orta ??rq Xalqları ?nstitunda "Orta ?sirl?r tarixi" ?ob?sinin r?hb?ri olmu?dur. [3] 1964-cu ild? o, "Az?rbaycan VII?IX ?srl?rd?" movzusunda doktorluq dissertasiyası mudafi? ed?r?k, tarix elml?ri doktoru elmi d?r?c?si almı?, 1965-ci ild? is? onun eyniadlı monoqrafiyası cap olundu. [3]

1960-cı ill?rin ikinci yarısında Az?rbaycanın 150 il ?vv?l Rusiyanın t?rkibin? nec? daxil olması haqqında elmi mubahis?l?r gedirdi. [6] Bununla bel?, 1964-cu ild? q?rar q?bul edilmi?di ki, bir ?sr yarım onc? Az?rbaycan konullu sur?td? Rusiyanın t?rkibin? daxil olub. [6] H?tta bu, bir bayram kimi qeyd edilmi?di. [6] H?min munasib?tl? Az?rbaycan Lenin ordeni il? t?ltif olunmu?du. [6] 1967?1968-ci ill?rd? Ziya Bunyadov artıq bir nec? d?f? acıq bildirmi?di ki, do?rudur, Az?rbaycan Rusiyanın t?rkibin? daxil olub, amma bu addım konullu atılmayıb. [6] Odur ki, tarixi h?qiq?ti dem?k lazımdır. [6]

Bunyadov bol?evizm terroru v? siyasi repressiyaların qurbanları il? ba?lı bir nec? sanballı t?dqiqat ?s?rini ortaya qoyub. [6] O, bol?evizm terroru n?tic?sind? 20?30-cu ill?rd? Az?rbaycanda aparılmı? repressiyalar haqqında h?qiq?tl?ri a?kara cıxarark?n, 1937-ci ilin qurbanlarını xalqa tanıtdırark?n, onlara b?ra?t qazandırark?n, adlarını tarixd? b?rpa etdir?rk?n v? bel?likl?, o dovru do?ru-duzgun i?ıqlandırark?n d? ?sl hun?r gost?rib. [6] Heyd?r ?liyev Ziya Bunyadovun f?aliyy?tinin bu dovrunu d? yuks?k d?y?rl?ndirib:

" Ziya Bunyadovun xidm?tl?ri coxdur v? onun ?n boyuk xidm?tl?rind?n biri d? ondan ibar?tdir ki, 80-ci ill?rin axırlarında ? 90-cı ill?rin ?vv?ll?rind? o, bir daha boyuk alim kimi, t?dqiqatcı kimi Az?rbaycanın acılmamı? arxivl?rin? bir daha getdi, o arxivl?rd?n Az?rbaycan tarixinin XX ?sr? aid s?hif?l?rini acdı, t?dqiq etdi, oz kitablarında, dovri m?tbuatda yazılar verdi v? bel?likl? d?, ?g?r ?vv?ll?r Az?rbaycan tarixinin orta ?srl?r? aid cox muhum dovrl?rini elmi ?s?rl?rind? i?ıqlandırdısa, acdısa, gost?rdis?, son ill?rd? ozunu buna h?sr etdi. O cuml?d?n, ilk Az?rbaycan Demokratik Respublikasının yaranması ?r?f?sind? ged?n prosesl?ri d?, o dovru d? do?ru-duzgun t?dqiq ed?nl?rd?n biri d? Ziya Bunyadovdur. [6] "

1965-ci ild? SSR? Ali v? Orta t?hsil Nazirliyi yanında Ali Attestasiya Komissiyasının q?rarı il? ona professor d?r?c?si verilmi?di. [3] 1966-cı ild?n ba?layaraq o, Ankaradakı Turk Tarix Kurumunun konqresl?rinin daimi i?tirakcısı olmu?dur. [3] Turk xalqlarının tarixinin oyr?nilm?sind? boyuk xidm?tl?rin? gor?, h?min ild? Turk Tarix Kurumunun muxbir uzvu, 1988-ci ild? is? onun f?xri uzvu secilmi?dir. [3]

1967-ci ild? Az?rbaycan Elml?r Akademiyasının muxbir uzvu, 21 aprel 1976-cı ild? Elml?r Akademiyasının h?qiqi uzvu secilmi?dir. [3] Bunyadov 1970-ci ild? "Az?rbaycan SSR EA-nın X?b?rl?ri. ?ctimai elml?r seriyası" jurnalının ba? redaktoru v?zif?sin? t?yin olunmu?du. [3] 1970-ci il?d?k onun elmi r?hb?rliyi altında artıq s?kkiz namiz?dlik v? uc doktorluq i?i mudafi? olunmu?du. [3]

O, Xilaf?t v? Az?rbaycanın VII?XIII ?srl?r tarixinin t?dqiqatcilarından biri idi. [3] Bunyadov alban tarixcisi M. Qo?un "Alban xronikası" ?s?rini 1960-cı ild? ingilis dilind?n, ?. Bakuvinin "Abid?l?r'in xulasısi v? qudr?tli hokmudarın mocuz?l?ri" 1971-ci ild? v? N?s?vinin "Sultan C?lal?ddin Mankburnin h?yatının t?sviri" ?s?rini 1973-cu ild? ?r?b dilind?n rus dilin? t?rcum? etmi?dir. [3]

SSR? uzr? s?yah?tl?rind? g?ncl?r arasında h?rbi-v?t?np?rv?rlik i?in? gost?rdiyi d?st?y? gor? 1976-cı ild? SSR? ODKYC-nin F?xri ni?anı il? t?ltif olunmu?du. [3] Bunyadov 1980-ci ild? is? Az?rbaycan Sovet Ensiklopediyasının ba? redaksiyasının uzvu secilmi?dir. [3] O, ensiklopediya ucun Az?rbaycan tarixin? aid coxlu sayda m?qal?l?r yazmı?dır. [3] M?nb?l?rin t?dqiqini davam etdir?n akademik Bunyadov yeni kitabı ? "Az?rbaycan Atab?yl?ri dovl?ti. 1136?1225-ci ill?r" uz?rind? i?l?m?y? ba?layır. [3] 1978-ci ild? monoqrafiya capdan cıxdıqdan sonra coxlu musb?t r?yl?r v? yuks?k qiym?t alır. [3] Onun bu ?s?ri elmi ictimaiyy?tin boyuk qiym?tini almaqla yana?ı, h?m d? 1980-ci ild? elm v? texnika sah?sind? Az?rbaycan SSR Dovl?t mukafatına layiq gorulmu?dur. [3]

Bunyadov 1981-ci ilin aprel ayından is? Az?rbaycan Milli Elml?r Akademiyasının ??rq?unaslıq ?nstitutunun direktoru v?zif?sin? t?yin olundu. [3] [7] O, bu v?zif?d? 1986-cı il? q?d?r f?aliyy?t gost?rmi?dir. [3] 1982-ci ild? ona "Az?rbaycan SSR ?m?kdar elm xadimi" f?xri adı verilmi?dir. O, 1988?1990-cı ill?r ?rzind? Az?rbaycan SSR EA-nın ??rq?unaslıq ?nstitutuna r?hb?rlik etmi?dir. [3]

1990-cı ild? Az?rbaycan EA-nın vitse-prezidenti secilmi?dir. O, 1991-ci ild? professor Vasim M?mm?d?liyevl? birlikd? Quranın az?rbaycan dilin? t?rcum?sini ba?a catdırmı?dır. [3] Boyuk m?suliyy?t v? z?hm?t t?l?b ed?n bu i?? gor? o, Hacı Zeynalabdin Ta?ıyev adına mukafata layiq gorulmu?dur. [3] 1992-ci ild? o, umumi s?sverm? yolu il? yenid?n ??rq?unaslıq ?nstitutunun direktoru secilmi?dir. [3]

Bunyadov 1991-ci ild? "Gulustani-?r?m" ?s?rini on soz v? ??rhl?rl? cap etdirmi? v? 1993-cu ild? bu i?in? gor? Abbasqulu a?a Bakıxanov adına mukafata layiq gorulmu?dur. [3]

?mad?ddin N?simi haqqında fikirl?ri [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

Ziya Bunyadovun ara?dırmalarından biri d? orta ?srl?rin mut?f?kkir ?airi ?mad?ddin N?siminin olumu il? ba?lıdır. Akademik N?simin edam olunma?ı v? d?risinin diri-diri soyulma?ı bar?d? m?lumatları t?kzib edib. [8] O, muasir Az?rbaycan ??rq?unasları N?siminin edamına aid faktları yalnız turk alimi Abdulbaqi Golpınarlının "?slam ensiklopediyasında"kı "N?simi" adlı m?qal?sind?n goturub v? bununla da kifay?tl?nirm?kd? ittiham edib. [8] Ziya Bunyadov m?qal?sind? N?siminin nec? oldurulm?si il? ba?lı q?na?tl?rin z?ifliyi v? biz? g?lib catan materialların azlı?ından ?ikay?t edir. [8] M?lumatın m?tni bel?dir:

" N?siminin diri-diri d?risinin soyulması sonralar xalq t?r?find?n yaranmı? bir ?fsan?dir v? geni? kutl?nin ona olan husn-r??b?tinin r?mzidir. Bu ?fsan?y? isbat edilmi? bir elmi m?lumat kimi v? ya tarixi bir fakt kimi baxmaq yanlı?dır. [9] "

T?nqidi [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

Tomas de Vaal " Qara ba?: Erm?nistan v? Az?rbaycan sulh v? sava? yollarında " kitabında yazır ki, Bunyadov erm?nil?rin c?nubi Qafqazda onlarla kils? tikm?sini, albanların erm?nil?rin ?cdadları olmasını inkar edib, h?min abid?l?rin erm?nil?rl? ?laq?si olmayan xristian albanlara m?xsus olması f?rziyy?sini ir?li surub. [10] Britaniyalı jurnalist "h?min abid?l?rin ustund?ki yazıların erm?nic? oldu?unu" iddia edir. [10]

Plagiat iddiası [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

Tomas de Vaalın sozl?rin? gor?, Bunyadovun 1960-cı v? 1964-cu ill?rd? d?rc olunan iki m?qal?si (Mxitar Qo?un "Albaniya Tarixi" v? "Musa Kagankatsvatsinin "Aqvan Tarixi"" [11] xronoloji uy?unsuzlu?u haqqında" haqda on sozu v? ??rhl?ri), AB? aliml?ri C. F. J. Dowsett-in "The Albanian Chronicle of Mxitar Gosh" (1958) v? Robert Hewsen-in "On the Chronology of Movses Dasxuranc’I" (1954) [12] m?qal?l?rinin (mu?llif gost?rilm?mi? t?rcum?si) plagiatıdır. Qeyd etm?k lazımdır ki, Bunyadov "Albaniya Tarixi" m?qal?sinin on sozund? salnam?nin m?tni Dausettin n??rinin t?rcum?sidir, v? h?mcinin, bu n??rin istinadlarını t?qdim edir, lakin on soz v? ??rh mu?llif kimi verilmi?dir. [13]

M?nb?l?rin saxtala?dırılması iddiası [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

Villem Flor v? H?s?n Cavadi Abbasqulu a?a Bakıxanovun " Gulustani-?r?m " ?s?rinin t?rcum?sinin t?hrifinin saxtala?dırmasında Bunyadovu gunahlandırmı?dılar. [14] Gurcu tarixcisi G. Beradze Bunyadovu F?l?ki ?irvani haqqında olan i?ini Hindistanlı ??rq?unas Hassan Hadid?n plagiat edilm?sind? gunahlandırıb. [15]

Erm?nistan tarixcil?ri Bunyadovun i?l?rind? sitatların ?yriliyi haqqında numun?l?r gost?rmi?l?r. [16] [17] [18] A. Marqaryan Bunyadovun "Albaniya Tarixi" kitabında Dausettin on soz v? ??rhl?rinin s?hv t?rcum?sind? gunahlandırır. [19] Marqaryana gor?, Bunyadov ingilis dilind?n rus dilin? "Whit Sunday" (Muq?dd?s Ucluyun gunu) "A? Bazar gunu" (White Sunday) kimi s?hv t?rcum? etmi?dir. [19]

Kaliforniya Universtitetinin erm?ni ?silli professoru Barlou Ter-Murdeciyanın "Two chronicles on the history of Karabagh" kitabında, Ziya Bunyadovu tarixci Mirz? Camal Cavan?ir Qaraba?i v? Mirz? Adıgoz?l b?yin qeydl?rinin m?nb?l?rinin saxtala?dırılmasında gunahlandırıb. [20]

Kolumbiya Universitetinin erm?ni ?silli professoru Corc Burnutyan , Bunyadovu Yohan ?iltbergerin s?yah?tind?, erm?nil?r haqqında qeydl?rin "albanlar" haqqında qeydl?rl? ?v?z olmasında v? sistematik "t?mizl?nm?sind?" ittiham etmi?dir. [21]

V. A. ?nirelman Bunyadovu m?nb?l?rin saxtala?dırılmasında gunahlandırıb. [22] O, h?m d? Bunyadovu Erm?nistan v? Az?rbaycan tarixin? aid (xususil? q?dim Albaniya) revizionist, milliyy?tci v? siyasi motivli anlayı?ların inki?afında, Bunyadovu Az?rbaycan tarix?unaslı?ında bu istiqam?td? ?sas yaradıcılarından biri kimi ittiham etmi?dir. [23]

?ctimai-siyasi f?aliyy?ti [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

1990-cı ill?rd? Bunyadov Bakının Azadlıq meydanında nitq soyl?y?n, Erm?nistanın Az?rbaycana h?r?k?tl?rin? qar?ı cıxan v? erm?nil?rin iddialarına etiraz ed?n, bu sah?d? ?n cox soz soyl?y?n insanlardan biri idi. [6] Ziya Bunyadov oz cıxı?larında d?f?l?rl? erm?ni tarixcil?rin iddialarına cavab vermi?dir. [6] Siyas?tci Siyavu? Novruzovun sozl?rin? gor?, Bunyadov 1994-cu ild? ?kr?m ?ylislinin erm?ni oldu?unu iddia etmi?di. [24]

1992-ci ild? Bunyadov Heyd?r ?liyevin Az?rbaycanda hakimiyy?t u?runda acıq v? f?al mubariz?y? s?sl?y?n, onun hakimiyy?t? qayıdı?ı ucun muraci?t? imza atmı? 91 n?f?r tanınmı? ziyalıdan biri idi. [25] 1992-ci ild? Bunyadov Yeni Az?rbaycan Partiyası s?drinin muavini secilmi?dir. [3] 1995-ci ild? Milli M?clisin deputatı, eyni zamanda beyn?lxalq munasib?tl?r v? parlamentl?rarası ?laq?l?r daimi komissiyasının uzvu secilmi?dir. [3]

Sumqayıt hadis?l?rinin s?b?bl?ri haqqında fikirl?ri [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

1988-ci ild? olan Sumqayıt hadis?l?rinin mahiyy?ti il? ba?lı Az?rbaycan m?tbuatında akademik Ziya Bunyadov "Niy? Sumqayıt?" m?qal?sind? ba? vermi? hadis?l?rin ?sl mahiyy?tini a?kara cıxarma?a calı?ıb. [26] O, Moskvanın qızı?dırıcı rolundan b?hs ed?r?k SSR? EA Afrika ?nstitunun direktor muavini A. M. Vasilyevin a?a?ıdakı sozl?rini misal g?tirir:

" "?g?r biz jurnalın ("Narodı Azii i Afriki") tirajını artırmaq ist?s?k, bunu el?m?k cox asandır: az?rbaycanlıların v? erm?nil?rin etnogenezi haqqında iki m?qal? cap etm?k lazımdır. Dig?r "ya?lı" kok?l?r d? tapmaq olar". [26] "

Tomas de Vaala gor?:

" 1989-cu ilin may ayında Az?rbaycan Elml?r Akademiyasının o vaxtki prezidenti, ?n m??hur az?rbaycanlı erm?nifob v? tarixci Ziya Bunyadov basqınları inkar ed?n ?n tutarlı versiya ir?li surdu. "N? ucun Sumqayıt?" adlı m?qal?sind? o, bel? bir n?tic?y? g?lmi?di ki, erm?nil?r Az?rbaycanı nufuzdan salmaq v? erm?ni mill?tci h?r?katına t?kan verm?k m?qs?dil? ozl?ri Sumqayıt basqınlarını tort?tmi?dil?r. Bunyadov yazırdı: "Erm?ni mill?tcil?ri Sumqayıt faci?sini d?qiqlikl? hazırlamı?dılar. Onun ba?lanmasına bir nec? saat qalmı? televiziyanın erm?ni foto-muxbirl?ri v? c?kili? qrupu gizlic? ??h?r? g?lib, tam hazır v?ziyy?td? hadis?l?rinin inki?afını gozl?m?y? ba?ladılar. ?lk cinay?ti Qriqoryan adlı ??xs tor?tmi?dir. Ozunu az?rbaycanlı kimi q?l?m? ver?n Qriqoryan Sumqayıtda be? erm?nini oldurdu. [27] "

Bunyadovun sozl?rin? gor?:

" "N? ucun Sumqayıt? Ona gor? ki, da?naklarda yenid?n, ozu d? nec?nci d?f?, r?ssam Vere??aginin " Muharib?nin apofeozu " ?s?rini "erm?ni k?ll?l?ril?" muasir fotoqrafiyaya c?virm?k ist?yi vardı. [28] "

De Vaala gor?, Bunyadovun m?qal?si o q?d?r xo?ag?lm?z idi ki, h?tta erm?nil?r onu n??r etmi?di. [29] Ziya Bunyadov eyni zamanda uz? cıxarmı?dı ki, Bakı v? Sumqayıta erm?ni emissarlarının g?lm?si, fevral ayında erm?nil?rin banklardan ?man?tl?rini cıxarması il? ba?lıdır. [30]

Q?tli [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

Ziya Bunyadovun F?xri Xiyabanda q?birustu abid?si. 2013-cu il

1997-ci il fevral ayının 21-d? ya?adı?ı binanın qar?ısında cinay?tkar qrup t?r?find?n v?h?ic?sin? q?tl? yetirilmi?dir. [31] Q?tlind?n bir q?d?r ?vv?l Mudafi? Nazirliyind?ki korrupsiya il? ba?lı ?lind? s?n?dl?r oldu?unu bildirmi?di. [32] Bu s?n?dl?r haqda parlamentin qapalı toplantısında h?mkarlarına m?lumat verdiyi d? deyilir. Akademikin " Hizbullah " uzvl?ri t?r?find?n oldurulduyu v? bununla ba?lı bir nec? n?f?rin azadlıqdan m?hrum edildiyi deyilir. [33] [34]

23 fevral 1997-ci il ??hriyar adına M?d?niyy?t M?rk?zind? onunla vidala?ma m?rasimi kecirilmi?di. [35] Az?rbaycan Respublikasının Prezidenti Heyd?r ?liyevin vidala?ma m?rasimind?n nitqind?n:

" Bu q?d?r dahi, bu q?d?r ali, bu q?d?r boyuk h?yat yolu kecmi? ??xsiyy?t? atılan gull?, onun q?tl? yetirilm?si butun Az?rbaycana xalqına edil?n t?cavuzdur, Az?rbaycan xalqına atılan gull?dir. Cunki Ziya Bunyadov Az?rbaycan xalqını ?n goz?l t?msil ed?n ??xsiyy?tl?rd?n biri v? o ??xsiyy?tl?rin icind? secil?ni idi. [35] ' "

1997-ci ild? Bakıda yerl???n F?xri Xiyabanda d?fn edilib.

??xsi h?yatı [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

Ba?ında araxcına b?nz?r papaq g?zdirm?yi sevirdi. [6] D?nizin qoynunda x?yala dalmaq onun cox sevimli ad?ti idi. [36]

Ail?si [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

1947-ci ild? Ziya Bunyadov Tahir? Bunyadova il? ail? h?yatı qurmu? v? omrunun sonuna q?d?r onunla evli idi. [37] [38] Onun Heyd?r v? C?mil adlı o?lu var idi. [38]

Ziya Bunyadov bar?d? olan fikirl?r [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

Dunyanın v? Az?rbaycanın tanınmı? ictimai v? siyasi xadiml?rinin Az?rbaycanın ?n t?crub?li ??rq?unaslarından biri olan Ziya Bunyadov bar?d? dedikl?ri fikirl?r maraqlıdır. H?min fikirl?rin bir nec?si a?a?ıdakı kimidir:

  • "O, oz varlı?ı il? el? bir insan idi ki, boyuk, ??r?fli h?yat yolu il? el? bir yuks?k s?viyy?li ??xsiyy?t adı almı?dı ki, onun haqqında n? q?d?r cox des?k d?, yen? d? tam qiym?tini ver? bilm?y?c?yik." ? Heyd?r ?liyev [6]

  • "Onu haqlı olaraq "bilik x?zin?si" adlandırırdılar. O, orta ?srl?r v? m?nb??unaslıq uzr? elmi m?kt?bin banisi idi." ? Ziyad S?m?dzad? [36]

  • "Olduqca z?hm?tke? idi. Onun ?qli qabiliyy?ti m?ni el? valeh edirdi ki, ozluyumd? onu ?n muasir komputer? b?nz?dirdim." ? Govh?r Bax??liyeva [37]

  • "Ziya Bunyadov xalqımızın du?m?nl?rinin qar?ısında birm?nalı olaraq h?mi?? duzgun movqe tutması il? secilirdi." ? Yaqub Mahmudov [37]

?rsi [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

Ziya Bunyadovun ya?adı?ı binada ona h?sr olunmu? xatir? lohv?si

Bakıda ??rq?unaslıq ?nstitutu v? prospekt, Astara ??h?rind? 2 nomr?li tam orta m?kt?b , Goycay ??h?rind? 3 nomr?li tam orta m?kt?b v? kuc? onun adını da?ıyır. [39] [40] [41] [42]

2012-ci ild? Ziya Bunyadovun 90 illik yubileyin? h?sr olunmu? Bakı Dovl?t Universitetind? "Ziya Bunyadov gork?mli Az?rbaycan tarixcisi v? ??rq?unas alimdir" movzusunda respublika elmi konfransı kecirilib. [43] [44] H?min il 20 ? 25 dekabr tarixd? Bakı ??h?r G?ncl?r v? ?dman Ba? ?dar?si t?r?find?n AZDBT?A-nın v? "Neftci" ?SM-nin atıcılıq tirl?rind? onun xatir?sin? h?sr olunmu? gull? atıcılı?ı uzr? Bakı ??h?r VIII acıq turniri kecirilmi?dir. [45]

2015-ci il mayın 14-d? Bakıda Ziya Bunyadovun "Xar?zm?ahlar-Anu?t?ginil?r dovl?ti. 1097?1231" kitabının ingilis dilind? n??rinin t?qdimat m?rasimi kecirilib. [46]

T?ltif v? mukafatları [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

F?xri v?t?nda?lıq [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

Biblioqrafiya [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

?s?rl?ri [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

M?qal?l?ri [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

  • Bab?k v? Bizans. [49]
  • ??ki qalasının yeri haqqında t?z? m?lumatlar. [49]
  • B?zz qala-??h?rinin lokalizasiyası bar?d?. [49]
  • "Ming?cevir" adı haqqında. [49]
  • "Xurr?m" sozu bar?d?. [49]
  • ?bu H?ccah haqqında bir nec? soz [50]
  • Quranın 36-cı yasin sur?si haqqında bir nec? soz [50]
  • Mxitar Qo?un Alban Xronikası [50]
  • Kaqan titulu haqqında [50]
  • Qarapapaqlar [50]
  • M?FL?R V? M?FUYDURANLAR [51]
  • Tufeyillik ed?n qeyri formalar [51]
  • Niy? Sumqayıt olaylarının analizi [51]
  • Gevorq Eminin m?cburi mukalim?si haqqında [51]

Publisistika [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

  • Hansı Naxcıvan? [52]
  • "?ah ?smayıl", yaxud X?tai [52]
  • Xalqın r?hb?ri [52]
  • Kimdir gunahkar? [52]
  • Maraqlı t?qdiqat ?s?ri [52]

T?rcum?l?ri [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

?stinadlar [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

  1. 1 2 3 4 5 Bunyadov, Ziya Musa o?lu // Cex Milli Hakimiyy?t M?lumat bazası .
  2. "Буниятов Зия Мусаевич" . 2010-05-13 tarixind? arxivl??dirilib . ?stifad? tarixi: 2013-08-20 .
  3. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 R?smi Bioqrafiyası
  4. Tahir? Bunyadova "Olumd?n guclu", Bakı, Elm, 2002, s?h. 494.
  5. "Ziya Bunyadov c?rim? rotasında Q?hr?man adını nec? aldı?" . 2015-05-07 tarixind? arxivl??dirilib . ?stifad? tarixi: 2015-08-21 .
  6. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 "Q?hr?man kimi doyu?du, q?hr?man kimi ya?adı" . 2016-03-05 tarixind? arxivl??dirilib . ?stifad? tarixi: 2015-08-21 .
  7. Ziya Musa o?lu Bunyadov. Biblioqrafiya. -Bakı, "Nurlan", 2004. 112 s.
  8. 1 2 3 "Akademik Ziya Bunyadovun f?rziyy?si: "N?simini diri-diri soymayıblar " " . 2016-03-04 tarixind? arxivl??dirilib . ?stifad? tarixi: 2015-08-21 .
  9. Akademik Ziya BUNYADOV "Az?rbaycan ??rq?unaslı?ı" jurnalı; N1, 2009."
  10. 1 2 "Ziya Bunyadovla Zori Balayanı eynil??dirdi" . 2011-01-03 tarixind? arxivl??dirilib . ?stifad? tarixi: 2015-08-22 .
  11. Aqvan Tarixi ( erm. ???????? ??????? ??????????? )
  12. "Black Garden: Armenia and Azerbaijan Through Peace and War" (PDF) . 2019-02-26 tarixind? arxivl??dirilib (PDF) . ?stifad? tarixi: 2015-08-22 .
  13. "Мхитар Гош. Албанская хроника. Баку. Элм. 1960" . 2015-09-10 tarixind? arxivl??dirilib . ?stifad? tarixi: 2015-08-22 .
  14. The Heavenly Rose-Garden: A History of Shirvan & Daghestan . Abbas-Kuli-Aga Bakikhanov, Willem Floor, Hasan Javadi. ? Mage Publishers, 2009 ? ISBN 1-933823-27-5 . Стр. xvi. Флор и Джавади ? иранисты, авторы множества статье в авторитетной энциклопедии Ираника Arxivl??dirilib 2019-04-16 at the Wayback Machine
  15. Г. Берадзе . Из истории изучения одного уникального касыда Фалака Ширвани ( gurc. ?. ?????? ????? ??????? ???? ????????? ??????? ????????? ?????????? ??????" (?????) ?? ???. ? ). Журнал "МАЦНЭ" (языка и литературы) 1975 год, № 4, стр. 168?174. На груз. языке.
  16. К. А. Мелик-Огаджанян. ИСТОРИКО-ЛИТЕРАТУРНАЯ КОНЦЕПЦИЯ 3. БУНИЯТОВА. (В сборнике "К освещению проблем истории и культуры Кавказской Албании и восточных провинций Армении", Изд-во Ерев. ун-та, 1991, ISBN 5-8084-0115-1 ) " "То, что в "Судебник" без всякой системы и руководящей нити вошли,? читаем дальше, ? наряду с законами Восточной Римской империи, албанские законы, "Законы Моисея" и армянские народные обычаи, вовсе не подтверждает принадлежность его к документам армянского права" // Эта цитата с приведенными в кавычках словами "законы Моисея" отсылает читателя к переводу "Истории" Киракоса Гандза-кеци (см. Примеч. 590, Т- И. Тер-Григоряна, стр. 260). (…) Т. Тер-Григорян, научный сотрудник Института истории АН Аз. ССР, на которого опираются 3. Буниятов и 3. Ямпольский, пишет: "В состав "Судебника" без всякой системы и руководящей нити вошли, кроме законов Восточной Римской империи, албанские и армянские народные обычаи, церковные каноны , "законы Моисея" (курсив наш?К. М.~0.). // Внимательный читатель без труда заметит, как произвольно обращаются автор и редактор его с источниками, как они жонглируют для обоснования своей лженаучной концепции.//Что же им удалось "научно" обосновать? Они лишь переставили одни обороты, другие ? разъединили, словечка два заменили или поместили в кавычах. В результате получился новый текст-конгломерат с тенденцией отрицания армянского происхождения "Судебника", "
  17. К. А. Мелик-Огаджанян. ИСТОРИКО-ЛИТЕРАТУРНАЯ КОНЦЕПЦИЯ 3. БУНИЯТОВА. (В сборнике "К освещению проблем истории и культуры Кавказской Албании и восточных провинций Армении", Изд-во Ерев. ун-та, 1991, ISBN 5-8084-0115-1 ) " Арменизация велась насильственно, при этом армянское духовенство применяло суровые меры и "руками арабских властей уничтожило все литературные памятники албанов"(1), а исламизация?добровольно, как спасение от армянских поработителей-ассимиляторов ", ссылка (1): " При этом 3. Буниятов ссылается на книгу М. Орманяна "Армянская церковь" (Москва, 1913), с.45 и 118, хотя на указанных страницах книги нет даже намека на это "
  18. Ст. Т.Мелик-Бахшян. Об одном "разъяснении З.Буниятова". (В сборнике "К освещению проблем истории и культуры Кавказской Албании и восточных провинций Армении", Изд-во Ерев. ун-та, 1991, ISBN 5-8084-0115-1 ). " Нетрудно заметить, что З.Буниятов "переработал" первоисточник. Искажая ясные и чёткие сведения историка, он создает компилятивный текст, заключает его в кавычки и со спокойной совестью отсылает читателей к соответствующей странице русского перевода, не забывая даже указать на страницу английского перевода. "
  19. 1 2 "Мхитар Гош, Албанская хроника. Предисловие, перевод и комментарии 3.М. Буниятова, Баку, 1960" . 2014-08-13 tarixind? arxivl??dirilib . ?stifad? tarixi: 2015-08-23 .
  20. TWO CHRONICLES ON THE HISTORY OF KARABAGH by G. BOURNOUTIAN. Mazda Academic Press, 2004. Communicated by Barlow Der Murgdechian to Society of Armenian Studies List. " George Bournoutian’s new book, "Two Chronicles on the History of Karabagh" has been published by Mazda Academic Press. The study is an annotated English translation of two Muslim historians, Mirza Jamal and Mirza Adigozal Beg, who in the first half of the 19th century wrote histories of Karabagh. Contrary to current Azeri claims, both sources detail a strong Armenian presence in Karabagh centuries before the Russian conquest of the region. Azeri academics, led by the late Ziya Buniatov, have removed most references of an Armenian presence in Karabagh in new editions of these and other primary sources. Bournoutian has used the original manuscripts in Baku and has indicated the expunged material. In addition, the book contains various other primary non-Armeian sourcesand, for the sake of objectivity, is practically devoid of works by Armenian historians. The 300 page book includes an introduction, glossary, five maps, and an index. It can be obtained from NAASR or form Mazda Press in early October. "
  21. "Rewriting History: Recent Azeri Alterations of Primary Sources Dealing with Karabakh George A. Bournoutian" . 2001-11-10 tarixind? orijinalından arxivl??dirilib . ?stifad? tarixi: 2015-08-23 .
  22. Shnirelman, Viktor. Voyni Pamyati. 2003. ( #accessdate_missing_url )
  23. Shnirelman, Viktor. Voyni Pamyati . 216?222. 4 April 2013 tarixind? arxivl??dirilib . ?stifad? tarixi: 23 August 2015 .
  24. "Siyavu? Novruzov: "O?lum da deputat olmaq ist?yir" ? MUSAH?B?" . 2016-03-04 tarixind? arxivl??dirilib . ?stifad? tarixi: 2015-08-21 .
  25. "Heyd?r ?liyevi hakimiyy?t? ca?ıran "91-l?r": m??hur muraci?td?n 20 il kecir ? S?YAHI" . modern.az. modern.az. 4 March 2016 tarixind? arxivl??dirilib . ?stifad? tarixi: 21 December 2015 .
  26. 1 2 "Sumqayıt hadis?sin? dair Adam ?iffi t?xribatı" . 2015-08-16 tarixind? orijinalından arxivl??dirilib . ?stifad? tarixi: 2015-08-22 .
  27. [Tomas de Vaal. Qara Ba?: Erm?nistan v? Az?rbaycan sulh v? sava? yollarında, 56 s?h.]
  28. "Why Sumqayit? A situational analysis" . 2014-09-20 tarixind? arxivl??dirilib . ?stifad? tarixi: 2015-08-22 .
  29. "Qara Ba?: Erm?nistan v? Az?rbaycan sulh v? sava? yollarında. ?kinci hiss?" (PDF) . 2016-03-05 tarixind? arxivl??dirilib (PDF) . ?stifad? tarixi: 2015-08-22 .
  30. "Sumqayıt hadis?l?ri 1988. Dovri m?tbuat 2011-ci il" (PDF) . 2016-03-04 tarixind? arxivl??dirilib (PDF) . ?stifad? tarixi: 2015-08-22 .
  31. Qaralov: "Ziya Bunyadovun q?tlini ?ranın dini dair?l?ri sifari? edib" [ olu kecid ]
  32. "Ziya Bunyadovun q?tlini ?ranın dini dair?si sifari? edib" [ olu kecid ]
  33. "Azerbaijan Increasingly Caught Between Salafism and Iran" . 2016-03-04 tarixind? arxivl??dirilib . ?stifad? tarixi: 2015-08-21 .
  34. "Ziya Bunyadovun q?tli il? ba?lı yeni t?f?rruatlar" . 2021-05-22 tarixind? arxivl??dirilib . ?stifad? tarixi: 2015-08-21 .
  35. 1 2 "Gork?mli alim v? ictimai xadim, akademik Ziya Bunyadovla vidala?ma m?rasimind? Az?rbaycan Respublikasının Prezidenti Heyd?r ?liyevin nitqi ? ??hriyar adına M?d?niyy?t M?rk?zi, 23 fevral 1997-ci il" . 2015-03-22 tarixind? arxivl??dirilib . ?stifad? tarixi: 2015-08-21 .
  36. 1 2 "O, DAH?L?K AB?D?S? ?D?" . 2015-09-10 tarixind? arxivl??dirilib . ?stifad? tarixi: 2015-08-21 .
  37. 1 2 3 Qafqazda Az?rbaycan xalqının daha q?dimd?n m?skunla?dı?ını subuta yetir?n boyuk alim [ olu kecid ]
  38. 1 2 "Ziya Bunyadovun xanımı: "M?n uc ki?i itirmi??m" ? "Kohn? ev"d? Tahir? xanımın xatir?l?ri..." 2013-01-29 tarixind? arxivl??dirilib . ?stifad? tarixi: 2013-02-04 .
  39. "Az?rbaycanlı deputatlar Rumıniyadakı beyn?lxalq konfransda i?tirak edibl?r (fotolar)" . 2016-03-04 tarixind? arxivl??dirilib . ?stifad? tarixi: 2015-08-21 .
  40. "Nazir muavini: "??hidl?r Xiyabanının da qar?ısında yeraltı kecid tikil?c?k " " . 2011-02-19 tarixind? arxivl??dirilib . ?stifad? tarixi: 2015-08-21 .
  41. "Goycayda faci?: ata v? iki azya?lı u?a?ı yanaraq oldu ? T?F?RRUAT" . 2015-09-20 tarixind? arxivl??dirilib . ?stifad? tarixi: 2015-08-21 .
  42. "Astara v? A?dam m?kt?bl?ri qarda?la?ıb" . 2016-03-04 tarixind? arxivl??dirilib . ?stifad? tarixi: 2015-08-21 .
  43. BDU-da Ziya Bunyadovla ba?lı elmi konfrans kecirilib [ olu kecid ]
  44. "Ziya Bunyadov ? h?rbci, zabit, q?hr?man, doyu?cu, alim..." 2016-03-04 tarixind? orijinalından arxivl??dirilib . ?stifad? tarixi: 2015-08-21 .
  45. "Akademik Ziya Bunyadovun xatir?sin? h?sr olunmu? gull? atıcılı?ı uzr? Bakı ??h?r VIII acıq turniri kecirilmi?dir" . 2015-09-11 tarixind? arxivl??dirilib . ?stifad? tarixi: 2015-08-21 .
  46. "Ziya Bunyadovun ?n m??hur ?s?rl?rind?n biri ingilis dilin? cevrildi" . 2015-07-27 tarixind? arxivl??dirilib . ?stifad? tarixi: 2015-08-21 .
  47. Respublikanın elmi i?cil?rin? Az?rbaycan SSR f?xri adları verilm?si haqqında Az?rbaycan SSR Ali Soveti R?yas?t Hey?tinin 2 dekabr 1982-ci il tarixli F?rmanı Arxivl??dirilib 2020-01-16 at the Wayback Machine ? anl.az saytı
  48. 1 2 3 4 5 "?R?B OLK?L?R?N?N TAR?X? V? ?QT?SAD?YYATI ?ob?si" . 2011-10-09 tarixind? orijinalından arxivl??dirilib . ?stifad? tarixi: 2015-08-09 .
  49. 1 2 3 4 5 "Tahir? Bunyadova: "Ziya m?nim taleyimdir " " . 2013-03-12 tarixind? orijinalından arxivl??dirilib . ?stifad? tarixi: 2015-08-09 .
  50. 1 2 3 4 5 "Ziya Bunyadovun meqaleleri" . 2015-06-09 tarixind? orijinalından arxivl??dirilib . ?stifad? tarixi: 2015-08-29 .
  51. 1 2 3 4 "QALXAN V? QILINC" . 2015-09-06 tarixind? orijinalından arxivl??dirilib . ?stifad? tarixi: 2015-08-29 .
  52. 1 2 3 4 5 "Ziya Bunyadov.com:PUBL?S?ST?KA" . 2015-09-06 tarixind? orijinalından arxivl??dirilib . ?stifad? tarixi: 2015-08-29 .
  53. "Tercumeler" . 2015-06-09 tarixind? orijinalından arxivl??dirilib . ?stifad? tarixi: 2015-08-29 .

Xarici kecidl?r [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]